Frederic Passy
, sinh ngay 20.5.
1822
t?i
Paris
, t? tr?n ngay 12.6.1912 t?i
Neuilly-sur-Seine
, la m?t chinh tr? gia ng??i
Phap
đa hi?n dang cu?c đ?i cho ly t??ng
hoa binh
, va đa đo?t
gi?i Nobel Hoa binh
đ?u tien (chung v?i
Henri Dunant
).
Sinh ra trong m?t gia đinh n?i ti?ng trong chinh tr? va khoa h?c v?i ng??i chu (bac) la
Hippolyte Passy
lam b? tr??ng th?i vua
Louis-Philippe I c?a Phap
va th?i
Napoleon III c?a Phap
. Frederic Passy h?c nganh
lu?t h?c
va lam can s? hanh chinh ?
H?i đ?ng Nha n??c
m?t th?i gian, sau đo b?t đ?u lam ky gi?.
Vao luc k?t thuc cu?c v?n đ?ng c?a minh tren bao
Le Temps
nh?m ch?ng chi?n tranh gi?a Phap va
Ph?
, ong l?p ra
Lien đoan qu?c t? Hoa binh
(
Ligue Internationale de la Paix
) ngay 21.5.
1867
, r?i
H?i tr?ng tai gi?a cac dan t?c
(
Societe d'arbitrage entre les Nations
) n?m
1870
(ti?n than c?a
H?i Qu?c Lien
va
T? ch?c Lien H?p Qu?c
sau nay). Sau đo ong l?p ti?p
Lien minh qu?c t? vi Hoa binh
(
Union Internationale pour la paix
) n?m
1889
va t?o đi?u ki?n d? dang cho s? xich l?i g?n nhau gi?a Phap va
Anh
.
N?m
1877
, ong đ??c b?u vao
Vi?n Han lam Khoa h?c đ?o đ?c va Chinh tr?
(
Academie des sciences morales et politiques
). Trong cac k? b?u c? n?m 1881 va 1885, ong trung c? vao Qu?c h?i Phap. Trong cu?c b?u c? n?m 1889, ong b? th?t c?. Ong ch?ng đ?i chinh sach
th?c dan
c?a
Jules Ferry
va đ??c nh? đ?n nh? m?t ngh? s? mu?n c?m đoan chi?n tranh. Ong c?ng la tac gi? m?t đ?o lu?t v? tai n?n lao đ?ng, co l?i cho cong nhan, th? thuy?n.
N?m
1888
, đ?ng đ?u m?t phai đoan ngh? s? qu?c h?i Phap, ong đa g?p
William Randal Cremer
(gi?i Nobel Hoa binh n?m
1903
), ng??i lanh đ?o phai đoan ngh? s?
Anh
. Sau cu?c h?p nay, m?t nhom cac ngh? s? Phap, Anh,
Y
,
Tay Ban Nha
,
đan M?ch
,
Hungary
,
B?
va
Hoa K?
đa l?p ra
Lien minh lien ngh? vi?n
(
Union interparlementaire
) va Frederic Passy la m?t trong cac ch? t?ch đ?u tien c?a Lien minh.
Ong la ng??i đam me nganh s? ph?m va khong h? t? b? thien h??ng c?a minh, v?n ti?p t?c d?y h?c cho t?i tu?i 81 va đa vi?t nhi?u tac ph?m. La ng??i theo
thuy?t nam n? binh quy?n
t? s?m, ong ?ng h? vi?c bai b? an
t? hinh
. V? kinh t?, ong la ng??i tan thanh ch? tr??ng
m?u d?ch t? do
va vi?c ti?t ki?m.
Passy k?t hon v?i Marie-Blanche Sageret du r?ng, theo
anh em Goncourt
mo t?, "la ng??i x?u kh?ng khi?p va chan ng?y"
[1]
≫. Ong la cha c?a
Paul Passy
va cha v? c?a
Charles Mortet
.
N?m 1856 ong mua đ??c ngoi v??n n?i ti?ng
Desert de Retz
c?a ba qu? ph?
Bayard
.
Ngay 10.12.1901, ong đ??c nh?n
gi?i Nobel Hoa binh
đ?u tien, chung v?i ng??i
Th?y S?
Henri Dunant
, ng??i sang l?p
phong trao Ch? th?p đ? va Tr?ng l??i li?m đ? qu?c t?
.
- Melange economique
, Guillaumin, Paris, 1857.
- De la propriete intellectuelle
(avec V.Modeste et P.Paillote), Guillaumin, Paris, 1859.
- Lecons d'economie politique
(recueilli par E.Bertin et P.Glaize), Gras, Montpellier, 1861.
- La Democratie et l'instruction
, Guillaumin, Paris, 1864.
- Les Machines et leur influence sur le developpement de l'humanite
, Hachette, Paris, 1866.
- Malthus et sa doctrine
, 1868.
- Histoire du travail: lecons faites aux soirees litteraires de la Sorbonne
, Paris, 1873.
- Pour la paix
, Charpentier, Paris, 1909.
- Sophismes et truismes
, Giard et Briere, Paris, 1910.
- ^
Journal
, ed. J.-L. Cabanes, Paris: H. Champion, 2005, tome 1 (1851-1857), p. 244, Gisors 29 septembre 1855
|
---|
1901 ? 1925
| |
---|
1926 ? 1950
| |
---|
1951 ? 1975
| |
---|
1976 ? 2000
| |
---|
2001 ? 2025
| |
---|
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Frederic Passy
.
|