Iridijan palli?k
| 77
|
0
2
15
32
18
8
2
|
Ir
192,217
|
| Iridii
|
Iridijan spektr
Iridii
(
Ir
?
iridium
latinan kelel) om 77nz' himine element
himi?iden elementoiden periodi?es tabludes
. Sen sijaduz om uhesandes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan modhe ? kahesanden gruppan laptalagruppas), tabluden kudendes periodas.
Anglijalaine S. Tennant-himik avai?i iridijan vl 1803
platinan
palan li?asubstancijoiden keskes. Nimitihe elementan soliden erazvui??en mujun modhe (
amui?grek
.:
?ρι?
≪jumalanbembel'≫).
Element om lujas harv londuses, pala Man kores ? 0,001 grammad tonnas. Ei voi louta sida joudjas olendas. Ectas
meteoritoid
iridijan korktan koncentracijan modhe (0,5 grammad tonnas da sen enamba).
Iridijal ei ole i?ena?t biologi?t rolid. Metalline iridii ei ole toksine.
Iridii om loumassulatud hobedakaz
pali?manendmetall
, kova lujas. Iridii om
platinan
gruppan huvasuguine metall.
Atommass ? 192,217. Ninevuz (normali?i? arvoimi?i?) ? 22,65 g/sm³. Suladandlamuz ? 2719 K (2446 C°). Kehundlamuz ? 4403 K (4130 C°).
Kaks' londuseli?t
izotopad
(
191
Ir ? 37,3%,
193
Ir ? 62,7%) om olmas, sadihe 34 ratud radioaktivi?t izotopad 164..199 atommassanke i niiden 32 sudaituku?t izomerad. Kaiki? hatkemb om
192m2
Ir-izomer 241 vot pol'?ihodami?enke.
Lujad korrozijanvastai?ed i?endad oma iridijal 2000 Cel'sijan gradushasai. Nece metall jab reakcijata muiktusidenke mitte taht arvoimi?i?, eskai kaiki? vagevidenke (ozutesik?,
carin vodkanke
). Muigotandmarad: +9..?1 i ?3, sida kesken +3 i +4 tobjimalaz.
Ottas kavutami?he iridijad elektrotehnikas tobjimalaz, likutimiden
sututami?tohuzil
levedali. Se om huva katalizator muga?o.
Vl 2009 mail'man sali? oli 3 tonnad, torguzmondarv ? 35 US$ grammas (2012). Paloudmi?sijad sijadasoi?
AUV:oi?
,
SAT:as
,
Kanadas
da
Udel Gvinejal
.