Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Qozon xonligi
(
tatarcha
:
Казан ханлыгы
) ?
Oltin O?rda
inqirozidan so?ng O?rta Volga bo?yi ? Volga(Idel)-Kama Bulg?oriyasi hududida tashkil topgan davlat (1438?1552).
Qozon xonlari sulolasiga
Ulug? Muhammad
(1438?45) asos solgan. Markazi ?
Qozon shahri
Qishloq xo?jaligi aholisi
Qozon tatarlari
(
Volga bulg?orlarining
avlodlari),
mari
,
chuvash
,
udmurd
,
mordva
va boshqirdlardan iborat bo?lgan. Ular, asosan, dehqonchilik bilan shug?ullangan.
Shaharlarida hunarmandchilik rivojlangan. Qishloq xo?jaligi Rus davlati, Sibir, Kavkaz va Sharq davlatlari bilan savdo aloqalari olib borgan. Hokimiyatni yirik zodagonlar kengashi(devon) maslahati bilan xon boshqargan. Shirin, bahrin, arg?in, qipchoq urug? vakillari ? qarachlar, zodagonlarning oliy tabaqasini tashkil etgan. Bulardan keyingi o?rinda sultonlar va amirlar, mirzalar, ulanlar va askarlar turgan. Musulmon ruhoniylar katta hurmatga sazovor bo?lganlar. Aholining asosiy qismini qora xalq" tashkil etgan.
Qishloq xo?jaligi ma?muriy jihatdan dorug?lar (okrug) va uluslarga bo?lingan. Armiyani xonga qarashli gvardiya, alohida zodagon qo?shinlar va soliq to?lovchi xalq orasidan chiqqan ko?ngillilar tashkil etgan.
Qishloq xo?jaligi Rus yeriga tez-tez talonchilik hujumlari uyushtirib turgan, Rus qo?shinlari esa 1467?69 yillarda Qozon,
Vyatka
shaharlariga yurish qilgan. 1487-yilgi yurish natijasida Alixon taxtdan ag?darilib, uning o?rnini akasi muhammad Ali (Ivan III ning gumashtasi) egallagan. Shu vaqtdan boshlab 1521-yilgacha Qishloq xo?jaligi Rossiyaga qaram (
vassal
) davlat bo?lib qolgan. 1552-yil rus qo?shinlari Qozonni bosib olgach, Qishloq xo?jaligi tugatilgan va O?rta Volga bo?yining hammasi Rossiya tarkibiga kiritilgan.