Attapeu ???????
—   T?nh   —
B?n đ? t?nh Attapeu
V? tri tren b?n đ? qu?c gia
Attapeu
Qu?c gia	Lao
T?nh l?	Attapeu
Di?n tich
? T?ng c?ng	10,320 km 2 (3,980 mi 2 )
Dan s? (đi?u tra n?m 2015)
? T?ng c?ng	139,628
?  M?t đ?	14/km 2 (35/mi 2 )
Mui gi?	UTC+07
Ma ISO 3166	LA-AT

Attapeu ( ti?ng Lao : ??????? , At-ta-p?) la m?t t?nh n?m ? phia đong nam c?a Lao ; phia b?c giap v?i t?nh Sekong ; phia tay giap v?i t?nh Champassak ; phia đong giap v?i day Tr??ng S?n, tach Attapeu kh?i Vi?t Nam phia nam co đ??ng ranh gi?i trung v?i bien gi?i Lao va Campuchia . T?nh co 5 huy?n (Samakkixay, Xaysetha, Sanamxay, Sanxay and Phouvong) v?i t?ng di?n tich 1.032 km2 va dan s? kho?ng 139.628 ng??i (theo d? li?u th?ng ke n?m 2015. T?nh l? c?a t?nh Attapeu đ?t ? huy?n Samakkixay.

T?nh đ??c bi?t đ?n la "vung đ?t c?a cac Anh Hung". T?nh hai khu v?c đa d?ng sinh h?c la: R?ng r?m Dong Ampham (200.000 hecta) va R?ng r?m Xepaine. M?t di?n tich l?n c?a t?nh thu?c Khu b?o t?n đa d?ng sinh thai qu?c gia Dong Ampham .

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T?nh la m?t ph?n c?a V??ng qu?c Tri?u Voi trong su?t th?i gian tr? vi c?a Vua Saysethathirath . Tr??c đo, đay la vung đ?t sinh s?ng c?a cac loai trau r?ng co ten la “Idkabue” (con g?i la la: "trau n??c"), vi v?y th?c dan Phap g?i ten vung đ?t nay la "Attapeu". Trong su?t cu?c khang chi?n ch?ng th?c dan Phap, cac đ?u nao c?a M?t tr?n Gi?i phong Dan t?c đ??c đ?t t?i t?nh nay. Sau chi?n tranh, cac di tich b? pha h?y, di tich chinh con l?u gi? đ?n ngay nay la đ??ng mon H? Chi Minh.

đ?a ly [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T?nh Attapeu co di?n tich 10.320 km2. T?nh ti?p giap v?i Xekong ? phia b?c, t?nh Kon Tum c?a Vi?t Nam ? phia đong, Cong vien qu?c gia Virachey thu?c cac t?nh Stung Treng va Ratanakiri c?a Campuchia ? phia nam va t?nh Champasak ? phia Tay. Cac khu dan c? t?p trung chinh c?a t?nh bao g?m Attapeu, B?n Nonghin , B?n Hinlat , B?n Xoutouat , B?n Nong Songhong , B?n Renthuk , B?n Phiahom , B?n Choim , B?n Pakha , B?n Onglouang , B?n Het , M??ng May , B?n Kong Han , B?n Xakhe , va B?n Dakkrong .

đ?a hinh đ?c tr?ng c?a t?nh la hoang da va g? gh? đ?p m?t. T?nh l? c?a Attapeu (Samax Sai) n?m trong m?t thung l?ng r?t đ?p. Cao nguyen Bolaven tr?i r?ng kh?p Attapeu t?i ba t?nh lan c?n, Champasak , Salavan , va Sekong . Cac danh th?ng c?a t?nh g?m r?ng r?m, song, su?i va đ?ng b?ng ch?y ben hong cac day nui nh? Phou Saphong va Phou Luang.

Cac song l?n c?a t?nh la Song Xe Kong , Song Xe Kaman , va Song Xe Xou . Vao mua m?a, r?t kho đ? ti?p c?n v?i t?nh nay. T?nh c?ng co cac thac n??c n?i ti?ng. Trong s? cac thac n??c nay co Thac Tad Saephe cao 23 m, r?ng 120 m n?m trong r?ng Xepaine; Thac Tad Samongphak cao 10 m,r?ng 30 m n?m gi?a song Houay Samong va Song Xepaine ; Thac Tad Phok , va Thac Tad Phaphong n?m tren Song Xe Xou . Trong su?t cu?c Khang chi?n ch?ng M? c?a Vient nam , nhi?u đo?n c?a đ??ng mon H? Chi Minh ch?y qua t?nh nay. Cac đ??ng l? chinh g?m đ??ng 13 , đay la con đ??ng huy?t m?ch c?a qu?c gia, va đ??ng 11 . Cac khu v?c dan c? t?p trung la Attapeu, Xaysetha, and Sanamxai.

Cac khu b?o t?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Khu b?o t?n sinh thai qu?c gia Dong Ampham (NBCA) la khu b?o t?n n?m tren đ?a ph?n hai t?nh Attapeu (v? phia đong b?c) va t?nh Sekong (v? phia đong nam). No n?m ? goc phia đong nam khu v?c giap ranh gi?a Lao va bien gi?i Vi?t Nam . Khu b?o t?n nay co di?n tich r?ng r?m len đ?n 200.000 hec ta. Khu b?o t?n đ??c thanh l?p vao n?m 1993, no la Khu b?o t?n đa d?ng sinh thai qu?c gia s? 23 c?a Lao. Dong Ampham la n?i sinh s?ng c?a cac loai nay la m?t trong nh?ng vung đ?t tr?ng va r?ng nhi?t đ?i con sot l?i t?i đong Nam A. Khu v?c nay g?m cac Song Xe Kaman , Song Xe Xou , va h? đ?a ch?t Nong Fa . Cac loai H? va Bao G?m đ??c ghi nh?n la co xu?t hi?n ? cac vung sau.

Khu v?c đ?ng b?ng Atttapu r?ng 71,400 hec ta la m?t Khu v?c Tram chim Quan tr?ng (IBA) ti?p giap v?i NBCA. No n?m ? đ? cao 400m tren m?c n??c bi?n. Khu v?c nay g?m co cac khu ng?p n??c thu?c cac Song Xe Khaman va Song Xe Xou , c?ng nh? cac ao h? n??c ng?t. Cac v?t r?ng khong ng?p n??c, khu v?c r?ng khong ng?p n??c t?m th?i, cac bai đa vai s?i la n?i chim c? tru. Loai chim đ?c tr?ng c?a vung la đ?i bang S?n Ca Ichthyophaga humilis , K?n K?n đ?u đ? Sarcogyps calvus , va K?n K?n đuoi tr?ng Gyps bengalensis

Cac khu v?c hanh chinh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T?nh g?m nh?ng khu v?c hanh chinh sau:

B?n đ?	Ma	Ten Ti?ng Anh	Ti?ng Vi?t	Ti?ng Lao
	17-01	Saysetha District	Muang Xaysetha	????????????
	17-02	Samakkhixay District	Muang Samakkhixay	??????????????
	17-03	Sanamxay District	Muang Sanamxay	????????????
	17-04	Sanxay District	Muang Sanxay	??????????
	17-05	Phouvong District	Muang Phouvong	??????????

Dan c? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ng??i Lao Lum ? Attapeu la chi?m đa s? c? dan trong t?nh. T?ng dan s? trong t?nh, th?ng ke đ??c, la 139.628 ng??i bao g?m c? cac dan t?c thi?u s?; T?nh co 15 dan t?c chinh la Lao, Alak, Katang, Kaleum, Katou, Suay, Oy, Taoy, Sadang, Nge, Lavea, Lavenh, Cheuang, Tariang va Nyaheung.

Kinh t? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Kinh t? Attapeu ch? y?u d?a vao nong nghi?p. T?i t?nh nay, buon ban đ?ng v?t hoang da di?n ra cong khai (m?c du co s? ki?m soat c?a chinh ph?) b?i v?y cong tac b?o t?n tr? nen h?t s?c quan tr?ng. Co t?i 14 loai đ?ng v?t n?m trong nguy c? tuy?t ch?ng c?a th? gi?i (theo d? li?u c?a H?i B?o T?n Th? gi?i ( Sach đ? IUCN con theo th?ng ke c?a CITES la 23 loai. Khu v?c kinh t? nong thon chi?m ch? l?c trong c?u truc kinh t? Attaeu (80% s? h? gia đinh ? nong thon), s? l? thu?c vao vi?c thu l??m va trao đ?i s?n ph?m r?ng r?t cao, ch? y?u la cac s?n v?t r?ng va đ?ng v?t hoang da, đ? co ngu?n thu nh?p th??ng xuyen cho gia đinh; ca la m?t trong nh?ng th?y s?n ch? l?c đ??c khai thac, ngoai ra con co nh?ng đ?ng v?t khac s?ng tren c?n va d??i n??c.

T?nh la ngu?n cung c?p nguyen li?u tho c?ng nh? tai nguyen r?ng cho qu?c gia lang gi?ng truy?n th?ng Vi?t Nam, đ?c bi?t la cac khu v?c đ?a ly ngay sat bien gi?i Vi?t Nam. Cac s?n v?t r?ng xu?t kh?u b?i đ?t n??c Champa theo đ??ng bi?n h?u h?t co ngu?n g?c t? Attapeu.

Th?i gian g?n đay, m?t s? cong ty c?a Vi?t Nam m? r?ng đ?u t? vao t?nh Attapeu. T?p đoan Hoang Anh Gia Lai n?m quy?n tr?ng di?n tich l?n cao su t?i t?nh. Ngoai san bay qu?c t? Attapeu, T?p đoan nay c?ng co k? ho?ch xay nha may th?y đi?n, nha may tinh ch? đ??ng va nha may phan h?u c?.

Danh th?ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T?nh co m?t s? danh th?ng l?n nh? Chua Wat Sakae co t??ng thieng Buddha va đ??c khach th?p ph??ng ghe th?m nhi?u vao m?i d?p N?m m?i c?a Lao, va m?t ngoi chua c?. T??ng Xaysetha t?i Huy?n Xaysetha , đ??c xay n?m 1579. Ngoi chua Luang Muang Mai ? t?nh l? Attapeu xay d?ng n?m 1939 đ??c xem la m?t di tich c?a ki?n truc naga c?. Vua Setthathirat c?a X? Tri?u Voi đ??c chon trong m?t thap t?i chua Wat Pha Saysettha thu?c huy?n Pha Meuang, kho?ng 15 km tinh t? t?nh l?. đ??ng mon Sihanouk d?n đ?n đ??ng mon H? Chi Minh huy?n Phu Vong cach t?nh l? kho?ng 13 km.

Phong c?nh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• 
  T?nh Xekong: Thac Tad Feak, n?m ngay tren bien gi?i c?a t?nh Attapeu.
• 
  R?ng nguyen sinh t?i t?nh Attapeu
• 
  M?t ngoi lang t?i Attapeu

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tai li?u tra c?u [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Bush, Austin; Elliot, Mark; Ray, Nick (ngay 1 thang 12 n?m 2010). Laos 7 . Lonely Planet. tr. 307?. ISBN   978-1-74179-153-2 .
• Claridge, Gordon (1996). An Inventory of Wetlands of the Lao P.D.R. IUCN. tr. 32?. ISBN   978-2-8317-0319-0 .
• Hardy, Andrew David; Cucarzi, Mauro; Zolese, Patrizia (2009). Champa and the Archaeology of M? S?n (Vietnam) . NUS Press. ISBN   978-9971-69-451-7 .
• Islam, Nahid (ngay 1 thang 1 n?m 2010). Law of Non Navigational USes Intl Watercourses: Option Regional . Kluwer Law International. tr. 257?. ISBN   978-90-411-3196-6 .

		T?nh Sekong
	T?nh Champasak		T?nh Kon Tum ,   Vietnam
		T?nh Attapeu
	T?nh Stung Treng ,   Cambodia	T?nh Ratanakiri ,   Cambodia

B?n m?u:Districts of Laos