Le đ?c Anh
(
1 thang 12
n?m
1920
?
22 thang 4
n?m
2019
), ten khai sinh la
Le V?n Giac
, bi danh la
Nguy?n Phu Hoa
,
Sau Nam
, la
Ch? t?ch n??c th? t?
n??c
C?ng hoa xa h?i ch? ngh?a Vi?t Nam
nhi?m k? 1992?1997. Tr??c đo ong t?ng la m?t t??ng l?nh
Quan đ?i nhan dan Vi?t Nam
, quan ham
đ?i t??ng
, t?ng la
B? tr??ng B? Qu?c phong Vi?t Nam
(
1987
?
1991
),
T?ng Tham m?u tr??ng Quan đ?i nhan dan Vi?t Nam
(
1986
?
1987
).
Le đ?c Anh
|
---|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/thumb/1/18/L%C3%AA_%C4%90%E1%BB%A9c_Anh.jpg/220px-L%C3%AA_%C4%90%E1%BB%A9c_Anh.jpg) Chan dung chinh th?c, 1991
|
Ch?c v?
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 29 thang 12
n?m
1997
???
22 thang 4
n?m
2001
3?n?m, 114?ngay
|
---|
Ti?n nhi?m
| Vo Chi Cong
|
---|
K? nhi?m
| ch?c v? bai b?
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 23 thang 9
n?m
1992
???
23 thang 9
n?m
1997
5?n?m, 0?ngay
|
---|
Ti?n nhi?m
| Vo Chi Cong
|
---|
K? nhi?m
| Tr?n đ?c L??ng
|
---|
Pho Ch? t?ch n??c
| Nguy?n Th? Binh
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 23 thang 9
n?m
1992
???
23 thang 9
n?m
1997
5?n?m, 0?ngay
|
---|
Ti?n nhi?m
| Vo Chi Cong
|
---|
K? nhi?m
| Tr?n đ?c L??ng
|
---|
Pho Ch? t?ch
| Vo V?n Ki?t
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 27 thang 6
n?m
1991
???
23 thang 9
n?m
1992
1?n?m, 88?ngay
|
---|
T?ng Bi th?
| đ? M??i
|
---|
Ti?n nhi?m
| Nguy?n Thanh Binh
|
---|
K? nhi?m
| đao Duy Tung
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 16 thang 2
n?m
1987
???
9 thang 8
n?m
1991
4?n?m, 174?ngay
|
---|
Ti?n nhi?m
| V?n Ti?n D?ng
|
---|
K? nhi?m
| đoan Khue
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 22 thang 12
n?m
1986
???
16 thang 2
n?m
1987
56?ngay
|
---|
Ti?n nhi?m
| Le Tr?ng T?n
|
---|
K? nhi?m
| đoan Khue
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| khoa V
,
VI
,
VII
,
VIII
31 thang 3
n?m
1982
???
29 thang 12
n?m
1997
15?n?m, 273?ngay
|
---|
V? tri
| Vi?t Nam
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 1981
???
1986
|
---|
B? tr??ng
| V?n Ti?n D?ng
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 1978
???
1981
|
---|
Ti?n nhi?m
| Tr?n V?n Tra
|
---|
K? nhi?m
| đ?ng V?n C?ng
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 1974
???
1975
|
---|
Ti?n nhi?m
| Ph?m Ng?c H?ng
|
---|
K? nhi?m
| Nguy?n Chanh
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 1974
???
1976
|
---|
T? l?nh
| Tr?n V?n Tra
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| 1969
???
1973
|
---|
Ti?n nhi?m
| đ?ng V?n C?ng
|
---|
K? nhi?m
| Ph?m Ng?c H?ng
|
---|
|
---|
|
---|
Nhi?m k?
| khoa IV
,
V
,
VI
,
VII
,
VIII
20 thang 12
n?m
1976
???
29 thang 12
n?m
1997
21?n?m, 9?ngay
|
---|
|
---|
Thong tin chung
|
---|
Qu?c t?ch
| Vi?t Nam
|
---|
Sinh
| 1 thang 12
n?m
1920
huy?n
Phu L?c
,
Th?a Thien
,
Lien bang đong D??ng
[1]
|
---|
M?t
| 22 thang 4?n?m 2019
(2019-04-22)
(98?tu?i)
nha Cong v?, s? 5A, ph? Hoang Di?u,
Ha N?i
|
---|
Dan t?c
| Kinh
|
---|
Ton giao
| khong
|
---|
đ?ng chinh tr?
| đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam
|
---|
V?
| Ph?m Th? Anh (s. 1925 ? m. 2011)
Vo Th? Le (s. 1928 ? m. 2016)
|
---|
Cha
| Le Quang Tuy (1885?1969)
|
---|
M?
| Le Th? Thoa (1886?1967)
|
---|
H? hang
| Le H?u đ? (anh trai)
Le Th? Hi?p (ch? gai)
Le Th? Ng?c T? (ch? gai)
Le Th? Kha (ch? gai)
Le Th? Th? (em gai)
Le Th? Xoan (em gai)
|
---|
Con cai
| Le M?nh Ha
(s. 1957)
Le Xuan H?ng (s. 1959)
|
---|
Ch? ky
| ![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Signature_of_L%C3%AA_%C4%90%E1%BB%A9c_Anh.svg/129px-Signature_of_L%C3%AA_%C4%90%E1%BB%A9c_Anh.svg.png) |
---|
Binh nghi?p
|
---|
Thu?c
| Quan đ?i nhan dan Vi?t Nam
|
---|
N?m t?i ng?
| 1945 ? 1991
|
---|
C?p b?c
| |
---|
Ch? huy
| Vi?t Minh
Quan Gi?i phong Mi?n Nam
Quan đ?i nhan dan Vi?t Nam
|
---|
Tham chi?n
| |
---|
Khen th??ng
| Huan ch??ng Sao Vang
Huan ch??ng H? Chi Minh
Huan ch??ng Quan cong
?h?ng Nh?t
Huan ch??ng Chi?n th?ng
?h?ng Nh?t
|
---|
Cu?c đ?i binh nghi?p c?a Le đ?c Anh g?n v?i nhi?u chi?n tr??ng t? B?c vao Nam va th?c hi?n nhi?m v? qu?c t? cao c?. Ong la v? t??ng g?n li?n v?i cu?c chi?n tranh ch?ng
M?
va ch?ng l?i th?m h?a di?t ch?ng
Khmer đ?
. Trong cu?c chi?n đ?u B?o v? bien gi?i Tay Nam, ong la m?t trong nh?ng t??ng l?nh tr?c ti?p ch? huy chi?n tr??ng va gianh nhi?u th?ng l?i quan tr?ng, b?o v? bien gi?i thieng lieng c?a T? qu?c va giup nhan dan Campuchia thoat kh?i th?m h?a di?t ch?ng
Pol Pot
.
Sau
đ?i M?i
n?m
1986
, ong Anh chuy?n sang cong tac dan s?. Ngay
23 thang 9
n?m
1992
, ong tr? thanh Ch? t?ch n??c th? 5 c?a
Vi?t Nam
k? t? khi đ?c l?p. Ong đa đ? l?i nhi?u d?u ?n đ?i ngo?i nh? binh th??ng hoa quan h? ngo?i giao v?i
Hoa K?
, th?t ch?t them m?i quan h? v?i cac c?u thu trong
Chi?n tranh Vi?t Nam
nh?
Trung Qu?c
,
Nh?t B?n
,
Han Qu?c
,
Phap
,... Ong Le đ?c Anh la Nguyen th? qu?c gia Vi?t Nam đ?u tien k? t? khi th?ng nh?t th?c hi?n chuy?n cong du đ?n
Hoa K?
va cung Th? t??ng
Vo V?n Ki?t
thuy?t ph?c
T?ng th?ng Hoa K?
Bill Clinton
d? b? l?nh c?m v?n t?i
Vi?t Nam
. Ngay
28 thang 7
n?m
1995
,
Vi?t Nam
chinh th?c gia nh?p
ASEAN
đa đanh d?u b??c ngo?t l?ch s? trong quan h? h?p tac, lien k?t v?i cac n??c trong khu v?c
đong Nam A
. Ngay
23 thang 9
n?m
1997
, ong chinh th?c h?t nhi?m k? Ch? t?ch n??c va ng??i k? nhi?m ong la
Tr?n đ?c L??ng
.
Ong n?i Le đ?c Anh la Le Th?ng (6/11/1861 ? 11/5/1939), que quan t?i Tru?i, lang Ban Mon,
L?c An, Phu L?c
,
Th?a Thien Hu?
.
[2]
C? Le Th?ng la
nong dan
, t?ng tham gia
Phong trao C?n V??ng
. C? Le Th?ng k?t hon v?i ba Cung Th? Quy?n sinh ra đ??c 6 ng??i con, 2 trai va 4 gai, trong đo co Le Quang Tuy (sinh 25/11/1885), con trai c?, la than ph? Le đ?c Anh.
[2]
Le Quang Tuy k?t hon v?i ba Le Th? Thoa (sinh n?m 1886) sinh ra Le V?n Giac, chinh la ten khai sinh c?a ong, vao ngay 1/12/1920 t?i m?t c?n nha tranh c?a cha m? nuoi c? Le Quang Tuy ? lang Tr??ng Ha, huy?n
Phu Vang
, t?nh
Th?a Thien Hu?
.
[2]
[3]
Le Quang Tuy va ba Le Th? Thoa co v?i nhau 13 ng??i con, t?t c? đ?u sinh ? lang Tr??ng Ha, huy?n Phu Vang, Hu?, 4 ng??i m?t t? luc con nh?, con 9 ng??i, 2 trai va 7 gai
[2]
[4]
. Le V?n Giac la con th? 7 trong 9 ng??i con.
[5]
Le H?u đ?, anh trai Le V?n Giac, sau nay la can b? ph? trach tr?i ch?n nuoi c?a
B? Cong an Vi?t Nam
.
[6]
[7]
Le V?n Giac co 3 ng??i ch? gai đa m?t la Le Th? Ng?c T?, Le Th? Kha, Le Th? Hi?p va 2 em gai la ba Le Th? Th? (lam ngh? buon ban ? thanh ph?
đa N?ng
) va ba Le Th? Xoan (cong tac t?i Tr??ng Trung c?p Y t? Hu?, đa ngh? h?u va hi?n đang s?ng t?i
Hu?
).
[2]
[5]
Ong Le Th?ng va ong Le Quang Tuy co them ngh? th?y thu?c nen cu?c s?ng gia đinh ong đ? v?t v? h?n ng??i dan trong lang, v?n r?t ngheo.
[2]
Tuy v?y, ong ba Le Quang Tuy gia đinh đong con nen ph?i v?a lam ru?ng, v?a ch?a b?nh, v?a đi lam thue đ? ki?m s?ng.
[2]
Le V?n Giac thong minh nen đ??c ?u tien ?n h?c. Len 5 tu?i, c?u đ??c h?c
ch? Nho
t?i nha. T? 6 tu?i đ?n 10 tu?i, Le V?n Giac h?c
ch? Qu?c ng?
? lang D??ng Mong va Tr??ng An L??ng đong, huy?n Phu L?c.
[2]
Sau m?t tr?n d?ch b?nh
đ?u mua
, Le V?n Giac b? h?ng m?t trai, chan y?u khong th? đi l?i. C?u ph?i t?p luy?n m?t n?m m?i tr? l?i binh th??ng.
[2]
Vao n?m đ?u tien đi h?c, cha m? Le V?n Giac đ?i ten cho c?u thanh Le đ?c Anh theo l?i khuyen c?a th?y giao đ? c?u đ??c ng?i ban đ?u tien đ? nhin cho ro vi m?t kem.
[2]
Vao n?m 11 tu?i, ong đ??c cho ra h?c ti?u h?c ? thanh
Vinh
,
Ngh? An
d??i s? nuoi d?y c?a ch? gai Le Th? Hi?p (t?c N?) va anh r? Tr?n Quat, ng??i cung lang, lam ngh? d?y h?c ? thanh Vinh.
[2]
Ong h?c ch??ng trinh ti?u h?c b?ng
ti?ng Phap
. Sau khi xong ti?u h?c, c?u tr? v?
Phu Vang
,
Hu?
lam nong giup cha m?.
[2]
N?m 15 tu?i, ong lam gia s? d?y
ch? Qu?c ng?
cho m?t s? tr? em lang D??ng Mong, huy?n
Phu L?c
, t?nh
Th?a Thien Hu?
.
[8]
Nh?n xet v? tinh cach c?a ong, theo l?i th??ng t??ng
Nguy?n Chi V?nh
, Le đ?c Anh la ng??i r?t kh?t khe, nguyen t?c trong cong vi?c; it noi, l?ng nghe c?p d??i m?t cach t?p trung, ch?m chu; ghet tinh d?i tra, c?u th?, thi?u trach nhi?m.
[9]
Theo Lu?t s?
Cu Huy Ha V?
(con trai c? nha th?
Cu Huy C?n
), Le đ?c Anh la ng??i ti?t ki?m va chan thanh.
[10]
Khang chi?n ch?ng Phap
s?a
N?m 1937, 17 tu?i, Le đ?c Anh b?t đ?u tham gia cac ho?t đ?ng cach m?ng ch?ng
th?c dan Phap
.
[11]
Thang 5 n?m 1938, ong gia nh?p
đ?ng C?ng s?n đong D??ng
.
[3]
N?m
1944
, Le đ?c Anh t? ch?c va Ph? trach cac nghi?p đoan cao su ?
L?c Ninh
. Khi
Cach m?ng Thang Tam
n?m 1945 n? ra, ong t? ch?c l?c l??ng g?m 300 ng??i, trang b? v? khi v?a thu đ??c va giao mac, t?m vong... d?n qua v?i th? xa Th? D?u M?t tham gia t?ng kh?i ngh?a.
Thang 8 n?m
1945
, ong nh?p ng?, gi? cac ch?c v? t? Trung đ?i tr??ng đ?n Chinh tr? vien
Ti?u đoan
, chi đ?i 1 va
Trung đoan
301. T? thang 10 n?m 1948 đ?n n?m 1950, ong la tham m?u tr??ng cac
Quan khu 7
,
Quan khu 8
va đ?c khu Sai Gon ? Ch? L?n. T? n?m 1951 đ?n 1954, gi? ch?c tham m?u pho, quy?n tham m?u tr??ng b? t? l?nh
Nam B?
.
Pho T? l?nh
Quan Gi?i phong mi?n Nam Vi?t Nam
Le đ?c Anh trong
Chi?n tranh Vi?t Nam
n?m 1966.
Sau
Hi?p đ?nh Geneve
, ong t?p k?t ra
B?c
.
Thang 5 n?m 1955, ong đ??c c? gi? ch?c C?c pho C?c Tac chi?n, r?i C?c tr??ng C?c Quan l?c
B? T?ng Tham m?u Quan đ?i nhan dan Vi?t Nam
; ham
đ?i ta
(1958)
T? thang 8 n?m 1963, ong gi? ch?c
Pho T?ng Tham m?u tr??ng Quan đ?i nhan dan Vi?t Nam
.
Thang 2 n?m 1964, ong đ??c đi?u vao Nam v?i bi danh
Sau Nam
, gi? ch?c Pho T? l?nh kiem Tham m?u tr??ng
Quan Gi?i phong Mi?n Nam
.
Ngay 16 thang 11 n?m 1967, than m?u ong la c? Le Th? Thoa qua đ?i đung luc Le đ?c Anh đang chu?n b? cho
T?ng ti?n cong n?i d?y T?t M?u Than 1968
? B? Ch? huy mi?n Nam.
[2]
N?m 1969, Le đ?c Anh đ??c đi?u v? lam T? l?nh
Quan khu 9
.
Ngay 23 thang 6 n?m 1969, than ph? ong la c? Le Quang Tuy m?t khi Le đ?c Anh đang ch? huy chi?n tr??ng mi?n Tay Nam B?.
[2]
Cu?i n?m 1974, ong đ??c đi?u tr? l?i ch?c Pho T? l?nh
Quan Gi?i phong mi?n Nam
, tr?c ti?p ch? huy đ?n v? ? h??ng Tay Nam. C?ng trong n?m nay, ong va
đ?ng S? Nguyen
đ??c phong v??t c?p t?
đ?i ta
len
Trung t??ng
. Trong 11 n?m tham gia đanh M?, ong đa tr?c ti?p ch? huy 4 tr?n đanh l?n:
- Mua kho n?m 1966 ? 1967, t??ng Le đ?c Anh tr?c ti?p ch? đ?o đanh b?i
Chi?n d?ch Junction City
c?a quan đ?i M? va cac n??c đ?ng minh.
- N?m 1973, ong ch? huy vi?c pha am m?u binh đ?nh, tran ng?p lanh th? sau khi co
Hi?p đ?nh Paris
c?a
quan l?c Vi?t Nam C?ng Hoa
? đ?a ban
quan khu 9
.
- N?m
1974
, ong ch? huy
Chi?n d?ch đ??ng 14 ? Ph??c Long
, gi?i phong t?nh Ph??c Long va th?m do kh? n?ng ph?n cong c?a quan đ?i VNCH.
- N?m
1975
, ong đ??c c? gi? ch?c Pho T? l?nh
Chi?n d?ch H? Chi Minh
, kiem T? l?nh canh quan Tay Nam đanh vao
Sai Gon
. T? thang 5 n?m 1976, ong ti?p t?c gi? ch?c T? l?nh Quan khu 9. N?m 1980, ong đ??c th?ng quan ham Th??ng t??ng. đ?n thang 6 n?m 1978, la T? l?nh kiem Chinh ?y
Quan khu 7
, ch? huy tr??ng c? quan ti?n ph??ng
B? Qu?c phong
?
m?t tr?n Tay ? Nam
cho đ?n n?m 1981.
Chi?n tr??ng Campuchia
s?a
N?m 1980, Trung t??ng Le đ?c Anh đ?t chan len
Campuchia
v?i tr?ng trach tai thi?t Campuchia sau
Chi?n tranh bien gi?i Tay Nam
.
[12]
C?ng trong n?m
1980
, ong đ??c phong ham t? Trung t??ng len
Th??ng t??ng
.
[12]
N?m 1981, khi đang gi? ch?c T? l?nh Quan khu 7, ong đ??c phan cong kiem ch?c Th? tr??ng B? Qu?c phong, kiem T? l?nh quan tinh nguy?n Vi?t Nam t?i
Campuchia
, Pho tr??ng ban, r?i Tr??ng ban lanh đ?o chuyen gia Vi?t Nam t?i Campuchia.
N?m 1983, khi Le đ?c Anh đang đi?u tr? m?t ?
Lien Xo
thi đ??c
B? Chinh tr? Ban Ch?p hanh Trung ??ng đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam
g?i v? đ? lo v? đanh đ?ch ng?m ?
Siem Reap
.
[12]
Le đ?c Anh gi?i quy?t em đ?p v? nay.
N?m 1984, ong đ??c Ch? t?ch H?i đ?ng Nha n??c th?ng quan ham t? Th??ng t??ng len
đ?i t??ng
[12]
va đ??c B? Chinh tr? ch? đ?nh lam U? vien H?i đ?ng Quan s?
B? Qu?c phong
[13]
.
Thang 12 n?m 1986, Le đ?c Anh đ??c c? gi? ch?c
T?ng Tham m?u tr??ng Quan đ?i nhan dan Vi?t Nam
.
B? tr??ng B? Qu?c phong (1987-1991)
s?a
Sau đo, Le đ?c Anh tham gia chinh tr??ng va gi? nhi?u ch?c v? trong chinh ph?. T? ngay 16 thang 2 n?m 1987
[14]
đ?n 10 thang 8 n?m 1991, ong la
B? tr??ng B? Qu?c phong
, Pho Bi th? th? nh?t
đ?ng ?y Quan s? Trung ??ng
. Khi
B? Chinh tr?
h?p đa thong qua k? ho?ch đi?u ch?nh chi?n l??c va gi?m quan s? quan đ?i c?a ong, t? 1,5 tri?u quan th??ng tr?c xu?ng con 45 v?n (t? 9 quan đoan gi?m xu?ng con 4 quan đoan), ganh n?ng ngan sach qu?c phong đ??c gi?i t?a
[15]
. Trong th?i gian gi? ch?c v? B? tr??ng Qu?c phong, ong đa la m?t ng??i co ti?ng noi l?n trong h? th?ng chinh tr? c?a Vi?t Nam.
Cu?i thang 2 n?m 1987, trong cu?c h?p B? Chinh tr? ?
Nha Con R?ng
? S? Ch? huy c?a B? Qu?c phong t?i
Hoang thanh Th?ng Long
, đ?i t??ng Le đ?c Anh, B? tr??ng B? Qu?c phong đa đ? xu?t th?c hi?n "pha th? bao vay c?m v?n c?a
M?
va binh th??ng hoa quan h? v?i
Trung Qu?c
, tim cach gia nh?p
ASEAN
".
[12]
N?m 1988, trong chuy?n th? sat t?i qu?n đ?o Tr??ng Sa, Le đ?c Anh tren c??ng v? B? tr??ng Qu?c phong đa d? l? k? ni?m 33 n?m ngay truy?n th?ng c?a
Quan ch?ng H?i quan, Quan đ?i nhan dan Vi?t Nam
(7/5/1955?7/5/1988). Chuy?n th?m di?n ra ngay sau khi Trung Qu?c n? sung vao tau v?n t?i c?a Vi?t Nam t?i đ?o G?c Ma r?ng sang 14/3 lam 64 chi?n s? tren tau HQ-604 hy sinh. Ong phat bi?u:
"...chung ta xin th? tr??c h??ng h?n c?a t? tien ta, tr??c h??ng h?n c?a can b?, chi?n s? đa hy sinh vi T? qu?c, xin h?a v?i đ?ng bao c? n??c, xin nh?n nh? v?i cac th? h? mai sau "Quy?t tam b?o v? b?ng đ??c T? qu?c than yeu c?a chung ta, b?o v? b?ng đ??c qu?n đ?o Tr??ng Sa ? m?t ph?n lanh th? va lanh h?i thieng lieng c?a T? qu?c than yeu c?a chung ta"
[16]
.
N?m 1989, sau s? ki?n
S? s?p đ? c?a ch? ngh?a c?ng s?n ? đong Au
, ong c?nh bao v? m?i đe d?a đ??c cho la ph??ng Tay đang pha ho?i đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam, l?p lu?n v? vi?c quan đ?i tham gia nhi?u h?n vao chinh tr? "vao th?i đi?m ch? ngh?a xa h?i Vi?t Nam đang b? t?n cong".
Ong la m?t trong s? it nh?ng can b? quan đ?i đa tr?i qua c? b?n chi?n tr??ng trong su?t 40 n?m: Tham gia 9 n?m khang chi?n ch?ng Phap, tham gia ch? huy t?i chi?n tr??ng mi?n Nam ch?ng M? trong 11 n?m (1964 ? 1975), ch? huy chi?n tr??ng Campuchia trong 7 n?m (1979 ? 1986), tham gia ch? huy chi?n tr??ng bien gi?i phia B?c trong 3 n?m (1986 ? 1989).
Ch? t?ch n??c (1992-1997)
s?a
Ong Le đ?c Anh th?m Trung Qu?c, n?m 1993
N?m 1991, Le đ?c Anh gi? ch?c v? Th??ng tr?c B? chinh tr?. N?m 1992, ong đ??c
Qu?c h?i
n??c
C?ng hoa Xa h?i Ch? ngh?a Vi?t Nam
b?u vao ch?c v?
Ch? t?ch n??c
. Ong c?ng la ?y vien BCH T? khoa IV ? VIII, ?y vien
B? Chinh tr?
khoa V ? VIII, ?y vien th??ng v? B? Chinh tr? khoa VIII; đ?i bi?u
Qu?c h?i
khoa VI, VIII, IX va
Ch? t?ch H?i đ?ng qu?c phong va an ninh
. Vao ngay 23 thang 9 n?m 1992, ong la ng??i k? nhi?m Ch? t?ch H?i đ?ng Nha n??c
Vo Chi Cong
va do đo la Ch? t?ch n??c Vi?t Nam. M?c du v? tri nay (theo ph??ng Tay) ch? y?u mang tinh bi?u t??ng, ch?c Ch? t?ch n??c tr? nen quan tr?ng h?n nhi?u trong nhi?m k? c?a ong.
[17]
Ong gi? ch?c danh nay cho đ?n khi đ??c Tr?n đ?c L??ng thay th? vao ngay 24 thang 9 n?m 1997.
đ?i t??ng Le đ?c Anh đa đ??c ghi cong v?i m?t s? gi?i th??ng, bao g?m Huan ch??ng Sao Vang va Huan ch??ng H? Chi Minh. La ng??i đa tr?i qua chi?n tranh, th?u hi?u n?i m?t mat c?a nhan dan, ong đa hi?n th?c hoa b?ng phap l?nh trao t?ng danh hi?u
Ba m? Vi?t Nam anh hung
.
Trong cu?n sach c?a minh, tac gi?
Bolton
cho r?ng Le đ?c Anh đ??c nhi?u ng??i coi (v? m?t t? t??ng) la ng??i b?o th? nh?t trong s? ba nha lanh đ?o chinh tr? trong nhi?m k? c?a minh.
[17]
Th? t??ng
Vo V?n Ki?t đ??c cho la ?ng h? c?i cach
[18]
va do đo th??ng khong đ?ng y v?i Le đ?c Anh.
T?ng Bi th? đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam
đ? M??i thi linh ho?t h?n v? m?t t? t??ng va đ??c coi la đ?i di?n cho s? trung dung gi?a Anh va
Ki?t
, nh?ng d??ng nh? co xu h??ng b?o th?.
[19]
Bolton cho r?ng Le đ?c Anh ph?n đ?i nh?ng c?i cach kinh t? ma ong cho la qua li?u l?nh c?a ong Ki?t. N?m
1991
, Le đ?c Anh ?ng h?
đ? M??i
?ng c? c??ng v? lanh đ?o đ?ng đ? ph?n đ?i
Vo V?n Ki?t
.
[20]
C?ng theo Bolton thi nhom ?ng h? ong Ki?t sau đo đa lan truy?n tin đ?n v? nh?ng hanh vi x?u đ??c cho la co lien quan đ?n Le đ?c Anh trong th?i gian ong ? Campuchia.
[20]
Tuy nhien, khong ro Bolton d?a vao c?n c? nao đ? đ?a ra nh?ng k?t lu?n nay trong cu?n sach c?a minh.
B?n than ong
Vo V?n Ki?t
thi nh?n xet v? ong Le đ?c Anh nh? sau:
- "Ng?n ?y th?i gian bi?t anh Sau Nam ? Le đ?c Anh, co luc cung chi?n tr??ng, co luc cung ? c?p lanh đ?o đ?t n??c, anh la m?t can b? tham m?u t?m c?, m?t v? ch? huy c??ng ngh?, b?n l?nh va dam ch?u trach nhi?m, m?t B? tr??ng Qu?c phong trong th?i binh xay d?ng co nhi?u đ?i m?i trong t? ch?c va b? tri l?c l??ng quan đ?i, l?c l??ng v? trang nhan dan, m?t trong nh?ng ng??i lanh đ?o qu?c gia t?m c? trong th?i k? đ?i m?i đ?t n??c,... Cong b?ng ma đanh gia, khong co nhi?u t??ng l?nh nh? anh Le đ?c Anh..."
[16]
Trong nhi?m k?
Ch? t?ch n??c
c?a Le đ?c Anh,
Vi?t Nam
đa thanh cong trong vi?c binh th??ng hoa
quan h? Hoa K? ? Vi?t Nam
vao n?m
1995
va cung v?i ong Ki?t thuy?t ph?c T?ng th?ng
Bill Clinton
bai b? l?nh c?m v?n đ?i v?i
Vi?t Nam
. C?ng trong n?m nay, Ch? t?ch n??c Le đ?c Anh đa sang
Hoa K?
đ? tham d? l? k? ni?m 50 n?m thanh l?p
Lien H?p Qu?c
. Ong la
nguyen th?
đ?u tien c?a n??c
C?ng hoa Xa h?i ch? ngh?a Vi?t Nam
đ?t chan len
lanh th? Hoa K?
k? t? khi k?t thuc
Chi?n tranh Vi?t Nam
n?m
1975
.
[10]
Ngay
28 thang 9
n?m
1995
, nhi?m k? c?a ong c?ng đ?c bi?t gay chu y khi
Vi?t Nam
chinh th?c gia nh?p tr? thanh thanh vien th? 7 c?a kh?i
ASEAN
sau nh?ng hoa gi?i trong quan h? ngo?i giao gi?a
Vi?t Nam
va hi?p h?i nay.
Gi?a thang 11 n?m 1996, ong ph?i nh?p vi?n sau m?t l?n đ?t qu? l?n.
[21]
N?m 1997, Ch? t?ch n??c Le đ?c Anh b?
xu?t huy?t nao
.
[12]
đi?u nay x?y ra vao th?i đi?m nhom c?i cach ma ong ph?n đ?i đang suy tan va trong m?t th?i gian, b?nh c?a ong d??ng nh? thay đ?i đ?ng l?c trong gi?i lanh đ?o chinh tr?, khoi ph?c l?i xu h??ng c?i cach.
[20]
Tuy nhien, T?ng Bi th?
đ? M??i
đa lanh đ?o m?t cu?c ph?n cong ch?ng l?i xu h??ng c?i cach khi c?nh bao v? nh?ng m?t trai c?a n?n kinh t? th? tr??ng đang ngay c?ng n?y n? nh?
tham nh?ng
,
t? n?n xa h?i
, suy thoai đ?o đ?c... đi?u nay đ??c t?ng them đ?ng l?c khi Le đ?c Anh b?t ng? h?i ph?c vao thang 4 n?m 1997.
[20]
Vao cu?i thang 9 n?m 1997, Qu?c h?i mi?n nhi?m ch?c Ch? t?ch n??c kiem
Ch? t?ch H?i đ?ng qu?c phong va an ninh
đ?i v?i ong, Pho Th? t??ng Tr?n đ?c L??ng đa đ??c b?u lam Ch? t?ch n??c ti?p theo.
[22]
C? v?n Ban Ch?p hanh Trung ??ng đ?ng (1997-2001)
s?a
Ong lam
C? v?n Ban Ch?p hanh Trung ??ng đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam
t? thang 12 n?m 1997 đ?n thang 4 n?m 2001 thi ch?c v? nay b? bai b?. Ong la ng??i đa h? tr? cho
Le Kh? Phieu
đ? ong nay la
T?ng bi th?
.
[23]
Ngh? h?u t?i tr??c khi qua đ?i
s?a
Sau khi ch?c C? v?n b? bai b?, ong đa ngh? h?u. Sau khi ngh? h?u, ong s?ng ? nha rieng c?a minh. N?m 2013, ong đ??c trao huy hi?u 75 n?m tu?i đ?ng.
[24]
. Trong l? k? ni?m 70 n?m Ngay truy?n th?ng Quan khu 7 vao n?m 2015, ong đa co m?t tham d? bu?i l?.
[25]
Nhan d?p sinh nh?t th? 94, ong đa đ??c cac lanh đ?o đ?n m?ng th? co c? T?ng bi th?
Nguy?n Phu Tr?ng
.
[26]
đ?i t??ng Le đ?c Anh qua đ?i vao h?i 20 gi? 10 phut, ngay 22 thang 4 n?m 2019 ? tu?i 98, t?i nha cong v? s? 5A ph?
Hoang Di?u
,
Ha N?i
- n?i ong va v? g?n bo v?i nhau t? cu?i n?m 1986
[27]
.
L? vi?ng t? 7h đ?n 11h ngay 3 thang 5 n?m 2019 t?i Nha tang l? Qu?c gia,
Ha N?i
(n?i đ?t linh c?u c?a ong),
H?i tr??ng Th?ng Nh?t
va tr? s? ?y ban nhan dan t?nh
Th?a Thien Hu?
(que h??ng ong) theo nghi th?c
qu?c tang
[28]
. L? truy đi?u t? 10h45 ngay
3 thang 5
n?m
2019
, 11h15 cung ngay linh c?u đ??c đ?a ra
San bay qu?c t? N?i Bai
đ? đ?a v? Thanh ph? H? Chi Minh theo nguy?n v?ng c?a gia đinh.
Quan tai Le đ?c Anh t?i thanh ph? HCM
đ?n 15h30 ngay 3 thang 5 n?m 2019, linh c?u c?a Le đ?c Anh đa v? t?i Thanh ph? H? Chi Minh đ?t an v? ? v? tri gia đinh s?p x?p t?i khu K1, ngh?a trang
Thanh ph? H? Chi Minh
. L? an tang đa đ??c t? ch?c t?i đay vao 16h30 cung ngay. Trong l? tang, Th? t??ng
Nguy?n Xuan Phuc
va Ch? t?ch Qu?c h?i
Nguy?n Th? Kim Ngan
nang linh c?u, nhom l?c l??ng ? Thanh ph? H? Chi Minh mang di ?nh c?a ong. Ong
Le M?nh Ha
- tr??ng nam thay m?t gia đinh lo li?u h?u s?. đ?n đ?a ti?n Le đ?c Anh l?n cu?i con co
đ?ng Th? Ng?c Th?nh
,
Nguy?n T?n D?ng
va cac lanh đ?o, nguyen lanh đ?o đ?ng, nha n??c ?
Ha N?i
va Thanh ph? H? Chi Minh. Sau đo th? theo di nguy?n c?a ong va nguy?n v?ng c?a gia đinh, ph?n m? c?a ong đa đ??c đ?t c?nh n?i an ngh? c?a nh?ng ng??i b?n tri k? qua c?, n?i đ? ng??i dan co th? th??ng xuyen đ?n th?m vi?ng va ch?m soc.
L?ch s? th? phong quan ham
s?a
Le đ?c Anh l?p gia đinh l?n đ?u v?i ba Ph?m Th? Anh (t? B?y Anh, sinh n?m 1925, m?t 2011).
[29]
[30]
Ba Ph?m Th? Anh la con c?a m?t đi?n ch? nh? ? huy?n
B?n Cat
,
Binh D??ng
. Ong va ba co v?i nhau 2 ng??i con. Ng??i con gai đ?u m?t hai ngay sau khi sinh do sinh thi?u thang va ph?i ch?y gi?c. Ng??i con gai th? 2 ten Le Xuan H?ng sinh n?m 1951 ? xa
An Tay
, huy?n
B?n Cat
,
[31]
la Ti?n s? tam ly h?c, nguyen la Hi?u tr??ng Tr??ng Cao đ?ng S? ph?m m?u giao Trung ??ng 3 (nay la Tr??ng Cao đ?ng S? ph?m Trung ??ng Thanh ph? H? Chi Minh), ngh? h?u n?m 2005.
[6]
[29]
Sau
hi?p đ?nh Geneve 1954
, ong t?p k?t ra B?c con ba v?n ? l?i mi?n Nam. Sau khi ra B?c, trong cu?c "
ch?nh hu?n, ch?nh quan
" do c? v?n Trung Qu?c ch? đ?o, ong b? ki?m đi?m do l?y v? thu?c thanh ph?n đ?a ch? t? s?n va ph?i tuyen b? "
ly khai v?i gia đinh v?
". ? mi?n Nam, ba B?y Anh nh?n đ??c tin nay nh?ng khong đi b??c n?a. N?m 2009, ong Anh va ba B?y Anh đa g?p l?i nhau sau g?n 60 n?m xa cach t?i nha rieng c?a ba Anh ?
B?n Cat, Binh D??ng
.
[7]
[30]
N?m 1956, Le đ?c Anh k?t hon v?i ba Vo Th? Le (sinh n?m 1928, t?i xa
Qu? Phong, huy?n Qu? S?n
, t?nh
Qu?ng Nam
, m?t ngay 18 thang 11 n?m 2016 t?i
B?nh vi?n Trung ??ng Quan đ?i 108
,
Ha N?i
).
[32]
Ba Le la bac s? y khoa, cong tac t?i
B?nh vi?n Vi?t Xo Ha N?i
. Ba Le đa co m?t con gai v?i ch?ng tr??c ten la Hu?nh Th? L? H?nh, sinh n?m 1950, la k? s? thong tin, can b? hang khong, nay đa ngh? h?u.
[29]
Theo cac ph??ng ti?n
thong tin
đ?i chung, Le đ?c Anh va ng??i v? hai c?a ong co hai ng??i con:
- Ng??i con đ?u la
Le M?nh Ha
(sinh n?m 1957), nguyen la Pho Ch? nhi?m
V?n phong Chinh ph?
, ngh? h?u t? 1 thang 11 n?m 2017, đ?ng th?i c?ng la ng??i đa thay m?t gia đinh đ?c l?i c?m t? trong l? truy đi?u vao ngay 3/5/2019.
[22]
- Ng??i con gai th? hai la Le Xuan H?ng, sinh n?m 1959, C? nhan kinh t?, nguyen la C?c pho C?c H?i quan
Thanh ph? H? Chi Minh
, ngh? h?u thang 11 n?m 2016.
[6]
Cac con c?a Le đ?c Anh đ?u la đ?ng vien c?a
đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam
.
[29]
[30]
- ^
Tuy nhien, g?n đay co r?t nhi?u ng??i cho bi?t la nh? th?. N?i sinh th?c ch?t la ?
L?c An, Phu L?c
,
Th?a Thien Hu?
nh?ng đ??c đ?a ra t? m?t s? thong tin tren bao chi.
- ^
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
H?i ky "Cu?c đ?i va s? nghi?p cach m?ng c?a đ?i t??ng Le đ?c Anh",
PV.
“Tu?i th? va nh?ng ngay đ?u tham gia cach m?ng c?a đ?i t??ng Le đ?c Anh”
.
Bao Cong an nhan dan
. ngay 27 thang 4 n?m 2019.
L?u tr?
b?n g?c ngay 2 thang 5 n?m 2019
. Truy c?p ngay 2 thang 5 n?m 2019
.
- ^
a
b
Trao t?ng Huy hi?u 75 n?m tu?i đ?ng cho đ?ng chi Le đ?c Anh
, Bao đi?n t? Chinh ph?
- ^
H?i ky đ?i t??ng Le đ?c Anh - Cu?c đ?i va s? nghi?p cach m?ng, ch??ng 1, Nha xu?t b?n chinh tr? Qu?c gia Ha N?i
- ^
a
b
Le đ?ng (L??c trich h?i ky "đ?i t??ng Le đ?c Anh - Cu?c đ?i va s? nghi?p cach m?ng").
“đ?i t??ng Le đ?c Anh v?i ky ?c th?i đi h?c”
.
Bao Giao d?c va Th?i đ?i
. ngay 26 thang 4 n?m 2019.
B?n g?c
l?u tr? ngay 3 thang 5 n?m 2019
. Truy c?p ngay 3 thang 5 n?m 2019
.
- ^
a
b
c
Cong Quang - Nguy?n Quang.
“đ?i t??ng Le đ?c Anh t?ng b? anh trai gi?n su?t 4 n?m vi khong "lo lot" vi?c cho chau”
.
Bao Dan Tri
. ngay 2 thang 5 n?m 2019.
B?n g?c
l?u tr? ngay 2 thang 5 n?m 2019
. Truy c?p ngay 3 thang 5 n?m 2019
.
- ^
a
b
H??ng Qu?nh.
“H?nh phuc đ?i th??ng c?a đ?i t??ng Le đ?c Anh ben gia đinh”
.
VietNamNet
. ngay 24 thang 4 n?m 2019.
B?n g?c
l?u tr? ngay 25 thang 4 n?m 2019
. Truy c?p ngay 3 thang 5 n?m 2019
.
- ^
H?ng Phuc.
“Tu?i th? ben ru?ng đ?ng c?a c? Ch? t?ch n??c Le đ?c Anh”
.
Bao Nong nghi?p Vi?t Nam
. ngay 24 thang 4 n?m 2019
. Truy c?p ngay 3 thang 5 n?m 2019
.
- ^
Nguy?n Chi V?nh.
“
'
Khi ch?t Le đ?c Anh': Nh?ng đi?u toi bi?t”
.
Bao Thanh nien
. ngay 2 thang 5 n?m 2019.
L?u tr?
b?n g?c ngay 2 thang 5 n?m 2019
. Truy c?p ngay 2 thang 5 n?m 2019
.
- ^
a
b
Ng?c L?.
“Le đ?c Anh: lam t??ng gi?i, lam chinh tr? t?i?”
.
VOA Ti?ng Vi?t
. ngay 23 thang 4 n?m 2019.
B?n g?c
l?u tr? ngay 23 thang 4 n?m 2019
. Truy c?p ngay 7 thang 5 n?m 2019
.
- ^
“Qu?c tang nguyen Ch? t?ch n??c Le đ?c Anh trong 2 ngay”
.
Bao Thanh nien
. ngay 28 thang 4 n?m 2019
. Truy c?p ngay 3 thang 5 n?m 2019
.
- ^
a
b
c
d
e
f
Thien đi?u.
“đai t??ng Le đ?c Anh: V?nh bi?t m?t cu?c đ?i l?ng l?y”
.
Bao Tu?i tr?
. ngay 3 thang 5 n?m 2019.
B?n g?c
l?u tr? ngay 3 thang 5 n?m 2019
. Truy c?p ngay 3 thang 5 n?m 2019
.
- ^
Quy?t đ?nh s?: 8/07/NQNS-TW, ngay 18-5-1984 c?a B? Chinh tr?, V? vi?c ch? đ?nh h?i đ?ng Quan s? B? Qu?c phong (g?m cac đ/c: V?n Ti?n D?ng, Chu Huy Man, Hoang V?n Thai, Le Tr?ng T?n, Le đ?c Anh, Bui Phung, Le Ng?c Hi?n, đ?ng V? Hi?p)
- ^
Ngh? quy?t 782/ NQ/HđNN7 n?m 1987.
- ^
https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/dai-tuong-le-duc-anh-va-ke-hoach-giam-quan-so-quan-doi-525391.html
- ^
a
b
https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/dai-tuong-le-duc-anh-tran-tro-loi-the-o-truong-sa-209535.html
- ^
a
b
Bolton 1999, 176
- ^
Bolton 1999, tr. 182
- ^
Bolton 1999, 182-83
- ^
a
b
c
d
Bolton 1999, 187
- ^
Mydans, Seth (ngay 20 thang 12 n?m 1996).
“Domino Effect at the Top Is Looming for Vietnam”
.
The New York Times
. Truy c?p ngay 24 thang 6 n?m 2010
.
- ^
a
b
Thai Binh.
“Con trai nguyen Ch? t?ch n??c Le đ?c Anh: 'Luc ba toi con đ??ng ch?c thi ong khong co ti?n
'
”
.
VTC
. ngay 23 thang 4 n?m 2019.
B?n g?c
l?u tr?
. Truy c?p ngay 3 thang 5 n?m 2019
.
- ^
“Le Kh? Phieu: ch?ng tham nh?ng va sai l?m chinh tr?”
. VOA Ti?ng Vi?t. ngay 8 thang 8 n?m 2020.
- ^
“đ?i t??ng Le đ?c Anh nh?n Huy hi?u 75 n?m tu?i đ?ng”
. Ng??i lao đ?ng. ngay 29 thang 7 n?m 2013.
- ^
“đ?i t??ng Le đ?c Anh - V? t??ng g?n li?n v?i s? tr??ng thanh, l?n m?nh c?a LLVT Quan khu 7”
. Quan khu 7 online. ngay 23 thang 4 n?m 2019.
- ^
“đong đ?o lanh đ?o chuc th? đ?i t??ng Le đ?c Anh”
. Trang tin Nha v?n hoa - Th? vi?n đ?i t??ng Le đ?c Anh.
- ^
“Nguyen Ch? t?ch n??c Le đ?c Anh qua đ?i ? tu?i 99”
.
nld.com.vn
. Truy c?p ngay 22 thang 4 n?m 2019
.
- ^
4 thang 5 n?m 20190423121554324.htm “Qu?c tang nguyen Ch? t?ch n??c Le đ?c Anh trong 2 ngay 3 va 4-5”
.
nld.com.vn
. Truy c?p ngay 27 thang 4 n?m 2019
.
[
lien k?t h?ng
]
- ^
a
b
c
d
“đ?I T??NG LE đ?C ANH ? CU?C đ?I VA S? NGHI?P CACH M?NG (H?I KY) (NHA XU?T B?N CHINH TR? QU?C GIA - HA N?I 2015), Ch??ng 11”
. Bao đi?n t? đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam. ngay 12 thang 10 n?m 2016
. Truy c?p ngay 23 thang 5 n?m 2017
.
- ^
a
b
c
Sach
Ben Th?ng Cu?c
, Ph?n 2
Quy?n Binh
, Ch??ng XVIII: Tam nhan phan quy?n
- ^
Hoang H??ng (ngay 10 thang 5 n?m 2018).
“N? ti?n s? hai l?n t? ch?i lam th? tr??ng”
.
Bao Tu?i tr?
. Truy c?p ngay 10 thang 5 n?m 2018
.
- ^
“Phu nhan nguyen Ch? t?ch n??c Le đ?c Anh t? tr?n”
. Bao đi?n t? Th?a Thien Hu?. ngay 20 thang 11 n?m 2016
. Truy c?p ngay 23 thang 5 n?m 2017
.
- Bolton, Kent (1999): "Domestic Sources of Vietnam's Foreign Policy: Normalizing Relations with the United States". in Thayer, Carlyle A., Amer, Ramses (ed.):
Vietnamese Foreign Policy in Transition
. Institute of Southeast Asian Studies, Singapore
- Thayer, Carlyle A. (1999): "Vietnamese Foreign Policy: Multilateralism and the Threat of Peaceful Evolution". in Thayer, Carlyle A., Amer, Ramses (1999):
Vietnamese Foreign Policy in Transition
. Institute of Southeast Asian Studies, Singapore
- Wurfel, David (1999): "Between China and ASEAN: The Dialectics of Recent Vietnamese Foreign Policy". in Thayer, Carlyle A., Amer, Ramses (ed.):
Vietnamese Foreign Policy in Transition
. Institute of Southeast Asian Studies, Singapore