Wikipedia ? ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Санак latin yazuında])
Сана?к
, Компью?тер
(
ингл.
computer
? ≪санап чыгаручы≫) ? саны чикл?нг?н арифметика яки мантыйк операциял?рен ясау ?чен программалана алган гади ?айланма. Операциял?рне? т?ртибе ?зг?ртел? алу с?б?пле, санакны к?п т?рле м?сьал?л?рне чиш?д? кулланып була.
"Компьютер" с?зе кулланышка 1613 елда керс? д?, б?генге термин м?гън?сен? 20 гасырны? урталарында гына кер?. Беренче программалана алган ?и?азлардан цивилизациябезне? с?нагый инкыйлаб чоры булган 18 гасыр азагы - 19 гасыр башында ?итештерел? башлый (
?лег? д? сакланган 1801 елгы программалана алучы тукыма ?айланмасы сур?те
).
|
|
|
Ш?п м?кал?
 Intel 80486DX2 процессорыны? ?ст ягы
 Intel 80486DX2 процессорыны? аст ягы
?з?к эшк?рткеч ?айланма
(процессор)
? санак системасыны? санак (компьютер) программасыны? системаны? т?п арифметик, мантыйк ??м кер?/чыгу гам?лл?рен башкару ?чен к?рс?тм?л?рен ?т??че ?леше. Санакта (компьютерда) ?з?к эшк?рткеч ?айланма миг? аналогик роль уйный. Т?шенч? санак (компьютер) с?н?гатенд? кименд? 1960-ынчы еллардан бирле кулланылышта й?ри. ?з?к эшк?рткеч ?айланмаларны? формасы, дизайны ??м коралланышы и? элек мисалларга караганда шактый ?зг?рг?н, ?мма фундаменталь эшл?ве к?бесенч? шул ук булып кала.
Зур машиналарда, ?з?к эшк?рткеч ?айланма ?чен бер яки к?бр?к басма платасы кир?к. Ш?хси санакларда ??м кечкен? эш станциял?ренд? ?з?к эшк?рткеч ?айланма микропроцессор (микроэшк?рткеч) дип аталган бер кремний чипта урнаша. 1970-енче еллардан башлап ?з?к эшк?рткеч ?айланмаларны? микропроцессор т?ркеме б?тенл?й диярлек башка ?з?к эшк?рткеч ?айланмалар кулланылышларын узып кит?. Х?зерге заман ?з?к эшк?рткеч ?айланмалар ? й?зл?рч? тоташтыру эн?л?ре булган, зурлыгы д?рт квадрат сантиметрдан азрак булган корпуста зур масштаблы микросхемалар.
|
|
Ш?п р?сем
 CAD ярд?ме бел?н ясалган коленвалны? 3D (?ч ?лч?нешле) моделе
|
|
Бел?сезме…
|
|
