Gyeongju
慶州
|
---|
—
Thanh ph?
—
|
Chuy?n t? ti?ng Han
|
---|
? Hangul
| 慶州市
|
---|
? Hanja
| 慶
州
市
|
---|
?
Revised Romanization
| Gyeongju-si
|
---|
?
McCune-Reischauer
| Ky?ngju-si
|
---|
|
---|
|
---|
Tren: cong vien Tumuli; gi?a trai: đai thien v?n Cheomseongdae; trung tam: hang Seokguram; trung ph?i: Thap Gyeongju; d??i trai: chua Bulguksa; d??i ph?i: đ?m Anapji.
|
Hi?u k?
|
|
V? tri t?i Han Qu?c
|
T?a đ?:
35°51′B
129°13′đ
/
35,85°B 129,217°đ
/
35.850; 129.217
|
Qu?c gia
| Han Qu?c
|
---|
T?nh
| Gyeongsang B?c
|
---|
Hanh chinh
| 4
eup
, 8
myeon
, 11
dong
, 305
ri
|
---|
Di?n tich
|
---|
? T?ng c?ng
| 1.324,39 km
2
(51,135 mi
2
)
|
---|
Dan s?
(2008)
|
---|
? T?ng c?ng
| 269.343
|
---|
?
M?t đ?
| 212/km
2
(550/mi
2
)
|
---|
? Ph??ng ng?
| Gyeongsang
|
---|
Ma b?u chinh
| 38056?38201, 38210
|
---|
Thanh ph? k?t ngh?a
| Versailles
,
Thanh ph? Nara
,
Tay An
,
Tieu Tac
,
Hu?
,
Iksan
,
Nitra
,
Obama, Fukui
,
Pompei
,
Samarkand
|
---|
Trang web
| gyeongju.go.kr
|
---|
Gyeongju
(phat am ti?ng Han:"kj?ːŋd?u",
Han Vi?t
:
Khanh Chau
) la m?t thanh ph? ven bi?n n?m ? goc đong nam c?a t?nh
Gyeongsang B?c
t?i
Han Qu?c
.
[1]
[2]
đay la thanh ph? l?n th? nhi v? di?n tich sau
Andong
, v?i 1.324 km
2
(511 d?m vuong Anh) va dan s? theo đi?u tra n?m 2008 la 269.343 ng??i.
[1]
[3]
Gyeongju n?m cach 370 km (230 mi) v? phia đong nam c?a
Seoul
,
[4]
va 55 km (34 mi) v? phia đong c?a t?nh l?
Daegu
.
[5]
Thanh ph? giap v?i
Cheongdo
va
Yeongcheon
? phia tay,
Ulsan
? phia nam va
Pohang
? phia b?c, con phia đong giap
bi?n Nh?t B?n
.
[1]
M?t s? ng?n nui th?p thu?c
day Taebaek
n?m r?i rac quanh thanh ph?.
[6]
Gyeongju la kinh đo c?a v??ng qu?c c?
Tan La
(57 TCN ? 935 SCN), v??ng qu?c nay t?ng ki?m soat h?u h?t
ban đ?o Tri?u Tien
trong giai đo?n t? th? k? 7 đ?n 9. M?t l??ng l?n cac đi?m kh?o c? va di s?n v?n hoa t? th?i k? nay v?n con hi?n di?n t?i thanh ph?. Gyeongju th??ng đ??c đ? c?p đ?n v?i bi?t danh "b?o tang khong co nh?ng b?c t??ng".
[7]
[8]
Trong s? cac di tich l?ch s? đo,
Seokguram
(
Th?ch Qu?t am
),
Bulguksa
(Ph?t Qu?c t?),
khu di tich l?ch s? Gyeongju
va
lang dan gian Yangdong
đ??c cong nh?n la
Di s?n th? gi?i
b?i
UNESCO
.
[9]
[10]
Vi?c co nhi?u di tich l?ch s? đa giup Gyeongju tr? thanh m?t trong s? cac
đ?a đi?m du l?ch quen thu?c nh?t t?i Han Qu?c
.
[5]
[11]
Thanh ph? Gyeongju h?p nh?t va huy?n Gyeongju lan c?n vao n?m 1995 va nay la m?t n?i ph?c h?p thanh th?-nong thon.
[12]
Thanh ph? g?m 53 khu đo th? c? nh? va v?a khac nhau v?i dan s? d??i 300.000 ng??i.
[13]
Cung v?i cac di s?n l?ch s? phong phu c?a minh, Gyeongju ngay nay b? ?nh h??ng b?i cac xu h??ng kinh t?, nhan kh?u va xa h?i đa đ?nh hinh n?n
v?n hoa Han Qu?c
hi?n đ?i. Du l?ch v?n duy tri la nganh kinh t? chinh, nh?ng cac nganh ch? t?o c?ng đ??c phat tri?n do v? tri g?n g?i c?a thanh ph? v?i cac trung tam cong nghi?p chinh nh? Ulsan va Pohang. Gyeongju đ??c k?t n?i v?i m?ng l??i đ??ng b? va đ??ng s?t qu?c gia, t?o đi?u ki?n thu?n l?i cho phat tri?n cong nghi?p va du l?ch.
[14]
[15]
[16]
L?ch s? ban đ?u c?a Gyeongju co quan h? ch?t ch? v?i v??ng qu?c
Tan La
, trong đo no gi? vai tro la kinh đo.
[19]
Gyeongju l?n đ?u tien đ??c ghi vao s? sach v?i cai ten "
Saro-guk
", vao th?i
Tam Han
đ?u
Cong nguyen
.
[19]
cac s? sach ti?ng Tri?u Tien, ch? y?u d?a tren bien nien s? c?a tri?u đ?i Tan La, ghi r?ng Saro-guk đ??c thanh l?p vao n?m 57 TCN, khi 6 ngoi lang t?i Gyeongju ngay nay th?ng nh?t d??i quy?n ch? đ?o c?a
Hach C? Th?
. Khi v??ng qu?c m? r?ng, no đ??c đ?i ten thanh Tan La.
[20]
Vao th?i Tan La, thanh ph? đ??c g?i la "Seorabeol" (ngh?a la kinh đo, phien theo am Han la "T? La Ph?t"), "Gyerim" (Ke Lam) hay "Geumseong" (Kim Thanh).
[19]
[21]
Sau khi Tan La
th?ng nh?t ban đ?o
đ?n
song đ?i đ?ng
[22]
n?m 668 SCN, Gyeongju tr? thanh trung tam c?a đ?i s?ng chinh tr? va v?n hoa
Tan La Th?ng nh?t
.
[23]
Tri?u đinh Tan La cung ph?n l?n t?ng l?p th??ng l?u t?i v??ng qu?c đ?u t?p trung t?i thanh ph?. S? th?nh v??ng c?a thanh ph? đa tr? thanh th?n tho?i, va đ??c lan truy?n đ?n c?
Ba T?
cung cu?n sach t? th? k? th? 9,
Sach v? cac L? đ?o va V??ng qu?c
.
[24]
[25]
Theo ghi chep c?a
Tam qu?c di s?
thi dan c? thanh ph? vao đ?nh đi?m len t?i 178.936 h?,
[21]
va g?i đ?n con s? m?t tri?u c? dan.
[26]
[27]
[28]
Nhi?u di tich n?i ti?ng nh?t t?i Gyeongju d??i th?i
Tan La Th?ng nh?t
đa bi?n m?t vao cu?i th? k? 9 v?i vi?c b?t đ?u tri?u
Cao Ly
(918?1392).
[19]
[20]
N?m 940, ng??i sang l?p tri?u Cao Ly,
vua Thai T?
, đa chuy?n ten thanh ph? thanh "Gyeongju",
[29]
(Khanh Chau, t?c "vung đ?t chuc m?ng").
[30]
N?m 987, Cao Ly đa thong qua m?t h? th?ng v?i ba kinh đo ph? co y ngh?a quan tr?ng t?i cac đ?o ngoai Gaegyeong (
Kaesong
ngay nay), Gyeongju đ??c g?i la "Donggyeong" ("đong Kinh"). Tuy nhien, danh hi?u nay đa b? t??c n?m 1012, t?c n?m
Hi?n Tong
th? 3 do s? kinh đ?ch chinh tr? đ??ng th?i,
[29]
[31]
Gyeongju v? sau tr? thanh đo ph? c?a đ?o
Yeongnam
.
[19]
Gyeongju luc đo v? m?t hanh chinh la m?t khu v?c r?ng, bao g?m ph?n l?n vung đong-trung
Yeongnam
,
[19]
m?c du di?n tich đa gi?m xu?ng đang k? vao th? k? 13.
[29]
D??i th?i
Tri?u Tien
(1392?1910), Gyeongju khong con la m?t trung tam quan tr?ng c?a v??ng qu?c, nh?ng v?n duy tri v? th? la m?t trung tam vung.
[19]
N?m 1601, thanh ph? c?ng khong con la đo ph?.
[32]
Trong nhi?u th? k?, cac di tich c?a thanh ph? t?ng tr?i qua nhi?u v? xam h?i đ?n t? cac cu?c t?n cong. Vao th? k? 13, cac l?c l??ng
Mong C?
đa pha h?y m?t ngoi b?o thap 9 t?ng t?i
Hwangnyongsa
.
[19]
[33]
Khi
Nh?t B?n xam chi?m Tri?u Tien
(Nham Th?n Oa lo?n), khu v?c Gyeongju đa tr? thanh m?t chi?n tr??ng nong b?ng,
[19]
va cac l?c l??ng Nh?t B?n đa đ?t chay cac k?t c?u b?ng g? t?i
Bulguksa
(Ph?t Qu?c t?).
[34]
[35]
. Tuy nhien khong ph?i t?t c? h? h?i đ?u xu?t phat t? cac v? xam l??c, trong th?i k? đ?u c?a
nha Tri?u Tien
, m?t tri?u đ?i l?y Nho giao (
T?ng Minh ly h?c
) lam n?n t?ng, m?t s? ng??i c?c đoan đa gay ra cac thi?t h?i cho nh?ng tac ph?m đieu kh?c Ph?t giao t?i
Namsan
, h? đa đ?o tay va đ?u c?a t??ng.
[36]
Vao th? k? 20, thanh ph? v?n t??ng đ?i nh?, khong đ??c x?p vao cac thanh ph? chinh c?a Tri?u Tien.
[37]
Vao đ?u th? k? 20, nhi?u cu?c khai qu?t kh?o c? h?c đa đ??c th?c hi?n, ch? y?u la ben trong cac ngoi m? v?n con nguyen v?n qua hang th? k?.
[38]
M?t b?o tang, ti?n than c?a
B?o tang Qu?c gia Gyeongju
ngay nay đa khanh thanh vao n?m 1915 đ? tr?ng batf cac hi?n v?t đ??c khai qu?t.
[39]
Gyeongju n?i len v?i vai tro m?t đ?u m?i đ??ng s?t trong nh?ng n?m cu?i c?a th?i
Tri?u Tien thu?c Nh?t
,
tuy?n đ??ng s?t Donghae Nambu
va
tuy?n đ??ng s?t Jungang
đ??c hinh thanh đ? ph?c v? cho
chi?n tranh Trung-Nh?t
va đ? khai thac ngu?n tai nguyen phong phu ? phia đong ban đ?o Tri?u Tien.
[40]
[41]
Sau khi đ??c gi?i phong vao n?m 1945, Tri?u Tien r?i vao tinh tr?ng h?n loank, va Gyeongju c?ng khong ngo?i l?. Co m?t s? l??ng l?n ng??i h?i h??ng t? h?i ngo?i; m?t ngoi lang danh cho h? đa đ??c xay g?n
Dongcheon-dong
ngay nay.
[42]
Trong m?t th?i k? đ??c đanh d?u b?ng nh?ng v? xung đ?t va b?t ?n lan r?ng, khu v?c Gyeongju đ?c bi?t tr? nen khet ti?ng v?i ho?t đ?ng du kich ? vung đ?i nui.
[43]
Chi?n tranh Tri?u Tien
n? ra vao n?m 1950, tuy nhien h?u h?t Gyeongju đa tranh đ??c ?nh h??ng t? cac tr?n chi?n, va v?n n?m d??i quy?n ki?m soat c?a mi?n nam trong su?t cu?c chi?n. Tuy nhien, trong m?t th?i gian ng?n vao cu?i n?m 1950, nhi?u ph?n c?a thanh ph? n?m tren ti?n tuy?n, khi cac l?c l??ng mi?n B?c c? g?ng đ?y lui
vanh đai Pusan
v? phia nam đ?n Pohang.
[44]
Trong th?p nien 1970, Han Qu?c đa co s? phat tri?n cong nghi?p đang k?, h?u h?t trong s? đo t?p trung t?i vung
Yeongnam
, la vung bao g?m c? Gyeongju.
[45]
[46]
Nha may thep
POSCO
t?i Pohang lan c?n b?t đ?u ho?t đ?ng vao n?m 1973,
[47]
va cac t? h?p ch? t?o hoa ch?t t?i Ulsan đa xu?t hi?n trong cung n?m.
[48]
Nh?ng vi?c nay đa tr? giup cho l?nh v?c ch? t?o c?a Gyeongju.
[14]
Gyeongju n?m ? goc đong nam c?a t?nh Gyeongsang N?c, va ti?p giap v?i thanh ph? tr?c thu?c trung ??ng
Ulsan
? phia nam. Trong đ?a ban t?nh, thanh ph? giap v?i
Pohang
? phia b?c,
Cheongdo
? tay nam, va
Yeongcheon
? tay b?c.
[1]
Gyeongju n?m cach 50 kilomet (31 mi) v? phia b?c c?a
Busan
.
[2]
Phia đong thanh ph? la
bi?n Nh?t B?n
.
[1]
H?u h?t Gyeongju n?m tren
b?n đ?a Gyeongsang
, nh?ng co m?t s? vung c?a thanh ph? thu?c v?
b?n đ?a Pohang
nh? Eoil-ri va Beomgok-ri t?i
Yangbuk-myeon
, va m?t ph?n c?a
Cheonbuk-myeon
. Khu v?c b?n đ?a Gyeongsang g?m co t?ng đa xam nh?p c?a
đa tr?m tich
Bulguksa, ch? y?u la
đa hoa c??ng
va đa
porphyry
. Ng??c l?i, b?n đ?a Pohang đ??c t?o thanh t? nh?ng đ?a t?ng trong th?i k?
phan đ?i đ? tam
c?a
đ?i Tan sinh
, bao g?m
đa macma
,
đa tr?m tich
, porphyry,
sa th?ch
va
đa tro nui l?a
.
[50]
Cac ng?n đ?i th?p xu?t hi?n ? kh?p Gyeongju. Cao nh?t trong s? chung la
day nui Taebaek
, ch?y d?c ranh gi?i phia tay c?a thanh ph?. đ?nh cao nh?t Gyeongju la nui Munbok (文福山) v?i 1.014 met (3.327 ft) tren
m?c n??c bi?n
. đ?nh nay n?m t?i
Sannae-myeon
, tren ranh gi?i v?i
Cheongdo
.
[51]
? phia đong day Taebaek co nui Danseok thu?c
day Jusa
.
[52]
Cac đ?nh phia đong, bao g?m
nui Toham
, thu?c day nui Haean va
day nui Dongdae
.
[53]
[54]
H? th?ng tieu n??c c?a Gyeongju đ??c hinh thanh v?i s? ?nh h??ng c?a cac ng?n nui.
[6]
Day nui Dongdae chia m?t khu v?c can nui h?p v? phia đong c?a no, va cac h? th?ng song n?i đ?a ? phia tay. H?u h?t vung n?i đ?a c?a thanh ph? thoat n??c ra con song nh? mang ten
Hyeongsan
, song nay ch?y len phia b?c t? Ulsan va đ? ra bi?n ? c?ng Pohang. Cac chi l?u chinh c?a Hyeongsan bao g?m Bukcheon va Namcheon, h?p l?u t?i
b?n đ?a Gyeongju
.
[6]
Goc tay nam c?a Gyeongju, ? ben kia day Taebaek, thu?c h? th?ng
song Geumho
, va sau đo h?p l?u vao
song Nakdong
. M?t khu v?c nh? ? phia nam, phia tay day Dongdae, thu?c l?u v?c
song Taehwa
, đ? ra v?nh Ulsan.
[55]
[56]
B? bi?n c?a Gyeongju tr?i dai 36,1 kilomet (22,4 mi) gi?a
Pohang
? phia b?c va
Ulsan
? phia nam.
[57]
Thanh ph? khong co hon đ?o hay v?nh l?n nao, ch? co cac vung lom nh? b?i cac dong su?i nh? đ? ra t? s?ng nui Dongdae. Do v?y, thanh ph? khong co cac c?ng quan tr?ng, m?c du co đ?n 12 c?ng nh?.
[58]
M?t trong s? cac c?ng ? goc đong nam Gyeongju la c?n c? Ulsan c?a C?nh sat bi?n Qu?c gia. C?n c? nay ch?u trach nhi?m b?o đ?m an ninh tren m?t vung r?ng thu?c b? bi?n đong-trung Han Qu?c.
[59]
[60]
[61]
Do n?m ? ven bi?n, Gyeongju co khi h?u on hoa va ?m ??t h?n m?t chut so v?i cac vung n?i đ?a c?a Han Qu?c. Tuy nhien, v? t?ng th?, thanh ph? v?n mang net khi h?u chung c?a đ?t n??c. Thanh ph? co m?t mua he nong va mua đong mat, gio mua keo dai t? thang 6 đ?n đ?u thang 8. C?ng nh? nh?ng n?i khac ? b? bi?n phia đong ban đ?o Tri?u Tien, cac c? bao mua thu th??ng khong xu?t hi?n. L??ng m?a trung binh la 1.091 milimet (43,0 in), va nhi?t đ? trung binh la 12,2 °C (54,0 °F).
[62]
Trung tam l?ch s? c?a thanh ph? Gyeongju n?m ben b? song Hyeongsan t?i b?n đ?a Gyeongju. Vung đ?t th?p nay th??ng b? ?nh h??ng b?i cac tr?n l?t đ?nh k? theo s? sach, th??ng la do ?nh h??ng c?a bao. Theo Bien nien s?, tinh trung binh 27,9 n?m co m?t tr?n l?t l?n, b?t đ?u t? th? k? 1.
[63]
Cac k? thu?t c? gi?i hoa hi?n đ?i đa khi?n cac tr?n l?t giam b?t vao cu?i th? k? 20. Tr?n l?t l?n g?n đay nh?t xu?t hi?n vao n?m 1991, khi h? ch?a Deokdong b? tran đ?p do ?nh h??ng c?a
bao Gladys
.
[64]
Thanh ph? đ??c chia thanh 23 đ?n v? hanh chinh: 4
eup
, 8
myeon
, va 11
dong
.
[65]
[66]
.
dong
hay khu ph? (ph??ng) la nh?ng đ?n v? t?i khu v?c trung tam thanh ph?, t?c khu v?c Gyeongju-eup tr??c đay.
Eup
la cac lang l?n, trong khi
myeon
co tinh nong thon cao h?n.
[57]
[67]
Cac ranh gi?i hanh chinh c?a thanh ph? thay đ?i nhi?u l?n trong th? k? 20. T? 1895 đ?n 1955, khu v?c đ??c g?i v?i ten Gyeongju-gun ("huy?n Gyeongju"). Trong nh?ng n?m đ?u th? k? 20, trung tam thanh ph? hi?n nay đ??c g?i la Gyeongju-myeon, ngh?a la m?t khu v?c t??ng đ?i nong thon. N?m 1931, the khu v?c đo th? đ??c g?i la Gyeongju-eup, m?t s? cong nh?n v? tinh đo th? cao h?n. N?m 1955, Gyeongju-eup tr? thanh Gyeongju-si ("thanh ph? Gyeongju"), ten t??ng đ??ng v?i ngay nay nh?ng v?i di?n tich nh? h?n nhi?u. Ph?n con l?i c?a Gyeongju-gun tr? thanh "huy?n Wolseong." Huy?n va thanh ph? đ?]cj tai th?ng nh?t vao n?m 1995, t?o ra thanh ph? Gyeongju nh? ngay nay.
[19]
B?n đ?
|
#
|
đ?n v?
|
Dan s?
(2007)
[57]
|
S?
h?
|
Di?n tich
km²
|
#
|
đ?n v?
|
Dan s?
|
S? h?
|
Di?n tich
km²
|
|
1
|
Sannae-myeon
|
3.561
|
1.779
|
142,6
|
13
|
Seondo-dong
|
13.813
|
2.831
|
28,0
|
2
|
Seo-myeon
|
4.773
|
1.779
|
52,1
|
14
|
Seonggeon-dong
|
18.378
|
7.562
|
6,4
|
3
|
Hyeongok-myeon
|
16.829
|
5.726
|
55,7
|
15
|
Hwangseong-dong
|
29.660
|
9.415
|
3,8
|
4
|
Angang-eup
|
33.802
|
12.641
|
138,6
|
16
|
Yonggang-dong
|
15.959
|
5.244
|
5,1
|
5
|
Gangdong-myeon
|
8.834
|
3.659
|
81,4
|
17
|
Bodeok-dong
|
2,296
|
977
|
81.0
|
6
|
Cheonbuk-myeon
|
6.185
|
2.328
|
58,2
|
18
|
Bulguk-dong
|
9.001
|
3.722
|
37,4
|
7
|
Yangbuk-myeon
|
4.535
|
2.026
|
120,1
|
19
|
Hwangnam-dong
*
|
8.885
|
3.875
|
20,5
|
8
|
Gampo-eup
|
7.099
|
3.084
|
44,9
|
20
|
Jungbu-dong
|
7.003
|
3.022
|
0,9
|
9
|
Yangnam-myeon
|
7.131
|
2.941
|
85,1
|
21
|
Hwango-dong
*
|
10.225
|
4.283
|
1,5
|
10
|
Oedong-eup
|
19.006
|
6.965
|
109,8
|
22
|
Dongcheon-dong
|
26.721
|
9.228
|
5,3
|
11
|
Naenam-myeon
|
6.142
|
2.526
|
122,1
|
23
|
Wolseong-dong
|
6.522
|
4.842
|
31,4
|
12
|
Geoncheon-eup
|
11.217
|
4.533
|
92,4
|
|
|
|
|
|
|
*Con s? d?a tren s? li?u đ?ng ky c? tru c?a chinh quy?n đ?a ph??ng.
|
Khi v??ng qu?c Tan La len đ?n đ?nh c?a s? h?ng th?nh, Gyeongju đ??c ??c tinh co t?i m?t tri?u c? dan, g?p b?n l?n dan s? thanh ph? n?m 2008.
[1]
[27]
Trong nh?ng n?m g?n đay, Gyeongju ch?u ?nh h??ng v? xu h??ng nhan kh?u g?ng nh? ph?n con l?i c?a đ?t n??c. Nh? c? n??c, Gyeongju co tu?i dan c? trung binh t?ng va s? thanh vien trong m?t gia đinh gi?m. S? thanh vien trung binh c?a m?t h? nay ch? la 2,8 ng??i. B?i t? l? nay v?n ti?p t?c giam trong nh?ng n?m g?n đay nen thanh ph? co nhi?u h? gia đinh vao n?m 2008 (105.009) h?n la vao n?m 2003, trong khi t?ng dan s? gi?m.
[68]
Gi?ng nh? h?u h?t cac thanh ph? nh? t?i Han Qu?c, Gyeongju g?p ph?i s? suy gi?m dan c? đ?u đ?n trong nh?ng n?m g?n đay. T? 2002 đ?n 2008, dan c? thanh ph? gi?m 16.557 ng??i.
[69]
Vi?c nay ch? y?u la do nh?ng ng??i lao đ?ng đa di c? đ? tim ki?m vi?c lam t?i cac thanh ph? l?n c?a Han Qu?c. N?m 2007, s? ng??i chuy?n đi kh?i thanh ph? l?n h?n 1.975 ng??i so v?i s? ng??i chuy?n đ?n.
[70]
C?ng trong th?i gian nay, s? tr? sinh ra l?n h?n s? ca t? vong la 450 m?i n?m, m?t con s? co y ngh?a song khong bu đ?p n?i s? ng??i di c?.
[71]
Gyeongju co m?t s? l??ng nh? c? dan khong ph?i ng??i Han song đang phat tri?n. N?m 2007, co 4.671 ng??i ngo?i qu?c s?ng t?i Gyeongju. Con s? nay t??ng ?ng v?i 1,73% t?ng dan s?, g?p đoi s? li?u n?m 2003. S? t?ng tr??ng c?a nhom nay ph?n l?n la do nh?ng ng??i nh?p c? đ?n t? ccs n??c chau A khac, nhi?u ng??i trong s? h? lam vi?c trong cac nganh cong nghi?p ph? tung o to. Cac qu?c gia co s? ng??i nh?p c? t?ng len g?m
Philippines
, Trung Qu?c,
đai Loan
,
Indonesia
, va
Vi?t Nam
. S? c? dan đ?n t? Nh?t B?n, Hoa K? va Canada đa suy gi?m đang k? trong th?i k? 2003?2007.
[72]
Thanh ph? co m?t ph??ng ng? đ?c tr?ng t??ng đ?ng v?i ph?n phia b?c c?a
Ulsan
. Ph??ng ng? nay t??ng t? nh?
ph??ng ng? Gyeongsang
thong th??ng nh?ng gi? l?i cac net đ?c tr?ng c?a minh. M?t s? nha ngon ng? h?c đa coi nh?ng net đ?c bi?t trong ph??ng ng? Gyeongju la v?t tich c?a
ngon ng? Tan La
. Vi d?, s? t??ng ph?n gi?a ph??ng ng? đ?a ph??ng "소내기" (
sonaegi
) va chu?n "소나기" (
sonagi,
ngh?a la "m?a rao"), đ??c nhin nh?n la ph?n anh đ?c tinh am v? h?c c? c?a ngon ng? Tan La.
[73]
- Tay An
,
Trung Qu?c
(1994)
[74]
- Versailles
,
Phap
[75]
- Pompeii
,
Y
[76]
- Nara, Nara
,
Nh?t B?n
(1970)
[74]
- Obama, Fukui
,
Nh?t B?n
[77]
(1977)
- Iksan
,
Han Qu?c
(1998)
- Inglewood, California
Hoa K?
(1990)
[74]
- Hu?
,
Vi?t Nam
.
[74]
- ^
a
b
c
d
e
f
“경주시”
[Gyeongju-si] (b?ng ti?ng Han).
Nate
/
Encyclopedia of Korean Culture
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 2 thang 8 n?m 2009
.
- ^
a
b
“S. Korean, US presidents to meet before APEC summit”
.
Tan Hoa xa
. ngay 18 thang 10 n?m 2005
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
“Administrative divisions”
(b?ng ti?ng Han). Chinh quy?n t?nh Gyeongsang B?c. 2007.
B?n g?c
l?u tr? ngay 11 thang 5 n?m 2020
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
Smyth, Terry (ngay 13 thang 11 n?m 2008).
“Saving face for Australia”
.
Brisbane Times
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 22 thang 2 n?m 2020
. Truy c?p ngay 11 thang 8 n?m 2009
.
- ^
a
b
“Ky?ngju”
.
Encyclopædia Britannica
. 2009
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
a
b
c
“경주시의 自然環境”
[Natural environment of Gyeongju] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
Robinson et al. 2007. p.187
- ^
“Spring into Korea's Cultural Festivals”
. Travel Blackboard. ngay 4 thang 3 n?m 2005
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
“Korea, Republic of”
. UNESCO World Heritage Centre. 2009
. Truy c?p ngay 22 thang 8 n?m 2010
.
- ^
“Gyeongju Yangdong Folk Village (UNESCO World Heritage)”
.
Korea Tourism Organization
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 23 thang 10 n?m 2013
. Truy c?p ngay 12 thang 2 n?m 2012
.
- ^
“Insa-dong Rivals Jeju as Most Popular Tourist Spot”
.
The Chosun Ilbo
. ngay 5 thang 5 n?m 2009
. Truy c?p ngay 4 thang 8 n?m 2009
.
- ^
Lee, Jae Won (1997). Lee, Man Hyung.
“Urban-Rural Integration Conflicts After 1994's Reform in Korea”
(PDF)
.
Dosi Yeongu, Korea Center for City and Environment Research
.
3
: 103?121.
B?n g?c
(PDF)
l?u tr? ngay 1 thang 9 n?m 2009
. Truy c?p ngay 12 thang 2 n?m 2012
.
- ^
Yun, Daesic (2008).
“A Study on Analysis of Mode Choice Characteristics and Travel Pattern in Urban-Rural Integrated City”
(PDF)
(b?ng ti?ng Han). Hwang, Junghoon. Moon, Changkeun. Korea Research Institute For Human Settlements. tr. 118.
B?n g?c
(PDF)
l?u tr? ngay 5 thang 1 n?m 2012
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
a
b
“경주시의 産業?交通”
[Industry and Transportation of Gyeongju] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
“경주시 産業과 交通”
[Industry and transport of Gyeongju] (b?ng ti?ng Han). Nate / Britannica.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 7 thang 8 n?m 2009
.
- ^
Tamasy & Taylor, (2008) p.129
- ^
Lee (1984), p.64
- ^
Rutt, (1999) p.417
- ^
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
“경주시의 歷史”
[History of Gyeongju] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
a
b
“新羅 (新羅)”
[Silla] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
a
b
Lee, Ki-baek, (1984), p.78
- ^
Robinson et al. 2007. p.26
- ^
Robinson et al. 2007. p.28
- ^
Lee, Gwang-pyo (이광표) (ngay 5 thang 4 n?m 2008).
“('黃金의 帝國' 페르시아) <3>페르시아人들 競走를 闊步하다”
[('Empire of Gold', Persia) Persians strode away in Gyeongju)] (b?ng ti?ng Han).
Dong-a Ilbo
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
[
lien k?t h?ng
]
- ^
“이븐 쿠르多지바 Abu'I Q?sim Ab?du'l L?h Ibn Khurd?hibah a (816 ~ 912)”
(b?ng ti?ng Han).
Doosan Encyclopedia
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
“제 1展示 韓民族 生活史”
[Exhibition Hall 1, History of Korean People] (b?ng ti?ng Han).
B?o tang Qu?c gia Han Qu?c
. Truy c?p ngay 6 thang 8 n?m 2009
.
- ^
a
b
Breen (1999), p.82
- ^
Presenters:
Yu In-chon
(ngay 19 thang 12 n?m 1998).
“新羅의 王宮은 어디에 있었나?”
[Where was the royal palace of Silla?].
역사스페셜 (History Special)
. Lo?t 9 (b?ng ti?ng Han).
KBS
.
KBS 1TV
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 4 thang 8 n?m 2012
http://cgi.kbs.co.kr/cgi/ram/hisspecial/981128.rm
. Truy c?p ngay 6 thang 8 n?m 2009
.
- ^
a
b
c
Kim, Chang-hyun, (2008), pp.1?6
- ^
“慶州 慶州”
[Gyeongju] (b?ng ti?ng Han). Nate Hanja Dictionary.
B?n g?c
l?u tr? ngay 14 thang 7 n?m 2011
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
Lee, (1984), pp. 115?116
- ^
“경주시 Gyeongju-si 慶州市”
(b?ng ti?ng Han).
Doosan Encyclopedia
. Truy c?p ngay 8 thang 8 n?m 2009
.
- ^
Lee (1984), p. 149.
- ^
Lee (1984), p. 214.
- ^
Cole, Teresa Levonian (ngay 11 thang 10 n?m 2003).
“My brilliant Korea”
.
The Guardian
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
Kookmin University (2004), p. 27.
- ^
“慶州의 이야기꾼, 김동리”
[Gyeongju's storyteller, Kim Dong-ni] (b?ng ti?ng Han).
KBS
. ngay 29 thang 3 n?m 2006.
B?n g?c
l?u tr? ngay 30 thang 10 n?m 2010
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
Lee, Kyong-hee (ngay 22 thang 7 n?m 2009).
“Ancient Silla armor comes to light”
.
JoongAng Daily
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
“國立慶州博物館 (國立慶州博物館)”
[Gyeongju National Museum] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“東海南部線 (東海南部線)”
[Donaghae Nambu Line] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 6 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“中央線 (中央線)”
[Donaghae Nambu Line] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 6 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“동천동 Dongcheon-dong 東川洞”
(b?ng ti?ng Han).
Doosan Encyclopedia
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
Cumings, (1997), p.244.
- ^
Cumings, (1997), p.275.
- ^
Lee, Sungkyun (Spring 2004).
“Economic Change and Regional Development Disparities in the 1990s in Korea”
.
44
(1). Korea Journal: 75?102
. Truy c?p ngay 8 thang 9 n?m 2009
.
- ^
Kim, Won Bae (Summer 2003).
“The Evolution of Regional Economic Disparities in Korea”
.
43
(2). Korea Journal: 55?80
. Truy c?p ngay 8 thang 9 n?m 2009
.
- ^
Sundaram, (2003), p.58
- ^
Cherry, (2001) p.41
- ^
Kang and Lee (2006), p.59
- ^
“경주시 Gyeongju-si 慶州市”
(b?ng ti?ng Han).
Doosan Encyclopedia
. Truy c?p ngay 8 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“文福山 (文福山)”
[Munbok Mountain (
Munboksan
)] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“慶州釜山性 (慶州富山城)”
[Gyeongju Busanseong] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“吐含山 (吐含山)”
[Toham Mountain (
Tohamsan
)] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“양북면 Yangbuk-myeon 陽北面”
(b?ng ti?ng Han).
Doosan Encyclopedia
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“太和江 (太和江)”
[Taehwa River] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“兄山江地溝帶 (兄山江地溝帶)”
[Hyeongsan River Rift Valley] (b?ng ti?ng Han). Nate / Encyclopedia of Korean Culture.
B?n g?c
l?u tr? ngay 10 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
a
b
c
“2008年度 慶州市 統計年報: 2.土地 및 氣候”
[Statistical yearbook of Gyeongju 2008: 2. Land and weather]
(PDF)
. Gyeongju City. thang 8 n?m 2008.
B?n g?c
(pdf)
l?u tr? ngay 13 thang 7 n?m 2009
. Truy c?p ngay 13 thang 7 n?m 2009
.
- ^
“濃縮水産”
[Agriculture, Livestock industry, and Fisheries].
Gyeongju City website
(b?ng ti?ng Han).
B?n g?c
l?u tr? ngay 13 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 7 thang 7 n?m 2009
.
- ^
“Greeting”
. The National Maritime Police.
B?n g?c
l?u tr? ngay 28 thang 3 n?m 2009
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
Lee, Gil-Beom (ngay 9 thang 3 n?m 2009).
“Main Operations”
. The National Maritime Police.
B?n g?c
l?u tr? ngay 21 thang 6 n?m 2009
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“警察署紹介”
[Introduction of the police] (b?ng ti?ng Han). Ulsan Coast Guard, Korea.
B?n g?c
l?u tr? ngay 7 thang 2 n?m 2005
. Truy c?p ngay 5 thang 8 n?m 2009
.
蔚山廣域市 北區 신명동으로부터 釜山廣域市 機張郡 공수리까지 海岸線과 漁業資源保護線을 連結한 海域
- ^
“位置와 自然地理”
[Location and geography] (b?ng ti?ng Han). Gyeongju City website.
B?n g?c
l?u tr? ngay 13 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 13 thang 7 n?m 2009
.
- ^
Kang (2002), p. 6.
- ^
Kang (2002), p. 5.
- ^
“基本現況”
[Status quo] (b?ng ti?ng Han). Gyeongju City.
B?n g?c
l?u tr? ngay 13 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
“小規模 行政洞 統廢合 5日부터 業務開始”
(b?ng ti?ng Han). Gyeongju Sibo.
B?n g?c
l?u tr? ngay 22 thang 7 n?m 2011
. Truy c?p ngay 18 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“行政區域”
[Administrative divisions] (b?ng ti?ng Han). Gyeongju City. ngay 31 thang 12 n?m 2007.
B?n g?c
l?u tr? ngay 13 thang 6 n?m 2011
. Truy c?p ngay 16 thang 9 n?m 2009
.
- ^
“1. Population Trend”
(PDF)
.
Statistical yearbook of Gyeongju 2008
. Gyeongju City. tr. 57.
B?n g?c
(pdf)
l?u tr? ngay 3 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 2 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“人口現況”
[Status-quo of the population]. Gyeongju City
. Truy c?p ngay 2 thang 8 n?m 2009
.
[
lien k?t h?ng
]
- ^
“11. Internal Migration”
(PDF)
.
Statistical yearbook of Gyeongju 2008
. Gyeongju City. tr. 105.
B?n g?c
(pdf)
l?u tr? ngay 3 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 2 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“10. Vital Statistics”
(PDF)
.
Statistical yearbook of Gyeongju 2008
. Gyeongju City. tr. 104.
B?n g?c
(pdf)
l?u tr? ngay 3 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 2 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“Registered Foreigners by Major Nationality”
(PDF)
.
Statistical yearbook of Gyeongju 2008
. Gyeongju City. tr. 109.
B?n g?c
(pdf)
l?u tr? ngay 3 thang 8 n?m 2009
. Truy c?p ngay 2 thang 8 n?m 2009
.
- ^
Yi, Seong-gyu (2003).
“文學 作品에 나타난 方言”
[Dialect appearing in literary works (
Munhak jakpum-e natanan bang-eon.
)].
Sae Gugeo Saenghwal (New Living Korean language)
(b?ng ti?ng Han).
The National Institute of the Korean Language
.
13
(4)
. Truy c?p ngay 15 thang 9 n?m 2009
.
- ^
a
b
c
d
Kim, Myeong-su (金命洙).
“Gyeongju”
(b?ng ti?ng Han). Glocalization Review
. Truy c?p ngay 6 thang 8 n?m 2009
.
[
lien k?t h?ng
]
- ^
“International relations”
. Official page of Versailles.
B?n g?c
l?u tr? ngay 5 thang 3 n?m 2009
. Truy c?p ngay 16 thang 9 n?m 2009
.
- ^
Choe, Chang-ho (최창호) (ngay 11 thang 3 n?m 2007).
“姊妹都市 伊太利 폼페이市 "千年古都 慶州 弘報
"
”
[Gyeongju-Pompeii reached sister city partnership].
Daum
/ Newsis
. Truy c?p ngay 6 thang 8 n?m 2009
.
- ^
“慶州市”
[City of Gyeongju] (b?ng ti?ng Nh?t). Official page of Obama.
B?n g?c
l?u tr? ngay 25 thang 9 n?m 2021
. Truy c?p ngay 6 thang 8 n?m 2009
.
- Breen, Michael (1999)
The Koreans: who they are, what they want, where their future lies
Macmillan,
ISBN 0-312-24211-5
- Cherry, Judith (2001),
Korean multinationals in Europe
, Routledge Advances in Korean Studies, Routledge,
ISBN 0-7007-1480-4
- Cumings, Bruce
(1997).
Korea's place in the sun: A modern history
. New York: Norton.
ISBN 0-393-31681-5
- Kang, Bong W. (2002). A study of success and failure in the water management of the Buk Chun in Kyongju, Korea. Paper delivered at the Eighteenth Congress of the International Commission on Irrigation and Drainage. (Electronic Version).
- Kang, Jae-eun; Lee, Suzanne. (2006)
The land of scholars: two thousand years of Korean Confucianism
Homa & Sekey Books,
ISBN 1-931907-37-4
- Kim, Chang-hyun (August, 2008),
The Position and the Administration System of Donggyeong in Koryeo Dynasty
, (in Korean) Dongguk University, Silla Culture, issue 32, pp. 1?43
- Kim, Chong-un; Fulton, Bruce, (1998)
A ready-made life: early masters of modern Korean fiction
, University of Hawaii Press, pp. 107?120,
ISBN 0-8248-2071-1
- Kim, Deok-muk, (2003)
全國의 祈禱터와 굿堂 (Jeon-gukui gidoteo wa gutdang. Tr. "Sites of Buddhist prayer and shamanic practice nationwide")
, (b?ng ti?ng Han), 韓國民俗記錄保存所
ISBN 89-953630-3-7
- Kim, Won-yong
. (1982).
Ky?ngju: The homeland of Korean culture
. Korea Journal 22(9), pp. 25?32.
- Kookmin University
, Department of Korean History (2004) "慶州文化圈 (Gyeongju Munhwagwon. The Gyeongju cultural area)", Seoul:歷史空間
ISBN 89-90848-02-4
- Korean Overseas Information Service, (2003),
Handbook of Korea
(11th ed.), Seoul, Hollym,
ISBN 1-56591-212-8
- Lee, Ki-baek; Tr. by E.W. Wagner & E.J. Schulz, (1984),
A new history of Korea
(rev. ed.), Seoul, Ilchogak,
ISBN 89-337-0204-0
- Nilsen, Robert,
South Korea
, Moon Handbooks,
ISBN 1-56691-418-3
- Oppenheim, Robert. (2008)
Ky?ngju things: assembling place
, University of Michigan Press,
ISBN 0-472-05030-3
- Ring, Trudy; Robert M. Salkin, Paul E Schellinger, Sharon La Boda (1996)
International Dictionary of Historic Places: Asia and Oceania
Taylor & Francis,
ISBN 1-884964-04-4
- Robinson, Martin; Ray Bartlett, Rob Whyte (2007),
Korea
Lonely Planet, pp. 197?209,
ISBN 1-74104-558-4
- Rutt, Richard; Hoare, James. (1999)
Korea: a historical and cultural dictionary
, Durham East-Asia series. Routledge.
ISBN 0-7007-0464-7
- Sundaram, Jomo Kwame. (2003)
Manufacturing competitiveness in Asia: how internationally competitive national firms and industries developed in East Asia
, Routledge,
ISBN 0-415-29922-5
- Tamasy, Christine; Taylor, Mike. (2008)
Globalising Worlds and New Economic Configurations
, Ashgate Publishing, Ltd.,
ISBN 0-7546-7377-4
- Yi, S?ng-hwan; Song, Jaeyoon (translation) (2005)
A topography of Confucian discourse: politico-philosophical reflections on Confucian discourse since modernity
, Homa & Sekey Books,
ISBN 1-931907-27-7
- Yu, Hong-jun; (translation) Mueller, Charles M., (1999)
Smiles of the baby Buddha: appreciating the cultural heritage of Ky?ngju
, Changbi (創批),
ISBN 89-364-7056-6
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Gyeongju
.
|