한국   대만   중국   일본 
Nam B? ? Wikipedia ti?ng Vi?t

Nam B?

Vung mi?n đ?a ph??ng c?a n??c Vi?t Nam
(đ?i h??ng t? Nam B? Vi?t Nam )

Nam B? ho?c la mi?n Nam la m?t trong 3 mi?n đ?a ly c?a Vi?t Nam (g?m Nam B?, Trung B? , va B?c B? ). Ph?n l?n đ?a hinh Nam B? la đ?ng b?ng phu sa thu?c h? th?ng song đ?ng Nai va song C?u Long , Nam B? đ??c chia lam hai vung la đong Nam B? va đ?ng b?ng song C?u Long (hay con g?i la Tay Nam B?, mi?n Tay). T? th? k? 17 , Nam B? la ph?n lanh th? m?i nh?t c?a Vi?t Nam trong qua trinh Nam ti?n , va t?ng đ??c g?i la Gia đ?nh r?i Nam K? (1832?1945).

đong Nam B? (mau tim) va Tay Nam B? (mau h?ng)

Th?i Phap thu?c , Nam B? la m?t x? thu?c đ?a v?i ten g?i Nam K? , v?n xu?t hi?n t? th?i vua Minh M?ng c?a Nha Nguy?n. Ten g?i Nam B? ra đ?i t? th?i đ? qu?c Vi?t Nam n?m 1945. Nam B? con đ??c g?i la Nam Ph?n t? 1948 t?i 1975 th?i Qu?c gia Vi?t Nam va Vi?t Nam C?ng hoa .

đ?a ly

s?a

V? tri, đ?a hinh

s?a
 
Khu sinh quy?n R?ng Sac
C?n Gi? - Tp HCM

đ?a hinh tren toan vung Nam B? kha b?ng ph?ng, phia tay giap V?nh Thai Lan , phia đong va đong Nam giap bi?n đong, phia b?c va Tay B?c giap Campuchia va phia đong b?c giap v?i Duyen H?i Nam Trung B? va Tay Nguyen ( mi?n Trung , Trung B? ).

đong Nam B? co đ? cao t? 0?986m, co c?u t?o đ?a ch?t ch? y?u la đ?t đ? bazan va đ?t phu sa c?. Khu v?c đ?ng b?ng song n??c ? đay chi?m di?n tich kho?ng 6.130.000 ha cung tren 4.000 kenh r?ch v?i t?ng chi?u dai len đ?n 5.700km.

Tay Nam B? co đ? cao trung binh g?n 2m, ch? y?u la mi?n đ?t c?a phu sa m?i. Co m?t s? nui th?p ? khu v?c mi?n tay t?nh An Giang , mi?n Tay t?nh Kien Giang va Campuchia.

Hai h? th?ng song l?n nh?t trong vung la song đ?ng Nai va song C?u Long . Ng??c v?i dong song đ?ng Nai co l??ng phu sa th?p, dong song C?u Long co l??ng n??c đ? v? trung binh kho?ng 4.000 t? m 3 va hang n?m v?n chuy?n kho?ng 100 tri?u t?n phu sa, gi? vai tro r?t quan tr?ng đ?i cho vung đ?ng b?ng song C?u Long co di?n tich 39.734km². Cho đ?n nay, đ?ng b?ng song C?u Long v?n con la m?t vung đ?t th?p, đ? cao trung binh so v?i m?t bi?n ch? vao kho?ng 5m. M?t s? khu v?c nh? t? giac Long Xuyen , đ?ng Thap M??i va phia tay song H?u đang t?n t?i ? m?c th?p h?n m?t bi?n, chinh vi v?y ma hang n?m co t?i 1 tri?u ha b? ngap n??c m?n trong th?i gian t? 2 đ?n 4 thang. Cac nha nghien c?u l?ch s? v? vung đ?t nay cho r?ng, cach đay hang tri?u n?m n?i nay v?n la m?t v?nh l?n nh?ng đa đ??c b?i đ?p d?n b?i phu sa c?a song C?u Long.

Khu v?c đ?i nui ch? y?u t?p trung ? vung đong Nam B? nh? nui Ba Ra ( Binh Ph??c ) cao 736m, nui Ch?a Chan ( đ?ng Nai ) cao 839m, nui Bao Quan ( Ba R?a ? V?ng Tau ) cao 529m, nui Th? V?i ( Ba R?a ? V?ng Tau ) cao 461m, nui Ba đen ( Tay Ninh ) cao 986m ? noc nha c?a mi?n đong va Nam B?... Khu v?c phia tay co day Th?t S?n ( An Giang ) v?i nui C?m cao 716m ? noc nha c?a mi?n Tay va day Ham Ninh ( Kien Giang ) [1] .

Khi h?u

s?a

Nam B? n?m trong vung đ?c tr?ng c?a khi h?u nhi?t đ?i gio mua va c?n xich đ?o , n?n nhi?t ?m phong phu, anh n?ng d?i dao, th?i gian b?c x? dai, nhi?t đ? va t?ng tich on cao. Bien đ? nhi?t ngay đem gi?a cac thang trong n?m th?p va on hoa. đ? ?m trung binh hang n?m kho?ng t? 80?82% [2] . Khi h?u hinh thanh tren hai mua ch? y?u quanh n?m la mua kho va mua m?a . Mua m?a t? thang 5 đ?n thang 11, mua kho t? thang 12 t?i thang 4. V? mua v? s?n xu?t co khac v?i khu v?c đ?ng b?ng B?c B? [3] . L??ng m?a hang n?m dao đ?ng t? 966?1325mm va gop tren 70?82% t?ng l??ng m?a trong su?t c? n?m. M?a phan b? khong đ?u, gi?m d?n t? khu v?c giap ranh t? Thanh ph? H? Chi Minh xu?ng khu v?c phia Tay va Tay Nam. ? khu v?c đong Nam co l??ng m?a th?p nh?t. Khi xu?t hi?n c??ng đ? m?a l?n x?y ra tren m?t s? khu v?c trong vung, th??ng gay hi?n t??ng xoi mon ? nh?ng vung go cao. Khi m?a k?t h?p v?i c??ng tri?u va l? s? gay ng?p ung, ?nh h??ng đ?n s?n xu?t va đ?i s?ng c?a dan c? trong vung. Vi hi?n t??ng bi?n đ?i khi h?u chung, vung đ?ng b?ng Nam B? trong th?i gian t?i co th? b? tac đ?ng r?t l?n do cac ngu?n n??c ? cac song b? c?n ki?t, đ?c bi?t la song Me Kong. Theo cac nha khoa h?c thi t?i n?m 2070, s? thay đ?i th?i ti?t trong vung s? tac đ?ng đ?n ngu?n n??c c?a đ?ng b?ng song C?u Long , ch? y?u thong qua cac dong song v?a va nh?, cac dong ch?y b? gi?m thi?u đi [4]

L?ch s?

s?a
 
V?n mi?u Tr?n Bien
Bien Hoa, đ?ng Nai

Tr??c kia đay la lanh th? c?a n??c Phu Nam va Chan L?p nh?ng dan c? r?t th?a th?t.

N?m 1623 , chua Nguy?n chinh th?c?yeu c?u tri?u đinh Chan L?p đ? cho dan Vi?t m? r?ng đ?a ban khai pha tren nh?ng vung đ?t th?a dan va đ? qu?n ly, chua Nguy?n l?p ? Prey Nokor (vung Sai Gon ngay nay) m?t tr?m thu thu? va m? m?t dinh đi?n ? Mo Xoai. Vua Chan L?p đa ch?p thu?n đ? ngh? nay. Vao th?i đi?m đo, c? dan Vi?t đa co m?t ? h?u kh?p mi?n đong Nam B? va Sai Gon.

Th?i chua Nguy?n va nha Tay S?n, vung đ?t nay la x? Gia đ?nh (Gia đ?nh thanh), m?i đ??c khai kh?n t? th? k? 17 . N?m 1698, x? Gia đ?nh đ??c chia thanh 3 dinh: Phien Tr?n, Tr?n Bien va Long H?.

Vua Gia Long ( nha Nguy?n ) g?i vung nay la Gia đ?nh Thanh, bao g?m 5 tr?n: Phien An (đ?a h?t Gia đ?nh), Bien Hoa , V?nh Thanh (t?c la V?nh Long va An Giang), đ?nh T??ng va Ha Tien .

N?m 1834 , vua Minh M?ng g?i la Nam K? (xem l?ch s? Nam K? )

Thang 12 n?m 1845, ba n??c An Nam (Vi?t Nam), Xiem (Thai Lan) va Cao Mien (Campuchia) đa ky m?t Hi?p ??c, trong đo th?a nh?n 6 t?nh Nam K? thu?c Vi?t Nam. N?m sau, tri?u Nguy?n va Xiem l?i ky m?t Hi?p ??c co nh?c l?i đi?u đo. đay la Hi?p ??c ma sau nay Cao Mien c?ng tham gia. Nh? v?y mu?n nh?t la đ?n n?m 1845, cac n??c lang gi?ng v?i Vi?t Nam, trong đo co c? Campuchia đa ky cac v?n b?n phap ly chinh th?c cong nh?n vung đ?t Nam B? la c?a Vi?t Nam.

N?m 1859, Phap đanh chi?m thanh Gia đ?nh, m? đ?u cu?c xam l??c đ?t Vi?t Nam.

N?m 1862, ngay 13 thang 4, tri?u đinh Hu? c?t 3 t?nh mi?n đong Nam K? (Bien Hoa, Gia đ?nh va đ?nh T??ng) nh??ng cho Phap.

N?m 1867, Phap đ?n ph??ng tuyen b? toan b? 6 t?nh Nam K? la lanh đ?a c?a Phap. T? đo, Nam K? đ??c h??ng quy ch? thu?c đ?a, v?i chinh quy?n th?c dan, đ?ng đ?u la m?t th?ng đ?c ng??i Phap.

Hi?p ??c Quy Mui (25 thang 8 n?m 1883) nh?p them t?nh Binh Thu?n vao Nam K? (thu?c đ?a Phap) coi nh? tr? s? ti?n b?i th??ng chi?n phi con l?i ma tri?u đinh Hu? ch?a tr? h?t, nh?ng n?m sau, Hi?p ??c Giap Than (6 thang 6 n?m 1884) l?i tr? t?nh Binh Thu?n v? cho Trung K? .

N?m 1887, Nam K? tr? thanh m?t vung lanh th? n?m trong Lien bang đong D??ng . N?m 1933, qu?n đ?o Tr??ng Sa đ??c sap nh?p vao Nam K? thu?c Phap.

Thang 3 n?m 1945 Th?ng s? Nh?t Nashimura đ?i Nam K? thanh Nam B?.

N?m 1945, th?i đ? qu?c Vi?t Nam v?i chinh ph? Tr?n Tr?ng Kim tuyen b? sap nh?p Nam K? l?i thanh m?t b? ph?n c?a n??c Vi?t Nam. Sau khi Cach m?ng thang Tam n? ra, ?y ban Hanh chinh Lam th?i Nam B? đa ra m?t ngay 25 thang 8 n?m 1945 do Tr?n V?n Giau lam Ch? t?ch.

Th?c dan Phap n? sung ? Sai Gon ngay 23 thang 9 n?m 1945 r?i d?n d?n đanh r?ng ra chi?m l?i Nam B?. Chinh ph? Nam K? qu?c đ??c thanh l?p theo s? ch? đ?o c?a Phap hong tach Nam B? ra kh?i Vi?t Nam v?i ten Nam K? Qu?c .

N?m 1946, tr??c khi sang Phap tim ki?m m?t gi?i phap hoa binh, H? Chi Minh đa vi?t th? g?i đ?ng bao Nam B?, ong kh?ng đ?nh: "đ?ng bao Nam B? la dan n??c Vi?t Nam. Song co th? c?n, nui co th? mon, song chan ly đo khong bao gi? thay đ?i!"

Khong đanh b?i đ??c Vi?t Minh, Phap ph?i dung "gi?i phap B?o đ?i ", thanh l?p chinh ph? Qu?c gia Vi?t Nam thu?c Phap. Cu?i cung ngay 22 thang 5 n?m 1949, Qu?c h?i Phap chinh th?c b? phi?u thong qua vi?c tr? Nam B? cho Qu?c gia Vi?t Nam. Nam B? tr? thanh lanh th? n?m trong Qu?c gia Vi?t Nam .

Cac t?nh Nam B? qua cac th?i k?

s?a

Th?i nha Nguy?n

s?a

D??i th?i vua Minh M?ng n?m 1832 vung nay chia thanh 6 t?nh (do đo co ten g?i Nam K? L?c t?nh hay L?c t?nh ). đo la cac t?nh: Phien An , n?m 1836 đ?i thanh Gia đ?nh (t?nh l? la t?nh thanh Sai Gon ), Bien Hoa (t?nh l? la t?nh thanh Bien Hoa), đ?nh T??ng (t?nh l? la t?nh thanh M? Tho) ? mi?n đong; V?nh Long (t?nh l? la t?nh thanh V?nh Long), An Giang (t?nh l? la t?nh thanh Chau đ?c ) va Ha Tien (t?nh l? la t?nh thanh Ha Tien) ? mi?n Tay.

Th?i Phap thu?c

s?a

Sau khi chi?m đ??c Nam K? ma h? g?i la Cochinchine, th?c dan Phap xoa b? cach phan chia đ?a gi?i hanh chanh c? c?a tri?u Nguy?n. N?m 1876, Phap chia Nam K? thanh 4 khu v?c hanh chinh l?n, m?i khu v?c l?i đ??c chia nh? thanh "h?t" (arrondissement) con g?i la "đ?a h?t", "h?t tham bi?n" hay "ti?u khu" do tham bi?n cai tr?:

Sau khi đ?i ten g?i "h?t" (arrondissement) thanh "t?nh" (province), t? 1/1/1900, Nam K? co t?t c? 20 t?nh, phan b? nh? sau:

Ngoai ra con co 3 thanh ph? Sai Gon (c?p 1), Ch? L?n (c?p 2), thanh ph? t? tr? Cap Saint Jacques va Con đ?o khong thu?c t?nh nao. N?m 1905, xoa b? thanh ph? Cap Saint Jacques ( V?ng Tau ), chuy?n thanh đ?a ly hanh chinh thu?c t?nh Ba R?a.

Vi?t Nam Dan ch? C?ng hoa 1945?1975

s?a

đ?i v?i chinh quy?n Vi?t Nam Dan ch? C?ng hoa k? t? n?m 1946 thi Nam B? bao g?m 21 t?nh thanh trong t?ng s? 72 t?nh thanh c?a c? n??c, g?m 20 t?nh: Ch? L?n , Gia đ?nh, Ba R?a , Bien Hoa, Th? D?u M?t , Tay Ninh, Tan An , M? Tho , B?n Tre, V?nh Long, Tra Vinh, Sa đec , Chau đ?c , Ha Tien, Long Xuyen , C?n Th? , Soc Tr?ng, Go Cong , R?ch Gia , B?c Lieu va thanh ph? Sai Gon.

Ngay 12/10/1951, ?y ban Khang chi?n Hanh chinh Nam B? (thu?c chinh quy?n Vi?t Nam Dan ch? C?ng hoa) chia Lien khu Nam B? thanh 2 phan lien khu:

  • Phan lien khu Mi?n đong g?m 5 t?nh: Gia đ?nh Ninh (Gia đ?nh + Tay Ninh), Th? Bien (Th? D?u M?t + Bien Hoa), Ba R?a - Ch? L?n, M? Tho va Long Chau Sa .
  • Phan lien khu Mi?n Tay g?m 6 t?nh: B?n Tre, V?nh Tra (V?nh Long + Tra Vinh), C?n Th?, Soc Tr?ng, B?c Lieu va Long Chau Ha .

Qu?c gia Vi?t Nam va VNCH 1949?1975

s?a

Trong khi đo v?i s? hinh thanh c?a Vi?t Nam C?ng hoa , theo S?c l?nh 143-NV ngay 22 thang 10 n?m 1956 d??i n?n đ? Nh?t C?ng hoa Vi?t Nam thi Nam ph?n (t?c Nam B?) g?m 22 t?nh va đo thanh Sai Gon. đo la cac t?nh Ph??c Long , Binh Long , Bien Hoa , Long Khanh , Binh D??ng , Binh Tuy , Ph??c Tuy , Gia đ?nh , Long An , Tay Ninh , đ?nh T??ng , Ki?n T??ng , Ki?n Phong , Ki?n Hoa , Tra Vinh (n?m 1957 đ?i ten la V?nh Binh ), V?nh Long , An Giang , Phong Dinh , Kien Giang , Ba Xuyen , An Xuyen va Con S?n .

Sau nay l?p them cac t?nh Ph??c Thanh (1959-1965), Ch??ng Thi?n (1961), Go Cong (1963), H?u Ngh?a (1963), Chau đ?c (1964), B?c Lieu (1964), Sa đec (1966), b? t?nh Con S?n (1965). Nh? v?y n?m 1962, Nam ph?n co 24 t?nh r?i t?ng len thanh 27 t?nh vao th?i k? 1966-1975: Ph??c Long , Binh Long , Long Khanh , Bien Hoa , Binh D??ng , Binh Tuy , Ph??c Tuy , Gia đ?nh va Bi?t khu Th? đo ( Sai Gon ), H?u Ngh?a , Long An , Tay Ninh , Go Cong , đ?nh T??ng , Ki?n T??ng , Ki?n Phong , Sa đec , Ki?n Hoa , V?nh Binh , V?nh Long , Chau đ?c , An Giang , Phong Dinh , Ch??ng Thi?n , Ba Xuyen , B?c Lieu , Kien Giang , An Xuyen . T?nh Binh Tuy sau nay nh?p vao t?nh Thu?n H?i , nay la m?t ph?n t?nh Binh Thu?n thu?c Trung B?.

Cac t?nh Nam ph?n c?a Vi?t Nam C?ng hoa thu?c Quan khu III va IV .

Sau n?m 1975

s?a

Sau khi đ?t n??c th?ng nh?t, n?m 1976 toan Nam B? đ??c chia thanh 13 t?nh thanh trong t?ng s? 38 t?nh thanh c?a c? n??c: Thanh ph? H? Chi Minh, Song Be , Tay Ninh, đ?ng Nai, Long An, đ?ng Thap, An Giang, Ti?n Giang, H?u Giang , Kien Giang, B?n Tre, C?u Long , Minh H?i .

N?m 1979, thanh l?p đ?c khu V?ng Tau ? Con đ?o , t??ng đ??ng c?p t?nh. Do đo th?i k? 1979?1991, Nam B? co 13 t?nh thanh va 1 đ?c khu trong t?ng s? 39 t?nh thanh va 1 đ?c khu c?a c? n??c.

T? n?m 1991, v?i vi?c t?nh C?u Long tach ra thanh 2 t?nh V?nh Long va Tra Vinh va đ?c khu V?ng Tau ? Con đ?o tr? thanh t?nh Ba R?a-V?ng Tau thi Nam B? co 15 t?nh thanh trong t?ng s? 53 t?nh thanh c?a c? n??c.

T? n?m 1997, v?i vi?c t?nh Song Be tach ra thanh 2 t?nh Binh D??ng va Binh Ph??c , t?nh H?u Giang tach ra thanh 2 t?nh C?n Th? va Soc Tr?ng , t?nh Minh H?i tach ra thanh 2 t?nh B?c Lieu va Ca Mau thi Nam B? co 18 t?nh thanh trong t?ng s? 61 t?nh thanh c?a c? n??c.

T? n?m 2004, t?nh C?n Th? tach ra thanh TP. C?n Th? va t?nh H?u Giang nen Nam B? co 19 t?nh thanh trong t?ng s? 63 t?nh thanh c?a c? n??c.

Cac đ?n v? hanh chinh

s?a
 
Tr? s? UBND Tp HCM

Nam B? co 19 t?nh va thanh ph? đ??c chia lam 2 ti?u vung:

Cac t?nh sau đay đoi khi c?ng thu?c khu v?c Nam b?:

Danh sach cac t?nh thanh thu?c Nam B?

s?a
STT T?nh thanh Th? ph? Thanh ph? Th? xa Qu?n Huy?n Dan s?
(ng??i)
Di?n tich
(km²)
M?t đ?
(km²)
Bi?n s? xe Ma vung đT
đong Nam B?
1
H? Chi Minh
Qu?n 1
1
16
5
8.993.082
2.061,2
4.363
41, 50?59
28
2
Ba R?a ? V?ng Tau
Ba R?a
2
1
5
1.148.313
1.980,8
580
72
254
3
Binh D??ng
Th? D?u M?t
4
1
4
2.627.195
2.694,7
975
61
274
4
Binh Ph??c
đ?ng Xoai
1
2
8
1.011.100
6.880,6
147
93
271
5
đ?ng Nai
Bien Hoa
2
9
3.097.107
5.905,7
524
39, 60
251
6
Tay Ninh
Tay Ninh
1
2
6
1.178.320
4.041,4
292
70
276
đ?ng b?ng song C?u Long
1
C?n Th?
Ninh Ki?u
5
4
1.250.792
1.438,96
869
65
292
2
An Giang
Long Xuyen
2
2
7
1.904.532
3.536,93
539
67
296
3
B?c Lieu
B?c Lieu
1
1
5
918.207
2.669
344
94
291
4
B?n Tre
B?n Tre
1
8
1.288.463
2.394
538
71
275
5
Long An
Tan An
1
1
13
1.763.754
4.494,93
392
62
272
6
Ca Mau
Ca Mau
1
8
1.193.894
5.221.19
228
69
290
7
Soc Tr?ng
Soc Tr?ng
1
2
8
1.195.741
3.311,87
361
83
299
8
H?u Giang
V? Thanh
2
1
5
726.792
1.621,7
448
95
293
9
Tra Vinh
Tra Vinh
1
1
7
1.009.168
2.358,2
428
84
294
10
đ?ng Thap
Tp. Cao Lanh
3
9
1.693.300
3.383,8
500
66
277
11
V?nh Long
V?nh Long
1
1
6
1.022.791
1.525,6
670
64
270
12
Kien Giang
R?ch Gia
3
12
2.109.000
6.348,53
332
68
297
13
Ti?n Giang
M? Tho
1
2
8
1.772.785
2.510,6
706
63
273
T?ng c?ng
19 t?nh thanh
?
28
17
21
138
36.714.336
64.682,71
567,606
?
?

V?n hoa

s?a
 
Nha hat Thanh ph? H? Chi Minh

Co th? nhin nh?n kh?i đi?m l?ch s? v?n hoa Nam B? đ??c tinh m?c la n?m 1623 khi vua Chan L?p cho chua Nguy?n di dan Vi?t đ?n đ?nh c? ? Prey Kor (Thanh ph? H? Chi Minh hi?n nay). Vung đ?t Nam B? b?y gi? ch? la m?t vung hoang d?i v?i h? th?ng đ?t đai tr?ng, ung, sinh l?y va song r?ch ch?ng ch?t. B?t đ?u t? cac c?a bi?n C?n Gi?, Soai R?p , C?a Ti?u , C?a đ?i tr? vao. Cu?i th? k? XVII , chua Nguy?n ti?p nh?n m?t đoan ng??i Hoa đ?n quy thu?n va cho h? đ?n khai pha va đ?nh c? ? Bien Hoa ? đ?ng Nai . Ti?p đo m? dan t? Qu?ng Binh vao va chia đ?t doanh, huy?n, l?p h? t?ch . Nh? v?y, ph?i g?n m?t th? k? sau Nam B? m?i b??c đ?u đ??c đ?nh hinh m?t vung v?n hoa. M?t n?n v?n hoa vung mi?n hinh thanh qua th?i gian m?t th? k? khong ph?i la dai va khi ng??i Vi?t đ?n vung đ?t m?i mang theo hanh trang v?i v?n v?n hoa đuc k?t hang ngan n?m c?a dan t?c Vi?t đa gop ph?n t?o nen n?n t?ng c?a h? gia tr? v?n hoa Nam B?. Nh?ng gia tr? tr?i qua qua trinh t??ng tac v?i moi tr??ng t? nhien va xa h?i trong l?ch s?, d?n t?o nen nh?ng gia tr? c?a n?n v?n hoa Nam B? nh? hi?n nay [11] .

đ?t Nam B? con la m?t v?a lua chinh, đ?ng th?i la v?a trai cay n?i ti?ng v?i đ? cac ch?ng lo?i hoa qu? mi?n nhi?t đ?i. T? chom chom , vu s?a , m?ng c?t , s?u rieng cho đ?n mit , chu?i , xoai , ?i , nhan , cam , quyt ,... M?i đ?a ph??ng đ?u co b?o t?n lo?i s?n v?t rieng, đa d?ng va phong phu. V?i ?u th? song ngoi, kenh r?ch ch?ng ch?t va b?ng bi?n ng?p n??c menh mong la n?i sinh s?ng ly t??ng c?a r?n , r?t , ca s?u , rua , ba ba , tom , ca , cua , cong ... va c? cac lo?i chim choc n?a. Nam B? t?p trung nhi?u mon ?n ngon, nhi?u s?n v?t l? t? lau đa đi vao kho tang v?n h?c dan gian [12] .

Nam B? v?a co b? day ti?n trinh l?ch s? v?n hoa l?i v?a la vung đ?t giau s?c tr? do cac t?c ng??i ? đay đang day cong xay d?ng nen. T? v? th? đ?a ly, v?n hoa Nam B?, đang giup tr? thanh trung tam c?a qua trinh ti?p bi?n v?n hoa, ph?n nao t?o cho vung co nh?ng net đ?c thu, di?n m?o m?i đ?i v?i cac vung v?n hoa khac ? Vi?t Nam. H? gia tr? v?n hoa Nam B? la truy?n th?ng v?n hoa dan t?c va nh?ng gia tr? c?t loi hinh thanh phong cach v?n hoa rieng vung. Tinh m? c?a m?t vung đ?t m?i lam nen tinh n?ng đ?ng, nh?y ben, dam ngh?, dam lam c?a ng??i dan Nam B?. Tinh m? la c? s? cho vi?c ti?p nh?n va ti?p bi?n thanh cong nhi?u gia tr? v?n hoa cao va hi?n nay co them n?n v?n minh hi?n đ?i.

Kinh t?

s?a
 
M?t con r?ch nh?
? mi?n Tay Nam B?

T? th? k? XVII , cac chua Nguy?n đa t? ch?c cac đ?n v? hanh chinh , s?p đ?t quan cai tr?, l?p s? sach qu?n ly dan đinh, ru?ng đ?t va đ?nh ra cac lo?i thu?. T? đo, v? c? b?n t? ch?c hanh chinh va kinh t? tren vung đ?t Nam B? đa đ??c ki?n toan [13] .

D??i th?i nha n??c Phu Nam , c? dan c?a qu?c gia co truy?n th?ng hang h?i va th??ng m?i phat tri?n, V??ng qu?c Phu Nam co h?i c?ng giao th??ng v?i n??c ngoai ? Oc Eo (g?n nui Ba The ? An giang ngay nay). Phu Nam co quan h? buon th??ng v?i nhi?u khu v?c lan c?n, m? r?ng đ?n c? Trung Hoa , ?n đ? va đ?a Trung H?i . Nh?ng hi?n v?t phat hi?n đ??c r?t nhi?u t? th? k? th? XIX đ?n nay ? cac đ?a ph??ng Mi?n Tay Nam B? đa ch?ng t? truy?n th?ng hang h?i va th??ng m?i c?a Phu Nam phat tri?n r?t m?nh m?. V? phia bien gi?i Tay-Nam, Tri?u Nguy?n ti?p t?c th?c hi?n b?ng chinh sach c?a Nguy?n Anh n?a sau th? k? 18. Lu?ng buon ban, giao th??ng qua hai đ??ng chinh la c?a kh?u Chau đ?c va đ??ng bi?n Ha Tien. Trong th? k? 18 va 19, Chau đ?c la vung bien thu? quan tr?ng ? tuy?n bien gi?i Tay ? Nam, n?i đay t?ng đ??c coi la "phong v? bi?u" khong ch? trong m?i quan h? bang giao gi?a đang Trong v?i Chan L?p, ma no con la "han th? bi?u" c?a m?i giao th??ng Gia đ?nh ? Nam Vang . Do đo, con đ??ng buon ban Gia đ?nh- Nam Vang khong ch? co tac đ?ng đ?n s? phat tri?n kinh t? c?a vung đ?t nay, ma con ?nh h??ng đ?n tinh hinh chinh tr?, xa h?i, giao l?u v?n hoa c?a cac c?ng đ?ng c? dan trong khu v?c.

 
M?t goc Sai Gon , trung tam kinh t? c?a Nam B?, va c?a đ?t n??c.

Hi?n nay b? m?t kinh t? c?a Nam B? Vi?t Nam đa hoan toan khac x?a. Tr? thanh m?t trong nh?ng vung kinh t? tr?ng đi?m c?a c? n??c. đ??c t?p trung ? nh?ng t?nh va thanh ph?: Thanh ph? H? Chi Minh , Binh D??ng , đ?ng Nai , Ba R?a-V?ng Tau , Binh Ph??c, Tay Ninh, Long An va Ti?n Giang. Vung kinh t? co nhi?u ti?m n?ng, l?i th?, n?ng đ?ng, sang t?o, duy tri t?c đ? t?ng tr??ng cao, t?o đ?ng l?c phat tri?n kinh t? chung c?a Vi?t Nam. V?i gi?i phap cho đ?u t? phat tri?n kinh t? ? xa h?i, la khai thac hi?u qu? ti?m n?ng va l?i th? c?a toan vung đ? phat tri?n ?n đ?nh va b?n v?ng, la c?u n?i đ? h?i nh?p, h?p tac kinh t? v?i cac n??c trong khu v?c. Co m?c t?ng tr??ng kinh t? trung binh la 12,6%/n?m, chi?m 60% s?n xu?t cong nghi?p c?a đ?t n??c theo gia tr?, 70?% c?a doanh thu xu?t kh?u c?a c? n??c va 40% c?a t?ng s?n ph?m n?i đ?a c?a đ?t n??c (GDP). Thu nh?p đ?u ng??i ben trong khu v?c nay la 31,4 tri?u VNđ/n?m [14] .

Danh lam th?ng c?nh

s?a

M?t s? hinh ?nh

s?a

Xem them

s?a

Chu thich

s?a
  1. ^ Vung v?n hoa Nam B? L?u tr? 2010-09-29 t?i Wayback Machine vanhoahoc, truy c?p: 31/08/2010
  2. ^ Khi h?u L?u tr? 2012-12-02 t?i Wayback Machine longan.vn, truy c?p: 26/08/2010
  3. ^ C? s? v?n hoa Vi?t Nam slideshare.net, truy c?p: 26/08/2010
  4. ^ Bi?n đ?i khi h?u dantri.vn, truy c?p: 26/08/2010
  5. ^ D??i s? qu?n li c?a Quan khu 7 va vung co ngh? thu?t đ?n ca tai t? Nam B? phat tri?n m?nh
  6. ^ “Lam đ?ng đ??c x?p vao quan khu 7 (quan khu đong Nam B?)” .
  7. ^ Vung co ngh? thu?t đ?n ca tai t? Nam B? phat tri?n m?nh
  8. ^ “Ninh Thu?n tham gia Festival đ?n ca tai t? Nam B?” .
  9. ^ D??i s? qu?n li c?a Quan khu 7
  10. ^ “Binh Thu?n tham gia Festival đ?n ca tai t?” .
  11. ^ H? gia tr? v?n hoa Nam B? L?u tr? 2012-11-15 t?i Wayback Machine vanhoahoc.edu, truy c?p ngay 25 thang 8 n?m 2010.
  12. ^ đ?c s?n Nam B? qua ca dao, t?c ng? , dactrung.com. Truy c?p ngay 15 thang 11 n?m 2013. [ ngu?n t? xu?t b?n ]
  13. ^ L??c s? Nam B? Vi?t Nam L?u tr? 2009-02-11 t?i Wayback Machine hoisuhoc.vn, truy c?p ngay 25 thang 8 n?m 2010.
  14. ^ Khu v?c kinh t? tr?ng đi?m phia nam L?u tr? 2011-09-15 t?i Wayback Machine business-in-asia, truy c?p ngay 25 thang 8 n?m 2010.