Пума
Халыкара ф?нни исем	Puma concolor L. , 1771 [1] [2]
Таксономик ранг	т?р [1] [2]
Югарырак таксон	пумы [d] [1] [2]
Шушы чыганакларда тасвирлана	Словарь тегов Метрополитен-музея [d] , Мейер энциклопедик с?злеге (1888-1889) [d] , Брокгауз ??м Ефрон энциклопедик с?злеге [d] , Брокгауз ??м Ефронны? кече энциклопедик с?злеге [d] , Британ энциклопедиясене? XI басмасы (1910-1911) [d] ??м New International Encyclopedia [d]
Башлану вакыты	300 тысячелетие до н. э.
Пума Вики?ыентыкта

Пума яки тау арысланы , кугуар (латинча Puma concolor ) ? имез?чел?р сыйныфына, м?челел?р гаил?сен? караган пумалар ыругыннан ерткыч ??нлек.

К?ньяк ??м Т?ньяк Америкада яши. Пумалар ыругыны? и? зур в?киле.

Т?не озынлыгы 100-180 см, койрыгы озынлыгы 60-75 см, биеклеге 61-76 см, авырлыгы 105 кг ?ит? (ата пума).

К?бесенч? боланнарны аулый.

Пума атамасы кечуа диг?н индеец кабил?сене? теленн?н чыккан.

Тасвир [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Зурлыгы буенча м?челел?р гаил?сене? и? зур в?килл?ре:

1. юлбарыс
2. арыслан
3. ягуар
4. пума

Гад?тт? ата пума авырлыгы 60-80 кг т?шкил ит?, ана пума 20-30% ?и?елр?к.

Пума т?не бик сыгылмалы, озынча, аяклары биек т?гел, башы чагыштырмача зур т?гел. Арткы аяклары алгылардан шактый авыррак. Койрыгы озын, к?чле.

Аяклары ки?, ?ткен тырнаклары бел?н, арткы аякта 4, алгы аякта 5 бармак.

Йоны бик куе, л?кин кыска, тупас, бер т?ст? (шу?а к?р? латинча concolor атала). ?итк?н пума йоны соры-к?р?н яки к?р?н-сары т?ст?.

Пума балалары йоны куерак, кара таплар бел?н капланган. Баштарак к?зл?ре з??г?р т?ст?, со?рак к?р?н яки г?р?б? т?ст? була. 9 айга йонда таплар юкка чыга.

Кайчандыр пума б?тен Америкада яш?г?н, л?кин со?рак АКШта ?терелг?н диярлек, тик Флоридада ??м тауларда сакланган. Х?зер пума Канаданы? Юкон иленн?н Патагонияг? кад?р тора.

Пума тигезлект?н 4700 м биеклект?ге тауларга кад?р очрый, тау, ылыс урманнарында, тропик урманнарда, пампаста (Америка даласы) да тора.

Пума 6 м озынлыкта, 2,5 м биеклект? сикер? ала, кыска арада 50 км/с?г тизлек бел?н й?гер? ала.

Тормыш [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

К?чле аякларына к?р? пума тау битл?ренд? ??м агачларга ?и?ел менеп й?ри.

Пума - ялгыз аучы. К?бесенч? т?нл? боланнарны аулый, л?кин тычкан , тиен , куян , к?се , маймыл , кошлар , балык , кондызларны ашый ала. Х?тт? койот , сел??сен , б?ре , б?т?н пума, аллигаторга ????м ит? ала.

Юлбарыс ??м леопардтан аермалы буларак пума йорт хайваннарына да ????м ит? - терлек, этл?р, м?чел?р, кошлар.

К?з?т?чел?р буенча пумалар гризли ??м ?итк?н барибалны ?тер? алган. Альфред Брем буенча пума бик кыю ??нлек, х?тт? ягуарны куа ала.

Т?бигатьт? пуманы? дошманы юк, л?кин АКШ тауларында пумалар ??м б?рел?р арасында чын сугыш бара.

Пума бик сир?к кешег? ????м ит?, гад?тт? читл?теп ?т?рг? тырыша, л?кин т?нл?, тиз х?р?к?тл?н?че, т?б?н?к буйлы ялгыз кешег? ????м ит? ала.

Табигатьт? пума 18-20 ел яши.

?д?бият [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Соколов В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. ? М.: Рус. яз., 1984. ? С. 107. ? 10 000 экз.
• Пума ? статья из энциклопедии ≪Кругосвет≫
• Сьеса де Леон, Педро. Хроника Перу. Часть Первая. ? Киев, 2008 (пер. А. Скромницкий). Архивировано 9 июля 2012 года.
• Online Etymology Dictionary
• Florida Panther Facts (23 марта 2012). Проверено 9 марта 2016.
• ≪K.A. Logan, L.L. Sweanor≫ ? Desert Puma: Evolutionary Ecology and Conservation of an Enduring Carnivore, 2001 ? С. 21 ? ISBN 1-55963-867-2

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5} Integrated Taxonomic Information System ? 1998.
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q82575https://wikidata.org/wiki/Track:P815
2. ↑ ^{2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5} Mammal Species of the World : A Taxonomic and Geographic Reference / D. E. Wilson , D. M. Reeder ? 3 ? Baltimore : JHU Press , 2005. ? 35, 2142 p. ? ISBN 978-0-8018-8221-0
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q25439894https://wikidata.org/wiki/Track:Q5092https://wikidata.org/wiki/Track:Q14644999https://wikidata.org/wiki/Track:Q1645059https://wikidata.org/wiki/Track:Q1538807