Yel universitetı (ing. Yale) - AQ?n ın Connecticut ?tatının New Haven ?aharenda urna?qan xosusıy universitet , Urmale gol ligası a?zası.

Ya? buyınca Yale universitetı AQ?nın ocence universitetı. Ayıruca. Bakalavriat maktabe, Yale College ham Yale xoquq maktabe kin tanılu al?an. Son?ısın bernica dawlat citakcelare, prezidentlar tamamla?an. 1861 yılda Yale Xoquq Mak?tabe AQ?ta berence tapqır Ph.D. daracasen birgan uqu yortı.

Universitetnın aktivları 20 milliard dollar endowmentan tora (kulame buyınca AQ?ta ikence). Kitapxanalarda 12.1 million?a yaqın kitap saqlana. Bakalavriat studentları kubesenca irekle san?at olkasen saylıy.

Yale belan Harvard universitetı ozaq yıllar dawamında konda? uqu yortları bulıp sanala.

Yale universitetının qu?amatları ? ‘Elis’ ham ‘Yalies’.

Tarix [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1701.nce yılnın 9.cı oktyabrenda ‘An Act for Liberty to Erecet a Collegiate School’ qanunı raslan?annan son, James Pierpont citakcelegenda bertorkem ke?elar uzlarenen ?axsi kitapların Yale universitetına berence kitapxanaga tap?ırıla.

1718 yılda universitet New Haven ?aharena kuca.

Egermence ?asır ba?ında Yale, ba?qa Urmale gol ligası uqu yortları belan berrattan, aq tanle bay amerikan studentların calep ituga unalderelgan sayasatne qabul ita. Bu sayasat 1970 yılda ?ına tuqtatıla.

Yale universitetının devizı ????? ????? (Yahudi, Urim V'Tumim ? Yaqtliq ham xaqlıq)

Binalar [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Yale universitı zur kulamda kolledj gotik binalar kollektsiasena ia buluı belan bilgele. ?ular arasınnan Louis Kahn Yale Art Gallery ham Center for British Art, Eero Saarinennın Ingalls Rink, Ezra Stiles ham Morse College, Paul Rudolphnın Art & Architecture Binası. Yalenın kup kena binaları 1917-1931 yıllarda neo-Gotika stilenda icat itelgan. Kampusta?ı in borın?ı binalarnın berse ? Connecticut Hall Georgian stilenda e?langan.

Campus [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Yale 12 toraq kolledjdan tora. Bu sistema Oxford ham Cambridge universitetlarınnan urnak al?an. Harber collegenın uzena xas arxitektur uzencaleklare bar. Bakalavrlar, nindi kolledjda uqularına qaramastan, Yaledage ike menga yaqın kurslarnın telasa qaysısın saylap ala. Toraq binalar ma?hur ?aheslar isemnaren yorta.

1. Berkeley College, Yalenın berence ximayacese
2. Branford College, universitet urna?qan berence ?ahar
3. Calhoun College, AQ?nın vitse-prezidentı iseme
4. Davenport College, New Haven ?aharen ba?lap cibargan ke?e
5. Eara Stiles College, Yale Prezidentı
6. Jonathan Edwards College, Princeton universitetının oyı?tırucılarının berse
7. Morse College, Morze kodın uylap tabucı
8. Pierson College
9. Saybrook College, Yale oyı?tırıl?an ?ahar
10. Silliman College, Yale professorı Benjamin Silliman iseme
11. Timothy Dwight College, Yalenın berjulı ike prezidentı iseme belan atal?an
12. Trumbull College, Connecticutnın governorı iseme

Ke?elar [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Prezidentlar

1. Timothy Dwight V (1887?1899)
2. Arthur Twining Hadley (1899?1921)
3. James Rowland Angell (1921?1937)
4. Charles Seymour (1937?1951)
5. Alfred Whitney Griswold (1951?1963)
6. Kingman Brewster, Jr. (1963?1977)
7. Hanna Holborn Gray (1977?1978)
8. A. Bartlett Giamatti (1978?1986)
9. Benno C. Schmidt, Jr. (1986?1992)
10. Howard R. Lamar (1992?1993))
11. Richard C. Levin (1993?2016)
12. Peter Salovey (2016? )

Tanıl?an taliblar [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

AQ?ları prezidentları [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1. George H. W. Bush,
2. Bill Clinton,
3. George W. Bush,
4. Vitse-prezident Dick Cheney
5. William Howard Taft
6. Gerald Ford.

Nobel bulage laureatları= [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1. George Akerlof
2. Raymond Davis Jr.
3. John F. Enders
4. John F. Enders (B.A. 1920).[3] Physiology or Medicine, 1954.
5. John Fenn (Ph.D. 1940).[4][5] Chemistry, 2002.
6. Murray Gell-Mann (B.S. 1948).[6] Physics, 1969.
7. Alfred G. Gilman (B.S. 1962).[7] Physiology or Medicine, 1994.
8. Ernest Lawrence (Ph.D. 1925).[8] Physics, 1939. Lawrence Livermore National Laboratory Lawrence Berkeley National Laboratory are named for him.[9]
9. Joshua Lederberg (Ph.D. 1948).[10] Physiology or Medicine, 1958.
10. David Lee (Ph.D. 1959).[11] Physics, 1996.
11. Sinclair Lewis (B.A. 1908).[12] Literature, 1930.
12. Lars Onsager (Ph.D. 1935).[13] Chemistry, 1968.
13. Edmund Phelps (Ph.D. 1959). Economics, 2006.
14. Dickinson W. Richards (B.A. 1917).[14] Physiology or Medicine, 1956.
15. William Vickrey (B.S. 1935).[15] Economics, 1996.
16. George Whipple (A.B. 1900).[16] Physiology or Medicine, 1934.
17. Eric Wieschaus (Ph.D. 1974).[17] Physiology or Medicine, 1995.

Sıltamalar [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Yale universitetınin rasmi bite