한국   대만   중국   일본 
Канада ? Wikipedia Эчт?лекк? к?ч?

Канада

Сылтамалар ?ст??
Wikipedia ? ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Канада latin yazuında])
( Kanada битенн?н юн?лтелде)
Канада
Байрак
Илтамга
Шигарь A mari usque ad mare  Edit this on Wikidata
Башкала Оттава
Халык саны 36 991 981 ( ?анис?п , 2021)  Edit this on Wikidata
Нигезл?нг?н 1 июль 1867  Edit this on Wikidata
С?гать кушагы Стандарт атлантик вакыт, ?з?к вакыт зонасы, Тау с?гать кушагы, Т?ньяк Американ К?нчыгыш с?гать поясы, UTC?07:00 , UTC?06:00 , UTC?05:00 , UTC?04:00
Р?сми тел инглиз теле , француз теле
География
М?йдан 9,984,670 км²
ДД?Б 487 метр  Edit this on Wikidata
Координатлар 56°N 109°W  Edit this on Wikidata
С?яс?т
Канун чыгару органы Канада парламенты
Д??л?т башлыгы III Карл / III Carlz
Башлык исеме Канаданы? баш министры
Х?к?м?т башлыгы ?астин Тр?до
Карта
Икътисад
ТЭП $2 206 764 миллион (2020)  Edit this on Wikidata
Акча бер?млеге Канада дуллыры
Эшсезлек д?р???се 7% (2014) [1]
Туу к?рс?ткече 1.57 (2021) [2]
КП?И 0.936 (2021) [3]
Яш?? озынлыгы 83.62 ел (2021) [4]
Пинс? яше 65 яшь
Джини коэффициенты 32.1 (2005)
Башка м?гъл?мат
Ярд?м телефоннары
Автомобил х?р?к?те ягы у?
Челт?р к?ч?неше 120 вольт [5]
Телефон коды +1
ISO 3166-1 коды CA
ХОК коды CAN
Интернет домены .ca

Канада ( ингл.   Canada [?kæn?d?] ( i ) ; фр.   Canada [kanad?] ( i ) ) ? Т?ньяк Америкада урнашкан д??л?т. Д?ньяда Россияд?н со? м?йданы буенча икенче урында тора. 3 океан бел?н юыла. Канаданы? бары тик бер к?ршесе бар ? АКШ .

Канаданы? башкаласы ? Оттава ш???ре.

Канада - Т?ньяк Америкадагы ил. Бу д?ньяда икенче и? зур ил. Канаданы? башкаласы - Оттава ш???ре. Илне? р?сми телл?ре - инглиз ??м француз телл?ре. Канада халкы 38 миллион кеше (2021) т?шкил ит?. Халыкны? к?пчелек ?леше Кушма Штатлар бел?н чикт?н ерак т?гел яши. Илне? и? эре ш???рл?ре - Торонто, Монреаль ??м Ванкувер. Торонто - Канаданы? м??им икътисадый ?з?ге ??м д?ньяда и? куркынычсыз ш???рл?рне? берсе. Бу Канаданы? и? тыгыз урнашкан ш???ре. Монреаль - зурлыгы буенча икенче ш???р. Монреальда бары тик бер ген? р?сми тел - француз теле. Ванкувер - илне? ?ченче и? зур ш???ре. Бу Канаданы? этник ??м тел ягыннан и? к?пт?рле ш???рл?рене? берсе. Илд? карарга кир?кле урыннар к?п. Ниагара шарлавыгы, м?гаен, д?ньядагы и? атаклы шарлавык. Бу матур урын туристларны б?тен ?ирд?н ??леп ит?. Ул Канада ??м АКШ арасындагы чикт? урнашкан. Канадада милли парклар к?п. Алар саклана торган ??м илне? т?рле регионнарын т?къдим ит?. Банф - Канаданы? и? борынгы милли паркы. Канада ?семлекл?ре бик к?п т?рле. Канадада яфраклы, катнаш ??м ылыслы урманнар бар. Илне? т?ньягында тундра урнашкан, аны арктик ч?л алмаштыра. Канадада т?рле хайваннар яши. Канадада т?ньяк боланнары (Т?ньяк Америкада - карибу), опоссумнар, кондызлар, ак аюлар ??м сарык-?гезл?р яши. Илне? табигый сулыкларында балыкларны? т?рле т?рл?ре яши.

( https://www.interactive-english.ru/topiki/604-canada/ сайтындагы “Canada” статьясыны? т?р?ем?се.)

Атаманы? килеп чыгуы [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Канада с?зе XVI гасырда х?зерге Квебек территориясенд? яш?г?н лаврентиан ирокезларыны? ?ле лаврентиан теленн?н т?р?ем? итк?нд? авыл с?зен а?лата.

География [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Канада территориясене? к?нбатыш ?леше таулы, к?нчыгыш ?леше тигезлек, т?ньяк ??м ?лешч? т?ньяк-к?нчыгыш ярлары ? т?б?нлек, к?нчыгыш ярлары тек?, к?нбатышта ярлары ис? бик биек. Кыйтганы? урта ?леше ??м Канада Арктика архипелагыны? кыйтгага тоташкан урыны тигезлек ??м платолардан гыйбар?т. Гудзон култыгыны? ?йл?н?-тир?се т?б?нлек. Лаврентий калкулыгы, ?з?к тигезлекл?р, Б?ек тигезлекл?р бар. Канаданы? к?нбатыш читенд? Кордильер таулары , к?ньяк-к?нчыгышта Аппалач таулары урнашкан. Уран , тимер , никел , бакыр , тутыя , кургашын, алтын ??м к?меш , ташк?мер, нефть , табигый газ чыганаклары бар.

Климаты ? Канаданы? т?ньяк ?лешенд? арктик ??м субарктик, к?ньякта уртача континеталь. Гыйнварны? уртача темпертурасы т?ньякта -30°…-35°С, к?ньякта -18°…-20°С, июльне? уртача темпертурасы т?ньякта +4…+7°С, к?ньякта +16…+18°С. К?нбатыш яр буенда еллык явым 2500 ммдан артык, к?нчыгыш яр буенда 1250 ммгача, ?з?к т?б?кл?рд? 400?250 мм, т?ньякта 150 ммдан азрак.

Канадада елгалар к?п, алар, нигезд?, кар ??м я?гыр сулары бел?н туена. Ике й?зд?н артык эре к?л бар.

Канадада т?ньяк боланы, мускус ?гезе, ак аю, котып т?лкесе, лемминг, котып куяны, тундра кыртавыгы, ябалак, поши , бизон, дикобраз, б?ре , кондыз ?.б. хайваннар яши. Елагалар ??м к?лл?р балыкка бай. Милли парклар: Банф, Вуд-Баффало, Глейшер, ?аспер, Йо?о ??м башкалар.

Тарих [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Канаданы? т?п халкы ? эскимослар ??м индейлар. 15 гасыр азагында Канадага аурупалылар кил? башлаган. Французлар Пор-Руаял ??м Квебекка нигез салганнар (1600?08). Квебек Я?а Франция м?ст?мл?к?сене? (колониясене?) ?з?ге булып калды. 1620-елларда Канада территориясенд? беренче Англия м?ст?мл?к?се ? Я?а Шотландия барлыкка килде.  ?идееллык сугыш  (1756?63) н?ти??сенд?  Б?екбритания  Я?а Францияне басып алган. 1791 елда Квебек 2 вилаятьк? (Югары ??м Т?б?н Канадалар) б?ленг?н.

С?яс?т [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Канада ? конституцион монархия.

Административ б?лен? [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Канада 11 провинцияг? ??м 3 территорияг? б?лен?:

Провинциял?р:

  • Альберта
  • Британ Колумбиясе
  • Квебек
  • Манитоба
  • Я?а Шотландия
  • Нью-Брансуик
  • Ньюфаундленд ??м Лабрадор
  • Онтарио
  • Эдуард ша?зад? утравы
  • Саскачеван

Территориял?р:

  • Нунавут
  • Т?ньяк-К?нбатыш территориял?р
  • Юкон

Д??л?т гимны [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

(беренче р?сми куплеты)

Халык [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Тел [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Канадада икетеллелек бар. Инглиз ??м француз телл?рен д??л?т телл?ре итеп кабул иттел?р.

Дин [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Христианлык ― Канадада и? эре дин, 2011 елда ил халкыны? 67,2 % ын т?шкил итк?н христианнарны? к?бесе католиклар . Динн?рг? ышанмаучылар ― 23,9 %. Башка динн?р: Ислам (3,2 %), ?инд дине (1,5 %), сикх (1,4 %), буддистлар (1,1 %) ??м я??дл?р (1,0 %) [6] .

Канада татарлары [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Канадада яш??че татарларны? т?г?л саны билгеле т?гел. И?тимагый чараларда актив р?вешт? й?зг? якын кеше катнаша [7] . Монреальда ел саен Сабан туе ?тк?рел?.

Илд? яш??че татарлар арасында ?лк?н буын в?килл?ре нигезд? Кытай , Урта Азия , Т?ркия илл?ренн?н к?ченеп килг?н. Яшь буын ис? ? со?гы елларда уку бел?н Канадага килеп, монда т?пл?неп калган татарлар.(?)

Экономика [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

М?д?ният [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Спорт [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Кызык фактлар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Иск?рм?л?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

  1. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  2. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  3. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  4. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  5. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  6. ↑ The Daily ? 2011 National Household Survey: Immigration, place of birth, citizenship, ethnic origin, visible minorities, language and religion . Statistics Canada (May 8, 2013).
  7. ↑ Переводчик - самая татарская профессия! (рус.)
  8. ↑ ?тил?р к?не

Сылтамалар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Мәкалә төпчеге
 Бу ? м?кал? т?пчеге .
Сез м?кал?не ?зг?ртеп ??м м?гъл?мат ?ст?п , Википедия проектына ярд?м ит? аласыз.
М?мкинлек булса, бу иск?рм?не т?г?лр?кк? алыштырырга кир?к .
Чыганак ? https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Канада&oldid=3527445