Ła probabiłita ła xe na mixura, che ła varia intra 0 e 1 conprendesti, e ła indega l'incertesa che el ga on avegnimento de capitar de verifegarse. Se l'avegnimento el xe seguro che el capite, se ghe dixe avegnimento serto , che el ga probabiłita ${\displaystyle p=1}$; se, inte el caxo contrario, co l'avegnimento el xe seguro che no el capite, se ghe dixe avegnimento inposibiłe , che el ga probabiłita ${\displaystyle p=0}$.

Interpretasion [ canbia | canbia el codaxe ]

Ła paroła probabiłita non ła ga na unxoła e soła definision, infati ghe xe tre categorie de interpretasion de ła probabiłita , che łe ga difarenti ponti de vista so ła nadura fondamentałe de ła probabiłita.

Definision clasega [ canbia | canbia el codaxe ]

Staxendo a ła prima definision de probabiłita dada inte el '600 da Laplace , par sto motivo ciama "clasega", la probabiłita de on avegnimento ła xe el raporto intra el numaro de caxi favorevołi a l'avegnimento e el numaro de caxi pusibiłi, basta che sti ultemi łi sipia tuti igualmente pusibiłi

Indegando co Ω el insieme dei caxi pusibiłi e co |Ω|= n ła so cardinałita, co A on avegnimento e co n _A el numaro dei caxi favorevołi a A

${\displaystyle P(A)={\frac {n_{A}}{n}}}$

Da sta definision se ghe cava fora i seventi asiomi :

1. ła probabiłita de un avegnimento el xe un numaro conprendesto intra 0 e 1: ${\displaystyle 0\leq P(A)\leq 1}$;
2. ła probabiłita de l'avegnimento serto el xe pari a 1: ${\displaystyle P(\Omega )=1}$;
3. ła probabiłita de l'avegnimento conplementare: ${\displaystyle P(\neg A)=1-P(A)}$; e cuindi cheła par l'avegnimento inposibiłe ła xe pari a 0: ${\displaystyle P(\emptyset )=0}$;
4. ła probabiłita de ła union de pi avegnimenti inconpatibiłi, ła xe pari a ła soma de łe probabiłita dei avegnimenti:

${\displaystyle P(\bigcup _{i=1}^{\infty }A_{i})=\sum _{i=1}^{\infty }P(A_{i})\;\Leftrightarrow \;\forall i\neq j\;A_{i}\cap A_{j}=\emptyset }$