Марсель Зарипов
Туган телд? исем	Марсель Харис улы Зарипов
Туган	23 октябрь 1931 ( 1931-10-23 ) ССРБ , РСФСР , ТАССР , Сарман районы , Янурыс
?лг?н	6 гыйнвар 2017 ( 2017-01-06 ) (85 яшь) РФ , ТР , Казан
Яш?г?н урын	Зур Кызыл урам, 59 , Казан [1]
Милл?т	татар
Ватандашлыгы	→ РФ
?лма-матер	Казан (Идел буе) федераль университеты
??н?ре	язучы, журналист, т?р?ем?че
Б?л?к ??м премиял?ре	, Татарстанны? атказанган м?д?ният хезм?тк?ре Х?с?ен Ямашев исеменд?ге премия

Марсель Харис улы Зарипов ( 1931 елны? 23 октябре , ССРБ , РСФСР , ТАССР , Сарман районы , Янурыс ? 2017 елны? 6 гыйнвары , РФ , ТР , Казан ) ? татар язучысы, журналист, Татарстан АССР ( 1981 ) ??м РСФСР ( 1987 ) атказанган м?д?ният хезм?тк?ре, Г. Тукай исеменд?ге Д??л?т б?л?ге ( 1987 ) ??м Татарстан АССР журналистларыны? Х?с?ен Ямашев исеменд?ге премиясе ( 1972 ) лауреаты. ССРБ журналистлар ??м язучылар ( 1970 елдан ) берлекл?ре ?гъзасы. ?с?рл?рен рус теленд? яза. Абыйсы Изаил Зарипов ( 1927 ? 1999 ) шулай ук язучы ^[2] .

Т?р?ем?и х?ле [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Ул 1931 елны? 23 октябренд? Татарстан АССРны? Сарман районы Янурыс авылында хезм?тк?р гаил?сенд? туган. ?нисе к?п буыннар муллалык итк?н руханилар н?селенн?н. Балачагы шул районны? Петровка-Завод авылында уза, шунда ?иде сыйныф т?мамлап, 1946 ? 1951 елларда Петровка спирт заводында гади эшче булып эшли. 1951 ? 1955 елларда ССРБ Х?рби ди?гез флотында хезм?т ит?. Х?рби хезм?тт?н кайткач, ≪ Татнефть ≫ берл?шм?се каршындагы кыска курслы бораулау кадрлары м?кт?бенд? укып, электромонтер ??н?рен ?зл?штер? ??м 1958 елны? к?зен? кад?р ≪?лм?тнефть≫ идар?сенд? нефть промыселларында эшли. Шушы елларда аны? ?лм?т ш???р газетасы ≪Знамя труда≫ битл?ренд? беренче ?д?би язмалары к?рен? башлый. 1958 елда Марсель Зариповны ?леге газета редакциясен? ?д?би хезм?тк?р итеп алалар ^[3] . Монда эшл?? чорында ул экстерн т?ртибенд? ?лгерг?нлек аттестатына имтихан тота ??м Казан д??л?т университетыны? рус теле ??м ?д?бияты б?леген читт?н торып т?мамлый ( 1966 ). 1958 елдан ? ??н?ри журналист ??м язучы.

И?аты [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Марсель Зарипов ? ?д?биятка зур тормыш т??риб?се туплап, журналистлык эше аша килг?н язучыларны? берсе. Аны? беренче хик?ял?ре (≪Дед Матвей≫, ≪Сюрприз≫, ≪Портрет≫, ≪Чужой медовый месяц≫ ?. б.) республика ??м ?ирле матбугатта алтмышынчы елларда басылып чыга. ?итмешенче елларда ?дип очерк жанрына игътибарын к?бр?к юн?лт? ??м бу ?лк?д? сизелерлек у?ышларга иреш?. Аны? ≪Кара алтын чишм?се≫ ( рус.   Родники черного золота , Р. Сабиров бел?н берг? язылган), ≪Семберд?н Казанга х?тле≫ ( рус.   От Ульяновска до Казани , Жан Миндубаев бел?н берг? язылган), ≪И кадерле туган як≫, ≪Тугызынчы биеклек≫ ( рус.   Девятая высота ), ≪Уракчы егетл?р≫ ( рус.   Жнецы ), ≪Вершины≫, ≪Читл?рне? ширб?т ае≫ ( рус.   Чужой медовый месяц ), ≪Фатирга ордер≫ ( рус.   Ордер на квартиру ) кебек татар ??м рус телл?ренд? басылып чыккан очерк китаплары тормыш материалына бай ??м актуаль я?гырашлы булулары бел?н аерылып тора. Очерк ??м публицистика ?лк?сенд?ге и?ади у?ышлары ?чен Марсель Зарипов 1972 елда Татарстан журналистларыны? Х?с?ен Ямашев исеменд?ге премиясе бел?н б?л?кл?нде.

Марсель Зарипов т?р?ем? эше бел?н д? ш?гыльл?н?, к?п кен? татар язучыларыны? романнарын ??м хик?ял?рен рус телен? т?р?ем? итте: ?мирхан Еникине? ≪?йтелм?г?н васыять≫ ( рус.   Завещание , 1966 ), Гариф Ахуновны? ≪Артышлы тау буенда≫ ( рус.   За горой Артыш , 1973 ), Нурихан Ф?ттахны? ≪Ител суы ака торур≫ ( рус.   Итель река течет , 1978 ), Вакыйф Нуруллинны? ≪Аккан су юлын табар≫ ( рус.   С ношей гору не обходят , 1982 ) ?. б.

Журналистлык эше [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1959 елдан ? ≪Знамя труда≫ ( ?лм?т ) ш???р газетасы редакциясе хезм?тк?ре. 1962 ? 1966 елларда ? ≪Советская Татария≫ газетасыны? нефть районнары буенча ?з х?б?рчесе. 1966 елдан , чирек гасыр, ≪Советская Россия≫ (рус.) татар. газетасыны? Татарстан буенча махсус корреспонденты булып эшли. Анда республика тормышына багышланган, ?ткен икътисади ??м и?тимагый м?сь?л?л?рне к?т?рг?н ме?л?п м?кал? бастыра. 1992 ? 1998 елларда ? ≪ Татар-информ ≫ м?гъл?мат агентлыгы хезм?тк?ре. 2000 елдан ≪Сам хозяин≫ газетасында умартачылык б?леген алып бара. ≪Татар иле≫ ? ≪Татарские края≫ гомумтатар г??итен оештыручыларны? берсе ^[4] .

2017 елны? 6 гыйнварында Казанда 85 яшенд? вафат ^{[5] [6]} . Питр?ч районы Салкын Чишм? авылы зиратында ?ирл?нг?н.

Б?л?кл?ре, мактаулы исемн?ре [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• 1972 ? Татарстан АССР журналистларыны? Х?с?ен Ямашев исеменд?ге премиясе
• 1981 ? Татарстан АССР атказанган м?д?ният хезм?тк?ре
• 1987 ? РСФСР атказанган м?д?ният хезм?тк?ре
• 1987 ? Тукай премиясе
• ≪Б?лл?р кал?м ? Хрустальное перо≫ республика конкурсы лауреаты

Гаил?се [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Хатыны Саяра Зарипова. ^[7]

Х?тер [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• 2022 елда рус теленд? Т?б?н Кама ш???ре турында ≪Махсус максатлы ш???р≫ ( рус.   Город особого назначения ) диг?н китабы н?шер ителг?н. ^[7]

Кызыклы факт [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Марсель Зарипов ? Татарстан Республикасында Г. Тукай исеменд?ге Д??л?т премиясен? лаек булган берд?нбер журналист. ^[7]

Иск?рм?л?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Чыганаклар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1. Сарман районы энциклопедиясе (т?з?че-м?х?ррире Дамир Гарифуллин ), 1 нче том: Чаллы, 2000.
2. Ил?амлы Сарман. Антология ( т?з?че-м?х?ррире Дамир Гарифуллин ). Казан : Яз, 2017, 65-66нчы бит. ISBN 978-5-95-00696-1-1

Сылтамалар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Марсель Зарипов. 2022 елны? 24 гыйнвар к?ненд? архивланган . ≪?дипл?р≫ порталы ( ?хм?т Дусайлыны? ш?хси порталы )
• Марсель Харис улы Зарипов. ≪Милл?тт?шл?р≫ порталы

Моны да карагыз [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]