Tri?u Tien thu?c Nh?t
(
ti?ng Nh?t
:
大日本帝? (朝鮮)
, Dai Nippon Teikoku (Ch?sen)) la giai đo?n
ban đ?o Tri?u Tien
trong th?i k?
đ? qu?c Nh?t B?n
cai tr?, đ??c b?t đ?u k? t? khi Nh?t B?n ep vua
Thu?n Tong
ky
Hi?p đ?nh sap nh?p
toan b?
Tri?u Tien
vao lanh th? Nh?t B?n (Nh?t?Tri?u T?nh H?p đi?u ??c hay con g?i la đi?u ??c Sap nh?p - ng??i Tri?u Tien ngay nay coi đo la "qu?c s?"). Hi?p ??c nay chinh th?c co hi?u l?c vao n?m 1910 khi Hoang đ? Thu?n Tong c?a
đ? qu?c đ?i Han
tuyen b? thoai v?, ch?m d?t
tri?u đ?i Tri?u Tien
cai tr? trong vong h?n 520 n?m. Giai đo?n nay k?t thuc khi đ? qu?c Nh?t B?n
đ?u hang
kh?i đ?ng Minh
trong
Th? chi?n II
.
Trong th?i gian nay, cac cu?c phong trao, kh?i ngh?a gianh đ?c l?p đa n? ra lien t?c trong nh?ng n?m 1919 đ?n n?m 1939 v?i nh?ng s? ki?n nh? l?n nh?: S? ki?n Yoon Bong-gil,
Phong trao 1 thang 3
, Bi m?t c?a
Han Thanh
,... va s? t?n t?i, l?n l??t ra đ?i c?a cac
đ?ng phai
,
chinh ph?
nh?
Chinh ph? lam th?i đ?i Han Dan Qu?c
,
?y ban Nhan dan Lam th?i B?c Tri?u Tien
,
đ?ng C?ng s?n Tri?u Tien
,
Tri?u Tien Quang ph?c H?i
,
Cao Ly C?ng s?n đ?ng
,
đ?i Han Qu?c dan đ?ng
,
Tri?u Tien Qu?c dan đ?ng
,
đ?ng Lao đ?ng Tri?u Tien
,...
Sau khi
Nh?t B?n đ?u hang
vao n?m 1945, nhan dan Tri?u Tien r?t h? h?o ph?n kh?i vi gianh đ??c đ?c l?p, nh?ng ch?a đ??c bao lau thi
Lien Xo
va
Hoa K?
đa nh?y vao, đ?t ranh gi?i quan s? t?i
v? tuy?n 38
tren ban đ?o nay, sau đo thanh l?p hai chinh ph? rieng bi?t khac nhau, nen đa gay ra
Chi?n tranh Tri?u Tien
xung đ?t gi?a 2 mi?n Nam?B?c.
T?i
Han Qu?c
, th?i k? nay th??ng đ??c mo t? la "th?i k? Nh?t c??ng ch? cai tr? (
Ti?ng Han
:?
日帝 强占期
;
Hanja
:?
日帝强占期
;
Romaja
:?
Ilje Gangjeom-gi
;
Han-Vi?t
:?Nh?t đ? c??ng chi?m k?). Cac thu?t ng? khac, m?c du th??ng đ??c coi la l?i th?i, bao g?m "Th?i k? Nh?t đ?" (
Ti?ng Han
:?
日帝時代
;
Hanja
:?
日帝時代
;
Romaja
:?
Ilje Sidae
;
Han-Vi?t
:?Nh?t đ? th?i đ?i), "Th?i k?
Nh?t
đ? đen t?i" (
Ti?ng Han
:?
日帝暗黑期
;
Hanja
:?
日帝暗黑期
;
Romaja
:?
Ilje Amheuk-gi
;
Han-Vi?t
:?Nh?t đ? am h?c k?), "th?i k? th?c dan Nh?t B?n" (
Ti?ng Han
:?
日帝 植民 統治 時代
;
Hanja
:?
日帝植民統治時代
;
Romaja
:?
Ilje Sikmin Tongchi Sidae
;
Han-Vi?t
:?Nh?t đ? th?c dan th?ng tr? th?i đ?i), va "Wae (ti?ng Nh?t) uy chinh" (
Ti?ng Han
:?
倭政
;
Hanja
:?
倭政
;
Romaja
:?
Wae-jeong
).
T?i Nh?t B?n, thu?t ng? "Ch?sen (Tri?u Tien) th?i k? thu?c Nh?t"
(
日本統治時代の朝鮮
?(Nh?t B?n th?ng tr? th?i đ?i Tri?u Tien)
,
Nippon T?chi-jidai no Ch?sen
?
)
đa đ??c s? d?ng.
Quy?n ?y quy?n chung cho
Lee Wan-yong
đ??c niem phong va ky ten, b?i v? hoang đ? cu?i cung
Thu?n Tong
(李?) vao ngay 22 thang 8 n?m 1910 (
隆熙4年; 隆熙4年
)
Vao thang 5 n?m 1910,
B? tr??ng L?c quan Nh?t B?n
,
Terauchi Masatake
, đa đ??c giao m?t nhi?m v? hoan thi?n s? ki?m soat c?a Nh?t B?n đ?i v?i Tri?u Tien sau hi?p ??c tr??c đo (
Hi?p ??c Nh?t?Tri?u n?m 1904
va
Hi?p ??c Nh?t?Tri?u n?m 1907
) đa bi?n Tri?u Tien thanh m?t n??c b?o h? c?a Nh?t B?n va đa thi?t l?p quy?n ba ch? c?a Nh?t B?n v? chinh tr? trong n??c c?a Tri?u Tien. Vao ngay 22 thang 8 n?m 1910, Nh?t B?n sap nh?p Tri?u Tien m?t cach hi?u qu? v?i
Hi?p ??c Nh?t?Tri?u n?m 1910
đ??c ky k?t b?i t?ng ly đ?i th?n
Ye Wanyong
va
Terauchi Masatake
, ng??i tr? thanh
T?ng đ?c
Nh?t B?n đ?u tien c?a Tri?u Tien.
Hi?p ??c co hi?u l?c cung ngay va đ??c cong b? m?t tu?n sau đo. Hi?p ??c quy đ?nh:
- đi?u 1: Hoang đ? Tri?u Tien th?a nh?n hoan toan va ch?c ch?n toan b? ch? quy?n c?a minh đ?i v?i toan b? lanh th? Tri?u Tien đ?i v?i Thien hoang Nh?t B?n.
- đi?u 2: Thien hoang Nh?t B?n ch?p nh?n s? nh??ng b? đ??c neu trong bai vi?t tr??c va đ?ng y sap nh?p Tri?u Tien vao đ? qu?c Nh?t B?n.
C? hai hi?p ??c b?o h? va thon tinh đ?u đ??c tuyen b? la vo hi?u trong
Hi?p ??c v? quan h? c? b?n gi?a Nh?t B?n va Han Qu?c n?m 1965
.
N?m 1910,
đ? qu?c Nh?t B?n
hoan toan thon tinh
Tri?u Tien
b?ng
Hi?p ??c sap nh?p Nh?t?Tri?u
. Tuy tinh phap ly c?a hi?p ??c v?n đ??c phia Nh?t B?n xac nh?n, noi chung no khong đ??c th?a nh?n t?i Tri?u Tien b?i v? Hoang đ? Tri?u Tien khong ky k?t vao v?n b?n nay theo yeu c?u c?n thi?t va s? vi ph?m vao th?a ??c qu?c t? v? nh?ng ap l?c t? ben ngoai lien quan t?i cac hi?p ??c. Tri?u Tien b?
Nh?t B?n
cai qu?n d??i cai g?i la
T?ng đ?c
Nh?t B?n cho t?i khi h? đ?u hang khong đi?u ki?n tr??c cac l?c l??ng
đ?ng Minh
, ngay
15 thang 8
n?m 1945, v?i ch? quy?n
de facto
đa đ??c chuy?n t?
nha Tri?u Tien
sang
Chinh ph? Lam th?i đ?i Han Dan Qu?c
.
Cac m?ng l??i
v?n t?i
va
vi?n thong
ki?u chau Au đa đ??c thi?t l?p tren kh?p đ?t n??c. đay la đi?u ki?n t?t cho cong cu?c khai thac c?a Nh?t B?n, nh?ng s? hi?n đ?i hoa mang l?i r?t it n?u khong noi la khong mang l?i gi cho ng??i dan Tri?u Tien, ma ch? ch? y?u ph?c v? cho cac nhu c?u th??ng m?i c?a Nh?t B?n, va nh?ng bi?n phap qu?n ly trung ??ng hoa ch?t ch? c?a h?. Ng??i Nh?t đa ph? b? h? th?ng tri?u đinh
Tri?u Tien
, pha h?y
Cung đi?n Tri?u Tien
, va s?a đ?i h? th?ng thu? c?a Tri?u Tien nh?m chi?m đo?t đ?t đai c?a ng??i nong dan, xu?t kh?u s?n ph?m nong nghi?p Tri?u Tien sang Nh?t B?n gay ra n?n đoi t?i Tri?u Tien; va đ?a ra nhi?u bi?n phap da man g?m c? am sat nh?ng ng??i t? ch?i tr? thu? t?i cac t?nh; b?t bu?c lao đ?ng no l? tren cac cong trinh xay d?ng đ??ng sa, h?m m? va cac nha may t?i Tri?u Tien. Sau đo, Nh?t B?n con m? r?ng them n?a lao đ?ng no l? Tri?u Tien t?i Nh?t B?n va nh?ng vung lanh th? h? chi?m đong b?ng cach đ?a lao đ?ng no l? t?i cac vung đo.
Sau khi Hoang đ?
Tri?u Tien Cao Tong
qua đ?i thang 1 n?m 1919, v?i tin đ?n v? s? đ?u đ?c, nh?ng cu?c tu?n hanh đoi đ?c l?p ch?ng l?i nh?ng k? xam l??c Nh?t B?n di?n ra tren kh?p c? n??c ngay 1 thang 3 n?m 1919 (
Phong trao m?ng 1 thang 3
(
Samil
)). Phong trao nay đa b? đan ap b?ng v? l?c va kho?ng 7.000 ng??i đa b? c?nh sat va binh linh Nh?t gi?t h?i.
[6]
M?t con s? ??c tinh 2 tri?u ng??i đa tham gia vao cac cu?c tu?n hanh hoa binh, ?ng h? gi?i phong. (Nh?ng ghi chep c?a Nh?t B?n đ?a ra con s? ch?a t?i n?a tri?u ng??i). Nhi?u tin đ? Thien chua giao Tri?u Tien, g?m toan b? lang Jeam-ri, đa b? đong đinh hay b? thieu s?ng t?i cac nha th? khi h? đ?u tranh cho
s? đ?c l?p c?a Tri?u Tien
. Phong trao nay m?t ph?n co ?nh h??ng t? bai di?n v?n n?m 1919 c?a
T?ng th?ng M?
Woodrow Wilson
, tuyen b? ?ng h? quy?n t? quy?t va s? ch?m d?t quy?n cai qu?n thu?c đ?a c?a ng??i chau Au. Wilson khong đ?a ra l?i binh lu?n nao v? n?n đ?c l?p c?a Tri?u tien, co l? m?t phai ?ng h? Nh?t B?n t?i Hoa K? tim cach m? nh?ng con đ??ng th??ng m?i vao Trung Qu?c qua ban đ?o Tri?u Tien.
Chinh ph? Lam th?i đ?i Han Dan Qu?c
đa đ??c thanh l?p t?i
Th??ng H?i
, Trung Qu?c, sau Phong trao mung 1 thang 3, chinh ph? nay ph?i h?p v?i cac phong trao gi?i phong va khang chi?n trong n??c ch?ng l?i s? ki?m soat c?a Nh?t B?n. M?t s? th?ng l?i c?a Chinh ph? Lam th?i g?m
Tr?n Chingshanli
n?m 1920 va cu?c ph?c kich vao gi?i lanh đ?o quan s? Nh?t t?i Trung Qu?c n?m 1932. Chinh ph? Lam th?i đ??c coi la chinh ph? tren danh ngh?a c?a nhan dan Tri?u Tien trong giai đo?n t? 1919 đ?n 1948, va tinh h?p phap c?a no đa đ??c ghi nh?n trong l?i m? đ?u
Hi?n phap Han Qu?c
.
Nh?ng cu?c n?i d?y
ch?ng Nh?t B?n
sau đo, nh? cu?c n?i d?y toan qu?c c?a sinh vien thang 11 n?m 1929, đa d?n t?i vi?c t?ng c??ng qu?n ly quan s? n?m 1931. Sau khi
Chi?n tranh Trung-Nh?t
n?m 1937 va
Chi?n tranh th? gi?i th? hai
bung n? Nh?t B?n đa tim cach tieu di?t s? hi?n di?n c?a Tri?u Tien v?i t? cach m?t qu?c gia. Vi?c th? cung t?i cac mi?u th?
Shinto
Nh?t B?n tr? thanh b?t bu?c. Ch??ng trinh h?c đ??c s?a đ?i tri?t đ? đ? lo?i tr? vi?c d?y h?c b?ng ti?ng Tri?u Tien va l?ch Tri?u Tien. S? ti?p n?i c?a
v?n hoa Tri?u Tien
b?t đ?u b? coi la b?t h?p phap. V?n hoa va kinh t? Tri?u Tien đa b? h?y ho?i đang k?. Ngon ng? Tri?u Tien b? c?m đoan va ng??i Tri?u Tien b? bu?c ph?i ch?p nh?n nh?ng cai ten Nh?t B?n.
[7]
Nhi?u đ? v?t th? cong v?n hoa Tri?u Tien b? pha h?y hay b? đ?a sang Nh?t B?n.
[8]
T?i ngay nay, nh?ng đ? th? cong gia tr? c?a Tri?u Tien th??ng hi?n di?n trong cac b?o tang Nh?t B?n hay n?m trong nh?ng b? s?u t?p ca nhan. Bao chi b? c?m xu?t b?n b?ng ti?ng Tri?u Tien va vi?c nghien c?u l?ch s? Tri?u Tien c?ng b? c?m đoan t?i cac tr??ng đ?i h?c, sach s? Tri?u Tien b? đ?t, pha h?y hay b? c?m đoan
[
c?n d?n ngu?n
]
. Theo m?t cu?c đi?u tra do Chinh ph? Han Qu?c ti?n hanh, 75.311 tai s?n v?n hoa đa b? chi?m đo?t kh?i Tri?u Tien.
Nh?t B?n
s? h?u 34.369,
Hoa K?
17.803.
[9]
M?t s?
ng??i Tri?u Tien
đa r?i
ban đ?o Tri?u Tien
t?i
Man Chau
va
Primorsky Krai
. Ng??i Tri?u Tien t?i Man Chau đa thanh l?p nh?ng nhom khang chi?n đ??c g?i la
Dongnipgun
(Quan đ?i đ?c l?p) h? th??ng xuyen xam nh?p qua bien gi?i Tri?u Tien-Trung Qu?c, ti?n hanh
chi?n tranh du kich
v?i cac l?c l??ng Nh?t B?n. Nh?ng đ?i quan du kich đa t?p h?p v?i nhau trong th?p nien 1940 đ? tr? thanh
Quan đ?i Gi?i phong Tri?u Tien
va đ?i quan nay đa tham gia vao ho?t đ?ng đ?ng minh t?i Trung Qu?c va nhi?u khu v?c ? đong Nam A. Hang ch?c nghin ng??i Tri?u Tien c?ng đa gia nh?p
Quan đ?i Gi?i phong Nhan dan
va
Quan đ?i Cach m?ng Qu?c gia
.
Chi?n tranh th? gi?i th? hai
s?a
Trong
Th? chi?n th? II
, ng??i Tri?u Tien đa b? bu?c ph?i ?ng h? Nh?t B?n. Hang ch?c nghin nam gi?i
[10]
b? b?t tham gia quan đ?i Nh?t B?n. Kho?ng 200.000 co gai va ph? n?, ch? y?u t? Tri?u Tien va Trung Qu?c, b? b?t lam vi?c nh? nh?ng no l? tinh d?c, theo l?i noi hoa m? la "
ph? n? gi?i khuay
".
[11]
Sau khi
th? bom nguyen t? xu?ng hai thanh ph? Hiroshima va Nagasaki
, va l?c l??ng
Lien Xo
s?p tran vao ban đ?o Tri?u Tien, Nh?t B?n đa
đ?u hang
l?c l??ng đ?ng minh vao ngay 15 thang 8 n?m 1945, ch?m d?t 35 n?m Nh?t B?n chi?m đong.
Cac l?c l??ng M? d??i quy?n T??ng
John R. Hodge
đa đ?n ph?n phia nam c?a Ban đ?o Tri?u Tien vao ngay 8 thang 9 n?m 1945, trong khi Quan đ?i Lien Xo va m?t s? C?ng s?n Tri?u Tien đa đong quan ? phia b?c c?a Ban đ?o Tri?u Tien. đ?i ta Hoa K?
Dean Rusk
đa đ? xu?t v?i
Chischakov
, nha qu?n ly quan s? Lien Xo c?a B?c Tri?u Tien, r?ng Tri?u Tien nen đ??c
chia c?t
t?i
v? tuy?n 38
. đ? xu?t nay đ??c đ?a ra t?i m?t cu?c h?p kh?n c?p đ? xac đ?nh ph?m vi ?nh h??ng sau chi?n tranh, d?n đ?n
chia c?t Tri?u Tien
.
Sau khi Tri?u Tien gi?i phong kh?i ach th?ng tr? c?a Nh?t B?n, "L?nh khoi ph?c ten" đ??c ban hanh vao ngay 23 thang 10 n?m 1946 b?i
Chinh quy?n quan s? quan đ?i Hoa K? t?i Han Qu?c
phia nam v? tuy?n 38, cho phep
ng??i Han Qu?c
khoi ph?c ten c?a h? n?u h? mu?n. Nhi?u
ng??i Tri?u Tien t?i Nh?t B?n
đa ch?n gi? l?i ten ti?ng Nh?t c?a minh, đ? tranh s? phan bi?t đ?i x?, ho?c sau đo, đ? đap ?ng cac yeu c?u nh?p t?ch v?i t? cach la cong dan Nh?t B?n.
[12]
Cac đ?n v? hanh chinh c?a Tri?u Tien thu?c Nh?t g?m co:
- đ?o (道,
do
, 道,
d?
)
- ph?
(簿,
bu
, 府,
fu
)
- qu?n
(軍,
gun
, 郡,
kun
)
- đ?o (섬,
seom
, 島,
shima
)
- di?n (綿,
myeon
, 面,
men
)
Trong th?i k? thu?c Nh?t, Nh?t B?n đa ti?n hanh xay d?ng kinh t? bao g?m c? vi?c xay d?ng c? s? h? t?ng tren
Ban đ?o Tri?u Tien
. Nh?ng đ?ng th?i, Nh?t B?n b?t đ?u t?ch thu đ?t c?a nong dan B?c Tri?u Tien va chuy?n quy?n s? h?u cho nong dan Nh?t B?n di c? sang Tri?u Tien. T? n?m 1912 đ?n 1937,
GDP
c?a Tri?u Tien t?ng tr??ng v?i t?c đ? hang n?m la 4,2%, v??t qua
Tay Au
va Nh?t B?n.
[13]
Th??ng m?i n??c ngoai c?a no chi?m 39,46% nh?p kh?u vao
V??ng qu?c Anh
vao n?m 1911, ti?p theo la
đ?i Thanh
(Trung Qu?c),
Hoa K?
,
đ?c
,
đong ?n Ha Lan
?n đ?
va
Nga
, v?i l??ng xu?t kh?u nhi?u nh?t sang đ?i Thanh, chi?m 54,79%
[14]
:227
.
Trong nh?ng ngay đ?u c?a Nh?t B?n sap nh?p Tri?u Tien, n?n kinh t? Tri?u Tien đa suy y?u. đ? kich thich n?n kinh t?, chinh ph? Nh?t B?n đa mi?n tr? no trong 10 n?m
thu? thu nh?p
ca nhan.
Ti?n t? c?a Tri?u Tien th?i b?y gi? la
Yen Tri?u Tien
va t? gia h?i đoai t??ng đ??ng v?i
Yen Nh?t
.
-
Kh?i cong xay d?ng tuy?n đ??ng s?t Seoul?
Busan
-
S?n xu?t trong th?i k? thu?c Nh?t
-
Cong nghi?p hoa th?i k? thu?c Nh?t B?n
-
Dan s? th?i k? thu?c Nh?t
-
S? d?m đ??ng s?t th?i k? thu?c Nh?t
-
Vi?n thong th?i k? thu?c Nh?t
Nh?t B?n xay d?ng
đ??ng s?t
,
b?nh vi?n
,
tr??ng h?c
, v.v ? Tri?u Tien. S? tr??ng ti?u h?c đa t?ng t? 100 tr??c khi sap nh?p len 4.271 vao n?m 1943. Dan s? t?ng t? 13,13 tri?u vao n?m 1910 len 25,53 tri?u vao n?m 1942. T? l? bi?t ch? t?i Tri?u Tien la 10% vao n?m 1910 va t?ng len 65% vao n?m 1936. V? th? c?a Tri?u Tien la
Baekjeong
va
ti?n dan
đa b? bai b?.
Kh?o sat dan s? qu?c gia theo qu?c t?ch n?m 1935
[15]
đ?o
|
Di?n tich
(km²)
|
Dan s? (ng??i)
|
M?t đ? dan s?
(ng??i/km²)
|
Tri?u Tien
|
Chinh qu?c Nh?t B?n
|
Thu?c đ?a Nh?t khac
|
Qu?c t?ch n??c ngoai
|
T?ng s?
|
Karafuto
|
đai Loan
|
Trung Hoa Dan Qu?c
|
Man Chau Qu?c
|
Khac
|
Gyeonggi
|
12.816,91
|
2.277.999
|
160.569
|
5
|
16
|
12.363
|
210
|
529
|
2.451.691
|
191
|
Chungcheong B?c
|
7.418,69
|
950.207
|
8.653
|
0
|
1
|
600
|
17
|
12
|
959.490
|
129
|
Chungcheong Nam
|
8.097,32
|
1.498.440
|
26.529
|
0
|
1
|
1.824
|
8
|
23
|
1.526.825
|
189
|
Jeolla B?c
|
8.529,18
|
1.570.186
|
34.861
|
1
|
0
|
2.119
|
19
|
50
|
1.607.236
|
188
|
Jeolla Nam
|
13.881,12
|
2.462.467
|
44.697
|
0
|
1
|
1.087
|
26
|
68
|
2.508.346
|
181
|
Gyeongsang B?c
|
18.986,29
|
2.517.239
|
44.602
|
0
|
3
|
1.337
|
9
|
61
|
2.563,251
|
135
|
Gyeongsang Nam
|
12.307,93
|
2.153.675
|
93.400
|
0
|
0
|
1.036
|
60
|
57
|
2.248.228
|
183
|
Hwanghae
|
16.734,47
|
1.650.539
|
20.155
|
0
|
4
|
3.397
|
86
|
33
|
1.674.214
|
100
|
Pyongan Nam
|
14.929,92
|
1.421.887
|
41.868
|
7
|
2
|
5.152
|
472
|
243
|
1.469.631
|
98
|
Pyongan B?c
|
28.440,88
|
1.659.447
|
24.619
|
9
|
11
|
17.118
|
9.017
|
131
|
1.710.352
|
60
|
Gangwon
|
26.266,17
|
1.590.448
|
14.013
|
0
|
0
|
742
|
44
|
27
|
1.605.274
|
61
|
Hamgyong Nam
|
31.988,28
|
1.663.373
|
51.227
|
13
|
2
|
6.002
|
844
|
215
|
1.721.676
|
54
|
Hamgyong B?c
|
20.343,56
|
792.195
|
53.812
|
137
|
7
|
5.786
|
773
|
114
|
852.824
|
42
|
T?ng s?
|
220.740,72
|
22.208.102
|
619.005
|
172
|
48
|
58.563
|
11.585
|
1.563
|
22.899.038
|
104
|
đi?u tra dan s? qu?c gia ng??i n??c ngoai theo qu?c t?ch n?m 1935
[15]
đ?o
|
Dan s? (ng??i)
|
Trung Hoa Dan Qu?c
|
Man Chau Qu?c
|
Hoa K?
|
Anh
|
Lien Xo
|
Khac
|
T?ng s?
|
Gyeonggi
|
12.363
|
210
|
201
|
82
|
59
|
187
|
13.102
|
Chungcheong B?c
|
600
|
17
|
4
|
5
|
1
|
2
|
629
|
Chungcheong Nam
|
1.824
|
8
|
12
|
0
|
2
|
9
|
1.855
|
Jeolla B?c
|
2.119
|
19
|
47
|
1
|
0
|
2
|
2.188
|
Jeolla Nam
|
1.087
|
26
|
54
|
10
|
4
|
0
|
1.181
|
Gyeongsang B?c
|
1.337
|
9
|
27
|
2
|
4
|
28
|
1.407
|
Gyeongsang Nam
|
1.036
|
60
|
2
|
27
|
4
|
24
|
1.153
|
Hwanghae
|
3.397
|
86
|
13
|
18
|
2
|
0
|
3.516
|
Pyongan Nam
|
5.152
|
472
|
188
|
18
|
23
|
14
|
5.867
|
Pyongan B?c
|
17.118
|
9.017
|
87
|
20
|
14
|
10
|
26.266
|
Gangwon
|
742
|
44
|
15
|
7
|
1
|
4
|
813
|
Hamgyong Nam
|
6.002
|
844
|
17
|
102
|
3
|
93
|
7.061
|
Hamgyong B?c
|
5.786
|
773
|
9
|
6
|
27
|
72
|
6.673
|
T?ng s?
|
58.563
|
11.585
|
676
|
298
|
144
|
445
|
71.711
|
Sau khi bai b? quy ??c đ?t ten ban đ?u, B?c Kinh b?t đ?u l?y ten n? la "J?y? Ky?iku"
[19]
t?i l?c đ?a Nh?t B?n. (Sa Mi-ja, Kim My?ng-ja, Lee Kyung-ja), Lee Mi-ja, Lee Min-ji, v.v.).
Bia Tri?u Tien (nay la
Hite Brewery
) do
Bia Dainippon
đ?ng tai tr? va v?n đ?a ph??ng đ??c thanh l?p. Ngoai ra,
cong ty Kirin
Bia Showa (nay la
Oriental Brewery
) c?ng đ??c thanh l?p. Hai cong ty đ??c đ? c?p ? tren lam cho bia Tri?u Tien tr? nen ph? bi?n.
? khu v?c bien gi?i Tri?u Tien v?i
Lien Xo
gi?a
song đ? Mon
cac cu?c t? ch?c gian đi?p gi?a Lien Xo va Nh?t B?n đ??c di?n ra co t? ch?c
[20]
.
Nhi?u ng??i Tri?u Tien tr? thanh n?n nhan trong s? tan b?o c?a Nh?t B?n trong th?i k? thu?c đ?a. Dan lang Tri?u Tien che gi?u cac chi?n binh khang chi?n b? x? ly gay g?t, th??ng la
x? t? tom t?t
,
hi?p dam
,
lao đ?ng c??ng b?c
, va
c??p boc
.
[21]
[22]
[23]
[24]
[25]
[26]
B?t đ?u t? ngay 1 thang 3 n?m 1919,
bi?u tinh ch?ng Nh?t
ti?p t?c lan r?ng, va vi c?nh sat qu?c gia va quan đ?i Nh?t B?n khong th? ng?n ch?n đam đong, quan đ?i va th?m chi c? h?i quan c?ng đ??c g?i đ?n. m?t s? bao cao v? s? tan b?o. Trong m?t tr??ng h?p, c?nh sat Nh?t B?n ? lang Jeam-ri,
Hwaseong
đa d?n m?i ng??i vao m?t nha th?, nh?t no va đ?t no xu?ng đ?t. H? c?ng b?n xuyen qua cac c?a s? đang chay c?a nha th? đ? đ?m b?o r?ng khong ai lam cho no t?n t?i. Nhi?u ng??i tham gia Phong trao 1 thang 3 đa b? tra t?n va hanh quy?t.
V? vai tro c?a Nh?t B?n t?i Tri?u Tien trong th?i k? cai tr? c?a Nh?t B?n, đa co m?t cu?c tranh cai l?ch s? gi?a
Nh?t B?n
,
Han Qu?c
va
B?c Tri?u Tien
.
D??i đay la danh sach t?ng đ?c Tri?u Tien:
- ^
Sarah Thal. "A Religion That Was Not a Religion: The Creation of Modern Shinto in Nineteenth-Century Japan". In
The Invention of Religion
., eds. Peterson and Walhof (New Brunswick, NJ: Rutgers University Press, 2002). pp.?100?114.
- ^
Hitoshi Nitta. "Shint? as a ‘Non-Religion’: The Origins and Development of an Idea". In
Shint? in History: Ways of the Kami
, eds. Breen and Teeuwen (Honolulu: University of Hawai’i, 2000).
- ^
John Breen, "Ideologues, Bureaucrats and Priests", in
Shint? in History: Ways of the Kami
.
- ^
Hitoshi Nitta.
The Illusion of "Arahitogami" "Kokkashintou"
. Tokyo: PHP Kenky?jo, 2003.
- ^
Wi Jo Kang (1997).
Christ and Caesar in Modern Korea: A History of Christianity and Politics
. SUNY Press. tr.?62.
- ^
March 1st Movement
- ^
宮田 節子 [Miyata, Setsuko]. "創氏改名" [Creating Surnames and Changing Given Names], 明石書店 [Akashi-shoten], 1992, al.
ISBN 4-7503-0406-9
- ^
Newsweek.com.
Who rightfully owns Korean artifacts looted by Japan?
L?u tr?
2010-09-25 t?i
Wayback Machine
- ^
“B?n sao đa l?u tr?”
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 23 thang 7 n?m 2013
. Truy c?p ngay 12 thang 10 n?m 2019
.
- ^
山脇 啓造 Yamawaki, Keizo. 近代日本と外?人??者―1890年代後半と1920年代前半における中?人?朝鮮人??者問題
Modern Japan and Foreign Laborers: Chinese and Korean Laborers in the late 1890s and early 1920s
, 明石書店 Akashi-shoten, 1994, et al.
ISBN 4-7503-0568-5
- ^
[1]
L?u tr?
2006-09-22 t?i
Wayback Machine
[2]
[3]
Comfort-Women.org
- ^
Fukuoka, Yasunori (1996).
“Beyond Assimilation and Dissimilation: Diverse Resolutions to Identity Crises among Younger Generation Koreans in Japan”
. Saitama University.
B?n g?c
l?u tr? ngay 23 thang 11 n?m 2006
. Truy c?p ngay 27 thang 11 n?m 2006
.
- ^
L?ch s? ngo?i giao gi?a Trung Qu?c va Ban đ?o Tri?u Tien
- ^
Andrew Grajdanzev (1944年). The Government of Korea (bien t?p).
Modern Korea
(?n b?n 1). Institute of Pacific Relations.
- ^
a
b
V?n phong T?ng đ?c Tri?u Tien (1939).
Showa 10 bao cao đi?u tra dan s? Tri?u Tien
. Gyeongseong: Dinh th? T?ng đ?c.
- ^
“B?n sao đa l?u tr?”
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 20 thang 7 n?m 2010
. Truy c?p ngay 16 thang 4 n?m 2020
.
- ^
“B?n sao đa l?u tr?”
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 23 thang 7 n?m 2010
. Truy c?p ngay 16 thang 4 n?m 2020
.
- ^
Kamiro Kinoshita
1925
- ^
朝鮮の姓名氏族に?する?究調査
朝鮮?督府中?院 1934年
- ^
L?c đ?a
Yamamoto Mihiko 1938
- ^
The Korea Herald (ngay 27 thang 12 n?m 2010).
“Over 2,000 Koreans forced into labor camp in Siberia”
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 16 thang 9 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 1 n?m 2015
.
- ^
The Korea Herald (ngay 30 thang 3 n?m 2010).
“Comfort women issue is ongoing”
.
B?n g?c
l?u tr? ngay 16 thang 9 n?m 2011
. Truy c?p ngay 5 thang 1 n?m 2015
.
- ^
“日帝强占期의 第3期 (Third period of Japanese forced occupation)”
(b?ng ti?ng Han).
Naver
.
- ^
Global Security Watch-Korea William E. Berry, Jr., Prager security international 2008,
ISBN
978-0-275-99484-6
- ^
Kang Hyun-kyung (ngay 26 thang 3 n?m 2010).
“Colonial Victims of Japan's Payment Delinquencies to Be Compensated”
.
Korea Times
.
- ^
Andrei Lankov (ngay 22 thang 8 n?m 2010).
“Korea became Japan's victim amid heydays of imperialism”
.
Korea Times
.
- Baerwald, Hans S. "Nikkan Kokkai: The Japan-Korean Treaty Diet." In Lucian W. Pye, ed.
Cases in Comparative Politics: Asia
. Boston: Little, Brown, 1970.
- Cha, Victor D. "Bridging the Gap: The Strategic Context of the 1965 Korea-Japan Normalization Treaty."
Korean Studies 20
(1996): 123-160.
- Cheong, Sung-hwa. "The Politics of Antagonism: The Case of First Conference for Normalization of Diplomatic Relationships between Japan and South Korea, 1951-1952."
Asian Perspective
14:2 (Fall-Winter 1990): 167-194.
- Cheong, Sung-hwa.
The Politics of Anti-Japanese Sentiment in Korea: Japanese-South Korea Relations Under American Occupation, 1945-1952
. New York: Greenwood Press, 1991.
- Chung, Jaejeong. "What Were the Problems Inherent in the Republic of Korea-Japan Normalization Treaty?"
In The Foreseen and the Unforeseen in Historical Relations between Korea and Japan
. Seoul: Northeast Asian History Foundation, 2009.
- Chung, Yong Hwan. "Repatriation Under the United States Army Military Government in Korea, 1945-1948."
Asian Forum 8:2
(Spring 1976): 25-44.
- Colbert, Evelyn. "Japan and the Republic of Korea: Yesterday, Today, and Tomorrow."
Asian Survey 26:3
(March 1986): 273-291.
- Hah, Chong-Do. "Bitter Diplomacy: Postwar Japan-Korea Relations." Papers on Asia (1964): 63-94.
- Hah, Chong-Do. "National Image and the Japanese-Korean Conflict, 1951-1965."
Papers on Asia
(1967): 33-70.
- Hahn, Bae-ho. "Issues and National Images in Korea-Japan Relations."
Asea
.
- Isabella Lucy Bird
(1898),
Korea and Her Neighbours: A Narrative of Travel, with an Account of the Recent Vicissitudes and Present Position of the Country
- Horace Newton Allen
(1908),
Things Korean: A Collection of Sketches and Anecdotes, Missionary and Diplomatic
- Toshiyuki Mizoguchi, "Consumer Prices and Real Wages in Taiwan and Korea under Japanese Rule"
Hitotsubashi Journal of Economics
, 13(1): 40?56
- Toshiyuki Mizoguchi, "Economic Growth of Korea under the Japanese Occupation ? Background of Industrialization of Korea 1911?1940"
Hitotsubashi Journal of Economics
, 20(1): 1?19
- Toshiyuki Mizoguchi, "Foreign Trade in Taiwan and Korea under Japanese Rule"
Hitotsubashi Journal of Economics
, 14(2): 37?53
- Kim, Young-Koo, The Validity of Some Coerced Treaties in the Early 20th Century: A Reconsideration of the Japanese Annexation of Korea in Legal Perspective
L?u tr?
2015-01-16 t?i
Wayback Machine
- Matsuki Kunitoshi, "Japan’s Annexation of Korea"
Society the Dissemination of Historical Fact
- Walter Stucke
(2011),
The Direct and Indirect Contributions of Western Missionaries to Korean Nationalism During the Late Choson and Early Japanese Annexation Periods, 1884?1920