“ Югарыда, Рейн башланган ?ирд? “ (алманча Oben am jungen Rhein ) ? м?йданы ??м халык саны буенча д?ньяда и? кечкен?л?рне? берсе булган Лихтенштейн Кен?злегене? д??л?т гимны. Биш куплеттан торган башлангыч шигырьне рухани Якоб Йозеф Яух (алманча Jakob Josef Jauch ) 1850 нче елларда ук язган булган, к?е итеп ? элек т?, б?ген д? ? Б?екбританияне? God save the Queen (King) музыкасы кулланыла. Ул аз гына ?зг?ртелеп башкарыла. Х?зерге вакытта Якоб Йозеф Яух текстыны? беренче ??м со?гы куплетлары гына р?смил?штерелг?н.

Гимнны? р?сми тексты (1963 елдан бирле) [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Гимнны? 1920-1963 еллардагы тексты [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Oben am deutschen Rhein
Lehnet sich Liechtenstein
An Alpenhoh’n.
Dies liebe Heimatland
Im deutschen Vaterland
Hat Gottes weise Hand
Fur uns erseh’n.

Wo einst St. Lucien
Frieden nach Rhatien
Hineingebracht.
Dort an dem Grenzenstein
Und langs dem jungen Rhein
Steht furchtlos Liechtenstein
Auf Deutschlands Wacht .

Lieblich zur Sommerzeit
Auf hoher Alpen Weid
Schwebt Himmelsruh’.
Wo frei die Gemse springt,
Kuhn sich der Adler schwingt,
Der Senn das Ave singt
Der Heimat zu.

Von grunen Felsenhoh’n
Freundlich ist es zu seh’n
Mit einem Blick:
Wie des Rheins Silberband
Saumet das schone Land
Ein kleines Vaterland
Vom stillen Gluck.

Hoch lebe Liechtenstein,
Bluhend am deutschen Rhein,
Glucklich und treu.
Hoch leb’ der Furst vom Land,
Hoch unser Vaterland,
Durch Bruderliebe Band
Vereint und frei.

Гимнны? язылу ??м ?зг?ртел? тарихы [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Бил?п торган ?ире б?л?к?й ген? булса да, Лихтенштейн Кен?злегене? б?генге Аурупадагы роле к?пк? зуррак, ???миятлер?к ??м гыйбр?тле д?. Бу вазгыять тормыш д?р???се и? югарылардан булган ??м кайбер??л?р бер д? юкка “к?рл? д??л?т” дип кимсетк?н илне? д??л?т гимнында ??м со?гысыны? язылу ??м ?зг?ртел? тарихында да чагылыш тапкан.
Кен?злек халкында популяр ?ыр булып китс? д?, Якоб Йозеф Яух (1802-1859) язган “Oben an jungen Rhein” ?ырыны? т??ге кат ки? ??м д?р???ле катлам алдында башкарылуы 1895 елда гына Вадуц ш???рчегенд? булган. ?йтерг? кир?к, рухани шагыйрь Россия империясенд? туган булган, ?мма ?сеп ?итк?ч Швейцарияне? Ури кантонына, борынгы заманнардан ук ?зене? ата-бабалары яш?г?н ?ирг? к?чеп китк?н. ^[1] Ул и?ат итк?н шигырьд?н к?ренг?нч?, шул заманнарда Лихтенштейн чынбарлыкта алман ?ире булып саналган, г?рч? аны? бел?н ?ирле кен?з идар? итс? д?. Яух текстыны? беренче куплетында гына am yungen Rhein ( яшь Рейн янында) с?зл?ре булган, башка куплетларда кен?злек Алманияг? б?йл?п куелган: deutscher Rhein (алман Рейны) ??м steht auf Deutschland's Wacht (Алмания сагында тора) т?ш?нч?л?ре кулланылган. 1918-1920 елларда, Алмания Икенче б?тенд?нья сугышында ?и?елг?ч, ?ле анысын да “алманныкы” дип ?зг?ртк?нн?р. ??м Лихтенштейн Кен?злеге олы д??л?тне? символик коллыгыннан 1963 елда, д?ньяк?л?м с?яс?тт? я?а борылыш башлангач кына котыла алган. Н?ти??д? “алман” бавы булган куплетларны т?шереп калдырганнар, ? р?смил?штерелг?н беренче ??м со?гы куплетларда Рейн елгасы я?адан “яш?реп китк?н”. ^[2]
??м Австрия , Швейцария ??м Алмания чикл?ре арасында кысылып калган к?рл? ил, Пиреней ярымутравындагы Андорра кен?злеге кебек ?к, с?яси ымсынуларны бастырып торучы ?ирле б?л?к?й буфер д??л?т ролен? ?йл?неп кайткан. Тегенд? д?, монда да олырак ??м ку?тлер?к д??л?тл?р б?л?к?й Андорра ??м Лихтенштейн б?йсезлегене? ??м иминлегене? гаранты булып торалар. ?зара ызгышып китм?с ??м кабат м?гън?сез империячел кыргыйлыкка ?йл?неп кайтмас ?чен.
”К?рл? д??л?тл?р” д?ньяда мен? шулай “ч?ч?к атып” яши. Кыскасы, Россия ?чен тагын бер гыйбр?т...

1. ↑ https://de.wikipedia.org/wiki/Jauch_(Urner_Geschlecht)
2. ↑ https://de.wikipedia.org/wiki/Oben_am_jungen_Rhein