한국   대만   중국   일본 
Tri?u Tien thu?c Nh?t ? Wikipedia ti?ng Vi?t

Tri?u Tien thu?c Nh?t

Tri?u Tien thu?c Nh?t ( ti?ng Nh?t : 大日本帝? (朝鮮) , Dai Nippon Teikoku (Ch?sen)) la giai đo?n ban đ?o Tri?u Tien trong th?i k? đ? qu?c Nh?t B?n cai tr?, đ??c b?t đ?u k? t? khi Nh?t B?n ep vua Thu?n Tong ky Hi?p đ?nh sap nh?p toan b? Tri?u Tien vao lanh th? Nh?t B?n (Nh?t?Tri?u T?nh H?p đi?u ??c hay con g?i la đi?u ??c Sap nh?p - ng??i Tri?u Tien ngay nay coi đo la "qu?c s?"). Hi?p ??c nay chinh th?c co hi?u l?c vao n?m 1910 khi Hoang đ? Thu?n Tong c?a đ? qu?c đ?i Han tuyen b? thoai v?, ch?m d?t tri?u đ?i Tri?u Tien cai tr? trong vong h?n 520 n?m. Giai đo?n nay k?t thuc khi đ? qu?c Nh?t B?n đ?u hang kh?i đ?ng Minh trong Th? chi?n II .

Tri?u Tien thu?c Nh?t B?n
Ten b?n ng?
  • 大日本帝? (朝鮮)  ( ti?ng Nh?t )
    Dai Nippon Teikoku (Ch?sen)
    日帝强占期  ( ti?ng Tri?u Tien )
    日帝强?期
    Iljegangjeomgi
1910?1945
Huy hiệu
Ch?c huy T?ng đ?c Tri?u Tien

Lãnh thổ Triều Tiên trong Đế quốc Nhật Bản
Lanh th? Tri?u Tien trong đ? qu?c Nh?t B?n
Bản đồ địa lý Nhật Bản và các thuộc địa năm 1945
B?n đ? đ?a ly Nh?t B?n va cac thu?c đ?a n?m 1945
T?ng?quan
V??th? Thu?c đ?a c?a đ? qu?c Nh?t B?n (1905?1910, 1910?1945)
Th??đo Kinh Thanh [a]
Ngon?ng??thong?d?ng Ti?ng Nh?t (chinh th?c)
Ti?ng Tri?u Tien
Ton?giao?chinh
Chinh?tr?
Chinh?ph? Chinh quy?n thu?c đ?a (1905?1910), quan ch? l?p hi?n m?t ph?n c?a Nh?t B?n (1910-1945)
Thien hoang  
??1910?1912
Minh Tr?
??1912?1926
đ?i Chinh
??1926?1945
Chieu Hoa
 
??1910?1916
Terauchi Masatake
??1916?1919
Hasegawa Yoshimichi
??1942?1944
Kuniaki Koiso
??1944?1945
Nobuyuki Abe
L?ch?s?
Th?i?k? đ? qu?c Nh?t B?n
17 thang 11 n?m 1905
22 thang 8 n?m 1910
??Sap nh?p vao Nh?t B?n
29 thang 8 n?m 1910
1 thang 3 n?m 1919
1939
15 thang 8 n?m 1945
Kinh?t?
đ?n?v??ti?n?t? Yen Tri?u Tien
Ma?ISO?3166 KP
Ti?n than
K? t?c
đ? qu?c đ?i Han
C?ng hoa Nhan dan Tri?u Tien
Chinh quy?n dan s? Lien Xo t?i Tri?u Tien
Chinh quy?n quan s? Hoa K? t?i Tri?u Tien
Hi?n nay la m?t ph?n c?a  đ?i Han Dan Qu?c
 C?ng hoa Dan ch? Nhan dan Tri?u Tien
  1. ti?ng Nh?t : 京城 , Ti?ng Han :? 京城 ; Romaja :? Gyeongseong ; McCune?Reischauer :? Ky?ngs?ng
  2. Theo Kito h?u Tri?u Tien. [5]
Tri?u Tien thu?c Nh?t
Hangul
日帝 强占期 ho?c 日帝時代
Hanja
日帝强占期 ho?c 日帝時代
Romaja qu?c ng? Ilje Gangjeomgi ho?c Iljesidae
McCune?Reischauer Ilche Kangj?mgi ho?c Ilchesidae
Han-Vi?t Nh?t đ? C??ng Chi?m K? ho?c Nh?t đ? Th?i đ?i

Trong th?i gian nay, cac cu?c phong trao, kh?i ngh?a gianh đ?c l?p đa n? ra lien t?c trong nh?ng n?m 1919 đ?n n?m 1939 v?i nh?ng s? ki?n nh? l?n nh?: S? ki?n Yoon Bong-gil, Phong trao 1 thang 3 , Bi m?t c?a Han Thanh ,... va s? t?n t?i, l?n l??t ra đ?i c?a cac đ?ng phai , chinh ph? nh? Chinh ph? lam th?i đ?i Han Dan Qu?c , ?y ban Nhan dan Lam th?i B?c Tri?u Tien , đ?ng C?ng s?n Tri?u Tien , Tri?u Tien Quang ph?c H?i , Cao Ly C?ng s?n đ?ng , đ?i Han Qu?c dan đ?ng , Tri?u Tien Qu?c dan đ?ng , đ?ng Lao đ?ng Tri?u Tien ,...

Sau khi Nh?t B?n đ?u hang vao n?m 1945, nhan dan Tri?u Tien r?t h? h?o ph?n kh?i vi gianh đ??c đ?c l?p, nh?ng ch?a đ??c bao lau thi Lien Xo va Hoa K? đa nh?y vao, đ?t ranh gi?i quan s? t?i v? tuy?n 38 tren ban đ?o nay, sau đo thanh l?p hai chinh ph? rieng bi?t khac nhau, nen đa gay ra Chi?n tranh Tri?u Tien xung đ?t gi?a 2 mi?n Nam?B?c.

Thu?t ng?

s?a

T?i Han Qu?c , th?i k? nay th??ng đ??c mo t? la "th?i k? Nh?t c??ng ch? cai tr? ( Ti?ng Han :? 日帝 强占期 ; Hanja :? 日帝强占期 ; Romaja :? Ilje Gangjeom-gi ; Han-Vi?t :?Nh?t đ? c??ng chi?m k?). Cac thu?t ng? khac, m?c du th??ng đ??c coi la l?i th?i, bao g?m "Th?i k? Nh?t đ?" ( Ti?ng Han :? 日帝時代 ; Hanja :? 日帝時代 ; Romaja :? Ilje Sidae ; Han-Vi?t :?Nh?t đ? th?i đ?i), "Th?i k? Nh?t đ? đen t?i" ( Ti?ng Han :? 日帝暗黑期 ; Hanja :? 日帝暗黑期 ; Romaja :? Ilje Amheuk-gi ; Han-Vi?t :?Nh?t đ? am h?c k?), "th?i k? th?c dan Nh?t B?n" ( Ti?ng Han :? 日帝 植民 統治 時代 ; Hanja :? 日帝植民統治時代 ; Romaja :? Ilje Sikmin Tongchi Sidae ; Han-Vi?t :?Nh?t đ? th?c dan th?ng tr? th?i đ?i), va "Wae (ti?ng Nh?t) uy chinh" ( Ti?ng Han :? 倭政 ; Hanja :? 倭政 ; Romaja :? Wae-jeong ).

T?i Nh?t B?n, thu?t ng? "Ch?sen (Tri?u Tien) th?i k? thu?c Nh?t" ( 日本統治時代の朝鮮 ?(Nh?t B?n th?ng tr? th?i đ?i Tri?u Tien) Nippon T?chi-jidai no Ch?sen ? ) đa đ??c s? d?ng.

L?ch s?

s?a

B?i c?nh

s?a
 
Quy?n ?y quy?n chung cho Lee Wan-yong đ??c niem phong va ky ten, b?i v? hoang đ? cu?i cung Thu?n Tong (李?) vao ngay 22 thang 8 n?m 1910 ( 隆熙4年; 隆熙4年 )

Vao thang 5 n?m 1910, B? tr??ng L?c quan Nh?t B?n , Terauchi Masatake , đa đ??c giao m?t nhi?m v? hoan thi?n s? ki?m soat c?a Nh?t B?n đ?i v?i Tri?u Tien sau hi?p ??c tr??c đo ( Hi?p ??c Nh?t?Tri?u n?m 1904 va Hi?p ??c Nh?t?Tri?u n?m 1907 ) đa bi?n Tri?u Tien thanh m?t n??c b?o h? c?a Nh?t B?n va đa thi?t l?p quy?n ba ch? c?a Nh?t B?n v? chinh tr? trong n??c c?a Tri?u Tien. Vao ngay 22 thang 8 n?m 1910, Nh?t B?n sap nh?p Tri?u Tien m?t cach hi?u qu? v?i Hi?p ??c Nh?t?Tri?u n?m 1910 đ??c ky k?t b?i t?ng ly đ?i th?n Ye Wanyong va Terauchi Masatake , ng??i tr? thanh T?ng đ?c Nh?t B?n đ?u tien c?a Tri?u Tien.

Hi?p ??c co hi?u l?c cung ngay va đ??c cong b? m?t tu?n sau đo. Hi?p ??c quy đ?nh:

  • đi?u 1: Hoang đ? Tri?u Tien th?a nh?n hoan toan va ch?c ch?n toan b? ch? quy?n c?a minh đ?i v?i toan b? lanh th? Tri?u Tien đ?i v?i Thien hoang Nh?t B?n.
  • đi?u 2: Thien hoang Nh?t B?n ch?p nh?n s? nh??ng b? đ??c neu trong bai vi?t tr??c va đ?ng y sap nh?p Tri?u Tien vao đ? qu?c Nh?t B?n.

C? hai hi?p ??c b?o h? va thon tinh đ?u đ??c tuyen b? la vo hi?u trong Hi?p ??c v? quan h? c? b?n gi?a Nh?t B?n va Han Qu?c n?m 1965 .

Nh?t B?n sap nh?p

s?a

N?m 1910, đ? qu?c Nh?t B?n hoan toan thon tinh Tri?u Tien b?ng Hi?p ??c sap nh?p Nh?t?Tri?u . Tuy tinh phap ly c?a hi?p ??c v?n đ??c phia Nh?t B?n xac nh?n, noi chung no khong đ??c th?a nh?n t?i Tri?u Tien b?i v? Hoang đ? Tri?u Tien khong ky k?t vao v?n b?n nay theo yeu c?u c?n thi?t va s? vi ph?m vao th?a ??c qu?c t? v? nh?ng ap l?c t? ben ngoai lien quan t?i cac hi?p ??c. Tri?u Tien b? Nh?t B?n cai qu?n d??i cai g?i la T?ng đ?c Nh?t B?n cho t?i khi h? đ?u hang khong đi?u ki?n tr??c cac l?c l??ng đ?ng Minh , ngay 15 thang 8 n?m 1945, v?i ch? quy?n de facto đa đ??c chuy?n t? nha Tri?u Tien sang Chinh ph? Lam th?i đ?i Han Dan Qu?c .

Cac m?ng l??i v?n t?i va vi?n thong ki?u chau Au đa đ??c thi?t l?p tren kh?p đ?t n??c. đay la đi?u ki?n t?t cho cong cu?c khai thac c?a Nh?t B?n, nh?ng s? hi?n đ?i hoa mang l?i r?t it n?u khong noi la khong mang l?i gi cho ng??i dan Tri?u Tien, ma ch? ch? y?u ph?c v? cho cac nhu c?u th??ng m?i c?a Nh?t B?n, va nh?ng bi?n phap qu?n ly trung ??ng hoa ch?t ch? c?a h?. Ng??i Nh?t đa ph? b? h? th?ng tri?u đinh Tri?u Tien , pha h?y Cung đi?n Tri?u Tien , va s?a đ?i h? th?ng thu? c?a Tri?u Tien nh?m chi?m đo?t đ?t đai c?a ng??i nong dan, xu?t kh?u s?n ph?m nong nghi?p Tri?u Tien sang Nh?t B?n gay ra n?n đoi t?i Tri?u Tien; va đ?a ra nhi?u bi?n phap da man g?m c? am sat nh?ng ng??i t? ch?i tr? thu? t?i cac t?nh; b?t bu?c lao đ?ng no l? tren cac cong trinh xay d?ng đ??ng sa, h?m m? va cac nha may t?i Tri?u Tien. Sau đo, Nh?t B?n con m? r?ng them n?a lao đ?ng no l? Tri?u Tien t?i Nh?t B?n va nh?ng vung lanh th? h? chi?m đong b?ng cach đ?a lao đ?ng no l? t?i cac vung đo.

Xam nh?p

s?a

Sau khi Hoang đ? Tri?u Tien Cao Tong qua đ?i thang 1 n?m 1919, v?i tin đ?n v? s? đ?u đ?c, nh?ng cu?c tu?n hanh đoi đ?c l?p ch?ng l?i nh?ng k? xam l??c Nh?t B?n di?n ra tren kh?p c? n??c ngay 1 thang 3 n?m 1919 ( Phong trao m?ng 1 thang 3 ( Samil )). Phong trao nay đa b? đan ap b?ng v? l?c va kho?ng 7.000 ng??i đa b? c?nh sat va binh linh Nh?t gi?t h?i. [6] M?t con s? ??c tinh 2 tri?u ng??i đa tham gia vao cac cu?c tu?n hanh hoa binh, ?ng h? gi?i phong. (Nh?ng ghi chep c?a Nh?t B?n đ?a ra con s? ch?a t?i n?a tri?u ng??i). Nhi?u tin đ? Thien chua giao Tri?u Tien, g?m toan b? lang Jeam-ri, đa b? đong đinh hay b? thieu s?ng t?i cac nha th? khi h? đ?u tranh cho s? đ?c l?p c?a Tri?u Tien . Phong trao nay m?t ph?n co ?nh h??ng t? bai di?n v?n n?m 1919 c?a T?ng th?ng M? Woodrow Wilson , tuyen b? ?ng h? quy?n t? quy?t va s? ch?m d?t quy?n cai qu?n thu?c đ?a c?a ng??i chau Au. Wilson khong đ?a ra l?i binh lu?n nao v? n?n đ?c l?p c?a Tri?u tien, co l? m?t phai ?ng h? Nh?t B?n t?i Hoa K? tim cach m? nh?ng con đ??ng th??ng m?i vao Trung Qu?c qua ban đ?o Tri?u Tien.

Chinh ph? lam th?i

s?a

Chinh ph? Lam th?i đ?i Han Dan Qu?c đa đ??c thanh l?p t?i Th??ng H?i , Trung Qu?c, sau Phong trao mung 1 thang 3, chinh ph? nay ph?i h?p v?i cac phong trao gi?i phong va khang chi?n trong n??c ch?ng l?i s? ki?m soat c?a Nh?t B?n. M?t s? th?ng l?i c?a Chinh ph? Lam th?i g?m Tr?n Chingshanli n?m 1920 va cu?c ph?c kich vao gi?i lanh đ?o quan s? Nh?t t?i Trung Qu?c n?m 1932. Chinh ph? Lam th?i đ??c coi la chinh ph? tren danh ngh?a c?a nhan dan Tri?u Tien trong giai đo?n t? 1919 đ?n 1948, va tinh h?p phap c?a no đa đ??c ghi nh?n trong l?i m? đ?u Hi?n phap Han Qu?c .

N?i d?y

s?a

Nh?ng cu?c n?i d?y ch?ng Nh?t B?n sau đo, nh? cu?c n?i d?y toan qu?c c?a sinh vien thang 11 n?m 1929, đa d?n t?i vi?c t?ng c??ng qu?n ly quan s? n?m 1931. Sau khi Chi?n tranh Trung-Nh?t n?m 1937 va Chi?n tranh th? gi?i th? hai bung n? Nh?t B?n đa tim cach tieu di?t s? hi?n di?n c?a Tri?u Tien v?i t? cach m?t qu?c gia. Vi?c th? cung t?i cac mi?u th? Shinto Nh?t B?n tr? thanh b?t bu?c. Ch??ng trinh h?c đ??c s?a đ?i tri?t đ? đ? lo?i tr? vi?c d?y h?c b?ng ti?ng Tri?u Tien va l?ch Tri?u Tien. S? ti?p n?i c?a v?n hoa Tri?u Tien b?t đ?u b? coi la b?t h?p phap. V?n hoa va kinh t? Tri?u Tien đa b? h?y ho?i đang k?. Ngon ng? Tri?u Tien b? c?m đoan va ng??i Tri?u Tien b? bu?c ph?i ch?p nh?n nh?ng cai ten Nh?t B?n. [7] Nhi?u đ? v?t th? cong v?n hoa Tri?u Tien b? pha h?y hay b? đ?a sang Nh?t B?n. [8] T?i ngay nay, nh?ng đ? th? cong gia tr? c?a Tri?u Tien th??ng hi?n di?n trong cac b?o tang Nh?t B?n hay n?m trong nh?ng b? s?u t?p ca nhan. Bao chi b? c?m xu?t b?n b?ng ti?ng Tri?u Tien va vi?c nghien c?u l?ch s? Tri?u Tien c?ng b? c?m đoan t?i cac tr??ng đ?i h?c, sach s? Tri?u Tien b? đ?t, pha h?y hay b? c?m đoan [ c?n d?n ngu?n ] . Theo m?t cu?c đi?u tra do Chinh ph? Han Qu?c ti?n hanh, 75.311 tai s?n v?n hoa đa b? chi?m đo?t kh?i Tri?u Tien. Nh?t B?n s? h?u 34.369, Hoa K? 17.803. [9]

M?t s? ng??i Tri?u Tien đa r?i ban đ?o Tri?u Tien t?i Man Chau va Primorsky Krai . Ng??i Tri?u Tien t?i Man Chau đa thanh l?p nh?ng nhom khang chi?n đ??c g?i la Dongnipgun (Quan đ?i đ?c l?p) h? th??ng xuyen xam nh?p qua bien gi?i Tri?u Tien-Trung Qu?c, ti?n hanh chi?n tranh du kich v?i cac l?c l??ng Nh?t B?n. Nh?ng đ?i quan du kich đa t?p h?p v?i nhau trong th?p nien 1940 đ? tr? thanh Quan đ?i Gi?i phong Tri?u Tien va đ?i quan nay đa tham gia vao ho?t đ?ng đ?ng minh t?i Trung Qu?c va nhi?u khu v?c ? đong Nam A. Hang ch?c nghin ng??i Tri?u Tien c?ng đa gia nh?p Quan đ?i Gi?i phong Nhan dan va Quan đ?i Cach m?ng Qu?c gia .

Chi?n tranh th? gi?i th? hai

s?a

Trong Th? chi?n th? II , ng??i Tri?u Tien đa b? bu?c ph?i ?ng h? Nh?t B?n. Hang ch?c nghin nam gi?i [10] b? b?t tham gia quan đ?i Nh?t B?n. Kho?ng 200.000 co gai va ph? n?, ch? y?u t? Tri?u Tien va Trung Qu?c, b? b?t lam vi?c nh? nh?ng no l? tinh d?c, theo l?i noi hoa m? la " ph? n? gi?i khuay ". [11]

đ?c l?p va chia c?t

s?a

Sau khi th? bom nguyen t? xu?ng hai thanh ph? Hiroshima va Nagasaki , va l?c l??ng Lien Xo s?p tran vao ban đ?o Tri?u Tien, Nh?t B?n đa đ?u hang l?c l??ng đ?ng minh vao ngay 15 thang 8 n?m 1945, ch?m d?t 35 n?m Nh?t B?n chi?m đong.

Cac l?c l??ng M? d??i quy?n T??ng John R. Hodge đa đ?n ph?n phia nam c?a Ban đ?o Tri?u Tien vao ngay 8 thang 9 n?m 1945, trong khi Quan đ?i Lien Xo va m?t s? C?ng s?n Tri?u Tien đa đong quan ? phia b?c c?a Ban đ?o Tri?u Tien. đ?i ta Hoa K? Dean Rusk đa đ? xu?t v?i Chischakov , nha qu?n ly quan s? Lien Xo c?a B?c Tri?u Tien, r?ng Tri?u Tien nen đ??c chia c?t t?i v? tuy?n 38 . đ? xu?t nay đ??c đ?a ra t?i m?t cu?c h?p kh?n c?p đ? xac đ?nh ph?m vi ?nh h??ng sau chi?n tranh, d?n đ?n chia c?t Tri?u Tien .

Sau khi Tri?u Tien gi?i phong kh?i ach th?ng tr? c?a Nh?t B?n, "L?nh khoi ph?c ten" đ??c ban hanh vao ngay 23 thang 10 n?m 1946 b?i Chinh quy?n quan s? quan đ?i Hoa K? t?i Han Qu?c phia nam v? tuy?n 38, cho phep ng??i Han Qu?c khoi ph?c ten c?a h? n?u h? mu?n. Nhi?u ng??i Tri?u Tien t?i Nh?t B?n đa ch?n gi? l?i ten ti?ng Nh?t c?a minh, đ? tranh s? phan bi?t đ?i x?, ho?c sau đo, đ? đap ?ng cac yeu c?u nh?p t?ch v?i t? cach la cong dan Nh?t B?n. [12]

Phan c?p hanh chinh

s?a
đ?o Hangul Romaja Kanji Romaji Th? ph? Hangul Romaja Kanji Romaji Di?n tich (km²) Ph? Qu?n đ?o Di?n
Kinh K? đ?o 京畿道 Gyeonggi-do 京畿道 Keiki Do Kinh Thanh ph? 京城府 Gyeongseong-bu 京城府 Keij? Fu 12.821 2 20 0 249
Trung Thanh B?c đ?o 忠淸北道 Chungcheongbuk-do 忠?北道 Ch?sei-hoku Do Thanh Chau ph? 淸州部 Cheongju-bu ?州府 Seish? Fu 7.418 0 10 0 110
Trung Thanh Nam đ?o 忠淸南道 Chungcheongnam-do 忠?南道 Ch?sei-nan Do đ?i đi?n ph? 大戰部 Daejeon-bu 大田府 Taiden Fu 8.106 0 14 0 175
Toan La B?c đ?o 全羅北道 Jeollabuk-do 全羅北道 Zenra-hoku Do Toan Chau ph? 前主婦 Jeonju-bu 全州府 Zensh? Fu 8.552 0 14 0 188
Toan La Nam đ?o 全羅南道 Jeollanam-do 全羅南道 Zenra-nan Do Quang Chau ph? 廣州府 Gwangju-bu 光州府 K?sh? Fu 13.887 1 21 0 268
Khanh Th??ng B?c đ?o 慶尙北道 Gyeongsangbuk-do 慶?北道 Keish?-hoku Do đ?i Kh?u ph? 대구부 Daegu-bu 大邱府 Taiky? Fu 18.989 1 22 1 272
Khanh Th??ng Nam đ?o 慶尙南道 Gyeongsangnam-do 慶?南道 Keish?-nan Do Ph? S?n ph? 부산부 Busan-bu 釜山府 Fusan Fu 12.305 2 19 1 257
Hoang H?i đ?o 黃海道 Hwanghae-do ?海道 K?kai Do H?i Chau ph? 해主婦 Haeju-bu 海州府 Kaish? Fu 16.738 0 17 0 226
Binh An Nam đ?o 平安南道 Pyeongannam-do 平安南道 Heian-nan Do Binh Nh??ng ph? 평양부 Pyeongyang-bu 平壤府 Heij? Fu 14.939 2 14 0 165
Binh An B?c đ?o 平安北道 Pyeonganbuk-do 平安北道 Heian-hoku Do Tan Ngh?a Chau ph? 新義州部 Sineuiju-bu 新義州府 Shingish? Fu 28.444 1 19 0 193
Giang Nguyen đ?o 江原 Gangwon-do 江原道 K?gen Do Xuan Xuyen ph? 춘천부 Chuncheon-bu 春川府 Shunsen Fu 26.263 0 21 0 178
Ham Kinh Nam đ?o 咸鏡南道 Hamgyeongnam-do 咸鏡南道 Kanky?-nan Do Ham H?ng ph? 함흥부 Hamheung-bu 咸興府 Kank? Fu 31.978 1 16 0 141
Ham Kinh B?c đ?o 咸鏡北道 Hamgyeongbuk-do 咸鏡北道 Kanky?-hoku Do Thanh Tan ph? 淸津部 Cheongjin-bu 羅南府 Ranan Fu 20.347 1 11 0 81

Cac đ?n v? hanh chinh c?a Tri?u Tien thu?c Nh?t g?m co:

  • đ?o (道, do , 道, d? )
  • ph? (簿, bu , 府, fu )
  • qu?n (軍, gun , 郡, kun )
  • đ?o (섬, seom , 島, shima )
  • di?n (綿, myeon , 面, men )

Kinh t?

s?a

Trong th?i k? thu?c Nh?t, Nh?t B?n đa ti?n hanh xay d?ng kinh t? bao g?m c? vi?c xay d?ng c? s? h? t?ng tren Ban đ?o Tri?u Tien . Nh?ng đ?ng th?i, Nh?t B?n b?t đ?u t?ch thu đ?t c?a nong dan B?c Tri?u Tien va chuy?n quy?n s? h?u cho nong dan Nh?t B?n di c? sang Tri?u Tien. T? n?m 1912 đ?n 1937, GDP c?a Tri?u Tien t?ng tr??ng v?i t?c đ? hang n?m la 4,2%, v??t qua Tay Au va Nh?t B?n. [13] Th??ng m?i n??c ngoai c?a no chi?m 39,46% nh?p kh?u vao V??ng qu?c Anh vao n?m 1911, ti?p theo la đ?i Thanh (Trung Qu?c), Hoa K? , đ?c , đong ?n Ha Lan ?n đ? va Nga , v?i l??ng xu?t kh?u nhi?u nh?t sang đ?i Thanh, chi?m 54,79% [14] :227 .

Trong nh?ng ngay đ?u c?a Nh?t B?n sap nh?p Tri?u Tien, n?n kinh t? Tri?u Tien đa suy y?u. đ? kich thich n?n kinh t?, chinh ph? Nh?t B?n đa mi?n tr? no trong 10 n?m thu? thu nh?p ca nhan.

Ti?n t?

s?a

Ti?n t? c?a Tri?u Tien th?i b?y gi? la Yen Tri?u Tien va t? gia h?i đoai t??ng đ??ng v?i Yen Nh?t .

Xa h?i

s?a

Nh?t B?n xay d?ng đ??ng s?t , b?nh vi?n , tr??ng h?c , v.v ? Tri?u Tien. S? tr??ng ti?u h?c đa t?ng t? 100 tr??c khi sap nh?p len 4.271 vao n?m 1943. Dan s? t?ng t? 13,13 tri?u vao n?m 1910 len 25,53 tri?u vao n?m 1942. T? l? bi?t ch? t?i Tri?u Tien la 10% vao n?m 1910 va t?ng len 65% vao n?m 1936. V? th? c?a Tri?u Tien la Baekjeong va ti?n dan đa b? bai b?.

Dan s?

s?a
Kh?o sat dan s? qu?c gia theo qu?c t?ch n?m 1935 [15]
đ?o Di?n tich

(km²)

Dan s? (ng??i) M?t đ? dan s?

(ng??i/km²)

Tri?u Tien

Chinh qu?c Nh?t B?n Thu?c đ?a Nh?t khac Qu?c t?ch n??c ngoai T?ng s?
Karafuto đai Loan Trung Hoa Dan Qu?c Man Chau Qu?c Khac
Gyeonggi 12.816,91 2.277.999 160.569 5 16 12.363 210 529 2.451.691 191
Chungcheong B?c 7.418,69 950.207 8.653 0 1 600 17 12 959.490 129
Chungcheong Nam 8.097,32 1.498.440 26.529 0 1 1.824 8 23 1.526.825 189
Jeolla B?c 8.529,18 1.570.186 34.861 1 0 2.119 19 50 1.607.236 188
Jeolla Nam 13.881,12 2.462.467 44.697 0 1 1.087 26 68 2.508.346 181
Gyeongsang B?c 18.986,29 2.517.239 44.602 0 3 1.337 9 61 2.563,251 135
Gyeongsang Nam 12.307,93 2.153.675 93.400 0 0 1.036 60 57 2.248.228 183
Hwanghae 16.734,47 1.650.539 20.155 0 4 3.397 86 33 1.674.214 100
Pyongan Nam 14.929,92 1.421.887 41.868 7 2 5.152 472 243 1.469.631 98
Pyongan B?c 28.440,88 1.659.447 24.619 9 11 17.118 9.017 131 1.710.352 60
Gangwon 26.266,17 1.590.448 14.013 0 0 742 44 27 1.605.274 61
Hamgyong Nam 31.988,28 1.663.373 51.227 13 2 6.002 844 215 1.721.676 54
Hamgyong B?c 20.343,56 792.195 53.812 137 7 5.786 773 114 852.824 42
T?ng s? 220.740,72 22.208.102 619.005 172 48 58.563 11.585 1.563 22.899.038 104
đi?u tra dan s? qu?c gia ng??i n??c ngoai theo qu?c t?ch n?m 1935 [15]
đ?o Dan s? (ng??i)
  Trung Hoa Dan Qu?c   Man Chau Qu?c   Hoa K?   Anh   Lien Xo Khac T?ng s?
Gyeonggi 12.363 210 201 82 59 187 13.102
Chungcheong B?c 600 17 4 5 1 2 629
Chungcheong Nam 1.824 8 12 0 2 9 1.855
Jeolla B?c 2.119 19 47 1 0 2 2.188
Jeolla Nam 1.087 26 54 10 4 0 1.181
Gyeongsang B?c 1.337 9 27 2 4 28 1.407
Gyeongsang Nam 1.036 60 2 27 4 24 1.153
Hwanghae 3.397 86 13 18 2 0 3.516
Pyongan Nam 5.152 472 188 18 23 14 5.867
Pyongan B?c 17.118 9.017 87 20 14 10 26.266
Gangwon 742 44 15 7 1 4 813
Hamgyong Nam 6.002 844 17 102 3 93 7.061
Hamgyong B?c 5.786 773 9 6 27 72 6.673
T?ng s? 58.563 11.585 676 298 144 445 71.711

V?n hoa

s?a

Tri?n lam

s?a
 
Tri?n lam Chosun

N?m 1915, k? ni?m 5 n?m s? ki?n k? ni?m đ?u tien t?i Tri?u Tien cho cac s?n ph?m c?a Tri?u Tien đa đ??c t? ch?c va n?m 1929, H?i ch? tri?n lam Tri?u Tien đ??c t? ch?c d??i s? lanh đ?o c?a t?ng đ?c.

V?n h?c

s?a

Ti?u thuy?t Ddakjibon đ??c xu?t b?n n?m 1920, va vi?c đ?c tr? thanh tac nhan quy?t đ?nh cho vi?c ph? bi?n va hi?n đ?i hoa tren Ban đ?o Tri?u Tien . [16] [17]

?m th?c

s?a

B?p c?i Tri?u Tien ga tay nui , tai đa , tao Gwangju va le Daegu đa r?t n?i ti?ng t?i Tri?u Tien th?i b?y gi? [18]

Th? thao

s?a

Sohn Kee-chung tham gia cu?c thi marathon Olympic Berlin v?i t? cach la đ?i di?n c?a Nh?t B?n va gianh huy ch??ng vang.

Truy?n thong

s?a

Hi?p h?i phat thanh truy?n hinh Tri?u Tien thu?c Nh?t la ? c? Nh?t B?n va Tri?u Tien phat song đai phat thanh co m?t.

đ?i chung

s?a

Ng??i n?i ti?ng

s?a

Sau khi bai b? quy ??c đ?t ten ban đ?u, B?c Kinh b?t đ?u l?y ten n? la "J?y? Ky?iku" [19] t?i l?c đ?a Nh?t B?n. (Sa Mi-ja, Kim My?ng-ja, Lee Kyung-ja), Lee Mi-ja, Lee Min-ji, v.v.).

đ? u?ng

s?a

Bia Tri?u Tien (nay la Hite Brewery ) do Bia Dainippon đ?ng tai tr? va v?n đ?a ph??ng đ??c thanh l?p. Ngoai ra, cong ty Kirin Bia Showa (nay la Oriental Brewery ) c?ng đ??c thanh l?p. Hai cong ty đ??c đ? c?p ? tren lam cho bia Tri?u Tien tr? nen ph? bi?n.

Gian đi?p

s?a

? khu v?c bien gi?i Tri?u Tien v?i Lien Xo gi?a song đ? Mon cac cu?c t? ch?c gian đi?p gi?a Lien Xo va Nh?t B?n đ??c di?n ra co t? ch?c [20] .

Di s?n

s?a

Nhi?u ng??i Tri?u Tien tr? thanh n?n nhan trong s? tan b?o c?a Nh?t B?n trong th?i k? thu?c đ?a. Dan lang Tri?u Tien che gi?u cac chi?n binh khang chi?n b? x? ly gay g?t, th??ng la x? t? tom t?t , hi?p dam , lao đ?ng c??ng b?c , va c??p boc . [21] [22] [23] [24] [25] [26] B?t đ?u t? ngay 1 thang 3 n?m 1919, bi?u tinh ch?ng Nh?t ti?p t?c lan r?ng, va vi c?nh sat qu?c gia va quan đ?i Nh?t B?n khong th? ng?n ch?n đam đong, quan đ?i va th?m chi c? h?i quan c?ng đ??c g?i đ?n. m?t s? bao cao v? s? tan b?o. Trong m?t tr??ng h?p, c?nh sat Nh?t B?n ? lang Jeam-ri, Hwaseong đa d?n m?i ng??i vao m?t nha th?, nh?t no va đ?t no xu?ng đ?t. H? c?ng b?n xuyen qua cac c?a s? đang chay c?a nha th? đ? đ?m b?o r?ng khong ai lam cho no t?n t?i. Nhi?u ng??i tham gia Phong trao 1 thang 3 đa b? tra t?n va hanh quy?t.

đanh gia

s?a

V? vai tro c?a Nh?t B?n t?i Tri?u Tien trong th?i k? cai tr? c?a Nh?t B?n, đa co m?t cu?c tranh cai l?ch s? gi?a Nh?t B?n , Han Qu?c va B?c Tri?u Tien .

Danh sach t?ng đ?c

s?a

D??i đay la danh sach t?ng đ?c Tri?u Tien:

Xem them

s?a

Ghi chu

s?a
  1. ^ ngay nay la Seoul

Tham kh?o

s?a
  1. ^ Sarah Thal. "A Religion That Was Not a Religion: The Creation of Modern Shinto in Nineteenth-Century Japan". In The Invention of Religion ., eds. Peterson and Walhof (New Brunswick, NJ: Rutgers University Press, 2002). pp.?100?114.
  2. ^ Hitoshi Nitta. "Shint? as a ‘Non-Religion’: The Origins and Development of an Idea". In Shint? in History: Ways of the Kami , eds. Breen and Teeuwen (Honolulu: University of Hawai’i, 2000).
  3. ^ John Breen, "Ideologues, Bureaucrats and Priests", in Shint? in History: Ways of the Kami .
  4. ^ Hitoshi Nitta. The Illusion of "Arahitogami" "Kokkashintou" . Tokyo: PHP Kenky?jo, 2003.
  5. ^ Wi Jo Kang (1997). Christ and Caesar in Modern Korea: A History of Christianity and Politics . SUNY Press. tr.?62.
  6. ^ March 1st Movement
  7. ^ 宮田 節子 [Miyata, Setsuko]. "創氏改名" [Creating Surnames and Changing Given Names], 明石書店 [Akashi-shoten], 1992, al. ISBN 4-7503-0406-9
  8. ^ Newsweek.com. Who rightfully owns Korean artifacts looted by Japan? L?u tr? 2010-09-25 t?i Wayback Machine
  9. ^ “B?n sao đa l?u tr?” . B?n g?c l?u tr? ngay 23 thang 7 n?m 2013 . Truy c?p ngay 12 thang 10 n?m 2019 .
  10. ^ 山脇 啓造 Yamawaki, Keizo. 近代日本と外?人??者―1890年代後半と1920年代前半における中?人?朝鮮人??者問題 Modern Japan and Foreign Laborers: Chinese and Korean Laborers in the late 1890s and early 1920s , 明石書店 Akashi-shoten, 1994, et al. ISBN 4-7503-0568-5
  11. ^ [1] L?u tr? 2006-09-22 t?i Wayback Machine [2] [3] Comfort-Women.org
  12. ^ Fukuoka, Yasunori (1996). “Beyond Assimilation and Dissimilation: Diverse Resolutions to Identity Crises among Younger Generation Koreans in Japan” . Saitama University. B?n g?c l?u tr? ngay 23 thang 11 n?m 2006 . Truy c?p ngay 27 thang 11 n?m 2006 . Chu thich journal c?n |journal= ( tr? giup )
  13. ^ L?ch s? ngo?i giao gi?a Trung Qu?c va Ban đ?o Tri?u Tien
  14. ^ Andrew Grajdanzev (1944年). The Government of Korea (bien t?p). Modern Korea (?n b?n 1). Institute of Pacific Relations.
  15. ^ a b V?n phong T?ng đ?c Tri?u Tien (1939). Showa 10 bao cao đi?u tra dan s? Tri?u Tien . Gyeongseong: Dinh th? T?ng đ?c.
  16. ^ “B?n sao đa l?u tr?” . B?n g?c l?u tr? ngay 20 thang 7 n?m 2010 . Truy c?p ngay 16 thang 4 n?m 2020 .
  17. ^ “B?n sao đa l?u tr?” . B?n g?c l?u tr? ngay 23 thang 7 n?m 2010 . Truy c?p ngay 16 thang 4 n?m 2020 .
  18. ^ Kamiro Kinoshita 1925
  19. ^ 朝鮮の姓名氏族に?する?究調査 朝鮮?督府中?院 1934年
  20. ^ L?c đ?a Yamamoto Mihiko 1938
  21. ^ The Korea Herald (ngay 27 thang 12 n?m 2010). “Over 2,000 Koreans forced into labor camp in Siberia” . B?n g?c l?u tr? ngay 16 thang 9 n?m 2011 . Truy c?p ngay 5 thang 1 n?m 2015 .
  22. ^ The Korea Herald (ngay 30 thang 3 n?m 2010). “Comfort women issue is ongoing” . B?n g?c l?u tr? ngay 16 thang 9 n?m 2011 . Truy c?p ngay 5 thang 1 n?m 2015 .
  23. ^ “日帝强占期의 第3期 (Third period of Japanese forced occupation)” (b?ng ti?ng Han). Naver .
  24. ^ Global Security Watch-Korea William E. Berry, Jr., Prager security international 2008, ISBN 978-0-275-99484-6
  25. ^ Kang Hyun-kyung (ngay 26 thang 3 n?m 2010). “Colonial Victims of Japan's Payment Delinquencies to Be Compensated” . Korea Times .
  26. ^ Andrei Lankov (ngay 22 thang 8 n?m 2010). “Korea became Japan's victim amid heydays of imperialism” . Korea Times .

đ?c them

s?a
  • Baerwald, Hans S. "Nikkan Kokkai: The Japan-Korean Treaty Diet." In Lucian W. Pye, ed. Cases in Comparative Politics: Asia . Boston: Little, Brown, 1970.
  • Cha, Victor D. "Bridging the Gap: The Strategic Context of the 1965 Korea-Japan Normalization Treaty." Korean Studies 20 (1996): 123-160.
  • Cheong, Sung-hwa. "The Politics of Antagonism: The Case of First Conference for Normalization of Diplomatic Relationships between Japan and South Korea, 1951-1952." Asian Perspective 14:2 (Fall-Winter 1990): 167-194.
  • Cheong, Sung-hwa. The Politics of Anti-Japanese Sentiment in Korea: Japanese-South Korea Relations Under American Occupation, 1945-1952 . New York: Greenwood Press, 1991.
  • Chung, Jaejeong. "What Were the Problems Inherent in the Republic of Korea-Japan Normalization Treaty?" In The Foreseen and the Unforeseen in Historical Relations between Korea and Japan . Seoul: Northeast Asian History Foundation, 2009.
  • Chung, Yong Hwan. "Repatriation Under the United States Army Military Government in Korea, 1945-1948." Asian Forum 8:2 (Spring 1976): 25-44.
  • Colbert, Evelyn. "Japan and the Republic of Korea: Yesterday, Today, and Tomorrow." Asian Survey 26:3 (March 1986): 273-291.
  • Hah, Chong-Do. "Bitter Diplomacy: Postwar Japan-Korea Relations." Papers on Asia (1964): 63-94.
  • Hah, Chong-Do. "National Image and the Japanese-Korean Conflict, 1951-1965." Papers on Asia (1967): 33-70.
  • Hahn, Bae-ho. "Issues and National Images in Korea-Japan Relations." Asea .

Lien k?t ngoai

s?a