Cong b?c c?a dan

Bach khoa toan th? m? Wikipedia

Cong b?c c?a dan hay đ?y t? c?a dan la m?t tri?t ly lanh đ?o trong đo trach nhi?m va ngh?a v? c?a ng??i lanh đ?o, ho?c m? r?ng la c?a can b?, cong ch?c, vien ch?c nha n??c, la ph?ng s?. Theo t? đi?n Han Vi?t Thi?u Ch?u , cong (公) co ngh?a c?a chung , b?c (僕) co ngh?a đ?y t? . C?m t? "cong b?c c?a dan" co th? đ??c hi?u la "ng??i đ?y t? chung c?a dan".

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tren th? gi?i, khai ni?m vien ch?c nha n??c la cong b?c c?a dan (trong ti?ng Anh la " servant of the people " co ngu?n g?c t? ti?ng Latinh " servus " co ngh?a la no l?) đa co t? r?t lau, trong quan ni?m c?a ng??i M? [1] , đ?o H?i . Khai ni?m nay co l? đa đ??c b?t ngu?n t? n?n dan ch? đ?u tien - dan ch? Athena - t?i Hy L?p th?i c? đ?i .

Kautilya (ho?c con vi?t la Chanakya ho?c Chanaka ), nha hi?n tri?t ?n đ? vi?t trong cu?n sach Arthashastra ("Lu?n v? b?n ph?n" ma m?t s? tac gi? n??c ngoai th??ng d?ch la "Khoa h?c chinh tr?") c?a ong vao th? k? th? 4 tr??c cong nguyen :

" Vua chua (ng??i lanh đ?o) nen tim hi?u cho t?t, khong ph?i v? nh?ng gi ong ta mu?n, ma ng??i d??i quy?n ong ta mu?n gi "
Vua chua (ng??i lanh đ?o) la m?t đ?y t? đ??c tr? l??ng va chia s? tai nguyen qu?c gia chung v?i m?i ng??i " [2] .

? ph??ng đong , cach nay h?n hai ngan n?m, Kh?ng T? đa vi?t trong Thien "Thai Th? " c?a " Kinh Th? ":" Tr?i khong co m?t co tai, dan nhin t?c la tr?i nhin, dan nghe t?c la tr?i nghe ". Theo y nay, M?nh T? đa gi?ng gi?i " y dan la y tr?i " va t?ng đ?a dan len tr??c c? "xa t?c" va "vua": " dan vi quy, xa t?c th? chi, quan vi khinh ". [3] . Li?u Ton Nguyen th?i nha đ??ng m?i r??u ti?n b?n la Ti?t T?n Ngh?a đi lam quan, khuyen r?ng: " Pham ra lam quan ? h?t nao, ph?i bi?t ch?c ph?n c?a minh la ng??i lam vi?c cho dan, ch? khong ph?i sai dan lam vi?c cho minh. Dan ? trong h?t đa ch?u n?p thu?, đ? l?y ti?n thue quan gi? s? cong binh cho dan, ma nay, ngan thay, thien h? ra lam quan, ti?n thu? c?a dan thi bi?t l?y c?, con cong vi?c c?a dan thi tr? bi?ng, th??ng khi l?i d?ng tam ?n c?p c?a dan n?a ...".

? ph??ng Tay , khai ni?m "ng??i lanh đ?o la ng??i đ?y t? ph?c v?" ( Servant leadership ) nay đ??c ph? bi?n đ?u tien qua s? truy?n ba c?a đ?o Thien Chua giao . Trong Tan ??c co vi?t:

" Nh?ng đ?c Giesu g?i cac ong l?i va noi: "Anh em bi?t, ng??i đ??c coi la th? l?nh cac dan thi l?y quy?n ma th?ng tr? dan, nh?ng ng??i lam l?n thi dung uy ma cai qu?n dan. Nh?ng gi?a anh em thi khong ph?i nh? v?y: Ai mu?n lam l?n gi?a anh em, thi ph?i lam ng??i ph?c v? anh em, va ai mu?n lam đ?u anh em thi ph?i lam đ?y t? m?i ng??i. C?ng nh? Con ng??i đ?n khong ph?i đ? đ??c ng??i ta ph?c v? nh?ng la đ? ph?c v? va hi?n m?ng s?ng lam gia chu?c muon ng??i " ( Phuc am Matthew Mt 20,25-28; xem Phuc am Mark Mc 10,42-45).

Nha cong nghi?p M? Rockefeller c?ng noi, va cau v?n nay đ??c kh?c t?i Rockfeller Centre:

" T? do ng? tr? trong cac gia tr? ( quy?n ) t?i cao c?a ca nhan, trong m?t chinh ph? la đ?y t? c?a m?i ng??i, khong ph?i ch? nhan c?a h?, va trong m?t xa h?i ma trong đo m?i ng??i đ?u co c? h?i đ? s?ng, nh?ng trong đo khong ai n? ai ( đ?u binh đ?ng ) " [1]

Trong th?i hi?n đ?i, khai ni?m nay đ??c Robert Greenleaf đ?nh ngh?a va m? r?ng trong bai Essentials of Servant Leadership va cu?n sach Servant Leadership (1977).

T?i Vi?t Nam [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T?i Vi?t Nam , tr??c Cach m?ng thang Tam , d??i s? qu?n ly qua cac th?i k? c?a cac nha n??c phong ki?n khai ni?m "cong ch?c nha n??c" đ??c hi?u bao g?m quan l?i va quan linh d??i quy?n [4] . Trong th?i k? nao c?ng co quan thanh liem [5] va quan tham.

Sau Cach m?ng thang Tam , nha n??c Vi?t Nam đ??c thanh l?p, khai ni?m can b?, cong ch?c, vien ch?c nha n??c đ??c ra đ?i. Theo t? t??ng c?a Ch? t?ch H? Chi Minh, can b?, cong ch?c nha n??c la ng??i cong b?c c?a dan [6]

Trong th? g?i "?y ban Nhan dan cac k?, t?nh, huy?n va lang" đ??c đ?ng tren bao C?u qu?c s? ra ngay 17 thang 10 n?m 1945 , Ch? t?ch H? Chi Minh vi?t: " Chung ta ph?i hi?u r?ng, cac c? quan c?a Chinh ph? t? toan qu?c cho đ?n cac lang, đ?u la cong b?c c?a dan, ngh?a la đ? ganh vac vi?c chung cho dan ch? khong ph?i đ? đe đ?u dan nh? trong th?i k? d??i quy?n th?ng tr? c?a Phap, Nh?t. Vi?c gi l?i cho dan, ta ph?i h?t s?c lam. Vi?c gi h?i đ?n dan ta ph?i h?t s?c tranh. Chung ta ph?i yeu dan, kinh dan thi dan m?i yeu ta, kinh ta ."

T? n?m 2005, Vi?t Nam đang d?n d?n ti?n hanh c?i cach hanh chinh . M?t trong cac m?c tieu đ? ra la xay d?ng đ?i ng? can b? , cong ch?c trong s?ch, th?c s? la cong b?c c?a nhan dan.

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ a b " Freedom resides in the supreme value of the individual, in a government that is the servant of people, not their master, and in a society in which everyone has the opportunity to make a living, but in which no one is owed one. ", Rockefeller , J. D. kh?c t?i Rockfeller Centre.
  2. ^ " the king [leader] shall consider as good, not what pleases himself but what pleases his subjects [followers] " " the king [leader] is a paid servant and enjoys the resources of the state together with the people ", Chanakya (ho?c con vi?t la Kautilya) trong sach Arthashastra .
  3. ^ “Nhan ngay Gi? ong Sau Dan: Ngh? v? ch? 'dan ' ” . B?n g?c l?u tr? ngay 29 thang 6 n?m 2012 . Truy c?p ngay 27 thang 10 n?m 2012 .
  4. ^ “Cac c?p quan l?i trong tri?u đinh phong ki?n Vi?t Nam” .
  5. ^ “Quan thanh liem” .
  6. ^ “T? t??ng H? Chi Minh v? cong b?c c?a dan” .

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Cong_b?c_c?a_dan&oldid=69476896 ”