Bulbophyllum
|
|
Bulbophyllum echinolabium
|
Ilmiy tasniflash
|
|
O?simliklar
|
|
Yuksak o?simliklar
|
|
Gulli o?simliklar
|
|
Bir urug?pallalilar
|
|
Asparagales
|
|
Orchidaceae
|
|
Epidendroideae
|
|
Dendrobieae
|
|
Bulbophyllum
Thouars
, 1822
[1]
|
|
Bulbophyllum nutans
|
Turlar
|
See
List of
Bulbophyllum
species
|
|
|
Sinonimlar
|
- Acrochaene
Lindl.
- Adelopetalum
Fitzg.
- Anisopetalon
Hook.
- Blepharochilum
M.A.Clem.
&
D.L.Jones
- Bolbophyllaria
Rchb.f.
- Bolbophyllopsis
Rchb.f.
- Bolbophyllum
Spreng.
- Bulbophyllaria
S.Moore
- Canacorchis
Guillaumin
- Carparomorchis
M.A.Clem.
& D.L.Jones
- Chaseella
Summerh.
- Cirrhopetalum
Lindl.
- × Cirrhophyllum
Anon.
- Cochlia
Blume
- Codonosiphon
Schltr.
- Dactylorhynchus
Schltr.
- Didactyle
Lindl.
- Diphyes
Blume
- Drymoda
Lindl.
- Ephippium
Blume
- Epicranthes
Blume
- Epicrianthes
Blume
- Ferruminaria
Garay
,
Hamer
&
Siegerist
- Fruticicola
(Schltr.) M.A.Clem. & D.L.Jones
- Genyorchis
Schltr.
- Hamularia
Aver.
&
Averyanova
- Hapalochilus
(Schltr.)
Senghas
- Henosis
Hook.f.
- Hippoglossum
Breda
- Hordeanthos
Szlach.
- Hyalosema
Rolfe
- Ichthyostomum
D.L.Jones, M.A.Clem.
&
Molloy
- Ione
Lindl.
- Jejosephia
A.N.Rao
&
Mani
- Katherinea
A.D.Hawkes
- Kaurorchis
D.L.Jones & M.A.Clem.
- Lepanthanthe
(Schltr.) Szlach.
- Lyraea
Lindl.
- Macrolepis
A.Rich.
- Malachadenia
Lindl.
- Mastigion
Garay, Hamer & Siegerist
- Megaclinium
Lindl.
- Monomeria
Lindl.
- Monosepalum
Schltr.
- Odontostylis
Blume
- Odontostylis
Breda
- Oncophyllum
D.L.Jones & M.A.Clem.
- Osyricera
Blume
- Oxysepala
Wight
- Pachyrhachis
A.Rich.
- Papulipetalum
(Schltr.) M.A.Clem. & D.L.Jones
- Pedilochilus
Schltr.
- Pelma
Finet
- Peltopus
(Schltr.) Szlach. &
Marg.
- Phyllorkis
Thouars
- Rhytionanthos
Garay, Hamer & Siegerist
- Saccoglossum
Schltr.
- Sarcobodium
Beer
- Sarcopodium
Lindl.
& Paxton
- Serpenticaulis
M.A.Clem.
& D.L.Jones
- Sestochilos
Breda
- Spilorchis
D.L.Jones & M.A.Clem.
- Sunipia
Lindl.
- Synarmosepalum
Garay, Hamer & Siegerist
- Tapeinoglossum
Schltr.
- Taurostalix
Rchb.f.
- Trachyrhachis
(Schltr.) Szlach.
- Trias
Lindl.
- Tribrachia
Lindl.
- Tripudianthes
(
Seidenf.
) Szlach. &
Kras
- Vesicisepalum
(J.J.Sm.) Garay, Hamer & Siegerist
- Xiphizusa
Rchb.f.
- Zygoglossum
Reinw.
|
Bulbophyllum
? orxideyalar
oilasiga
mansub turkum. Bu orxideya oilasining eng katta turkumi bo?lib 2000 dan ortiq turga ega. Turkumga tegishli turlar
Afrika
, janubiy
Osiyo
,
Lotin Amerikasi
,
G?arbiy Hindiston
va
Hind
va
Tinch okeanidagi
turli orollar kabi dunyoning issiq qismlarida o?sadi
[2]
. Bu turkumga mansub orxideyalar daraxtlar yoki toshlar yuzasida o?rmalovchi shoxlarga osilgan ipga o?xshash tolali ildizlarga ega. Poyasi
ildizpoya
va psevdobulbga bo?linadi, bu xususiyat tutkumni
dendrobiumdan
ajratib turadi. Odatda psevdobulbning tepasida faqat bitta barg bo?ladi.
Bulbophyllumni
kichikroq avlodlarga ajratishga bir necha bor urinishlar qilingan, biroq ularning ko?pchiligi Tanlangan o?simlik oilalarining Butunjahon nazorat ro?yxati tomonidan qabul qilinmagan.
Bulbophyllum
turkumiga kiruvchi o?simliklar o?sadigan sirti ustida o?rmalab o?tuvchi ipsimon yoki tolasimon ildizlarga ega epifit yoki litofit
simpodial
o?tlardir
. Poyasi ildizpoya va psevdobulbdan iborat. Gullar psevdobulbda, odatda, uning tagidan chiqadigan shoxlanmagan novdada joylashgan.
Gulbarglari
qo?shilmagan
[1]
[3]
[4]
[5]
.
Bulbophyllum
turkumi birinchi marta 1822-yilda Louis-Marie Aubert du Petit-Thouars tomonidan
Histoire particuliere des plantes orchidees recueillies sur les trois Iles Australes d’Afrique, de France, de Bourbon et de Madagascarte
kitobida tasvirlangan bo?lib, unda u turkumga mansub o?n turni tasvirlab bergan
[1]
[6]
.
Hozirda bu tur haqida 2800 dan ortiq yozuvlar mavjud. Ushbu ko?p son va uning shakllarining xilma-xilligi turkumni taksonomlar uchun katta qiyinchilik tug?diradi: 120 ta bo?lim va kichik avlodlar ro?yxatga olingan
[7]
.
Turkum nomi (
Bulbophyllum
) yunoncha
bolbos
so?zlaridan kelib chiqqan bo?lib, ?bulbs“ va
phyllon
? ?barg“ degan ma?noni anglatadi, bu esa barg o?sadigan psevdobulbalarga ishora qiladi
[8]
[9]
.
2014-yilda Alek Pridgeon va boshqalar
Drymoda
turkumini
Bulbophyllum
bilan birlashtirishni taklif qilishdi va o?zgarish World Online Plants of Plants of World Online va Tanlangan o?simlik oilalarining Butunjahon nazorat ro?yxati tomonidan qabul qilindi
[10]
[11]
[12]
.
Drymodaning
oldingi turlariga
D. digitata
(hozirgi
B. digitatum
)
[13]
,
D. gymnopus
(hozirgi
B. gymnopus
)
[14]
,
D. latisepala
(hozirgi
B. capillipes
)
[15]
,
D. picta
(turi turlari
Drymoda
, hozir
B. drymoda
)
[16]
D. siamensis
(hozirgi
B. ayuthayense
)
[17]
.
Rasm
|
Bo?lim
|
Tur turlari
|
|
Acrochane
|
Bulbophyllum kingii
|
|
Aeschynanthoides
|
Bulbophyllum dryas
|
|
Biflorae
|
Bulbophyllum biflorum
|
|
Bulbofilyaria
|
Bulbophyllum bracteolatum
|
|
Brachyantha
|
Bulbophyllum umbellatum
|
|
Braxypus
|
Bulbophyllum maxillarioides
|
|
Cirrhopetaloides
|
Bulbophyllum longissimum
|
|
Cirrhopetalum
|
Bulbophyllum longiflorum
|
|
Didactyle
|
Bulbophyllum exaltatum
|
|
Ephippium
|
Bulbophyllum lepidum
|
|
Furvescens
|
Bulbophyllum nagelii
|
|
Hoplandra
|
Bulbophyllum restrepia
|
|
Hyalosema
|
Bulbophyllum grandiflorum
|
|
Lepidorhiza
|
Bulbophyllum amplebracteatum
|
|
Megaclinium
|
Bulbophyllum falcatum
|
|
Micranthae
|
Bulbophyllum micranthum
|
|
Minutissima
|
Bulbophyllum minutissimum
|
|
Napelli
|
Bulbophyllum napelli
|
|
Plumata
|
Bulbophyllum plumatum
|
|
Racemosae
|
Bulbophyllum careyanum
|
|
Trias
|
Bulbophyllum oblongum
|
|
Xiphizusa
|
Bulbophyllum chloropterum
|
Bu turning xilma-xillik markazi
Papua-Yangi Gvineyaning
tog?li o?rmonlarida (600 dan ortiq tur) joylashgan
[18]
. 200 tur
Borneoda
,
Hindistonda
,
Madagaskarda
(135 turi bilan, ba?zilari endemik),
Afrikada
, markaziy va
Janubiy Amerika
tropik o?rmonlarda o?sadi
[19]
.
Tik va osilgan
to?pgullar
psevdobulbning tagidan lateral tarzda paydo bo?ladi. Gul shakli bu turni aniqlashga xizmat qiluvchi asosiy tuzilish rejasiga ega. Ammo bu shakl juda xilma-xil bo?lishi mumkin : qo?shma yoki yakka, bir necha gulli, resupinat gullari spiral yoki ikki vertikal qatorda joylashgan. Ular ko?pincha tukli yoki qo?pol bo?ladi. Ikki-to?rtta qattiq va mumsimon polliniyalar mavjud. Mevalari ko?sak shaklda
[20]
.
Ko?pgina
Bulbophyllum
turlari chirigan go?sht hidiga ega. Hid
chivinlarni
jalb qiladi
[21]
Shunga qaramay, ba?zi turlar yumshoq va yoqimli gulli hidga ega bo?lgan ba?zi turlar meva pashshalarini jalb qiladi
[22]
[23]
[24]
[25]
[26]
.
O?simliklar yaxshi havo harakati bilan birgalikda yuqori namlikni talab qiladi va ularning aksariyati yil davomida uzluksiz gullaydi. Ular o?rtacha yorug?lik darajasida yaxshi o?sadi, lekin chuqur soyada o?smaydi. Ularni yetishtirish qiyin hisoblanadi va ma?lum darajada muvaffaqiyatga erishish uchun nazorat ostidagi muhitni talab qiladi. Ular odatda uy o?simliklari sifatida o?stirish uchun mos kelmaydi va ko?plari yetarli havo harakatini qabul qilmasa rivojlana olmaydi.
Bu turning ba?zi turlari juda katta bo?lishi mumkin, lekin ko?pchilik issiq, nam, nam tropik o?rmonlardan kichik va o?rta o?lchamdagi
epifitlardir
. Ular qisqa muddatlarda quruqlikka chidashlari mumkin, ammo ular doimo nam sharoitlarni talab qiladigan nozik ildiz tizimiga ega
[27]
.
Kichikroq turlarning ba?zilari kichik diametrli po?stloq substratli qozonlarda yaxshi o?sadi. O?simliklar odatda juda nozik ildiz hosil qiladi va ildizlar osongina shikastlanadi. Ushbu turlarning ko?pchiligi sovuq haroratga yoki muzlashga toqat qila olmaydi
[28]
.
Gullar shira, siydik, qon, go?ng, o?lik go?shtga o?xshash turli xil hidlarni hosil qiladi. Ko?pchilik turlari pashshalar orqali changlanadi va pashshalar to?dalarini o?ziga tortadi.
Bulbophyllum beccarii
gullari o?lik fillar podasiga o?xshash hid chiqaradi
[29]
.
Ba?zi turlar o?zlarining vegetativ va gulli shakllari bilan mashhur:
- Bulbophyllum beccarii
- Bulbophyllum barbigerum
- Bulbophyllum falcatum
- Bulbophyllum santosii
- Bulbophyllum macphersonii
- Bulbophyllum medusae
Ba?zi
Bulbophyllum
turlari yo?qolib ketish xavfi ostida, Jahon tabiatni muhofaza qilish ittifoqi (IUCN) tomonidan tan olingan xavf ostidagi turlar:
- Bulbophyllum bifarium
(zaif)
- Bulbophyllum filiforme
(yo?qolib ketish xavfi ostida)
- Bulbophyllum gravidum
(zaif)
- Bulbophyllum jaapii
(zaif)
- Bulbophyllum kupense
(yo?qolib ketish xavfi ostida)
- Bulbophyllum modicum
(xavf ostida)
- Bulbophyllum nigericum
(zaif)
- Bulbophyllum pandanetorum
(xavf ostida)
- Bulbophyllum rubrolabellum
(yo?qolib ketish xavfi ostida)
- Bulbophyllum tokioi
(yo?qolib ketish xavfi ostida)
- ↑
1,0
1,1
1,2
?
Bulbophyllum
“
.
World Checklist of Selected Plant Families
(WCSP)
.
Royal Botanic Gardens, Kew
.
- ↑
David G. Frodin (2004). ?History and concepts of big plant genera“.
Taxon
. 53-jild, № 3. 753?776-bet.
doi
:
10.2307/4135449
.
JSTOR
4135449
.
- ↑
Weston.
?Genus
Bulbophyllum
“
. Royal Botanic Garden Sydney. Qaraldi: 5-dekabr 2018-yil.
- ↑
?
Bulbophyllum
“
. Australian National Botanic Gardens. 2018-yil 5-dekabrda asl nusxadan
arxivlangan
. Qaraldi: 5-dekabr 2018-yil.
- ↑
Dressler, Robert L.
. The Orchids, Natural History and Classification
, 1990.
ISBN
0-674-87526-5
.
- ↑
Thouars, Louis-Marie
.
Histoire particuliere des plantes orchidees recueillies sur les trois Iles Australes d'Afrique, de France, de Bourbon et de Madagascar
, Paris, 1822 — 93?110 bet.
DOI
:
10.5962/bhl.title.492
. 2018-yil 5-dekabrda qaraldi.
- ↑
Dressler, Robert L.
. The Orchids, Natural History and Classification
, 1990.
ISBN
0-674-87526-5
.
- ↑
Quattrocchi, Umberto
.
CRC world dictionary of plant names : common names, scientific names, eponyms, synonyms, and etymology
. Boca Raton, Florida: CRC Press, 2000 — 372 bet.
ISBN
0849326753
.
- ↑
Dressler, Robert L.
. The Orchids, Natural History and Classification
, 1990.
ISBN
0-674-87526-5
.
- ↑
?
Drymoda
“
. Plants of the World Online. Qaraldi: 18-iyul 2021-yil.
- ↑
?
Drymoda
“
. World Checklist of Selected Plant Families. Qaraldi: 18-iyul 2021-yil.
- ↑
Chase, Mark W.; Cameron, Kenneth M.; Freudenstein, John V.; Pridgeon, Alec M.; Salazar, Gerardo; van den Berg, Cassio; Schuiteman, Andre (2015). ?An updated classification of Orchidaceae“.
Botanical Journal of the Linnean Society
. 177-jild, № 2. 151?174-bet.
doi
:
10.1111/boj.12234
.
- ↑
?
Drymoda digitata
“
. Plants of the World Online. Qaraldi: 18-iyul 2021-yil.
- ↑
?
Drymoda gymnopus
“
. Plants of the World Online. Qaraldi: 18-iyul 2021-yil.
- ↑
?
Drymoda latisepala
“
. Plants of the World Online. Qaraldi: 18-iyul 2021-yil.
- ↑
?
Drymoda picta
“
. Plants of the World Online. Qaraldi: 18-iyul 2021-yil.
- ↑
?
Drymoda siamensis
“
. Plants of the World Online. Qaraldi: 18-iyul 2021-yil.
- ↑
Emly S. Siegerist
.
Bulbophyllums and their allies: a grower's guide
. Portland (OR): Timber Press, 2001.
ISBN
978-0-88192-506-7
.
- ↑
Dressler, Robert L.
. The Orchids, Natural History and Classification
, 1990.
ISBN
0-674-87526-5
.
- ↑
Dressler, Robert L.
. The Orchids, Natural History and Classification
, 1990.
ISBN
0-674-87526-5
.
- ↑
Dressler, Robert L.
. The Orchids, Natural History and Classification
, 1990.
ISBN
0-674-87526-5
.
- ↑
Tan, Keng-Hong; Nishida, Ritsuo (2000). ?Mutual reproductive benefits between a wild orchid, Bulbophyllum patens, and Bactrocera fruit flies via a floral synomone“.
Journal of Chemical Ecology
. 26-jild, № 2. 533?546-bet.
doi
:
10.1023/A:1005477926244
.
- ↑
Tan, Keng-Hong; Nishida, R (2005-yil mart). ?Synomone or kairomone?--Bulbophyllum apertum flower releases raspberry ketone to attract Bactrocera fruit flies“.
Journal of Chemical Ecology
. 31-jild, № 3. 497?507-bet.
doi
:
10.1007/s10886-005-2023-8
.
PMID
15898497
.
- ↑
Tan, Keng Hong; Tan, Lin Tze; Nishida, Ritsuo (3?noyabr 2006?yil). ?Floral Phenylpropanoid Cocktail and Architecture of Bulbophyllum vinaceum Orchid in Attracting Fruit Flies for Pollination“.
Journal of Chemical Ecology
. 32-jild, № 11. 2429?2441-bet.
doi
:
10.1007/s10886-006-9154-4
.
PMID
17082990
.
{{
cite magazine
}}
: CS1 maint: date format ()
- ↑
Tan, K.H. (2009). ?Fruit fly pests as pollinators of wild orchids“.
Orchid Digest
. 73-jild, № 3. 180?187-bet.
- ↑
Nakahira, Masataka; Ono, Hajime; Wee, Suk Ling; Tan, Keng Hong; Nishida, Ritsuo (2018-yil dekabr). ?Floral synomone diversification of Bulbophyllum sibling species (Orchidaceae) in attracting fruit fly pollinators“.
Biochemical Systematics and Ecology
. 81-jild. 86?95-bet.
doi
:
10.1016/j.bse.2018.10.002
.
- ↑
Illustrated Encyclopedia of Orchids
ISBN
0-88192-267-6
- ↑
Illustrated Encyclopedia of Orchids
ISBN
0-88192-267-6
ISBN
0-88192-267-6
- ↑
Illustrated Encyclopedia of Orchids
ISBN
0-88192-267-6
ISBN
0-88192-267-6