Сербияд? ислам
(
серб.
Ислам у Срби?и
) ?
Сербия
территориясенд?
ислам
дине. Р?сми м?гъл?матлар буенча, Сербия халкыны? (8 772 ме? кеше) 3,10 % ы (221 ме? кеше) ? Ислам дине тарафдары (
2020
)
[1]
. Ислам ? Сербияне? традицион динн?ренн?н берсе. Сербия м?селманнарыны? к?пчелеге ?
с?ннил?р
.
Сербияд?
Ислам
XIV
?
XV гасырларда
ил территориясе
Госманлы империясе
кул астында булганда кабул ителг?н.
1521 елда
т?рекл?р
,
ма?арларны
?и?еп, ил территориясен кулга т?шер?.
Урта гасыр
Сербиясе Госманлы империясен? кушылганнан со?, ислам биред? и? ки? таралган динг? ?верел?. К?п кен? славяннар ислам динен кабул итк?н, илд? халыкны исламлаштыру барган, шулай ук к?нчыгыштан бирег? т?рекл?р ??м башка м?селман халыклары к?чеп килг?н.
Т?рек с?ях?тчесе
??лия Ч?л?би
1660 елда
Белградта
яш??че 98 ме? кешене? 21 ме?е м?селман булмавын, 77 ме?ене? м?селман булганын, ш???рд? эшл?п килг?н 35 м?четне? исемен терк?п калдырган
[2]
.
1688
?
1690 елларда
Австро-Венгрия империясе
гаск?ре ил территориясен кире кайтарып алгач, к?п кен?
м?четл?р
?имертел?, ?имерелми калганнары
христиан
(
католик
) чирк?вен? ?верел?.
1690
?
1717
??м
1739
?
1789 елларда
я?адан госманлылар кул астына керг?ч, м?четл?р кире ?з х?лен? кайтарыла, ремонтлана, я?алары т?зел?.
Ил территориясе госманлылардан азат ителг?ч,
XIX гасырдан
ислам динене? т?эсире кими, к?п кен? м?четл?р ?имертел?.
Сербия м?селманнары, нигезд?, босниялел?р,
албаннар
, м?селман
чег?нн?р
, милл?те буенча м?селман булганнар ??м
гораннар
(ингл.)
татар.
.
Сербияд? м?селман халкы
2010 елдагы
280 ме? (ил халкыны? 3,7 % ы) урынына
2030 елда
377 ме? (ил халкыны? 5,1 % ы) булыр, дип фаразлана
[3]
.
Сербияд? ислам тарафдарлары ике аерым оешмага берл?шк?н:
Босния ??м Герцеговинаны?
Ислам ??мгыятен? буйсынган,
Белградта
урнашкан Сербияд? Ислам ??мгыяте (
Islamska zajednica Srbije
) ??м 2007 елда нигезл?нг?н,
Нови-Пазарда
урнашкан Сербия Ислам ??мгыяте (
Islamska zajednica u Srbiji
).
Байраклы м?чете
бинасы
XVII гасырны?
икенче яртысында т?рек солтаны (
1687
?
1691 елларда
)
С?л?йман II
(
1642
?
1691
) ф?рманы буенча иске м?чет урынында т?зелг?н, дип уйланыла.
1717
?
1739 елларда
Сербияне
австриялел?р
басып алгач, м?чет
католик
чирк?ве итеп ?зг?ртел?,
т?рекл?р
Белградны кире яулап алганнан со?, я?адан
м?четк?
?верел?.
1868 елда
Сербия кен?зе
Михаил Обренович
(рус.)
татар.
(
1823
?
1868
) м?гариф ??м чирк?? эшл?ре министрына гам?лд?ге м?четл?рне? берсен (
Байраклы м?четен
) сайларга ??м м?селман дини йолаларын башкару ?чен яраклы ит?рг? боера.
1935 елда
Белградта борынгылыкны саклау турындагы карар бел?н беренче тапкыр д??л?т тарафыннан саклауга алына.
2004 елны?
18 мартында
Косовода чуалышлар
(ингл.)
татар.
вакытында
албаннарны?
православ
чирк??л?рен яндыруына ?авап итеп, радикаль яшьл?р т?ркеме тарафыннан м?чет таланган, ут т?ртеп яндырылган
[4]
[5]
.