Xac đ?nh nien đ?i gia t?ng

K? thu?t xac đ?nh nien đ?i gia t?ng la k? thu?t xac đ?nh nien đ?i t??ng đ?i cho nh?ng nien đ?i ho?c đ?i t??ng v?t ch?t xac đ?nh trong kh?o c? h?c va đ?a ch?t h?c , trong đo nien đ?i đ??c đanh gia theo trinh t? xu?t hi?n, co th? đ??c c? đ?nh theo thang th?i gian (t?c la đ??c lien k?t v?i ngay hi?n t?i va do đo theo l?ch ho?c theo th?i gian thien v?n ), ho?c v?n đ? th? n?i.

Cac nha kh?o c? h?c quan tam đ?n kho?ng th?i gian g?n đay, nen th??ng co th? s? d?ng ph??ng phap xac đ?nh nien đ?i vong cay ( dendrochronology ) đ? xac đ?nh tu?i c?a cac m?nh g? c?. Cay th??ng co them cac vong t?ng tr??ng hang n?m, v?i kho?ng cach c?a cac vong r?ng h?n vao nh?ng n?m sinh tr??ng cao va h?p h?n vao nh?ng n?m sinh tr??ng th?p. Cac m?u trong qua trinh sinh tr??ng c?a vong cay co th? đ??c s? d?ng đ? xac đ?nh tu?i c?a cac m?u g? gia, va c?ng đ?a ra m?t s? g?i y v? đi?u ki?n khi h?u đ?a ph??ng. K? thu?t nay r?t h?u ich cho kho?ng 9 Ka BP ( Ma/Ka BP : Mega/Kilo annum before present : tri?u/ngan n?m tr??c) tr? l?i, v?i c? g? s?ng va g? ch?t.

S? thay đ?i chuy?n đ?ng qu? đ?o c?a Trai đ?t , g?m đ? nghieng c?a tr?c Trai đ?t tren qu? đ?o c?a no lien quan đ?n m?t tr?i, tu? sai h?i chuy?n c?a tr?c Trai đ?t m?i 26.000 n?m; tu? sai t? do m?i 440 ngay ^[1], va tu? sai c?a qu? đ?o Trai đ?t va cac bi?n th? qu? đ?o nh? đi?m c?n nh?t tu? sai m?i 19.000 va 23.000 n?m) đ? l?i d?u v?t co th? nhin th?y trong h? s? đ?a ch?t .

Nh?ng thay đ?i nay cung c?p m?t chu?i dai h?n c?a cac s? ki?n khi h?u, đ??c ghi l?i la nh?ng thay đ?i v? đ? day hang n?m c?a cac l?p tr?m tich. Nghien c?u tr?m tich, cung v?i nghien tr?m tich c?u song b?ng, xac đ?nh khi nhi?t đ? gay ra nh?ng thay đ?i trong t? l? đ?ng v? đ?i v?i đ?ng v? oxy trong tr?m tich, va trong s? phong phu t??ng đ?i c?a hoa th?ch. B?i vi chung co th? đ??c hi?u chu?n m?t cach đang tin c?y trong kho?ng th?i gian đ?n 40 tri?u n?m, nen đi?u nay cung c?p m?t xac minh thay th? cho xac đ?nh nien đ?i b?ng phong x? trong nh?ng tr??ng h?p co đ? h? s? đ? cung c?p d?u v?t đang tin c?y. ^[2]

Cac đ?o c?c t? tr??ng Trai đ?t c?ng đ??c s? d?ng đ? xac đ?nh nien đ?i đ?a ch?t . Theo chu k?, t? tr??ng Trai đ?t đ?o ng??c, đ? l?i d?u hi?u t? tr??ng trong nui l?a va đa tr?m tich . D?u hi?u nay co th? đ??c phat hi?n va ghi l?i cac chu?i, va trong tr??ng h?p cac đa nui l?a thi co th? g?n v?i xac đ?nh nien đ?i b?ng phong x? .

M?t k? thu?t khac đ??c cac nha kh?o c? s? d?ng la ki?m tra đ? sau xam nh?p h?i n??c vao cac đ? t?o tac b?ng đa obsidian ( th?y tinh nui l?a ) b? s?t m?. H?i n??c t?o ra "v? hydrat hoa" trong obsidian , va vi v?y ph??ng phap nay đ??c g?i la "xac đ?nh nien đ?i hydrat hoa" ho?c "xac đ?nh nien đ?i obsidian", va r?t h?u ich đ? xac đ?nh nien đ?i cach đay 200.000 n?m.

Cac ph??ng phap [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

^ The axis of rotation is inclined 0.2 seconds from the axis of symmetry, with an observed effect that the axis of rotation moves about its axis of symmetry every ~440days. - Analytic Mechanics , Grant R. Fowles, 1962, Holt, Reinehart & Winston, New York
^ Telling Time , Nature, Nature Publishing Group, 2006, Volume 444/9, pp. 134

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bai vi?t lien quan đ?n đ?a ch?t h?c nay v?n con s? khai . B?n co th? giup Wikipedia m? r?ng n?i dung đ? bai đ??c hoan ch?nh h?n.

[1] The axis of rotation is inclined 0.2 seconds from the axis of symmetry, with an observed effect that the axis of rotation moves about its axis of symmetry every ~440days. - Analytic Mechanics , Grant R. Fowles, 1962, Holt, Reinehart & Winston, New York

[2] Telling Time , Nature, Nature Publishing Group, 2006, Volume 444/9, pp. 134

[1]

[2]