???? ????? ???????? ????????? ??
'
?????'
????? ????
??
????????? ??????
(
???????
:
Indian Institute of Technology Kanpur?
??
??? ??? ?? ??????
??? ??? ????
??)?
??? ????? ???????? ????? ?? ??
??????? ??? ?????
???
???? ??? ???
????? ???
?? ????? ???? ?? ???????? ???? ?? ??? ???? ????? ?? ????? ???? ??? ????
1960 ???
???????? ??
???? ????? ???? ??? ?? ??? ?? ??? ?? ???? ??? ??? ? ?? ????? ???? ?? ?????? ???? ?????? ??????? (KIAP) ?? ??? ?? ??? ?? ?? ?????? ????? ??????????? ?? ??? ????? ?? ??? ?? ????? ??? ????
[1]
[2]
IIT ?????? 1959 ???
???????? ??
???? ?? ????? ???? ??? ??? ???? ?? ????? ???? ?? ???? ????? 1959 ??? ?????? ?? ???? ????? ??? ??????? ???? ??????????? ????? ???? ?? ?????? ????? ??? ??? ???? ??? ??? ???? 1963 ??? ? ????? ???? ?????? ??? ?? ????? ??? ????? ?? ???? ? ????? ???? ??? ?? ? ???? ?????? ???? ?? ??? ????
[3]
????? ?????? ?? ????? ?? ???? ??? ?? ????? ?????? ????
???? ???? ?? ???? ?? ??? ?? ???????????? ?? ?? ??????????? (????
??? ??? ??
?
?? ?? ??
?
???? ??????
????? ???? ??
?????????
?
????????? ??????
? ????????? ?? ??????? ????? ?????
????????? ?? ??? ??
?
??????? ????? ?????????
? ??? ????? ???? ?? ???????? ??? ????? ????????? ) ?? ??? ???? ?? ?????? ???? ?????? ??????? ?? ??? ? IIT ?????? ?? ?????? ????????? ??? ?????? ????????? ??? ??? ??.
[4]
????? ???? ?? ???? ???????? ?? ?? ????? ??? (?? ?? ??? ?? 2002 ??? ????? ???????? ?? ??? ??? ??? ??? ???)?
[5]
???? ??????? ??? ????? ???????? ?? ??????? ??? ? IIT ?????? ??????? ????? ?? ????? ?? ???
????????
?? ???? ????? ????
[6]
[7]
???? ??????? ???? IIT ?????? ??? ???? 1963 ??? ???? ???? ?? ??? IBM 1620 ???? ?????? ?????? ??? ???? ??????? ????? ?? ??? ??? ?????
???? ????????? ?? ????
? ??? ??????? ??? ?? ??????? ?? ??? ?????? ?? ??? ??? ????????? ???????? ?? ??????? ??? ??????? ???? ?? ?????? ????
????????? ?? ?????????? ??
???? ????
?
? ?? ?????? ?? ???? ??? ? ??
[8]
IIT- ?????? ??? ??????? ?????? ??? ??? ???
[9]
1971 ??? ? ????? ???? ?? ??????? ????? ??? ???????? ??? ??? ???? ?????? ??????? ???? ??? ? ?? ?? ????? ??? ??? ???? ??? ?? ??? ?? ???? ???? ?????
[10]
1972 ??? ? KIAP? ??????? ?? ?????? ??? ?? ?? ?????? ?? ??? ?? ??? ?? ?????? ?? ??????? ?? ????? ?? ???? ???? ?? ?? ???? ??? ????? ?? ???? ????? ??? ??? ??? ???? ???? ??
?? ????? ???? ?? ?????? ?????? ????? ?????? ???? ??? 1995 ??? ???? ??? ??? ????
????? ???
[
?????
]