B?u c? t?ng th?ng Hoa K? 1820

←  1816 1 thang 11 ? 6 thang 12 n?m 1820 1824  →
235 thanh vien [a] c?a đ?i c? tri đoan 117 phi?u đ? đ?c c?
S? ng??i đi b?u	10.1% [1] 6.8 pp
đ? c? James Monroe đ?ng Dan ch?-C?ng hoa Que nha Virginia đ?ng ?ng c? Daniel D. Tompkins Phi?u đ?i c? tri 231 [b] Ti?u bang gianh đ??c 24 Phi?u ph? thong  87,343 T? l? 80.6%
B?n đ? k?t qu? b?u c? t?ng th?ng. Mau xanh bi?u th? cac bang gianh đ??c b?i Monroe, mau xanh l?t bi?u th? phi?u b?u c?a đ?i c? tri William Plumer ? New Hampshire cho John Quincy Adams . Cac con s? cho bi?t s? phi?u đ?i c? tri đ??c b? ra b?i m?i bang. Bang Missouri khong đ?a ra k?t qu? vi tranh ch?p.
T?ng th?ng tr??c b?u c? James Monroe Dan ch?-C?ng hoa T?ng th?ng đ??c b?u James Monroe Dan ch?-C?ng hoa

Cu?c b?u c? t?ng th?ng Hoa K? n?m 1820 la cu?c b?u c? 4 n?m m?t l?n th? chin. No đ??c t? ch?c t? ngay 1 thang 11 đ?n ngay 6 thang 12 n?m 1820. Di?n ra ? đ?nh cao c?a K? nguyen C?m giac T?t , đ??ng nhi?m t?ng th?ng c?a đ?ng Dan ch? C?ng hoa James Monroe gianh chi?n th?ng đ? tai đ?c c? ma khong co m?t đ?i th? l?n. đay la cu?c b?u c? t?ng th?ng Hoa K? l?n th? ba va c?ng la cu?c b?u c? cu?i cung ma m?t ?ng c? vien t?ng th?ng tranh c? m?t cach d? dang do khong co đ?i th? l?n, hai l?n tr??c đo la cu?c b?u c? n?m 1788-89 va 1792 , c? hai l?n đ?u co ng??i chi?n th?ng la George Washington . đo c?ng la cu?c b?u c? cu?i cung ma t?ng th?ng th?ng c? thu?c th? h? cach m?ng.

Monroe va Pho T?ng th?ng Daniel D. Tompkins khong g?p ph?i s? ph?n đ?i nao t? cac đ?ng vien Dan ch? C?ng hoa khac trong nhi?m k? th? hai. đ?ng Lien bang đa đ?a ra m?t ?ng c? vien t?ng th?ng trong m?i cu?c b?u c? k? t? n?m 1796 , nh?ng s? n?i ti?ng v?n đa suy y?u c?a đ?ng l?i cang gi?m đi sau Chi?n tranh n?m 1812 . M?c du co th? đ?a ra m?t ?ng c? vien cho v? tri pho t?ng th?ng , nh?ng ng??i Lien bang khong th? đ?a ra m?t ?ng c? vien t?ng th?ng, khi?n Monroe khong co đ?i th?.

Monroe đa chi?n th?ng ? m?i bang va nh?n đ??c t?t c? tr? m?t phi?u đ?i c? tri . Ngo?i tr??ng John Quincy Adams nh?n đ??c la phi?u đ?i c? tri khac duy nh?t, đ?n t? đ?i c? tri b?t tin William Plumer . Chin ng??i Lien bang khac nhau đa nh?n đ??c phi?u đ?i c? tri cho v? tri pho t?ng th?ng, nh?ng Tompkins đa th?ng c? l?i v?i s? phi?u cao. Monroe va George Washington v?n la nh?ng ?ng c? vien t?ng th?ng duy nh?t tranh c? ma khong g?p ph?i s? ph?n đ?i l?n nao. Chi?n th?ng c?a Monroe la chi?n th?ng cu?i cung trong sau chi?n th?ng lien ti?p c?a ng??i Virginia trong cac cu?c b?u c? t?ng th?ng (Jefferson hai l?n, Madison hai l?n va Monroe hai l?n). Monroe la ?ng c? vien t?ng th?ng đ?u tien nh?n đ??c it nh?t 200 phi?u đ?i c? tri trong m?t chi?n d?ch chi?n th?ng.

B?i c?nh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

B?t ch?p s? lien t?c c?a chinh tr? đ?n đ?ng (trong tr??ng h?p nay đ??c g?i la K? nguyen C?m giac t?t ), cac v?n đ? nghiem tr?ng đa xu?t hi?n trong cu?c b?u c? n?m 1820. Hoa K? đa ph?i ch?u đ?ng m?t cu?c suy thoai lan r?ng sau cu?c Ho?ng lo?n n?m 1819 va s? b?t đ?ng quan tr?ng v? vi?c m? r?ng ch? đ? no l? vao cac vung lanh th? đang la trung tam. Tuy nhien, James Monroe khong ph?i đ?i m?t v?i đ?ng đ?i l?p ho?c ?ng c? vien nao trong n? l?c tai tranh c? c?a minh, m?c du ong khong nh?n đ??c t?t c? cac phi?u đ?i c? tri.

Massachusetts ban đ?u co 22 phi?u đ?i c? tri vao n?m 1816, nh?ng ch? đ??c b? 15 phi?u vao n?m 1820 do Th?a hi?p Missouri n?m 1820, khi?n vung Maine , ph?n c?c b?c tach r?i c?a Massachusetts, tr? thanh m?t bang t? do đ? can b?ng v?i vi?c gia nh?p c?a bang no l? Missouri đang đ??c xem xet. Ngoai ra, Pennsylvania , Tennessee va Mississippi c?ng b? it đi 1 phi?u b?u, do m?t đ?i c? tri t? m?i ti?u bang đa ch?t tr??c cu?c h?p b?u c?. Do đo, đi?u nay co ngh?a la Mississippi ch? b? hai phi?u b?u, trong khi b?t k? bang nao luon đ??c h??ng t?i thi?u ba phi?u.

Mississippi, Illinois, Alabama va Missouri đa tham gia cu?c b?u c? t?ng th?ng đ?u tien c?a h? vao n?m 1820, Missouri, v?i nhi?u tranh cai, vi no v?n ch?a chinh th?c la m?t bang. Khong co bang m?i nao tham gia trong cu?c b?u c? t?ng th?ng M? cho đ?n n?m 1836, sau khi k?t n?p vao Lien minh Arkansas n?m 1836 va Michigan n?m 1837 (sau cu?c b? phi?u chinh, nh?ng tr??c khi ki?m phi?u đ?i c? tri t?i Qu?c h?i). ^[2]

đ? c? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ? c? c?a đ?ng Dan ch? C?ng hoa [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ? c? c?a đ?ng Dan ch?-C?ng hoa, 1820
James Monroe	Daniel D. Tompkins
cho t?ng th?ng	cho pho t?ng th?ng
T?ng th?ng Hoa K? th? n?m 1817-1825	Pho T?ng th?ng Hoa K? th? sau 1817-1825
Chi?n d?ch

Vi khong co thach th?c nao v?i Monroe cho đ? c? c?a đ?ng Dan ch? C?ng hoa, nen r?t it đ?ng vien Dan ch? C?ng hoa đ?n vi?c tham d? phien h?p kin đ? c? vao thang 4 n?m 1820. Ch? co 40 đ?i bi?u tham d?, v?i r?t it ho?c d??ng nh? khong co đ?i bi?u t? cac ti?u bang l?n nh? Virginia , Pennsylvania , North Carolina , Massachusetts va New Jersey . Thay vi ch? đich danh t?ng th?ng v?i s? phi?u b?u it ?i, phien h?p kin đa t? ch?i đ?a ra đ? c? chinh th?c. Richard M. Johnson noi: "T?i th?i đi?m nay, vi?c ti?n hanh đ? c? m?t ng??i vao cac ch?c v? c?a T?ng th?ng va Pho T?ng th?ng la đi?u khong th? tranh kh?i." Sau khi tranh lu?n, ngh? quy?t đa đ??c nh?t tri thong qua va cu?c h?p k?t thuc. T?ng th?ng Monroe va Pho T?ng th?ng Daniel D. Tompkins do đo đa tr? thanh nh?ng ?ng c? vien tren th?c t? đ? tai tranh c?.

Trong th?i gian chu?n b? cho phien h?p kin, Tompkins đa th?c hi?n m?t cu?c tranh c? khac cho ch?c v? Th?ng đ?c New York c? c?a minh, d?n đ?n vi?c ban lanh đ?o đ?ng c?n tim ng??i thay th? cho ong. V?n đ? cu?i cung đa đ??c đ?a ra tranh lu?n khi Tompkins thua cu?c b?u c? ngay tr??c khi phien h?p kin đ? c? di?n ra, va m?c du m?t s? ng??i trong đ?ng v?n khong hai long v?i thanh t?u c?a Tompkins v?i t? cach la Pho T?ng th?ng, tuy nhien, no khong lam ?nh h??ng t?i quy trinh đ? c? chinh th?c sau đo, cho đ?n cu?i cung, Tompkins v?n đ??c đ? c? la Pho T?ng th?ng.

T?ng tuy?n c? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chi?n d?ch [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Th?c t? la khong co chi?n d?ch nao, vi khong co s? ph?n đ?i l?n nao đ?i v?i Monroe va Tompkins.

Tranh ch?p [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Vao ngay 9 thang 3 n?m 1820, Qu?c h?i đa thong qua đ?o lu?t ch? đ?o Missouri t? ch?c đ?i h?i đ? thanh l?p hi?n phap va chinh quy?n ti?u bang. Lu?t nay tuyen b? r?ng "ti?u bang noi tren, khi đ??c thanh l?p, s? đ??c k?t n?p vao Lien minh, tren c? s? binh đ?ng v?i cac ti?u bang ban đ?u, tren m?i ph??ng di?n." ^[3] Tuy nhien, khi Qu?c h?i h?p l?i vao thang 11 n?m 1820, vi?c k?t n?p Missouri đa tr? thanh m?t v?n đ? gay tranh cai. Nh?ng ng??i ?ng h? tuyen b? r?ng Missouri đa đap ?ng cac đi?u ki?n c?a lu?t phap va do đo la m?t ti?u bang; nh?ng ng??i ph?n đ?i cho r?ng m?t s? đi?u kho?n c?a Hi?n phap Missouri đa vi ph?m Hi?n phap Hoa K?.

Vao th?i đi?m Qu?c h?i h?p đ? ki?m phi?u đ?i c? tri t? cu?c b?u c?, cu?c tranh ch?p nay đa keo dai h?n hai thang. Vi?c ki?m phi?u đ?t ra m?t v?n đ? nh?c nh?i: n?u Qu?c h?i đ?m phi?u b?u c?a Missouri, đi?u đo s? đ??c coi la cong nh?n r?ng Missouri la m?t ti?u bang; m?t khac, n?u Qu?c h?i khong ki?m phi?u c?a Missouri, no s? đ??c coi la cong nh?n r?ng Missouri khong ph?i la m?t ti?u bang. Bi?t tr??c r?ng Monroe s? gianh chi?n th?ng vang d?i va do đo cu?c b? phi?u c?a Missouri s? khong ?nh h??ng t?i k?t qu? cu?i cung, Th??ng vi?n đa thong qua m?t ngh? quy?t vao ngay 13 thang 2 n?m 1821 neu ro r?ng n?u co nh?ng s? ph?n đ?i thi s? khong xem xet v?n đ? tr? khi cu?c b? phi?u c?a Missouri s? thay đ?i ai s? tr? thanh t?ng th?ng. Thay vao đo, Ch? t?ch Th??ng vi?n s? cong b? cu?c ki?m phi?u cu?i cung hai l?n, m?t l?n bao g?m Missouri va m?t l?n lo?i tr? no. ^[4]

Ngay hom sau, ngh? quy?t nay đa đ??c gi?i thi?u t?i H? vi?n. Sau m?t h?i tranh lu?n soi n?i, no đa đ??c thong qua. Tuy nhien, trong qua trinh ki?m phi?u đ?i c? tri vao ngay 14 thang 2 n?m 1821, Dan bi?u Arthur Livermore c?a New Hampshire đa đ?a ra y ki?n ph?n đ?i cac phi?u b?u t? Missouri. Ong l?p lu?n r?ng vi Missouri ch?a chinh th?c tr? thanh m?t ti?u bang nen no khong co quy?n b? phi?u đ?i c? tri. Ngay l?p t?c, Dan bi?u John Floyd c?a Virginia cho r?ng ph?i ki?m phi?u c?a Missouri. H?n lo?n x?y ra sau đo va tr?t t? đ??c thi?t l?p tr? l?i v?i vi?c ki?m phi?u theo ngh? quy?t va sau đo hoan l?i trong ngay. ^[5]

K?t qu? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

[ s?a | s?a ma ngu?n ]

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• James Monroe
• Daniel D. Tompkins
• B?u c? t?ng th?ng Hoa K?

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Turner, Lynn W. (thang 9 n?m 1955). “The Electoral Vote against Monroe in 1820?An American Legend”. The Mississippi Valley Historical Review . Organization of American Historians . 42 (2): 250?273. doi : 10.2307/1897643 . JSTOR   1897643 .
• “A Historical Analysis of the Electoral College” . The Green Papers . Truy c?p ngay 20 thang 3 n?m 2005 .

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v? B?u c? t?ng th?ng Hoa K? 1820 .

• United States presidential election of 1820 t?i Encyclopædia Britannica (ti?ng Anh)
• Presidential Elections of 1816 and 1820: A Resource Guide from the Library of Congress
• A New Nation Votes: American Election Returns, 1787-1825
• Election of 1820 in Counting the Votes L?u tr? 2019-10-02 t?i Wayback Machine

L?i chu thich: đa tim th?y th? <ref> v?i ten nhom “lower-alpha”, nh?ng khong tim th?y th? t??ng ?ng <references group="lower-alpha"/> t??ng ?ng, ho?c th? đong </ref> b? thi?u