Clement Richard Attlee, đ? nh?t Ba t??c Attlee
KG
OM
CH
PC
FRS
(sinh ngay mung 3 thang 1 n?m 1883, m?t ngay mung 8 thang 10 n?m 1967), la chinh tr? gia
ng??i Anh
t?ng ph?c v? d??i c??ng v?
Th? t??ng Anh
t? n?m 1945 đ?n n?m 1951 va la lanh t?
Cong đ?ng Anh
t? n?m 1935 đ?n n?m 1955. Ong t?ng co ba l?n lanh đ?o
phe đ?i l?p
?
Ngh? vi?n Anh
(1935-1940, 1945, 1951-1955).
Attlee sinh ra trong m?t gia đinh thu?c
t?ng l?p trung l?u
?
London
, co cha la
lu?t s?
. Sau khi t?t nghi?p
đ?i h?c Oxford
, ong th?c t?p ? nganh lu?t v?i mong mu?n ti?p b??c theo cha minh, tr? thanh m?t lu?t s?. Kho?ng th?i gian Attlee t? nguy?n đi bao ch?a mi?n phi t?i
nh?ng khu ph? lao đ?ng ngheo ? phia b?c th? đo London
lam tinh hinh tai chinh c?a ong tr? nen kho kh?n, đ?ng th?i khi?n quan đi?m chinh tr? c?a Attlee sau nay d?n nghieng v? khuynh h??ng canh t? khi ong ch?ng ki?n đ?is?ng kho kh?n c?a
nh?ng ng??i lao đ?ng
? đay. Sau đo khong lau ong gia nh?p Cong đ?ng, t? b? s? nghi?p lu?t s? va b?t đ?u gi?ng d?y ?
Tr??ng Kinh t? va Khoa h?c Chinh tr? Luan đon
. Cong vi?c c?a ong b? gian đo?n khi
đ?i chi?n
n? ra, ong tinh nguy?n tham gia chi?n đ?u v?i ham s? quan. N?m 1919, ong đ??c b?u lam qu?n tr??ng qu?n Stephey, London va ba n?m sau đo, vao n?m 1922, ong co đ??c m?t gh? ?
Vi?n Th? dan
, đ?i di?n cho h?t b?u c? Limehouse. Attlee hai l?n la thanh vien c?a chinh ph? thi?u s? do th? t??ng
Ramsay MacDonald
lanh đ?o vao n?m 1924 va 1929. Sau khi gianh l?i đ??c gh? ? h? vi?n ma ong đa đ? m?t n?m 1931, Attlee đ??c b?u lam pho ch? t?ch Cong đ?ng. Nh?ng n?m cu?i th?p nien 30 c?a th? k? tr??c, Attlee, m?c du la ng??i ?ng h?
ch? ngh?a hoa binh
va ph?n đ?i vi?c tai v? trang
quan đ?i Hoang gia
, đa ch? trich gay g?t s?
nh??ng b?
c?a
Neville Chamberlain
tr??c
Adolf Hitler
va
Benito Mussolini
, tr?c ti?p d?n đ?n
Th? chi?n th? hai
. Ong cung đ?ng c?a minh tham gia "lien minh th?i chi?n" v?i
đ?ng B?o th?
c?a
Winston Churchill
n?m 1940, gi? ch?c Quan ch??ng ?n va tr? thanh pho th? t??ng Anh n?m 1942.Sau cu?c t?ng tuy?n c? thang 2 n?m 1945,trong đo cong đ?ng gianh th?ng l?i vang d?i(393/197),ong nh?m ch?c th? t??ng
Sau cu?c b?u c?, Attlee đa lanh đ?o vi?c xay d?ng chinh ph? đa s? Lao đ?ng đ?u tien. Cach ti?p c?n keynes c?a chinh ph? c?a ong đ?i v?i qu?n ly kinh t? nh?m duy tri vi?c lam đ?y đ?, m?t n?n kinh t? h?n h?p va m?t h? th?ng d?ch v? xa h?i m? r?ng đang k? do nha n??c cung c?p. đ? đ?t đ??c đi?u nay, no đa ti?n hanh qu?c h?u hoa cac ti?n ich cong c?ng va cac nganh cong nghi?p chinh, va th?c hi?n cac c?i cach xa h?i tren di?n r?ng, bao g?m thong qua đ?o lu?t B?o hi?m Qu?c gia n?m 1946 va đ?o lu?t H? tr? Qu?c gia, thanh l?p D?ch v? Y t? Qu?c gia (NHS) vao n?m 1948 va m? r?ng tr? c?p cong c?ng cho vi?c xay d?ng nha h?i đ?ng. Chinh ph? c?a ong c?ng c?i cach lu?t cong đoan, th?c ti?n lam vi?c va d?ch v? tr? em; no t?o ra h? th?ng Cong vien Qu?c gia, thong qua đ?o lu?t Th? tr?n M?i n?m 1946 va thi?t l?p h? th?ng quy ho?ch th? tr?n va qu?c gia.
Chinh sach đ?i ngo?i c?a Attlee t?p trung vao cac n? l?c phi th?c dan hoa ma ong ?y thac cho
Ernest Bevin
, nh?ng đich than giam sat s? phan chia ?n đ? (1947), s? đ?c l?p c?a Mi?n đi?n va Tich Lan, va gi?i th? cac nhi?m v? c?a Anh ? Palestine va Transjordan. Ong va Bevin khuy?n khich Hoa K? đong m?t vai tro m?nh m? trong
Chi?n tranh L?nh
; Khong đ? kh? n?ng can thi?p quan s? vao Hy L?p, ong keu g?i Washington ch?ng l?i nh?ng ng??i C?ng s?n ? đo. Chi?n l??c ng?n ch?n đa đ??c chinh th?c hoa gi?a hai qu?c gia thong qua H?c thuy?t Truman. Ong ?ng h? K? ho?ch Marshall đ? xay d?ng l?i Tay Au b?ng ti?n c?a M? va, vao n?m 1949, thuc đ?y lien minh quan s? NATO ch?ng l?i kh?i Lien Xo. Sau khi d?n d?t Cong đ?ng gianh chi?n th?ng sit sao trong cu?c t?ng tuy?n c? n?m 1950, ong đa g?i quan đ?i Anh đ?n chi?n đ?u ben c?nh Han Qu?c trong
Chi?n tranh Tri?u Tien
.
Attlee đa th?a h??ng m?t đ?t n??c g?n nh? pha s?n sau Chi?n tranh th? gi?i th? hai va b? bao vay b?i tinh tr?ng thi?u l??ng th?c, nha ? va tai nguyen; b?t ch?p nh?ng c?i cach xa h?i va ch??ng trinh kinh t? c?a ong, nh?ng v?n đ? nay v?n t?n t?i trong su?t nhi?m k? th? t??ng c?a ong, cung v?i cac cu?c kh?ng ho?ng ti?n t? tai di?n va s? ph? thu?c vao vi?n tr? c?a M?. đ?ng c?a ong đa b? đ?ng B?o th? đanh b?i sit sao trong cu?c t?ng tuy?n c? n?m 1951, m?c du gianh đ??c nhi?u phi?u nh?t. Ong ti?p t?c la lanh đ?o Cong đ?ng nh?ng ngh? h?u sau khi thua cu?c b?u c? n?m 1955 va đ??c nang len H? vi?n; N?i ong ph?c v? cho đ?n khi qua đ?i vao n?m 1967. ? n?i cong c?ng, ong khiem t?n va khiem t?n, nh?ng đ?ng sau h?u tr??ng, chi?u sau ki?n th?c, thai đ? yen t?nh, khach quan va th?c d?ng c?a ong đa ch?ng minh quy?t đ?nh. Ong th??ng đ??c x?p h?ng la m?t trong nh?ng th? t??ng v? đ?i nh?t c?a Anh. Danh ti?ng c?a Attlee trong s? cac h?c gi? đa t?ng len, nh? vao vi?c ong t?o ra nha n??c phuc l?i hi?n đ?i va thanh l?p NHS. Ong c?ng đ??c khen ng?i vi đa ti?p t?c m?i quan h? đ?c bi?t v?i M? va tham gia tich c?c vao NATO. Tinh đ?n n?m 2022, Attlee v?n la lanh đ?o Cong đ?ng ph?c v? lau nh?t.