한국   대만   중국   일본 
B?o qu?n vien Wikipedia ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

B?o qu?n vien Wikipedia

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Bai nay vi?t v? b?o qu?n vien c?a Wikipedia. đ?i v?i trang quy đ?nh c?a Wikipedia ti?ng Vi?t v? b?o qu?n vien, xem Wikipedia:B?o qu?n vien .
Bi?u t??ng th??ng đ?i di?n cho b?o qu?n vien tren Wikipedia

Tren Wikipedia , nh?ng ng??i dung đang tin c?y co th? đ??c b? nhi?m lam b?o qu?n vien (con g?i la admin , sysop ho?c janitor ), [1] :327 sau khi yeu c?u thanh cong quy?n qu?n tr?. Hi?n t?i, co 15 b?o qu?n vien tren Wikipedia ti?ng Vi?t . [2] B?o qu?n vien co cac đ?c quy?n k? thu?t b? sung so v?i nh?ng bien t?p vien khac, ch?ng h?n nh? co th? khoa va xoa trang c?ng nh? co th? c?m ng??i dung s?a đ?i trang.

Tren Wikipedia, tr? thanh b?o qu?n vien th??ng g?i la "đ??c trao [ho?c đ?m nh?n] cong vi?c lau d?n", [2] m?t thu?t ng? c?ng t?ng đ??c s? d?ng ? nh?ng n?i khac. [3] N?m 2006, t? The New York Times đ?a tin r?ng vao luc đo co kho?ng 1.000 cac b?o qu?n vien tren Wikipedia va h? kha "đa d?ng v? m?t đ?a ly". [4] Thang 7 n?m 2012, co m?t thong tin đ??c chia s? r?ng rai r?ng Wikipedia đang "h?t b?o qu?n vien", b?i vi trong n?m 2005 va 2006, th??ng co 40 đ?n 50 ng??i đ??c b? nhi?m lam b?o qu?n vien m?i thang, nh?ng trong n?a đ?u n?m 2012, t?ng c?ng ch? co 9 ng??i đ??c b? nhi?m. [5] [6] Tuy v?y, nha đ?ng sang l?p Wikipedia Jimmy Wales ph? nh?n r?ng đay la m?t cu?c kh?ng ho?ng hay Wikipedia s?p h?t b?o qu?n vien, noi r?ng, "S? l??ng b?o qu?n vien đa ?n đ?nh trong kho?ng hai n?m, th?c s? khong co gi x?y ra c?". [7] Wales tr??c đo (trong m?t tin nh?n g?i đ?n danh sach g?i th? Wikipedia ti?ng Anh vao ngay 11 thang 2 n?m 2003) t?ng tuyen b? r?ng vi?c tr? thanh b?o qu?n vien "khong ph?i la v?n đ? l?n" va r?ng "đo ch? la m?t v?n đ? k? thu?t ma quy?n h?n đ??c trao cho sysop ma khong đ??c trao cho t?t c? m?i ng??i". [8]

Trong cu?n sach co nhan đ? Wikipedia: The Missing Manual ra m?t n?m 2008, John Broughton noi r?ng trong khi nhi?u ng??i coi b?o qu?n vien tren Wikipedia la th?m phan thi đay khong ph?i la m?c đich c?a vai tro nay. [9] Thay vao đo, nh? l?i ong noi thi b?o qu?n vien th??ng "xoa trang" va "khoa cac trang lien quan đ?n cu?c chi?n s?a đ?i". [9] B?o qu?n vien Wikipedia khong ph?i la nhan vien hay đ?i di?n c?a Wikimedia Foundation . [10]

Yeu c?u c?p quy?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

M?c du nh?ng b?o qu?n vien đ?u tien c?a Wikipedia đ??c Jimmy Wales b? nhi?m vao thang 10 n?m 2001, [11] cac đ?c quy?n c?a b?o qu?n vien tren Wikipedia hi?n đ??c c?p thong qua m?t quy trinh đ??c g?i la yeu c?u c?p quy?n b?o qu?n vien (RfA). [1] B?t k? bien t?p vien đa đ?ng ky nao c?ng co th? t? minh đ? c? ho?c co th? đ? ngh? bien t?p vien khac lam nh? v?y. Qua trinh nay đ??c cho la "gi?ng nh? đ?a ai đo thong qua Toa an T?i cao" theo nh? l?i Andrew Lih , m?t nha khoa h?c va giao s?, b?n than la b?o qu?n vien c?a Wikipedia ti?ng Anh . Lih c?ng noi, "đo g?n nh? la m?t v? ma c? b?t n?t ma m?i đang s? vao th?i đi?m nay", trai ng??c v?i cach th?c ho?t đ?ng c?a quy trinh nay trong l?ch s? Wikipedia th?i k? ban đ?u, khi t?t c? nh?ng gi m?t ng??i ph?i lam đ? tr? thanh b?o qu?n vien la "ch?ng minh r?ng b?n khong ph?i la m?t k? ng?c". [5]

Vi?c ?ng c? cho vai tro nay th??ng ch? đ??c can nh?c sau khi "lam vi?c tich c?c tren wiki". [1] M?c du b?t k? bien t?p vien nao c?ng co th? b? phi?u trong RfA, nh?ng k?t qu? khong đ??c quy?t đ?nh b?i đa s? phi?u b?u, ma d?a tren vi?c li?u co đ?t đ??c s? đ?ng thu?n r?ng ?ng c? vien s? tr? thanh m?t b?o qu?n vien t?t hay khong, m?t quy?t đ?nh ch? co th? do hanh chinh vien, bien t?p vien Wikipedia đ?a ra v?n c?ng đ??c c?ng đ?ng ch? đ?nh thong qua quy trinh "yeu c?u c?p quy?n", m?c du quy trinh nay đ?i v?i h? nghiem ng?t h?n nhi?u so v?i b?o qu?n vien. [12] đi?u nay co th? đa đ??c th?c hi?n do RfAs thu hut m?c đ? chu y ngay cang t?ng: Stvilia et al. trich d?n r?ng "Tr??c gi?a n?m 2005, RfA th??ng khong thu hut nhi?u s? chu y. K? t? đo, vi?c RfA thu hut m?t s? l??ng l?n cac nhom RfA ?ng h? l?n nhau đa tr? nen kha ph? bi?n", [13] v?i s? phi?u b?u k? l?c trong m?t RfA tinh đ?n thang 5 n?m 2022 la 468 đ?i v?i RfA c?a bien t?p vien lau n?m Tamzin Hadasa Kelly. [14]

Vai tro b?o qu?n vien [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Sau khi đ??c c?p đ?c quy?n b?o qu?n vien, ng??i dung co quy?n ti?p c?n cac ch?c n?ng b? sung đ? th?c hi?n m?t s? tac v? nh?t đ?nh. [5] Nh?ng tac v? nay bao g?m "d?n d?p đ?ng b?a b?n", [1] xoa cac bai vi?t đ??c cho la khong phu h?p, khoa cac trang (h?n ch? quy?n s?a đ?i đ?i v?i trang đo), [15] :66 va c?m tai kho?n c?a nh?ng ng??i dung gay r?i. [1] [5] Vi?c c?m ng??i dung ph?i đ??c th?c hi?n theo chinh sach c?a Wikipedia va ph?i neu ro ly do c?m, đ? r?i ly do nay s? đ??c ph?n m?m ghi l?i v?nh vi?n. [1] :401 [15] :120 Vi?c s? d?ng đ?c quy?n nay đ? "đ?t đ??c l?i th? trong qua trinh s?a đ?i" v?n đ??c coi la khong phu h?p. [1]

Nghien c?u khoa h?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

M?t bai bao khoa h?c n?m 2013 c?a cac nha nghien c?u t? Virginia Tech va Vi?n Bach khoa Rensselaer đa phat hi?n ra r?ng sau khi cac bien t?p vien đ??c th?ng c?p len v? tri b?o qu?n vien, h? th??ng t?p trung nhi?u h?n vao nh?ng bai vi?t v? cac ch? đ? gay tranh cai so v?i tr??c đay. Gi?i nghien c?u c?ng đ? xu?t m?t ph??ng phap thay th? đ? ch?n b?o qu?n vien ma qua đo phi?u b?u c?a nh?ng bien t?p vien co kinh nghi?m đ??c coi tr?ng h?n. [16] M?t bai bao khac t?ng đem ra trinh bay t?i H?i ngh? v? Y?u t? Con ng??i trong H? th?ng May tinh n?m 2008 đa phan tich d? li?u t? t?t c? 1.551 yeu c?u c?p quy?n b?o qu?n vien t? thang 1 n?m 2006 đ?n thang 10 n?m 2007, v?i m?c tieu xac đ?nh (n?u co) tieu chi nao đ??c đ? xu?t trong H??ng d?n yeu c?u c?p quy?n b?o qu?n vien c?a Wikipedia [17] la y?u t? d? đoan t?t nh?t v? vi?c li?u ng??i dung đ??c đ? c?p co th?c s? tr? thanh b?o qu?n vien hay khong. [3] Thang 12 n?m 2013, m?t nghien c?u t??ng t? đa đ??c gi?i nghien c?u đ?n t? Vi?n Cong ngh? Thong tin Ba Lan-Nh?t B?n xu?t b?n ? Warszawa , nh?m l?p mo hinh k?t qu? c?a cac yeu c?u c?p quy?n b?o qu?n vien tren Wikipedia ti?ng Ba Lan b?ng cach s? d?ng m?t mo hinh b?t ngu?n t? l?ch s? s?a đ?i c?a Wikipedia. H? nh?n th?y r?ng h? co th? "phan lo?i cac phi?u b?u trong quy trinh RfA b?ng cach s? d?ng mo hinh nay v?i m?c đ? chinh xac đ? đ? gi?i thi?u cac ?ng c? vien". [18]

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ a b c d e f g Ayers, Phoebe; Matthews, Charles; Yates, Ben (2008). How Wikipedia Works . No Starch Press . ISBN   978-1-59327-176-3 .
  2. ^ a b “Wikipedia:B?o qu?n vien” . Wikipedia . Wikimedia Foundation . Truy c?p ngay 30 thang 4 n?m 2023 .
  3. ^ a b Burke, Moira; Kraut, Robert (thang 4 n?m 2008). Taking Up the Mop: Identifying Future Wikipedia Administrators . CHI '08 Extended Abstracts on Human Factors in Computing Systems . tr. 3441?3446. doi : 10.1145/1358628.1358871 . ISBN   978-1-60558-012-8 . S2CID   5868576 .
  4. ^ Hafner, Katie (17 thang 6 n?m 2006). “Growing Wikipedia Refines Its 'Anyone Can Edit' Policy” . The New York Times . Truy c?p ngay 23 thang 1 n?m 2014 .
  5. ^ a b c d Meyer, Robinson (16 thang 7 n?m 2012). “3 Charts That Show How Wikipedia Is Running Out of Admins” . The Atlantic . Truy c?p ngay 23 thang 1 n?m 2014 .
  6. ^ Further coverage:
  7. ^ Lee, Dave (18 thang 7 n?m 2012). “Jimmy Wales denies Wikipedia admin recruitment crisis” . BBC News . Truy c?p ngay 24 thang 1 n?m 2014 .
  8. ^ Wales, Jimmy (11 thang 2 n?m 2003). “Sysop Status” . EN-I Wikimedia Mailing List . Truy c?p ngay 24 thang 1 n?m 2014 .
  9. ^ a b Broughton, John (2008). Wikipedia ? The Missing Manual . O'Reilly Media . tr. 199.
  10. ^ Kosseff, Jeff (15 thang 4 n?m 2019). The Twenty-Six Words That Created the Internet . Cornell University Press . ISBN   9781501735790 .
  11. ^ Schiff, Stacy (31 thang 7 n?m 2006). “Know It All” . The New Yorker . Truy c?p ngay 19 thang 2 n?m 2014 .
  12. ^ “Wikipedia:Bureaucrats” . Wikipedia . Wikimedia Foundation . Truy c?p ngay 29 thang 7 n?m 2015 .
  13. ^ Stvilia, Besiki; Twidale, Michael B.; Smith, Linda C.; Gasser, Les (2008). “Information quality work organization in wikipedia”. Journal of the Association for Information Science and Technology . 59 (6): 983. CiteSeerX   10.1.1.163.5109 . doi : 10.1002/asi.20813 .
  14. ^ Harrison, Stephen (16 thang 6 n?m 2022). “Inside Wikipedia's Historic, Fiercely Contested "Election " ” . Slate . Truy c?p ngay 17 thang 10 n?m 2022 .
  15. ^ a b Ebersbach, Anja; Adelung, Andrea; Dueck, Gunter; Glaser, Markus; Heigl, Richard; Warta, Alexander (2008). Wiki: Web Collaboration . Springer. ISBN   978-3-540-68173-1 .
  16. ^ Das, Sanmay (2013). Manipulation Among the Arbiters of Collective Intelligence: How Wikipedia Administrators Mold Public Opinion (PDF) . Proceedings of the 22nd ACM International Conference on Information & Knowledge Management . tr. 1097?1106. doi : 10.1145/2505515.2505566 . ISBN   978-1-4503-2263-8 . S2CID   52865675 . B?n g?c (PDF) l?u tr? ngay 19 thang 2 n?m 2021 . Truy c?p ngay 24 thang 1 n?m 2014 .
  17. ^ Xem Wikipedia:H??ng d?n yeu c?u c?p quy?n b?o qu?n vien .
  18. ^ Jankowski-Lorek, Michal; Ostrowski, Lukasz; Turek, Piotr; Wierzbicki, Adam (2013). “Modeling Wikipedia admin elections using multidimensional behavioral social networks” . Social Network Analysis and Mining . 3 (4): 787. doi : 10.1007/s13278-012-0092-6 .
L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B?o_qu?n_vien_Wikipedia&oldid=70919234 ”