한국   대만   중국   일본 
Fyodor Mikhaylovich Dostoyevsky ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

Fyodor Mikhaylovich Dostoyevsky

S?a lien k?t
Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin.
Bach khoa toan th? m? Wikipedia

Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky
Sinh Фёдор Достоевский
( 1821-11-11 ) 11 thang 11 n?m 1821
Moskva , đ? qu?c Nga
M?t 9 thang 2 n?m 1881 (1881-02-09) (59 tu?i)
Sankt-Peterburg , đ? qu?c Nga
Ngh? nghi?p
H?c v?n đ?i h?c K? thu?t Quan s?
Th? lo?i
  • Ti?u thuy?t
  • truy?n ng?n
  • bao chi
Trao l?u Ch? ngh?a hi?n th?c , H?u lang m?n , Tri?t h?c , Tam ly h?c nhan cach
Tac ph?m n?i b?t
Ph?i ng?u
Con cai 4, bao g?m Lyubov Dostoevskaya
?nh h??ng b?i
?nh h??ng t?i
Ch? ky
Dostoevsky do Vasily Perov v? n?m 1872.

Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky ( ti?ng Nga : Фёдор Миха?йлович Достое?вский nghe ⓘ ; 11 thang 11 ( l?ch c? : 30 thang 10) n?m 1821 ? 9 thang 2 (l?ch c?: 28 thang 1) n?m 1881), hay con đ??c g?i la Dostoevsky , la m?t nha v?n n?i ti?ng ng??i Nga . Cung v?i Lev Tolstoy , Dostoevsky đ??c xem la m?t trong hai nha v?n Nga v? đ?i th? k? 19. Cac tac ph?m c?a ong, nh? Anh em nha Karamazov hay T?i ac va hinh ph?t đa khai thac tam ly con ng??i trong b?i c?nh chinh tr?, xa h?i va tinh th?n c?a xa h?i Nga th? k? 19. Ong đ??c gi?i phe binh đanh gia r?t cao, ph?n l?n xem ong la ng??i sang l?p hay la ng??i bao tr??c cho ch? ngh?a hi?n sinh th? k? 20, ch?ng h?n, Walter Kaufman xem Ghi chep d??i h?m la "tac ph?m v? ch? ngh?a hi?n sinh tuy?t v?i nh?t t?ng đ??c vi?t". [4]

Tuy nhien ? Lien Xo , sau Cach m?ng thang M??i , ng??i ta h?u nh? ph? nh?n toan b? cac sang tac c?a Dostoevsky. T? 1972, tac ph?m c?a Dostoevsky m?i đ??c nhin nh?n l?i va đanh gia đung m?c ? que h??ng c?a minh.

Ti?u s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Nh?ng n?m đ?u đ?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

B?nh vi?n Mariinsky, Moskva.

Dostoevsky sinh n?m 1821 ? Moskva , la con trai th? hai trong gia đinh co 7 anh em. [5] Cha ong la Mikhail, v?n dong doi quy t?c nh?ng đa sa sut, m?t bac s? quan y sau khi ngh? h?u lam vi?c t?i b?nh vi?n Maryinski chuyen ch?a tr? cac ng??i ngheo. M? ong la Mariya Fyodorovna, con m?t th??ng gia. B?nh vi?n Maryinski, n?i Dostoevsky s?ng h?i nh?, n?m ? ch? t?i t? nh?t c?a thanh ph?, m?t khu v?c bao g?m m?t ngh?a trang cho t?i nhan, m?t tr?i th??ng đien va m?t co nhi vi?n cho tr? s? sinh. Khung c?nh khu ph? nay đa đ? l?i m?t ?n t??ng lau dai len th?i tr? Dostoevsky, s?m quan tam t?i nh?ng ng??i ngheo, b? ap b?c va th?ng kh?. Du b? b? m? c?m, Dostoevsky v?n thich l?n ra v??n c?a b?nh vi?n , n?i nh?ng b?nh nhan đau kh? ng?i s??i n?ng. C?u be Dostoevsky thich danh th?i gian ng?i ben cac b?nh nhan va l?ng nghe cac cau chuy?n c?a h?.

Co nhi?u cau chuy?n v? cach cha Dostoevsky đ?i x? v?i nh?ng đ?a con c?a minh, nh?ng kho ki?m ch?ng v? tinh xac th?c c?a chung vi co l? chung d?a tren tac ph?m Anh em nha Karamazov h?n la đ?i th?c c?a tac gi?. Tuy v?y, nh?ng th? t? va t??ng thu?t cho th?y gi?a Dostoevsky va b? co m?t m?i quan h? kha t?t đ?p.

N?m 1837, m? c?a Dostoevsky m?t vi b?nh lao. Ong Mikhail quy?t đ?nh g?i cac con trai c?a minh t?i H?c vi?n K? thu?t Quan s? ? kinh đo Sankt-Peterburg . N?m 1839, Fyodor Dostoevsky hay tin b? minh qua đ?i. M?c du ch?a bao gi? đ??c ki?m ch?ng, m?t s? ng??i tin r?ng Mikhail Dostoevsky ch?t b?i chinh nh?ng ng??i nong no c?a ong. [6] Theo m?t cau chuy?n, trong m?t c?n say r??u, ong đa lam h? ph?n n? va h? đa gi? ong ta, đ? vodka vao mi?ng ong t?i khi ch?t. Nh?ng tinh ti?t t??ng t? đ??c Dostoevsky mieu t? trong Ghi chep d??i h?m . M?t s? khac l?i tin r?ng ong đa ch?t vi nh?ng nguyen nhan t? nhien, con cau chuy?n sat nhan la do m?t ng??i ch? tr?i lang gi?ng b?a đ?t đ? co th? mua cac tai s?n v?i gia r?. Vai ng??i l?p lu?n r?ng nh?ng tinh cach c?a ng??i cha đa ?nh h??ng l?n t?i nhan v?t Fyodor Pavlovich Karamazov trong Anh em nha Karamazov , nh?ng nh?ng y ki?n nay ch?u nhi?u ch? trich. Du sao đi n?a s? ki?n nay đa ?nh h??ng l?n t?i tam h?n ong, đo la m?t cach gi?i thich cho ch? đ? t?i ac luon xu?t hi?n trong cac tac ph?m c?a Dostoevsky.

Nh?ng sang tac đ?u tien [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Dostoevsky m?c ch?ng đ?ng kinh . [7] C?n đ?ng kinh đ?u tien x?y ra n?m ong len chin va th?nh tho?ng l?i xu?t hi?n trong su?t cu?c đ?i ong. Tr?i nghi?m b?n than đa tr? thanh c? s? cho vi?c mo t? c?n đ?ng kinh c?a cac nhan v?t nh? Hoang than Myshkin trong Chang ng?c hay Smerdyakov trong Anh em nha Karamazov .

? H?c vi?n K? thu?t Quan s? Sankt-Peterburg, ong ph?i h?c toan h?c, m?t mon ong xem th??ng. Tuy v?y, ong c?ng h?c v?n h?c t? Shakespeare , Pascal , Hugo , Balzac , va E.T.A Hoffmann . T?p trung vao cac l?nh v?c khac, Dostoevsky v?n lam t?t cac bai ki?m tra toan va nh?n đ??c h?c b?ng n?m 1841. N?m đo, ong đ??c cho la đa vi?t hai v? k?ch ch?u ?nh h??ng c?a nha th?/ nha vi?t k?ch lang m?n đ?c Friedrich Schiller la Mary Stuart va Boris Godunov . Cac v? k?ch nay ch?a s?u t?m đ??c. Dostoevsky t? mieu t? minh th?i k? nay nh? m?t ng??i m? m?ng va ton sung Schiller. Nh?ng sau nay, ? th?i k? đ?nh cao tai n?ng, y ki?n c?a ong đa thay đ?i va th?nh tho?ng ong ch? gi?u Schiller.

Sau khi t?t nghi?p, Dostoevsky đ??c đi?u v? m?t đ?n v? cong binh, nh?ng sau đo m?t n?m ong xin gi?i ng?.Kho?ng th?i gian nay, Dostoevsky hoan thanh vi?c d?ch cu?n Eugenie Grandet c?a Balzac nh?ng khong đ??c chu y l?m.

Kho?ng cu?i n?m 1844, Dostoevsky b?t tay vao vi?t ti?u thuy?t. Tac ph?m đ?u tien ra đ?i m?t n?m sau đo, Nh?ng k? b?n han (Бедные люди). Khi m?i in d??i d?ng cac ph?n tren t?p san Sovremennik , cu?n sach đa r?t đ??c hoan nghenh. Theo chuy?n k?, bien t?p vien c?a t? bao, nha th? Nikolai Nekrasov đi vao v?n phong c?a nha phe binh Vissarion Belinsky va noi: "M?t Gogol m?i hi?n". Cu?n ti?u thuy?t đ??c xu?t b?n thanh sach nh?ng n?m sau đo đa khi?n Dostoevsky s?m n?i ti?ng ? tu?i 24.

Tuy nhien, cu?n truy?n v?a Con ng??i kep (Двойник) va nh?ng tac ph?m ong vi?t m?y n?m sau đo ( Ti?u thuy?t chin ch? , Ong Prokharchin , Ba ch? ,...) khong đ??c đanh gia cao. Nhi?u ng??i đa c?m th?y tien đoan c?a Belinsky, r?ng F. Dostoevsky s? thanh m?t trong nh?ng nha v?n Nga v? đ?i nh?t co v? đa l?m l?n.

Tu đay ? Siberia [ s?a | s?a ma ngu?n ]

N?m 1847, Dostoevsky tham gia vao nhom Petrashevsky , m?t di?n đan do Mikhail Vasilevich Petrashevsky , m?t ng??i ch?u ?nh h??ng c?a Fourier kh?i x??ng. Nh? ph?n l?n cac di?n đan c?a gi?i tri th?c ? kinh đo Peterburg b?y gi?, đo la m?t t?p h?p ph?c t?p c?a tri th?c, sinh vien, vien ch?c,... ch? y?u th?o lu?n v?n h?c va nh?t la tri?t h?c ph??ng Tay , c?ng nh? m?t lo?t cac v?n đ? xa h?i khac. Tuy khong co quan đi?m chinh tr? ro r?t, ph?n l?n h?i vien b?t man v?i ch? đ? quan ch? Nga. B?t an v? cu?c cach m?ng 1848 ? chau Au, hoang đ? Nikolai I đa quy?t đ?nh đan ap cac di?n đan nh? v?y. Ngay 23 thang 4 n?m 1849, Dostoevsky b? b?t.

Sau 9 thang n?m tu trong h?m phao đai Petropavlovskaya, ngay 16 thang M??i m?t, Dostoevsky cung 15 ng??i khac b? đ?a ra toa va k?t an t? hinh. Ngay hanh hinh, h? đ?ng trong th?i ti?t l?nh gia đ? ch? đ?i m?t lo?t sung ma vao phut chot b? bai b? b?i m?t l?nh an xa c?a hoang đ?. Thay vao đo, h? b? k?t an 4 n?m lao đ?ng kh? sai t?i Omsk , thu?c tay nam mi?n Siberia . Sau nay Dostoevsky co mo t? cho ng??i em c?a minh r?ng nh?ng n?m thang kh?c nghi?t đo v?i ong nh? "b? đong trong quan tai".

V? tr?i linh đ? nat ma "đang l? ph?i s?p xu?ng t? m?t n?m tr??c", ong k? l?i:

Mua he, ng?t ng?t khong ch?u đ??c. Mua đong, ret khong th? noi h?t. T?t c? cac t?ng đ?u đa h?ng. Rac day t?i m?t inch, ng??i ta co th? b? tr??t nga... Chung toi đ??c đong goi nh? ca trich trong thung. Khong co đ? khong gian đ? ma xoay ng??i... [8]

Ong ra kh?i nha tu n?m 1854, nh?ng ph?i ph?c v? trong Trung đoan Siberia . Ong đa tr?i qua 5 n?m k? ti?p nh? la m?t binh nhi (sau thanh trung uy) ? Ti?u đoan 7, đong t?i lau đai c?a vung Semipalatinsk (nay thu?c Kazakhstan). Th?i gian ? đay, ong b?t đ?u m?i quan h? v?i Maria Dmitrievna Isayeva , v? m?t ng??i b?n. H? k?t hon vao thang 2 n?m 1857, khi ng??i ch?ng qua đ?i.

Nh?ng tr?i nghi?m th?i gian ? tu va quan ng? đa lam thay đ?i l?n ni?m tin ton giao va chinh tr? c?a ong. Tr??c h?t, ong đa t?nh ng? v? nh?ng t? t??ng "ph??ng Tay", quy?t đ?nh t? b? trao l?u tri?t h?c Tay Au đ??ng th?i, thay vao đo cong hi?n nh?ng sang tac c?a minh cho cac "gia tr? Nga" truy?n th?ng, tr?ng nong nh? khai ni?m Sobornost c?a Ch? ngh?a than Slav (Slavophilia). Nh?ng con m?nh m? h?n th? la s? t?ng c??ng đ?c tin C? đ?c giao , nh?t la Chinh th?ng giao (sau nay ong mo t? s? chuy?n bi?n đo trong truy?n ng?n Bac nong dan Marey ). T? đay Dostoevsky đ?ng tren thai đ? phe phan h?n v?i tri?t h?c chau Au đ??ng th?i, đ?ng th?i co thai đ? kh?c nghi?t v?i cac trao l?u h? vo va xa h?i ch? ngh?a . V? m?t xa h?i, ong quay ra ch? trich nh?ng ng??i cach m?ng, nghi ng? nh?ng c?i cach xa h?i va ng? sang nh?ng quan đi?m b?o th?.

Nh?ng n?m chinh trong s? nghi?p [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Thang 12 n?m 1860, Fyodor Dostoevsky tr? v? kinh đo Sankt Peterburg, b?t tay vao xu?t b?n m?t lo?t cac t?p chi v?n h?c nh? Время (Th?i đ?i) va Эпоха (K? nguyen) v?i ng??i anh trai Mikhail nh?ng khong thanh cong. S? cu?i cung b? h?y b?i bai t??ng thu?t c?a no v? Cu?c n?i d?y thang Gieng ? Ba Lan n?m 1863. N?m đo ong đi du l?ch chau Au va th??ng xuyen ch?i b?c trong cac song b?c. Ong đa g?p Apollinaria Suslova, m?t ng??i đan ba đ?p ma ong đa l?y lam hinh m?u cho hai nhan v?t ten Katerina Ivanovna trong Anh em nha Karamazov va T?i ac va hinh ph?t . Dostoevsky chim sau vao tr?m u?t va bai b?c. Ong thua r?t nhi?u, co cau chuy?n k? r?ng ong đa hoan t?t T?i ac va hinh ph?t v?i m?t s? g?p gap đien cu?ng vi mong m?i kho?n ti?n tr? tr??c c?a nha xu?t b?n. Cu?i cung, ong th?t s? r?ng tui. Trong tuy?t v?ng, ong đa vi?t Con b?c (Игрок) đ? đap ?ng mong mu?n c?a nha xu?t b?n Stellovsky , khi h? tuyen b? s? tranh ch?p quy?n tac gi? t?t c? cac sang tac c?a Dostoevsky n?u ong khong vi?t ti?p cho h?.

Dostoevsky tr? v? n??c Nga sau cai ch?t c?a v? (1864) va anh trai Mikhail (1865). Th?i gian nay, vi ti?p t?c v??ng vao c? b?c, ong m?c n? r?t nhi?u va ph?i sang tac đ? tr? n?, nh?ng khong vi th? ma ong d? dai v?i nh?ng sang tac c?a minh.

N?m 1864 xu?t hi?n cu?n Ghi chep d??i h?m (Записки из подполья). N?m 1865, Dostoevsky b?t đ?u vi?t T?i ac va hinh ph?t [a] (Преступление и наказание), m?t trong nh?ng tac ph?m quan tr?ng nh?t c?a ong. T?i ac va hinh ph?t đ??c đ?ng t?ng k? tren t? bao Ng??i đ?a tin Nga .

Vi nhu c?u vi?t nhanh h?n, theo l?i khuyen c?a m?t ng??i b?n, ong quy?t đ?nh tuy?n m?t th? ky. đo la Anna Grigorievna Snitkina, m?t co gai r?t tr?, m?i 20 tu?i. N?m 1867, Dostoevsky k?t hon v?i Anna va cung nhau đi du l?ch chau Au. Th?i gian nay ong sang tac cu?n Chang ng?c (Идиот).

N?m 1868, Anna sinh h? đ?a con gai Sonya nh?ng be gai nay b? ch?t y?u sau vai thang. V? sau, Dostoevsky co them ba con: con gai Lyubov sinh n?m 1869, con trai Fyodor sinh n?m 1870 va con trai Alyosha sinh n?m 1875.

Fyodor Dostoevsky tr? l?i Sankt-Peterburg vao n?m 1871 va lien l?c v?i cac nhom b?o th?. Trong hai n?m 1871 va 1872, ong vi?t tac ph?m L? ng??i qu? am (Бесы). S?c kh?e c?a ong luon y?u kem sau nh?ng n?m lao tu t?i mi?n Siberia, ch?ng b?nh đ?ng kinh them n?ng va th?i gian nay ong con m?c b?nh lao ph?i , r?i c?n b?nh tr? thanh ung th? ph?i .

N?m 1880, ong xu?t b?n cu?n Anh em nha Karamazov (Братья Карамазовы). đo la cu?n ti?u thuy?t cu?i cung va đ??c xem la l?n c?a ong. V?i tac ph?m nay, Dostoevsky đ??c toan th? gi?i cong nh?n la m?t trong nh?ng đ?i v?n hao n??c Nga .

Dostoevsky m?t n?m 1881 t?i Sankt-Peterburg .

Cau noi n?i ti?ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  • Cai đ?p c?u r?i th? gi?i . Con đ??c d?ch la Cai đ?p gi?i thoat th? gi?i .
  • Ch? co m?t đi?u ma toi lo s?: “la khong x?ng đang v?i nh?ng đau kh? c?a minh” .

Tac ph?m n?i ti?ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  • Nh?ng k? b?n han (Бедные люди; ti?ng Anh : Poor Folk ; ti?ng Phap : Les Pauvres Gens ? 1846)
  • Con ng??i kep (Двойник; The Double ; Le Double ? 1846)
  • đem tr?ng (Белые ночи, b?n d?ch khac: Nh?ng đem tr?ng ; White Nights ; Les Nuits blanches ? 1848)
  • Ghi chep t? Ngoi nha ch?t (Записки из Мертвого дома; The House of the Dead ; Souvenirs de la maison des morts ? 1862)
  • Nh?ng k? t?i nh?c (Униженные и оскорблённые, t?m d?ch: Nh?ng k? b? l?ng m? va t?t nguy?n ; The Insulted and Humiliated ; Humilies et offenses ? 1861)
  • Con b?c (Игрок; The Gambler ; Le Joueur ? 1867)
  • Ghi chep d??i h?m (Записки из подполья; Notes from Underground ; Les Carnets du sous-sol ? 1864)
  • T?i ac va hinh ph?t (Преступление и наказание; Crime and Punishment ; Crime et Chatiment ? 1866)
  • Chang ng?c (Идиот; The Idiot ; L'Idiot ? 1868)
  • L? ng??i qu? am (Бесы; The Possessed ; Les Possedes ? 1872)
  • Anh em nha Karamazov (Братья Карамазовы; The Brothers Karamazov ; Les Freres Karamazov ? 1880)

Ghi chu [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Cao Xuan H?o cho bi?t, ong d?ch la T?i ac va hinh ph?t , nha xu?t b?n s?a l?i la T?i ac va tr?ng ph?t , theo ong H?o la "m?t l?i ng? phap k?ch xu", "cai đ?u đ? đang x?u h?" ? Bao Lao đ?ng cu?i tu?n , s? 5 (249) t? 8-10.9.2006 .

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Dostoevsky's other Quixote.(influence of Miguel de Cervantes' Don Quixote on Fyodor Dostoevsky's The Idiot) Fambrough, Preston
  2. ^ Pamuk, Orhan (2006). Istanbul: Memories of a City . Vintage Books . ISBN   978-1400033881 .
  3. ^ Pamuk, Orhan (2008). Other Colors: Essays and a Story . Vintage Books . ISBN   978-0307386236 .
  4. ^ Existentialism from Dostoyevsky to Sartre Walter Kaufmann ISBN 0-452-00930-8 page 12
  5. ^ The Best Short Stories of Dostoevsky: Translated with an Introntroduction by David Magarshack. New York: The Modern Library, Random House; 1971.
  6. ^ Notes from the Underground L?u tr? 2011-07-18 t?i Wayback Machine Coradella Collegita Bookshelf edition, About the Author .
  7. ^ epilepsy.com L?u tr? 2007-10-12 t?i Wayback Machine Famous authors with epilepsy.
  8. ^ Frank 76. Quoted from Pisma, I: 135-137.

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Fyodor_Mikhaylovich_Dostoyevsky&oldid=70999245 ”