ISO 639-2

ISO 639-2:1998 - Codes for the representation of names of languages ? Part 2: Alpha-3 code - la ph?n hai c?a chu?i tieu chu?n qu?c t? ISO 639 do T? ch?c tieu chu?n hoa qu?c t? ban hanh danh cho ma ngon ng? . Tieu chu?n nay li?t ke cac ma - con g?i la ma "Alpha-3" - g?m ba ch? cai, đ?i di?n cho ten ngon ng?. Danh sach ma ISO 639-2 g?m 464 m?c. ^[1]

Th? vi?n Qu?c h?i Hoa K? la c? quan co th?m quy?n ti?p nh?n đ?ng ky va đ? ngh? đ?a vao tieu chu?n ISO 639-2; trong vai tro nay, c? quan nay đ??c ky hi?u la ISO 639-2/RA. C? quan nay c?ng co ng??i đ?i di?n trong ?y ban T? v?n Lien h?p ISO 639-RA co trach nhi?m duy tri h? th?ng ma ISO 639.

Cong tac xay d?ng ISO 639-2 b?t đ?u t? 1989 do ma ISO 639-1 (g?m hai ch? cai) khong đ? đap ?ng nhu c?u đ?i di?n cho ten ngon ng?. ^[2] ISO 639-2 đ??c ra m?t l?n đ?u vao n?m 1998.

Cac ma B va T

M?c du h?u h?t cac ngon ng? đ?u đa đ??c c?p ma theo tieu chu?n ISO nh?ng co 20 ngon ng? co đ?n hai ma ba ch? cai, g?m ma "th? m?c" (ISO 639-2/B) xu?t phat t? ten ti?ng Anh c?a ngon ng? va ma "thu?t ng?" (ISO 639-2/T) xu?t phat t? ten b?n x? c?a ngon ng? đo. M?i ngon ng? trong s? nay l?i co them ma ISO 639-1. Th?c ra trong l?ch s? t?ng co 22 ma "th? m?c", tuy nhien do scc va scr đa b? lo?i nen ch? con 20 ma.

Noi chung ng??i ta thich dung ma "thu?t ng?" h?n; tieu chu?n ISO 639-3 c?ng dung ma "thu?t ng?". Tuy v?y, ISO 15924 l?i d?n xu?t ma t? ISO 639-2/B m?i khi co th? đ??c.

Ph?m vi va ki?u ngon ng? ma ISO 639-2 bao trum

Ph?m vi

Ngon ng? đ?n
Macrolanguage
B? s?u t?p ngon ng?
Ph??ng ng?
Ngon ng? danh rieng s? d?ng t?i đ?a ph??ng
Cac tr??ng h?p đ?c bi?t

Ki?u (danh cho ngon ng? đ?n l?)

Ngon ng? s?ng
Ngon ng? ch?t (t? ng?)
Ngon ng? c?
Ngon ng? l?ch s?
Ngon ng? đ??c xay d?ng ( constructed language )

Tr??ng h?p đ?c bi?t

Co nh?ng ma dung cho cac tr??ng h?p đ?c bi?t:

mis la ma đ??c ISO li?t ke la "ngon ng? khong ma hoa" ( uncoded languages )
mul ("multiple", t?m d?ch: "nhi?u") la ma dung đ? th? hi?n r?ng co nhi?u ngon ng? đ??c s? d?ng, đ?ng th?i ham ngh?a r?ng vi?c ch? ro c? th? cac ma ngon ng? t??ng ?ng la vi?c lam khong thi?t th?c.
Cac ma t? qaa đ?n qtz đ??c b?o t?n va ch?a dung trong ISO
und ("undetermined", t?m d?ch: "khong xac đ?nh đ??c") la ma đ??c dung khi c?n ph?i bi?u th? ngon ng? nh?ng l?i khong xac đ?nh đ??c đo la ngon ng? gi.
zxx la ma đ??c ISO li?t ke la "khong co n?i ham ngon ng?" (b? sung ngay 11 thang 1 n?m 2006)

Ma ngon ng? t?p th?

M?t s? ma ISO 639-2 tuy th??ng dung nh?ng l?i khong đ?i di?n chinh xac cho m?t ngon ng? c? th? ho?c cac ngon ng? co lien quan. Chung đ??c xem la ma ngon ng? t?p th? ( collective language ) va b? lo?i kh?i tieu chu?n ISO 639-3 . V? đ?nh ngh?a macrolanguage va ngon ng? t?p th?, xem t?i đay .

D??i đay la danh sach ma ngon ng? t?p th? trong tieu chu?n ISO 639-2 va đ??c li?t ke ti?p trong ISO 639-5 . Ghi chu r?ng co hai ma tuy đ??c xac đ?nh la ma ngon ng? t?p th? trong ISO 639-2 nh?ng (tinh đ?n hi?n nay) l?i khong co trong ISO 639-5 la ma bih ( Bihar , ma ISO 639-1 la bh) va ma him ( Himachal ).

afa Ng? h? Phi-A
alg Ng? t?c Algonquin
apa Ng? chi Apache
art Ngon ng? đ??c xay d?ng
ath Ng? chi Athabaska
aus Ng? h? Uc
bad Ng? h? Banda
bai Ng? h? Bamileke
bat Nhom ngon ng? g?c Balt
ber Nhom ngon ng? Berber
bnt Ng? h? Bantu
btk Ng? h? Batak
cai Ng? h? b?n x? Trung M?
cau Ng? h? A-Au
cel Ng? t?c Celt
cmc Ng? h? Ch?m
col Ti?ng Shilluk
cpe ti?ng creole va ti?ng b?i d?a tren ti?ng Anh
cpf ti?ng creole va ti?ng b?i d?a tren ti?ng Phap
cpp ti?ng creole va ti?ng b?i d?a tren ti?ng B? đao Nha
crp Ngon ng? Creole va ti?ng b?i
cus Ng? t?c Cush
day Ng? h? Land Dayak
dra Ng? h? Dravida
fiu Nhom ngon ng? Ph?n Lan-Ugra
gem Nhom ngon ng? German
ijo Ng? h? Ijo
inc Ng? chi ?n-Nha L?i An
ine Ng? h? ?n-Au
ira Ng? chi Iran
iro Ng? h? Iroquois
kar Ng? chi Karen
khi Ng? h? Khoisan
kro Ng? t?c Kru
map Ng? h? Nam đ?o
mkh Ng? h? Nam A
mno Ng? t?c Manobo
mun Nhom ngon ng? Munda
myn Ng? h? Maya
nah Nahuatl
nai Ngon ng? b?n x? B?c M?
nic Ng? h? Niger-Congo
nub Ng? h? Nubia
oto Ng? h? Otomi
paa Ng? h? Papua
phi Ng? t?c Philippines
pra Ng? t?c Prakrit
roa Nhom ngon ng? Roman
sai Ngon ng? b?n x? Nam M?
sal Ng? h? Salish
sem Ngon ng? Semit
sgn Ngon ng? ky hi?u
sio Ng? h? Sioux
sit Ng? h? Han-T?ng
sla Ng? t?c Slav
smi Ng? t?c Sami
son Ng? t?c Songhai
ssa Ng? h? Nile-Sahara
tai Ng? chi Thai
tup Ng? h? Tupi
tut Ng? h? Altai
wak Ng? h? Wakash
wen Cac ngon ng? Sorbia
ypk Ng? chi Yupik
znd Ng? chi Zande

Xem them

Chu thich

^ Development of ISO 639-2 , Website Th? vi?n Qu?c h?i Hoa K?
^ ISO 639-2: An international standard for language codes , Website Th? vi?n Qu?c h?i Hoa K?

Lien k?t ngoai

Ti?ng Anh

[1] Development of ISO 639-2 , Website Th? vi?n Qu?c h?i Hoa K?

[2] ISO 639-2: An international standard for language codes , Website Th? vi?n Qu?c h?i Hoa K?

[1]

[2]