Cesaria Evora
(27 thang 8 n?m 1941 ? 17 thang 12 n?m 2011) la n?
ca s?
n?i ti?ng ng??i
Cabo Verde
v?i bi?t danh "barefoot diva" ("n? danh ca chan tr?n") vi khi bi?u di?n ba khong mang
giay dep
.
[1]
Ba la m?t trong s? ca s? hat lo?i nh?c
Morna
n?i ti?ng nh?t tren th? gi?i.
[2]
Cesaria Evora sinh ngay 27 thang 8 n?m 1941 t?i thanh ph?
Mindelo
, đ?o
Sao Vicente
,
Cabo Verde
. Ba co 5 anh ch? em. Cha ba qua đ?i khi ba len 7 tu?i. Khi len 10 tu?i, ba đ??c đ?a vao m?t "Nha nuoi tr? m? coi", vi m? ba khong đ? kh? n?ng nuoi c? sau ng??i con. Khi 16 tu?i, ba đ??c m?t ng??i b?n thuy?t ph?c đi hat trong m?t quan r??u c?a th?y th?.
[2]
Trong th?p nien 1960, ba b?t đ?u hat tren cac tau th?y ch? du khach
B? đao Nha
đ?u l?i ?
Mindelo
c?ng nh? tren
đai phat thanh
đ?a ph??ng. Mai t?i n?m 1985 theo l?i m?i c?a ca s? Cabo Verde
Bana
ba m?i sang bi?u di?n ?
B? đao Nha
. T?i
Lisboa
ba đ??c nh?c s? Jose da Silva phat hi?n tai n?ng va m?i ba thu am ?
Paris
.
[3]
.
Thanh cong qu?c t? c?a Evora ch? b?t đ?u t? n?m 1988 khi phat hanh
album
đ?u tien
La Diva Aux Pieds Nus
c?a ba, đ??c thu am ?
Phap
.
[2]
Album
Miss Perfumado
n?m 1992 c?a ba đa ban đ??c h?n 300.000 b?n tren kh?p th? gi?i.
[4]
Album
Cesaria
n?m 1995 c?a ba mang l?i thanh cong qu?c t? r?ng rai h?n va đ??c đ? c? l?n đ?u cho
Gi?i Grammy
.
[2]
N?m 1997 ba đo?t
Gi?i am nh?c toan chau Phi KORA
trong 3 th? lo?i:
Ngh? s? hay nh?t Tay Phi
,
Album hay nh?t
va
Merit of the Jury
(X?ng đang đ??c Ban giam kh?o khen th??ng).
[5]
N?m 2003 album
Voz d'Amor
c?a ba đo?t
Gi?i Grammy
th? lo?i
am nh?c th? gi?i
.
[2]
N?m 2010, Evora đa th?c hi?n m?t lo?t bu?i hoa nh?c, trong đo bu?i hoa nh?c chot di?n ra ? Lisbon ngay 8 thang 5. Hai ngay sau, sau khi b?
nh?i mau c? tim
, ba đ??c gi?i ph?u ? m?t b?nh vi?n t?i Paris. Bu?i sang ngay 11 thang 5 h? th?ng thong gio ph?i nhan t?o c?a ba đ??c thao ra, va ngay 16 thang 5 ba đ??c xu?t kh?i phong ch?m soc gia t?ng đ?c bi?t va chuy?n đ?n m?t b?nh xa đ? đi?u tr? them. Vao cu?i thang 9 n?m 2011, ng??i đ?i di?n kinh doanh c?a Evora loan bao ba đa k?t thuc s? nghi?p ca hat c?a minh do s?c kh?e kem.
[6]
Ngay 17.12.2011, Cesaria Evora qua đ?i ?
Sao Vicente
, Cabo Verde do ng?ng tim ph?i va t?ng huy?t ap,h??ng th? 70 tu?i.
[7]
Cesaria Evora đa h?n ho v?i Eduardo de Jon Xalino khi ba s?ng ? Rua de Moeda. Ba c?ng la h? hang v?i Bana.
Anh em h? c?a ba la m?t ca s? n?i ti?ng khac
Herminia da Cruz Fortes
. Ba la di c?a Antonio Rocha Evora va Xavier da Cruz.
- Huan ch??ng Prince Henry, B? đao Nha (31.5.1999)
- N?m 2003, hinh ba xu?t hi?n tren tem Cape Verdean.
Album tr?c ti?p & va ch?n t? đ?a, album khac
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
- Sodade ? Les Plus Belles Mornas de Cesaria
(Best of compilation, 1994)
- Club Sodade
(Remix album, 1996)
- Live a l'Olympia
(Live album, recorded at the
Paris Olympia
, 1996)
- Colors of the World
(Allegro Music, 1997)
- Live Lugano July 1997
(Live album, recorded at
Lugano
, 1997)
- Best Of'
(Best of compilation, 1998)
CAN
: Gold
[8]
- Anthology
(Best of compilation, 2002)
- Anthologie ? Mornas & Coladeras
(Double CD edition of
Anthology
, 2004)
- Live d'Amor
(Live
DVD
, recorded in 2004 at
Le Grand Rex
,
Paris
, 2004)
- Un Geste Pour Haiti"
- Cesaria Evora, t? truy?n: Appelez-moi Cize
(đam đ?o v?i Stephane Boudsocq, bai t?a c?a
Bernard Lavilliers
), City Editions, Grainville, 2009, 222 p.
ISBN
9782352883340
- Sandrine Teixido,
Cesaria Evora, la diva du Cap-Vert
,
Editions Demi-Lune
,
Coll. Voix du Monde,
Paris, 2008
ISBN
978-2-917112-02-1
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Cesaria Evora
.
|