Pablo Emilio Escobar Gaviria
(
; 1 thang 12 n?m 1949?? 2 thang 12 n?m 1993) la m?t ten t?i ph?m
buon ban ma tuy
,
Ong trum
ng??i Colombia
, sang l?p va lanh đ?o duy nh?t c?a
Medellin Cartel
. đ??c m?nh danh la "Vua cocaine", Escobar la ten t?i ph?m giau co nh?t trong l?ch s?, đa tich l?y tai s?n rong ??c tinh 30 t? đo la M? vao th?i đi?m qua đ?i ? t??ng đ??ng 59 t? đo la vao n?m 2019 ? trong khi t?p đoan ma tuy c?a h?n đ?c quy?n buon ban cocaine vao Hoa K? trong nh?ng n?m 1980 va 1990.
[1]
[2]
Pablo Escobar
|
---|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Pablo_Escobar_Mug.jpg/250px-Pablo_Escobar_Mug.jpg) Escobar trong ?nh ch?p n?m 1976
|
Sinh
| Pablo Emilio Escobar Gaviria
(
1949-12-01
)
1 thang 12?n?m 1949
Rionegro
,
Antioquia
,
Colombia
|
---|
M?t
| 2 thang 12?n?m 1993
(1993-12-02)
(44?tu?i)
Medellin
, Antioquia, Colombia
|
---|
Nguyen?nhan m?t
| V?t th??ng do sung b?n
vao đ?u
|
---|
Ten khac
| - Don Pablo (Sir Pablo)
- El Padrino (The Godfather)
- El Patron (The Boss)
|
---|
M?c ph?t hinh?s?
| 5 n?m tu
|
---|
Ph?i ng?u
| Maria Victoria Henao (c??i?1976)
|
---|
Con cai
| Sebastian Marroquin
va Manuela Escobar
|
---|
|
K?t an
| Buon ban b?t h?p phap ma tuy, am sat, đanh bom, h?i l?,
gian l?n
,
gi?t ng??i
|
---|
|
Sinh ra ? Rionegro va l?n len ?
Medellin
, Escobar đa h?c m?t th?i gian ng?n t?i đ?i h?c Autonoma Latinoamericana c?a Medellin, nh?ng b? d? khong t?t nghi?p; thay vao đo, h?n tham gia vao cac ho?t đ?ng t?i ph?m, ban thu?c la l?u va ve s? gi?, c?ng nh? tham gia vao cac v? tr?m xe c? gi?i. Vao đ?u nh?ng n?m 1970, h?n b?t đ?u lam vi?c cho nhi?u k? buon l?u ma tuy, th??ng b?t coc va gi? ng??i đ? đoi ti?n chu?c.
N?m 1976, Escobar thanh l?p Medellin Cartel, chuyen phan ph?i
cocain
d?ng b?t, va thi?t l?p cac tuy?n đ??ng buon l?u đ?u tien xam nh?p vao Hoa K? c?a Escobar vao Hoa K? đa t?o ra nhu c?u theo c?p s? nhan đ?i v?i cocaine, va đ?n nh?ng n?m 1980, ??c tinh Escobar d?n đ?u cac chuy?n hang hang thang t? 70 đ?n 80 t?n cocaine t? Colombia. K?t qu? la h?n nhanh chong tr? thanh m?t trong nh?ng ng??i giau nh?t th? gi?i, nh?ng lien t?c chi?n đ?u v?i cac b?ng đ?ng đ?i th? trong va ngoai n??c, d?n đ?n cac v?
th?m sat
va sat h?i cac s? quan c?nh sat, th?m phan, ng??i dan đ?a ph??ng va cac
chinh tr? gia
n?i ti?ng.
[3]
[4]
[5]
bi?n Colombia tr? thanh th? ph? c?a vi?c thanh toan l?n nhau tren th? gi?i.
[6]
Trong cu?c b?u c? qu?c h?i n?m 1982, Escobar đ??c b?u lam thanh vien d? khuy?t c?a
H? vi?n
nh? m?t ph?n c?a phong trao Thay th? T? do. Thong qua đo, h?n ch?u trach nhi?m cho cac d? an c?ng đ?ng, ch?ng h?n nh? xay d?ng nha ? va san bong, nh?ng đi?u nay đa giup h?n tr? nen n?i ti?ng v?i ng??i dan đ?a ph??ng c?a cac th? tr?n ma h?n th??ng xuyen lui t?i. Tuy nhien, Escobar đa b? chinh ph? Colombia va Hoa K? cong kich, nh?ng ben th??ng xuyen bop ngh?t tham v?ng chinh tr? c?a h?n va thuc đ?y vi?c b?t gi? va Escobar đ??c cho la đa dan d?ng cac v? đanh bom Toa nha DAS va Chuy?n bay 203 c?a Avianca đ? tr? đ?a.
N?m 1991, Escobar đ?u hang chinh quy?n va b? k?t an 5 n?m tu v? m?t s? t?i danh, nh?ng đa đ?t đ??c th?a thu?n khong d?n đ? v?i T?ng th?ng Colombia Cesar Gaviria, v?i kh? n?ng b? giam trong nha tu t? xay d?ng c?a chinh minh, La Catedral. N?m 1992, Escobar tr?n thoat va l?n tr?n khi nha ch?c trach c? g?ng chuy?n h?n đ?n m?t c? s? giam gi? tieu chu?n h?n, d?n đ?n m?t cu?c truy lung toan qu?c. K?t qu? la Medellin Cartel s?p đ?, va n?m 1993, Escobar b? C?nh sat Qu?c gia Colombia gi?t t?i que nha, m?t ngay sau sinh nh?t l?n th? 44 c?a h?n.
Pablo Emilio Escobar Gaviria sinh ngay 1 thang 12 n?m 1949, t?i
Rionegro, Antioquia
,
Colombia
. H?n la con th? ba trong gia đinh b?y ng??i con. Co cha la ong Abel de Jesus Dari Escobar Echeverri (1910?2001) lam nong dan va m? la ba Hilda de Los Dolores Gaviria Berrio (? - 2006), m?t giao vien ti?u h?c. L?n len ? thanh ph?
Medellin
, Escobar b?t đ?u con đ??ng t?i ph?m ngay khi con la m?t thi?u nien, t?ng b? bu?c t?i ?n c?p bia m?, mai nham l?i r?i đem ban cho nh?ng k? buon l?u đ?a ph??ng. Ng??i anh trai Roberto Escobar thi l?i ph? nh?n đi?u nay, kh?ng đ?nh cac bia m? la c?a nh?ng gia đinh khach hang đa ng?ng tr? phi ch?m soc cho ch? ngh?a trang, va ong thi co m?t ng??i h? hang c?ng đang lam kinh doanh bia t??ng ni?m. Con trai c?a Escobar, Sebastian Marroquin, thi noi r?ng cha minh b?t đ?u ph?m phap t? vi?c lam b?ng t?t nghi?p gi?, th??ng la b?ng c?a tr??ng đ?i h?c Autonoma Latinoamericana m?c du b?n than Escobar ch?a h? t?t nghi?p du c?ng theo h?c t?i đay.
Escobar chinh th?c tham gia cac ho?t đ?ng phi phap v?i Oscar Benel Aguirre, h? cung nhau th?c hi?n nh?ng phi v? đ??ng ph? nh? l?, ban thu?c la l?u, ve s? gi? va ?n c?p xe h?i. Nh?ng n?m đ?u 1970, tr??c khi gia nh?p th? tr??ng thu?c phi?n, Escobar v?a tr?m c?p v?a lam v? s?, đ??c cho la đa ki?m đ??c 100.000 USD b?ng vi?c b?t coc va giam gi? m?t u? vien hanh phap đ? l?y ti?n chu?c. H?n b?t đ?u lam vi?c cho Alvaro Prieto, m?t ten buon l?u ? khu v?c Medellin nh?m hi?n th?c hoa m?c tieu ki?m đ??c 1 tri?u peso tr??c n?m 22 tu?i. đ?n n?m 26 tu?i, Escobar đa co 100 tri?u peso (h?n 3 tri?u đo la M?) trong tai kho?n ngan hang.
Trong
The Accountant's Story,
Roberto Escobar ban v? cach Pablo v??n len t? m?t ga đan ong trung l?u gi?n d? va kem hi?u bi?t tr? thanh m?t trong nh?ng ng??i giau co nh?t th? gi?i. T? n?m 1975, Pablo b?t đ?u phat tri?n ho?t đ?ng kinh doanh cocain c?a minh, bay nhi?u chuy?n bay ch? y?u gi?a
Colombia
va
Panama
, d?c theo cac tuy?n đ??ng buon l?u vao
Hoa K?
. Sau nay Pablo mua t?i m??i l?m chi?c may bay l?n, bao g?m m?t chi?c Learjet va sau chi?c tr?c th?ng. Theo l?i con trai h?n, m?t ng??i b?n than c?a Pablo đa t? n?n trong luc h? canh may bay con chi?c may bay thi h? h?i hoan toan, no đ??c Pablo l?p rap l?i t? nh?ng b? ph?n con sot r?i treo len phia tren c?ng trang tr?i c?a minh t?i Hacienda Napoles. Vao thang 5 n?m 1976, Escobar cung ng??i c?a h?n b? b?t vi tang tr? 39 pound (18?kg) b?t nhao tr?ng, khi đang c? mang hang v??t t?i tr?ng t? Ecuador v? Medellin. Ban đ?u, Pablo tim cach h?i l? cac th?m phan Medellin, nh?ng ng??i đang chu?n b? th? ly v? an c?a h?n nh?ng khong thanh cong. Sau nhi?u thang đ?u tranh phap ly, Pablo ra l?nh gi?t hai s? quan đa b?t gi? h?n, va v? an sau đo b? h?y b?. Roberto Escobar k? chi ti?t đay chinh la th?i đi?m Pablo b?t đ?u cac ph??ng th?c đ?i pho v?i chinh quy?n, b?ng h?i l? ho?c gi?t ng??i.
Roberto Escobar cho r?ng Pablo sa vao kinh doanh ma tuy đ?n gi?n vi cac lo?i hinh hang l?u khac tr? nen qua nguy hi?m cho ho?t đ?ng v?n chuy?n. Vi luc đo ch?a co t?p đoan ma tuy nao va ch? co m?t s? trum ma tuy, Pablo coi đay la đ?a ban kinh doanh con b? ngo ma h?n ta mu?n đ?c chi?m cho b?n than. Pablo mua h?n h?p cocain ?
Peru
, sau đo ti?n hanh tinh ch? trong phong thi nghi?m t?i ngoi nha hai t?ng ? Medellin. Trong chuy?n lam ?n đ?u tien, Pablo đem v? l??ng b?t nh? kho?ng 30 pound (14?kg), đ?t vien g?ch ti?n đ? xay d?ng đ? ch? c?a rieng minh. Luc đ?u, h?n buon l?u cocain trong l?p may bay c? va cac phi cong co th? đ??c tr? t?i 500.000 đo la M? cho m?i chuy?n bay, tuy thu?c vao s? l??ng hang.
Ch? m?t th?i gian sau, nhu c?u v? cocain bung phat ?
Hoa K?
, Escobar t? ch?c them nhi?u chuy?n hang, tuy?n đ??ng va m?ng l??i phan ph?i buon l?u ? kh?p
Nam Florida
,
California
c?ng nh? cac vung lan c?n khac. H?n cung ng??i đ?ng sang l?p cartel, Carlos Lehder, h?p tac phat tri?n m?t đi?m trung chuy?n hang m?i ?
Bahamas
, tren m?t hon đ?o mang ten Norman's Cay, cach b? bi?n Florida kho?ng 220 d?m (350?km) v? phia đong Nam. Theo l?i anh trai h?n, Escobar ban đ?u khong th?c s? mua tr?n Norman's Cay ma ch? lien doanh v?i Lehder. Escobar va Robert Vesco sau đo mua ph?n l?n đ?t đai tren đ?o, bao g?m đ??ng b?ng dai 1?km (3.300?ft), b?n c?ng, khach s?n, nha ?, tau thuy?n va may bay, va cho xay d?ng m?t nha kho l?nh đ? l?u tr? cocain. T? n?m 1978 đ?n n?m 1982, đay la tuy?n đ??ng buon l?u chinh c?a Medellin Cartel. T? l?i nhu?n kh?ng l? đ??c t?o ra b?i tuy?n đ??ng nay, Escobar s?m mua đ??c m?nh đ?t r?ng 7,7 d?m vuong (20 km2) ?
Antioquia
v?i gia vai tri?u đo la M?, n?i sau nay h?n xay d?ng Hacienda Napoles, m?t ngoi nha sang tr?ng v?i s? thu, h? n??c, v??n đieu kh?c, tr??ng đ?u bo t? nhan, cung cac thu vui ch?i khac danh cho gia đinh va c? t?p đoan c?a Escobar.
T?ng co luc, ng??i ta ??c tinh co kho?ng 70 đ?n 80 t?n cocain đ??c tu?n vao Hoa K? t? Colombia m?i thang. Vao gi?a nh?ng n?m 1980, ? đ?nh cao quy?n l?c, Medellin Cartel v?n chuy?n 11 t?n hang c?m tren m?i chi?c may bay ph?n l?c đ?n Hoa K? (t?i tr?ng l?n nh?t ma Escobar v?n chuy?n la 51.000 pound (23.000?kg) tr?n v?i b?t ca va đ??c chuy?n b?ng thuy?n, theo l?i xac nh?n c?a anh trai h?n trong cu?n sach
Escobar
). Roberto Escobar c?ng khai r?ng, ngoai vi?c s? d?ng may bay, em trai c?a ong con thue h?n hai tau ng?m nh? cho nh?ng chuy?n hang co t?i tr?ng kh?ng l?.
N?m 1982, Escobar đ??c b?u lam thanh vien d? khuy?t c?a
H? vi?n Colombia
, nh? m?t ph?n c?a phong trao nh? mang ten
T? do tru b?
. Tr??c đo trong chi?n d?ch tranh c?, h?n la ?ng c? vien c?a
Phong trao đ?i m?i T? do
, nh?ng ph?i b? cu?c vi nh?n s? ph?n đ?i quy?t li?t t? Luis Carlos Galan, ng??i co chi?n d?ch tranh c? t?ng th?ng đ??c
Phong trao đ?i m?i T? do
?ng h?. Escobar la đ?i di?n chinh th?c c?a chinh ph? Colombia t?i l? tuyen th? c?a
Felipe Gonzalez
?
Tay Ban Nha
.
Escobar nhanh chong đ??c qu?c t? chu y khi m?ng l??i ma tuy c?a h?n tr? nen n?i ti?ng. Medellin Cartel ki?m soat m?t ph?n l?n l??ng ma tuy nh?p kh?u vao Hoa K?,
Mexico
,
Puerto Rico
,
C?ng hoa Dominica
,
Venezuela
va Tay Ban Nha. Quy trinh s?n xu?t c?ng b? thay đ?i, coca t?
Bolivia
va
Peru
đ??c thay th? b?ng coca t? Colombia, v?n b? coi la kem ch?t l??ng h?n coca ? cac n??c lang gi?ng. Khi nhu c?u v? cocain ngay cang gia t?ng, Escobar moc n?i v?i Roberto Suarez Gomez, giup đ?a s?n ph?m c?a minh đ?n cac qu?c gia khac ?
chau M?
va
chau Au
, th?m chi đ??c đ?n đ?i la s? v??n xa t?i t?n
chau A
.
V? bao vay toa an t?i cao
s?a
Ng??i ta cao bu?c r?ng Escobar đa h?u thu?n cho cu?c t?n cong toa an t?i cao Colombia n?m 1985 c?a l?c l??ng du kich canh t? mang ten
"Phong trao 19 thang 4 (M-19)",
nh? m?t đon tr? đ?a vi toa an t?i cao đang nghien c?u tinh h?p hi?n c?a hi?p ??c d?n đ? gi?a Colombia v?i Hoa K?. M?t n?a s? th?m phan đa b? sat h?i trong s? ki?n nay. M-19 đ??c thue đ? đ?t chay t?t c? gi?y t? va h? s? v? t? ch?c
Los Extraditables
, lien quan t?i cac nhom buon l?u cocain đang b? chinh ph? Colombia đe d?a d?n đ? sang Hoa K?. Escobar la m?t ph?n c?a
Los Extraditables
. Chung c?ng ti?n hanh b?t con tin đ? th??ng l??ng, d?n t?i vi?c k? ho?ch d?n đ?
Los Extraditables
b? ch?n đ?ng.
Vao n?m 1991, lu?t s? c?a Escobar đ?a ra m?t đ? an k? l?: Escobar ch?u đi ? tu 5 n?m nh?ng ph?i đ? cho ong xay d?ng ra m?t nha tu rieng cho ong, va Colombia th?a thu?n khong giao Escobar cho M?. Escobar t? xay nha tu La Catedral trong đo co m?t thac n??c, bar r??u, trong phong t?m co jaccuzi va m?t san đa banh. Ngoai ra Escobar con đ??c quy?n l?a ch?n nh?ng ng??i gac tu. Ong tha h? thao tung trong nha tu nay, đi?u hanh m?i chuy?n ben ngoai b?ng đi?n tho?i khong khac gi t? m?t khach s?n.
[7]
Ai c?ng bi?t r?ng Escobar tha h? t? tac khi b? giam l?ng ? La Catedral. Nh?ng vao thang 7 n?m 1992, co tin đ?n cho r?ng Escobar đa ra l?nh b?t gi? m?t s? nhan vien khong trung thanh v?i ong, đi?u h? đ?n "nha tu", tra kh?o va r?i gi?t h?. S? l?ng hanh nay c?a Escobar khi?n nha n??c Columbia mu?n đem ong v? giam trong m?t nha tu binh th??ng. Escobar lo s? b? b?t đ?a qua M? nen đao thoat. Co đ?n 2 l?c l??ng mu?n truy lung Escobar: m?t l?c l??ng c?a chinh quy?n Columbia, do M? h? tr?, l?c l??ng con l?i ten la
Los Pepes
la m?t nhom g?m nh?ng k? thu c?a Escobar, do đ?i th? c?a ong la
Cali Cartel
gi?t day.
Cac thanh vien trong nhom tim ki?m c?a t??ng Hugo Martinez ?n m?ng ben c?nh xac c?a Pablo Escobar, 2 thang 12 n?m 1993. Cai ch?t c?a Escobar đa ch?m d?t n? l?c truy lung trong su?t 15 thang v?i s? ti?n hang tr?m tri?u USD.
Hom 2 thang 12 n?m 1993, l?c l??ng an ninh c?a Columbia phat hi?n Escobar đang tr?n t?i m?t khu v?c c?a Medellin. L?c l??ng ti?n vao mong b?t s?ng Escobar nh?ng ong khang c? va m?t v? n? sung di?n ra gi?a hai phe. Escobar b? b?n ch?t luc đang ch?y tr?n tren noc nha, m?t vien đ?n vao than, m?t vien vao chan, nh?ng vien đ?n chi m?ng la vien b?n vao tai. Co ng??i ngh? r?ng Escobar đa t? sat, l?i co k? tin r?ng c?nh sat Columbia đa x? t? ong.
[8]
Di s?n c?a Escobar đ? l?i v?n con gay tranh cai; Trong khi nhi?u ng??i t? cao b?n ch?t t?i ac c?a h?n, h?n đ??c coi la m?t nhan v?t gi?ng
Robin Hood
đ?i v?i nhi?u ng??i ? Colombia, vi đa cung c?p nhi?u ti?n nghi cho ng??i ngheo, trong khi cai ch?t c?a h?n đ??c đ? tang va đam tang co h?n 25.000 ng??i tham d?.
Sau khi Escobar ch?t, nhom Medellin tan ra, nhom buon ban thu?c m?i la
Cali Cartel
tr? thanh nhom m?nh nh?t cho đ?n khi no b? nha n??c Columbia tieu di?t vao th?p nien 90. Nh?ng ng??i ngheo ? vung
Medellin
v?n con nh? đ?n Escobar nh? m?t ng??i anh hung hay m?nh th??ng quan. Nhi?u sach, phim, va trang m?ng đa ra đ?i noi v? Escobar.
Sau cai ch?t c?a Escobar, c?nh sat l?c tung đ?n đi?n ten Napoles ? t?nh
Antioquia
,
Colombia
c?a h?n đ? tim
Cocain
, kh?p đ?n đi?n b? ng??i ta
đao x?i
đ? tim tai s?n c?t gi?u, đ? đ?c th?t tan theo t?ng nha ng??i dan, c? nh?ng con kh?ng long b?ng be tong c?ng tan tanh vi co k? tung tin r?ng Escobar gi?u b?c tri?u trong đo… Khu đ?n đi?n Napoles đ??c chinh th?c coi nh? tai s?n c?a C?c Phong ch?ng ma tuy Colombia va trong qua trinh l?p l?i tr?t t? ? đo, b?y thu c?a Escobar d?n d?n tieu tan.
H??u cao c?
b? ch?t tr??c v? c??p boc c?a dan đ?a ph??ng;
Ng?a v?n
va
l?c đa
đ??c g?i sang nh?ng v??n thu khac nhau ?
Nam chau Phi
, con te giac va ha ma thi ? l?i đ?n đi?n Napoles hoang tan, giao trach nhi?m cho b?o v? moi tr??ng đ?a ph??ng. V?ng s? trong coi,
te giac
nhanh chong b? ch?t ch? con
ha ma
s?ng sot va sinh s?n nhi?u h?n. đ?i v?i loai
ha ma
, Colombia đich th?c la thien đ??ng b?i n??c nay hi?m khi h?n han, l?i khong co nh?ng loai thu l?n, ma c? thi t?t t??i, đ?m n??c nhi?u. Ha ma hi?n th?i ch?a đ?ng đ?n con ng??i, nh?ng cac chuyen gia lo ng?i sinh v?t s? t?i s? b? ?nh h??ng. đ?n t?
chau Phi
, ha ma c?nh tranh ngu?n th?c ?n v?i loai l?n bi?n quy hi?m c?ng nh? loai rua n??c ng?t ? song
Magdalena
. Ha ma Colombia co h?i va đang đe d?a nh?ng loai v?t s? t?i đang d?n bi?n m?t.
[9]