Chi?n d?ch Campuchia
M?t ph?n c?a Chi?n tranh Vi?t Nam
B?n đ? chi?n d?ch
Th?i gian 29 thang 4 - 22 thang 7 1970 đ?a đi?m Mi?n đong Campuchia K?t qu? Quan đ?i Hoa K? va VNCH thu gi? kh?i l??ng l?n v?t t?, nh?ng th?t b?i trong vi?c tieu di?t l?c l??ng quan Gi?i phong ? Campuchia M? r?ng n?i chi?n Campuchia. Quan gi?i phong ki?m soat them nhi?u vung t?i Campuchia
Tham chi?n
Quan l?c Vi?t Nam C?ng hoa , Quan đ?i Hoa K? L?c l??ng V? trang Qu?c gia Khmer	Quan đ?i Nhan dan Vi?t Nam Quan Gi?i phong mi?n Nam Vi?t Nam Khmer đ?
Ch? huy va lanh đ?o
L? M?ng Lan đ? Cao Tri Nguy?n Vi?t Thanh Creighton W. Abrams (U.S.) Lon Nol (Campuchia)	Ph?m Hung Hoang V?n Thai
L?c l??ng
> Hoa K?: 50.659 VNCH: 58.608	~40.000
Th??ng vong va t?n th?t
Ngu?n 1: 434 ch?t, 2.233 b? th??ng, 13 m?t tich 809 ch?t, 3.486 b? th??ng Ngu?n 2: 2.765 ch?t ho?c b? th??ng 7.450 ch?t ho?c b? th??ng	Khong ro (Hoa K? tuyen b? co 12.354 ch?t ho?c b? th??ng, 1.177 b? b?t [1] , nh?ng con s? nay b? bac b? b?i CIA , b?i no bao g?m c? th??ng dan thi?t m?ng [2] .)

Chi?n d?ch Campuchia (tai li?u đ??ng th?i g?i Chi?n d?ch v??t bien Cao Mien ho?c Cu?c xam nh?p Campuchia ) la ten chi?n d?ch t?n cong vao mi?n đong Campuchia vao n?m 1970 c?a quan đ?i Hoa K? va Quan l?c Vi?t Nam C?ng hoa nh?m nh?m truy quet cac l?c l??ng c?a Trung ??ng C?c mi?n Nam đang đong ? trong lanh th? Campuchia trong Chi?n tranh Vi?t Nam .

K? ho?ch can thi?p c?a Hoa K? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Khi ng??i Phap r?i kh?i Campuchia n?m 1954, Qu?c tr??ng Norodom Sihanouk n?m quy?n. Tuy nhien ong b? ch?ng đ?i b?i phe Khmer Xanh (than M?) l?n phe Khmer đ? (than Trung Qu?c). Do nh?ng r?c r?i ? Vi?t Nam gia t?ng, ong c? g?ng gi? cho đ?t n??c m?t thai đ? trung l?p. Campuchia đ?ng th?i co quan h? ngo?i giao v?i c? M? va Trung Qu?c.

N?m 1965, sau khi ng??i M? đ?a quan vao Vi?t Nam b?o v? Vi?t Nam C?ng hoa , ong chuy?n h??ng sang ?ng h? Trung Qu?c ^[3] đ?ng th?i c?t đ?t quan h? ngo?i giao v?i M? va Anh ^[4] . Ong c?ng đ?ng y cho Vi?t Nam Dan ch? C?ng hoa s? d?ng cac tuy?n đ??ng v?n chuy?n v? khi vao mi?n Nam tren lanh th? Campuchia va cho phep Quan Gi?i phong mi?n Nam Vi?t Nam thi?t l?p cac c?n c? d?c theo bien gi?i Vi?t Nam - Campuchia va tin t??ng Trung Qu?c s? b?o đ?m v? th? cho minh.

Sau S? ki?n T?t M?u Than , t??ng William Westmoreland tim ki?m s? ?ng h? cho vi?c t?n cong truy quet cac c?n c? c?a Quan gi?i phong mi?n Nam va Trung ??ng c?c mi?n Nam ? Campuchia. Lo ng?i ng??i M?, Sihanouk cho phep h? đ??c quy?n truy đu?i Quan gi?i phong, mi?n la khong ng??i dan Campuchia nao b? ?nh h??ng. Ng??i M? đ? xu?t m?t chi?n d?ch đanh bom ng?n h?n xu?ng cac c?n c? c?a Quan gi?i phong ? mi?n Nam Campuchia d??i s? h? tr? tinh bao t? ng??i c?a Sihanouk, nh?ng chi?n d?ch nay l?i keo dai t?i 14 thang va lam Campuchia m?t ?n đ?nh.

Khi con la Pho T?ng th?ng M?, Nixon đa coi Campuchia la m?t khau tr?ng y?u trong vi?c gianh th?ng l?i ? Vi?t Nam. Khi lam T?ng th?ng M?, Nixon đ?a ra m?t k? ho?ch nh?m bi?n Campuchia đang c?t đ?t quan h? ngo?i giao v?i M?, d?a vao s? ?ng h? c?a kh?i cac n??c Xa h?i ch? ngh?a thanh m?t qu?c gia than M?. Con Creighton Abrams , T? l?nh quan M? ? mi?n Nam Vi?t Nam thi cho r?ng Campuchia la n?i đ?ng chan c?a Trung ??ng C?c mi?n Nam va B? ch? huy Quan gi?i phong mi?n Nam. Vi v?y, vien t? l?nh chi?n tr??ng nay nh?n đ?nh, n?u pha đ??c "thanh đ??ng Vi?t c?ng" ? Campuchia, cach m?ng mi?n Nam s? b? bop ngh?t, chi?n tranh Vi?t Nam s? k?t thuc trong vong m?t n?m. Creighton Abrams đ? ngh? Nixon dung B-52 đanh vao khu c?n c? 353 (vung Moc Cau va M? V?t ben kia bien gi?i Campuchia), n?i ma Creighton Abrams cho r?ng Trung ??ng C?c mi?n Nam đang đ?ng chan.

đ? ngh? c?a Abram đ??c Nixon ch?p thu?n, b?i trong nhin nh?n c?a gi?i lanh đ?o Washington , "m?t cu?c chi?n tranh khong quan ? Campuchia co th? gi? bi m?t ma v?n đ?t đ??c cac m?c tieu c?t đ?t cac đ??ng ti?p t? va pha hu? cac c?n c? c?a đ?ch. Quan tr?ng h?n c? la no co th? bu?c Campuchia b? chinh sach lau nay c?a h?"

Thang 2 n?m 1969, sau g?n b?n n?m gian đo?n, Campuchia va M? đa l?p l?i quan h? ngo?i giao ? c?p đ?i s?. Chinh đ?i s? quan M? ? Phnom Penh cung v?i C?c Tinh bao Trung ??ng M? ( CIA ) đa ?ng h? Lon Nol - m?t đ?i di?n phai c?c h?u trong Chinh ph? Campuchia do Sihanouk lam Qu?c tr??ng, ti?n hanh cac ho?t đ?ng quan s? t?n cong Quan gi?i phong mi?n Nam. đ?u n?m 1970, th?a luc Sihanouk đi d??ng b?nh ? Phap, Lon Nol va Sisowath Sirik Matak ra tuyen b? hu? b? Hi?p đ?nh th??ng m?i v?i Chinh ph? Vi?t Nam Dan ch? C?ng hoa va C?ng hoa mi?n Nam Vi?t Nam , đong c?ng Sihanoukville khong cho v? khi, quan trang, quan d?ng c?a Vi?t Nam Dan ch? C?ng hoa c?p c?ng nay ti?p t? cho Quan Gi?i phong mi?n Nam Vi?t Nam . Ngay 13 thang 3 n?m 1970, Lon Nol phat đi t?i h?u th? đoi t?t c? cac l?c l??ng Quan gi?i phong ph?i r?i Campuchia trong vong hai ngay. H?t th?i h?n, theo yeu c?u c?a Lon Nol, khong quan va phao binh M? b?n pha d? d?i vao cac vung d?c bien gi?i Campuchia - Vi?t Nam, n?i co cac c?n c? khang chi?n c?a Quan gi?i phong.

Gi?a thang 2 n?m 1969, l?c l??ng khong quan chi?n l??c M? đ??c l?nh ti?n hanh cac phi v? B-52 đanh pha c?n c? 353. Ngay 18 thang 3 n?m 1969, cu?c ti?n cong b?ng B-52 ma phia M? g?i la "ho?t đ?ng b?a ?n" đ??c th?c hi?n nh?m vao khu v?c d?c theo bien gi?i Campuchia - Vi?t Nam, kh?i đ?u cho vi?c leo thang m? r?ng chi?n tranh sang Campuchia. T? đo, đ?t n??c Campuchia b??c vao m?t th?i k? đ?y bi?n đ?ng.

Trong h?n 1 n?m (t? thang 3 n?m 1969 đ?n thang 4 n?m 1970), l?c l??ng khong quan chi?n l??c M? (B-52) đa th?c hi?n tren 3.630 phi v? nem bom xu?ng Campuchia, chi?m 60% t?ng s? phi v? B-52 tren chi?n tr??ng đong D??ng trong cung th?i gian đo.

Hoa K? va Vi?t Nam C?ng hoa ti?n vao Campuchia [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Qu?c h?i Campuchia quy?t ngh? bai nhi?m Sihanouk [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ngay 18 thang 3 n?m 1970, trong luc Sihanouk đang ? n??c ngoai, Lon Nol - th? t??ng chinh ph? - cho quan đ?i b?t gi? chinh quy?n dan s? ? Phnompenh va b? tri xe t?ng bao vay toa nha Qu?c h?i sau đo tri?u t?p Qu?c h?i b? phi?u ph? tru?t Norodom Sihanouk kh?i v? tri Qu?c tr??ng va trao quy?n l?c kh?n c?p cho Lon Nol. Vi?c đan ap đ?i l?p va cac chinh sach kinh t? sai l?m c?a Sihanouk, c?ng nh? thai đ? xich l?i g?n Vi?t Nam va Trung Qu?c c?a ong cung v?i ap l?c c?a Lon Nol khi?n Qu?c h?i b? phi?u bai nhi?m ong. Sihanouk g?i đay la am m?u đ?o chinh c?a CIA va bu?c ph?i đi an d??ng ? bi?t th? rieng c?a gia đinh ong t?i Riviera m?t th?i gian. ^[4] V?i vi?c Qu?c h?i Campuchia quy?t ngh? bai nhi?m Sihanouk, quan h? gi?a M? va Campuchia hoan toan thay đ?i t? ch? Sihanouk đa c?t đ?t quan h? ngo?i giao v?i M? đ? xich l?i g?n cac n??c xa h?i ch? ngh?a nh? Trung Qu?c, B?c Tri?u Tien, Vi?t Nam Dan ch? C?ng hoa ^[4] thi Campuchia do Lon Nol lanh đ?o tr? thanh đ?ng minh c?a M?. đay la đi?u ki?n quan tr?ng đ? M? th?c hi?n y đ? Vi?t Nam hoa chi?n tranh la m? r?ng chi?n tranh ra toan đong D??ng.

Sau đo, quan đ?i Campuchia t?n cong cac c?n c? c?a Quan gi?i phong mi?n Nam ? Campuchia nh?ng b? đ?y lui. Khong lau sau, Khong l?c Hoa K? b?t đ?u r?i bom va na phao vao cac c?n c? c?a Quan gi?i phong mi?n Nam t?i Campuchia. Sau đo Quan l?c Vi?t Nam C?ng hoa ti?n vao nh?ng l?i g?p s? khang c? m?nh c?a đ?i ph??ng. T?ng th?ng Nixon c?ng cho quan vao Campuchia đ? h? tr? cho n??c nay sau khi Th? t??ng Campuchia Lon Nol yeu c?u. ^[5]

Ngay 22-4-1970, Nixon tri?u t?p H?i đ?ng An ninh qu?c gia M? đ? th?o lu?n v? b??c đi ti?p theo c?a M? ? Campuchia. Trong cu?c h?p nay, gi?i lanh đ?o M? cho r?ng, cac vung "đ?t thanh" M? V?t va Moc Cau, n?i đ?ng chan c?a c? quan ch? đ?o quan Gi?i phong mi?n Nam, sau 14 thang B-52 nem bom, g?n nh? v?n con nguyen v?n. Vi v?y, M? quy?t đ?nh phat đ?ng cu?c ti?n cong tren b? vao Campuchia đ? "ch?p b?t" cac c? quan ch? đ?o quan Gi?i phong mi?n Nam, m? r?ng chi?n tranh ra toan ban đ?o đong D??ng.

Ngay 28-4-1970, m?t s? đ?n v? quan đ?i Sai Gon v??t bien gi?i Campuchia ti?n cong khu v?c M? V?t. Hai ngay sau, ngay 30-4-1970, theo l?nh c?a Nixon, M? huy đ?ng n?m v?n quan M? ph?i h?p v?i n?m v?n quan Vi?t Nam C?ng hoa , m? cu?c ti?n cong quy mo l?n vao Campuchia. Gi? đay, Chi?n tranh Vi?t Nam đa th?c s? m? r?ng ra toan coi đong D??ng.

Ch? tr??ng c?a quan Gi?i phong [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Theo đanh gia c?a quan Gi?i phong mi?n Nam, "ngay 30-4-1970, M? đ?a h?n 10 v?n - v?a quan M? v?a quan Sai Gon, m? cu?c hanh quan đanh chi?m Campuchia, nh?m c?u b?n ng?y Lon Non đang co nguy c? s?p đ?, tri?t pha cai ma chung g?i la "đ?t thanh Vi?t c?ng" tren đ?t Campuchia, bi?n n??c nay thanh thu?c đ?a ki?u m?i, c?n c? quan s? c?a M?, th?c hi?n ? đay m?t chi?n l??c chi?n tranh m?i phu h?p v?i "h?c thuy?t Nichx?n" - chi?n l??c "Kh?me hoa chi?n tranh". ^[6]

Ngay khi cu?c đ?o chinh ? Campuchia n? ra, B? Chinh tr? Trung ??ng đ?ng đa h?p va nh?n đ?nh: "đay la n?c thang m?i c?a đ? qu?c M? nh?m bi?n Campuchia thanh thu?c đ?a ki?u m?i va c?n c? quan s? c?a chung, xoa b? c?n c? va ban đ?p chi?n l??c c?a ta, c?t đ?t tuy?n ti?p t? h?u c?n chi vi?n cho chi?n tr??ng mi?n Nam, th?c hi?n am m?u bop ngh?t cach m?ng mi?n Nam." Phan tich nh?ng thu?n l?i va kho kh?n c?a quan Gi?i phong c?ng nh? c?a M? khi cu?c đ?o chinh x?y ra, B? Chinh tr? ch? ro: "Cu?c đ?o chinh ? Campuchia tr??c m?t co gay cho ta m?t s? kho kh?n v? m?t h?u c?n ti?p t?, ta c?n co nh?ng bi?n phap thi?t th?c đ? kh?c ph?c, nh?ng M? va tay sai c?ng g?p nh?ng kho kh?n lung tung v? nhi?u m?t, th? va l?c b?n ph?n đ?ng ? Campuchia noi chung la y?u. M? đang xu?ng thang ? mi?n Nam đ?a quan vao Campuchia khong ph?i d? dang, nh?ng chung tim m?i cach đ? ph?i h?p. Ta v?n co nhi?u thu?n l?i l?n"

Tren c? s? phan tich nh?ng thu?n l?i va kho kh?n c?a đoi ben tren chi?n tr??ng, B? Chinh tr? ch? tr??ng đ?y m?nh ti?n cong ? mi?n Nam, đ?ng th?i "tich c?c giup đ? cach m?ng Campuchia gi??ng cao ng?n c? dan t?c ch?ng đ? qu?c M? va b?n tay sai c?c h?u" . B? Chinh tr? ch? th? cho lanh đ?o, ch? huy cac chi?n tr??ng ph?i "nghien c?u t? ch?c, b? tri l?i l?c l??ng cho thich h?p v?i tinh hinh m?i b?o đ?m đ?y m?nh ti?n cong ? mi?n Nam, giup cach m?ng Campuchia co hi?u l?c v?a m?nh v?a v?ng ch?c, ch? đ?ng va lau dai" ^[7]

Di?n bi?n cu?c t?n cong [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Cac cu?c hanh quan c?a Hoa K? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong vong hai thang (t? ngay 30-4 đ?n ngay 30-6-1970), quan M? va quan l?c Vi?t Nam C?ng hoa đa m? 23 cu?c hanh quan, ? ?t đanh sau vao đ?t Campuchia 30 km đ?n 40 km (co n?i đ?n 80 km), tren toan tuy?n bien gi?i ti?p giap v?i Vi?t Nam, t?p trung vao cac h??ng đong va đong nam Svay Rieng , Memot - Snuol , Takeo - đong Kam p?t , tr?ng tam la c?n c? Ba Thu ( B?n L?c , Long An ) va vung L??i Cau (? Kampong Cham ).

Quan gi?i phong mi?n Nam rut ngay khi M? ti?n vao nh?ng h? l?i khang c? quy?t li?t ? th? tr?n Snoul . H?n 90% th? tr?n b? xoa s? sau hai ngay b? oanh t?c b?ng bom , na-pan va phao . Quan đ?i M? c?ng thong bao la đa phat hi?n cach đo khong xa m?t khu v?c r?ng hai d?m vuong c?a Quan gi?i phong mi?n Nam d??i cac tan r?ng gia g?m cac h? th?ng boong ke , lan tr?i, l?i mon, ga-ra xe t?i , nha ?n, chu?ng nuoi heo , ga , bai t?p b?n va c? h? b?i . Quan M? ki?m tra th?y co t?i h?n 400 lan tr?i, nha kho va boong ke, ch?a đ?y l??ng th?c , qu?n ao va thu?c men , 182 h?m v? khi va đ?n d??c . Co h?m ch?a t?i 480 kh?u sung va m?t h?m khac co 120.000 vien đ?n . ^[5]

Vai ngay sau tr?c th?ng phat hi?n 4 xe t?i c?a Quan Gi?i phong đang di chuy?n tren đ??ng mon gi?a r?ng gia. Sau cu?c đ? sung v?i l?c l??ng b? binh, Quan gi?i phong mi?n Nam rut lui, đ? l?i phia sau m?t h?m đ?n l?n nh?t đ??c Hoa K? kham pha đ??c trong cu?c chi?n, v?i h?n 6 tri?u r??i vien đ?n cac lo?i, hang ngan r?c ket , ti?u lien , m?t s? xe v?n t?i va c? 1 T?ng đai đi?n tho?i . Du khong co tai li?u hay c? s? h? t?ng ro rang đ? xac đ?nh, nh?ng ng??i M? cho r?ng đay chinh la trung tam đ?u nao c?a Trung ??ng C?c mi?n Nam huy?n tho?i. ^[8]

đ?i v?i T?ng th?ng Nixon thi đay la m?t l? Giang sinh vui v?. Cu?c xam nh?p la m?t thanh cong ngoai s?c t??ng t??ng. Ch? trong hai tu?n chi?n d?ch đa thu đ??c 4.793 v? khi ca nhan , 730 sung c?i , h?n 3 tri?u vien đ?n danh cho v? khi ca nhan , 7.285 r?c ket, 124 xe t?i va 2 tri?u pound g?o . Tuy nhien m?c tieu chinh c?a cu?c t?n cong la tieu di?t đ?u nao quan Gi?i phong thi v?n ch?a th?c hi?n đ??c.

Sau đo ng??i M? t?ng c??ng them 31.000 ng??i sang Campuchia nh?m đ?y m?nh truy lung. Tuy nhien no l?i gay ra ph?n ?ng d? d?i t? Phap va Lien Xo vi hanh đ?ng nay m? r?ng chi?n tranh sang Campuchia. ? M?, cac cu?c bi?u tinh ch?ng đ?i Nixon l?i co d?p bung phat.

Quan Gi?i phong ph?n cong [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?n thang 5 n?m 1970, tr??c tinh hinh m? r?ng chi?n tranh sang Campuchia, B? Chinh tr? c?a đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam ra ngh? quy?t "V? tinh hinh m?i ? ban đ?o đong D??ng va nhi?m v? m?i c?a chung ta", neu len "s? phat tri?n m?i c?a c?c di?n cu?c khang chi?n ch?ng M?, c?u n??c tren chi?n tr??ng ba n??c Vi?t Nam, Lao, Campuchia; am m?u va ch? tr??ng chi?n l??c c?a đ?ch; nhi?m v? m?i, nh?ng ph??ng cham chi?n l??c l?n nh?m đ?y m?nh cu?c khang chi?n ch?ng M?, c?u n??c, nang cao s?c m?nh đoan k?t chi?n đ?u c?a nhan dan ba n??c đong D??ng, ti?n len gianh nh?ng th?ng l?i m?i." ^[9]

Th?c hi?n ch? tr??ng c?a B? Chinh tr?, d??i s? ch? đ?o, ch? huy c?a Trung ??ng C?c va Quan u? mi?n, cac đ?n v? b? đ?i ch? l?c, h?u c?n, l?c l??ng b?o v? c?n c?, kho tang ph?i h?p v?i l?c l??ng du kich Campuchia ti?n cong vao m?t s? th? tr?n, chi khu quan s?, ki?m soat them nhi?u vung nong thon thu?c t?nh Kratie (? phia đong Campuchia), sau huy?n thu?c Takeo , Kam p?t (? nam va tay nam Campuchia), bao vay nhi?u vung khac, đ?a phong trao qu?n chung v? trang ? cac t?nh Svay Rieng , Kandal , Takeo, Kam p?t, Prey Veng ... phat tri?n m?nh.

? h??ng b?c, Trung đoan 205 va 207 ti?n cong Kampong Thom , Kampong Chhnang d?c Bi?n H? t? phia b?c xu?ng Precđam, t? Xiem Ri?p xu?ng Kampong Thom. H??ng đong b?c, hai trung đoan thu?c S? đoan 5 ch? l?c mi?n ti?n cong t?nh l? Kratie (ngay 5-5), Stung Treng (ngay 18-5) va Mondulkiri . Cu?i thang 5, Trung đoan 5 S? đoan 5 ti?n v? phia tay, t?ng c??ng cho m?t tr?n Binh Long - Ph??c Long . T?i đay, t? thang 4-1970, S? đoan 1 ch? l?c mi?n va cac đ?n v? b? binh, đ?c cong c?a Quan khu 9 đa gi?i phong cac khu v?c Tani (Kam p?t), Tucmia, Kampong Tralach , Kep ... c?t đ?t đ??ng s? 4 , đanh chi?m Kampong Speu , Kirirom , Kimini, gi?i phong m?t vung r?ng l?n ? nam - b?c đ??ng 5 v?i tren 50 v?n dan.

T?i hai t?nh Svay Rieng va Prey Veng, S? đoan 9 ch? l?c mi?n ph?i h?p v?i Quan gi?i phong Campuchia đanh chi?m nhi?u vung nong thon t? bien gi?i đ?n song Me Kong , t? nam đ??ng s? 1 đ?n tay đ??ng s? 22 , đ?ng th?i lien t?c t?p kich vao cac c?m quan M? tren cac tr?c đ??ng 1, 22, 15 , b?o v? h? th?ng kho tang, b?nh vi?n, cac c? quan Trung ??ng c?c.

Tren đ?a ban t?nh Kampong Cham, S? đoan 7 ch? l?c mi?n cung cac đ?n v? thu?c khu v?c C?n c? 20 va l?c l??ng du kich c? quan, b?nh vi?n đa chi?n đ?u quy?t li?t lam th?t b?i cu?c hanh quan l?n c?a 21 ti?u đoan quan M? va quan Sai Gon. đay la cu?c hanh quan nh?m tieu di?t c? quan đ?u nao c?a Quan gi?i phong mi?n Nam. Sau khi s? d?ng m?t b? ph?n l?c l??ng t?p kich, ph?c kich ghim chan va tieu hao quan M?, t?o đi?u ki?n cho vi?c di chuy?n c? quan, kho tang, b?nh vi?n v? phia sau, t? ngay 11-5-1970, Quan gi?i phong b?t đ?u t?p trung l?c l??ng đanh m?nh vao cac c?m ho? l?c t?i Krarieng, Sa Tum, Soc Chum, b? gay cac đ?t ti?n cong c?a S? đoan 25 b? binh va Trung đoan 7 thi?t giap c?a M?.

T?i Th? đo Phnom Penh , đ?c cong bi?t đ?ng Quan gi?i phong va du kich Campuchia đ?y m?nh cac ho?t đ?ng qu?y r?i, tieu hao, tieu di?t sinh l?c va ph??ng ti?n chi?n tranh, lam cho Phnompenh h?u nh? b? bi?t l?p v?i c?ng Congpong Xom t? thang 5-1970.

Cu?c rut lui [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bai vi?t nay c?n them chu thich ngu?n g?c đ? ki?m ch?ng thong tin . M?i b?n giup hoan thi?n bai vi?t nay b?ng cach b? sung chu thich t?i cac ngu?n đang tin c?y . Cac n?i dung khong co ngu?n co th? b? nghi ng? va xoa b?.

Tr??c vi?c khong th? đ?t m?c tieu va d??i ap l?c ph?n đ?i c?a d? lu?n M?, Nixon rut quan M? ra kh?i Campuchia 7 tu?n sau đo, du cac cu?c oanh t?c v?n ti?p di?n. Cu?c hanh quan ma M? d? đ?nh keo dai đ?n h?t 1970 đa ph?i b? d? gi?a ch?ng ma m?c tieu chinh c?a cu?c hanh quan khong đ?t đ??c: khong tieu di?t đ??c cac c? quan lanh đ?o Trung ??ng C?c mi?n Nam va B? Ch? huy mi?n, ch? tri?t pha đ??c m?t ph?n h? th?ng c?n c?, kho tang, b?nh vi?n va cac tuy?n ti?p t? h?u c?n c?a Quan gi?i phong mi?n Nam. T??ng M? đ? l?i 20 ti?u đoan quan Sai Gon ? l?i đ? gi? nh?ng vung lam ban đ?p tren đ?t Campuchia, đ?ng th?i lam nong c?t cho vi?c xay d?ng va ho?t đ?ng c?a quan Lon Nol. ^{[ c?n d?n ngu?n ]}

Vi?c phat đ?ng cu?c ti?n cong sang Campuchia đa khi?n M? ph?m m?t sai l?m l?n v? chi?n l??c . Vi?c m? r?ng chi?n tranh sang Campuchia c?a chinh quy?n M? cang khi?n phong trao ph?n đ?i chi?n tranh, ph?n đ?i chinh quy?n dang len m?nh m? ? kh?p n??c M?. (xem Th?m sat đ?i h?c Ti?u bang Kent ) ^{[ c?n d?n ngu?n ]}

đ?n thang 6-1970, sau hai thang rong ra, theo bao cao c?a phia Sai Gon, đa co 7.450 linh Sai Gon, va 2.765 linh M? b? h?. Cung v?i du kich Campuchia, l?c l??ng v? trang quan Gi?i phong đa ki?m soat hoan toan n?m t?nh đong B?c Campuchia, chi?m 1/3 lanh th? n??c nay ^[10] v?i h?n 4 tri?u dan.

QGP s? d?ng trung đoan 207 va nhi?u đ?n v? khac đ? hu?n luy?n cac t? v? trang Vi?t ki?u Campuchia lam nong c?t xay d?ng l?c l??ng c?a Campuchia. Khi hoan t?t hu?n luy?n, quan Campuchia rut kh?i đ?n v? QGP. L?c l??ng v? trang ch?ng M? ? Campuchia t? m??i đ?i du kich bu?i đ?u, đ?n gi?a n?m 1970 đa len t?i 9 ti?u đoan , 80 đ?i đ?i t?p trung, hang tr?m trung đ?i du kich. ^{[ c?n d?n ngu?n ]} V? phia QGP h? ti?p t?c thanh l?p them trung đoan 201 đ? b?o v? c?n c? ? bien gi?i.

Quan l?c Vi?t Nam C?ng hoa ti?p t?c chi?n đ?u ? Campuchia d??i s? h? tr? c?a Khong l?c Hoa K? . Tuy v?y, th? đ?ng chan c?a h? khong v?ng ch?c. Quan gi?i phong mi?n Nam đ??c tri?n khai ? đay lien t?c t?ng c??ng s?c m?nh. Phia M? đ? ngh? ng?ng b?n, ben nao ? yen ch? n?y nh?ng quan Gi?i phong ph?n đ?i vi h? r?t t? tin ? th? th?ng c?a minh. ^[11] đ?n cu?i n?m 1970, quan l?c Vi?t Nam C?ng hoa đa b? đanh b?t kh?i cac đ?n b?t, ph?i rut tr? l?i ben kia bien gi?i.

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Nigel Cawthorne, Chi?n tranh Vi?t Nam - đ??c va M?t , Nha xu?t b?n đa N?ng

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]