Da Wikipedia, l'enciclopedia libara.
Łengua grega
ελληνικ?
e
ν?α ελληνικ??
 |
|---|
|
| Nome loca?e
| ελληνικ?
|
|---|
|
| Tipo
| łengua
e
łengua viva
|
|---|
|
|
| Parla in
| Albania
,
Sipro
,
Grecia
,
Italia
,
Turchia
,
Ucraina
,
Zorzania
,
Romania
,
Bulgaria
,
Rusia
e tra łe comunita de emigrati che i vive a l'estero
|
|---|
| Autoctono de
| Albania
,
Gresa
e
Sipro
|
|---|
|
| Totałe
| 16 milioni (2019
)
|
|---|
| Clasifega
| 74
|
|---|
|
| Scritura
| Lineare B
,
Lineare A
,
Alfabeto grego
|
|---|
|
łengua umana
łengue indoeoropee
łengue ełeneghe
|
|
| Lengua ofisałe in
| Sipro
,
Gresia
,
Union Eoropea
, lingua minoritaria in
Italia
e in
Albania
|
|---|
| Rego?a da
| Center for the Greek Language
(en)
 |
|---|
| Vulnerabiłita
| 1 segura
|
|---|
|
|
| ISO 639
-1
| el
|
|---|
| ISO 639-2
| (B)gre, (T)ell
|
|---|
| ISO 639-5
| grk
|
|---|
| SIL
| GRK
|
|---|
| Glottolog
| gree1276
|
|---|
| ASCL
| 2201
|
|---|
| IETF
| grk
|
|---|
|
|
|
Declarasion Universa?e dei Deriti de l'Omo
, art. 1
'Ολοι οι ?νθρωποι γεννιο?νται ελε?θεροι και ?σοι στην αξιοπρ?πεια και τα δικαι?ματα. Ε?ναι προικισμ?νοι με λογικ? και συνε?δηση, και οφε?λουν να συμπεριφ?ρονται μεταξ? του? με πνε?μα αδελφοσ?νη?.
|
|
Diałeti del grego (in todesco)
|
El
grego
(in grego "ελληνικ? γλ?σσα", pronuncia "eliniki glossa") el partien a ła granda
fameja de łe łengue indoropee
derivade da na łengua vecia comun conoxesta cofa
indoropeo
.
La łengua grega antiga no ła gera parla soło inte ła
Gresia antiga
peninsułare, ma anca inte łe
cołonie
; sto fato el ga contribuio a na difuxion de raquanti
diałeti
che a se conose onco. El
grego moderno
el xe parla da xirca 14.000.000 persone, e ła xe ła xe ła łengua ofixiałe de ła
Grexia
e parte de
Sipro
.
El Neogrego o grego Moderno xe come che vien ciama ła lengua grega che se parla desso. Co sto termine se indica, par tanto, el ultimo stadio de l'evołusion de ła lengua grega, parla da circa 15.5 milioni de persone soratuto in
Gresia
e a
Sipro
. Se inisia a parlare de "grego Moderno" a partire dal croło del
Inpero Bizantin
inte el 1453.
Par un periodo de tempo, no ghe xe sta na lingua grega uficiałe, ma tanti picołi diałeti legai pi o manco al grego antico. Al di de onco, el grego moderno ordinario el se basa sul demotico.
Ghe se de łe parołe venete che łe ga na provenienza liga a serte altre greche e par questo łe se someja. Par exenpio:
- Βο?τυρο (IPA: /?βutiro/): Butiro
- Καρ?κλα (IPA: /ka?rekla/): Carega
- Μπιζ?λια (IPA: /bi?zelia/): Bizi
- Δ?σκολο (IPA: /?diskolo/, sign. difisie): Viscoło
- Μουστ?κι (IPA: /mu?staki/, dal fransexe moustaches): Mostaci
In tutte łe maniere, anca se łe parołe sora elencade łe poe far pensare che ghe sipie cołegamenti direti col diałeto, ghe xe bisogno de dire che ła lengua grega ła ga costrusioni gramaticałi e lesicałi un mucio difarenti dal veneto.
Meto qua basso raquanti esenpi:
| Veneto
|
grego
|
| Ła caxa
|
Το σπ?τι (pron: to spiti)
|
| El pese
|
Το ψ?ρι (pron: to psari)
|
| Ła femena
|
Η γυνα?κα (pron: i jineka)
|
| el Omo
|
Ο ?ντρα? (pron: o andras)
|
| A camara
|
Το δωμ?τιο (pron: to domatio)
|
Da sta picoła tabeła se poe capire e differense de scritura, genere e acentuasion de łe parołe. In pi ghe se anca da tegner conto de łe diferense de pronunciasion che ghe se tra łe do lengue (es. in grego no ghe xe "s-c", "sci-sce", "g", mentre in veneto no ghe se i soni "χ" (come el "ch" todesco)e "θ" (come el "th" inglese so ła paroła "three"). Ła letera "δ" a vien pronuncia neła lengua veneta, ma no da tute łe parti.
'N altra dificolta del grego xe el uso dei verbi, che no xe come queo de łe lengue romanxe ma el ga na forme tute sue.El sistema verbałe graco no se basa pa esenpio so l'incertesa o so a probabiita del'asion ma so a continuita o manco del verbo intel tempo.
