Вятка губернасы
, яки
В?тке губернасы
[2]
[3]
(
рус.
Вятская губерния
,
удм.
Ватка губерния
) ?
Россия империясене?
административ бер?млеге.
1796 елда
Вятка калгайлыгыннан чыккан. Элекке Вятка губернасы территориясенд? х?зерге
Удмуртияне?
??м
Киров ?лк?сене?
зур ?лешл?ре урнаша.
1708?1710 елларда
Петр I
илне ?иде губернасына б?лг?н. Вятка иле Казан, Себер ??м Архангельск губерналары арсында б?ленг?н; Себер губернасына аны? т?п ?леше керг?н.
Реформа буенча, Себер губернасын ?з?ге Тубыл иде, л?кин беренче Себер губернаторы Вятканы яхшырак к?рг?н. 1711?1715 елларда Вятка Себер губернаны? хакыйкый ?з?ге иде.
Я?а реформа буенча, Себер губернасы эченд? ?ч (Вятка, Саликам ??м Тубыл) провинция барлыкка килг?н. Вятка провинциясе эчен? ?иде дистрикт барлыкка килг?н. 1721 елда К??гер дистрикты Саликам провинциясе составына тапшырылган.
1780 елгы административ реформа буенча, Вятка провинциясе ??м Казан губернасыны? к?ньяк ?язл?ре Вятка калгайлыгына берл?штерелг?нн?р.
1796 елда
Вятка губернасы барлыкка кил?.
1918 елда Советск ?язе барлыкка кил?.
1919 елда
Т?ньяк Нократ тау округы
барлыкка, л?кин ел ?тк?ч, ул юкка чыкты.
1920 елда Алабуга, Сарапул, ??м Глазов ?язл?ре, шулай ук Малмыж, ?р?ем, ??м Яра? ?язл?ре Пермь губернасы,
Татарстан АССРга
,
В?т?к А?
??м
Мари А?
составына тапшырылганнар.
1921 елда Омутниск ?язе барлыкка кил?.
1923 елда Орлов ?язе исемен
Халтурин ?язе
н? исемен алыштырды.
1924 елда Советск ?язе, ? 1928 елда ? ?р?ем ?язе юкка чыгарла.
1929 елда Вятка губернасы юкка чыгарыла, ? аны? территориясе Т?б?н Новгород ?лк?се составына кер?.
1775 елда барлыкка килг?н Вятка
калгайлыгы
башта 13 ?язг? (Вятка, Орлов, Глазов, Сарапул, Алабуга, Слободской, Кайгород, ?р?ем, Котельнич, Царевосанчурск, Малмыж, Яра? ??м Нулин) б?ленг?н.
1796 елда
, Кайгород ??м Царёвосанчурск ?язл?р юкка чыгарылганнар.
№
|
?яз
|
?язне? ?з?ге
|
М?йдан,
кв. чакрымларда
|
Халык саны, кеше
[1]
|
1
|
Вятка ?язе
|
Вятка
(25 008 кеше)
|
5224,1
|
192 208
|
2
|
Глазов ?язе
|
Глазов
(3 509 кеше)
|
25 166,3
|
368 567
|
3
|
Алабуга ?язе
|
Алабуга
(9 674 кеше)
|
7729,0
|
241 005
|
4
|
Котельнич ?язе
|
Котельнич
(4 240 кеше)
|
10 066,6
|
276 749
|
5
|
Малмыж ?язе
|
Малмыж
(3 165 кеше)
|
14 651,0
|
280 427
|
6
|
Нулин ?язе
|
Нулин
(4 764 кеше)
|
5806,1
|
180 707
|
7
|
Орлов ?язе
|
Орлов
(3 256 кеше)
|
12 974,2
|
213 479
|
8
|
Сарапул ?язе
|
Сарапул
(21 398 кеше)
|
13 108,1
|
408 058
|
9
|
Слободской ?язе
|
Слободской
(10 051 кеше)
|
24 092,2
|
213 650
|
10
|
?р?ем ?язе
|
?р?ем
(4 413 кеше)
|
10 174,0
|
289 188
|
11
|
Яра? ?язе
|
Яра?
(4 808 кеше)
|
11 519,0
|
366 773
|
Уезды
|
Халык саны
|
руслар
|
арлар
|
чирмешл?р
|
татарлар
|
коми-пермяклар
|
башкортлар
|
типт?рл?р
|
Губерния, тулаем алганда
|
3030831
|
77,4%
|
12,5%
|
4,8%
|
4,1%
|
…
|
…
|
…
|
Вятка
|
192208
|
99,5%
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
Глазов
|
368587
|
54,7%
|
41,6%
|
…
|
2,1%
|
1,5%
|
…
|
…
|
Алабуга
|
241005
|
53,3%
|
21,9%
|
3,1%
|
16,3%
|
…
|
3,7%
|
1,7%
|
Котельнич
|
276749
|
99,7%
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
Малмыж
|
280427
|
53,8%
|
23,8%
|
3,7%
|
18,6%
|
…
|
…
|
…
|
Нулин
|
180707
|
99,9%
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
Орлов
|
213479
|
97,6%
|
…
|
…
|
…
|
2,4%
|
…
|
…
|
Сарапул
|
408058
|
71,3%
|
24,0%
|
…
|
1,8%
|
…
|
1,2%
|
…
|
Слободской
|
213650
|
95,0%
|
2,9%
|
…
|
2,0%
|
…
|
…
|
…
|
?р?ем
|
289188
|
69,5%
|
…
|
25,3%
|
4,8%
|
…
|
…
|
…
|
Яра?
|
366773
|
86,0%
|
…
|
13,9%
|
…
|
…
|
…
|
…
|
Еллар буенча халык саны
[4]
:
Ел
|
1851
|
1858
|
1897
|
1910
|
Халык саны
|
1 818 752
|
2 123 904
|
3 082 788
|
3 747 000
|
Исеме
|
|
Алексей Ступишин
|
1780?1783
|
Платон Мещерский
|
1783?1792
|
Михаил Голенищев-Кутузов
|
1792?1796
|
Исеме
|
|
Степан Жихарев
|
01.01.1780?08.04.1785
|
Фёдор Желтухин
|
08.04.1785?01.04.1796
|
Сергей Зиновьев
|
01.04.1796?05.09.1798
|
Исеме
|
|
Степан Тютчев
|
05.09.1798?12.04.1800
|
Алексей Латышев
|
12.04.1800?08.02.1802
|
Павел Рунич
|
08.02.1802?31.08.1804
|
Василий Болгарский
|
02.09.1804?15.04.1808
|
Фёдор Брадке
|
03.07.1808?23.03.1816
|
Павел Добринский
|
23.03.1816?23.12.1824
|
Андрей Рыхлевский
|
08.01.1825?24.01.1830
|
Ефим Ренкевич
|
24.01.1830?19.03.1834
|
Кирилл Тюфяев
|
13.04.1834?29.05.1837
|
Александр Корнилов
|
01.06.1837?27.02.1838
|
Иван Хомутов
|
27.02.1838?02.10.1840
|
Александр Мордвинов
|
10.10.1840?30.08.1842
|
Аким Середа
|
06.12.1843?08.04.1851
|
Николай Семёнов
|
08.04.1851?22.11.1857
|
Николай Муравьёв
|
22.11.1857?06.09.1859
|
Михаил Клингенберг
|
06.09.1859?04.01.1863
|
Владимир Струков
|
10.01.1863?08.03.1866
|
Николай Компанейщиков
|
11.03.1866?14.03.1869
|
Валерий Чарыков
|
14.03.1869?05.12.1875
|
Николай Тройницкий
|
02.01.1876?13.07.1882
|
Аполлон Волков
|
15.07.1882?05.02.1887
|
Алексей Анисьин
|
05.02.1887?02.08.1894
|
Фёдор Трепов
|
04.08.1894?09.07.1896
|
Николай Клингенберг
|
11.07.1896?19.10.1901
|
Павел Хомутов
|
19.10.1901?23.12.1904
|
Алексей Левченко
|
23.12.1904?10.06.1906
|
Сергей Горчаков
|
10.06.1906?27.03.1909
|
Пётр Камышанский
|
06.04.1909?02.11.1910
|
Иван Страховский
|
02.11.1910?1915
|
Андрей Чернявский
|
1915?1916
|
Николай Руднев
|
1916?1917
|
|
---|
| Губерналар
| | |
---|
?лк?л?р
| |
---|
Б?йле илл?р
| |
---|
|