Т?йм?сар яки клавиатура  ? нинди д? булса ?айланманы идар? ит? ?чен яки м?гъл?матлар керт? ?чен билгел?нг?н т?ртип буенча урнашылган т?йм?л?р комплекты ^[1] . Кагыйд? буларак, т?йм?л?рг? кул бармаклары бел?н басалар.

Т?йм?сар дип т?йм?ле электромузыка коралын да атыйлар ^[1] .

Т?йм?сарны? ике т?п т?ре була: музыка ??м ?лифба-саннар т?йм?сарлары.

Музыка т?йм?сарлары [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Музыка т?йм?сарлары музыка коралында уйнар ?чен ясалганнар. Аларда т?йм?л?р ?ыелмасы бар. Шул т?йм?л?рг? билгеле тавыш зурлыклары туры кил?. Т?рле диапазонны т?йм?сарларны очратырга була. Кул бармаклары ?чен т?йм?сарлар ничек рояльд?, органда, клавесинда, челестада, синтезаторда, шулай ук баянда, аккордеонда ??м башка коралларда бар.

Шулай ук т?б?лдерекле т?йм?сарлы музыка коралларын очратырга була. Аларда аяк бел?н уйный торган т?йм?л?р р?те була.

Т?йм?сарлы музыка кораллары т?йм?ле музыка коралларына кер?л?р.

?лифба-саннар т?йм?сарлары [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

?лифба-саннар т?йм?сарлары техник ??м механик ?айланмаларны ( язу машинасын, санакны , калькуляторны, касса аппаратын, т?йм?ле телефонны ) идар? ит? ?чен кулланылалар. ??р бер т?йм?г? бер яки бернич? билгел?нг?н символлар туры кил?. Т?йм?л?р ти?д?шлекл?ре бел?н т?йм?сард? эшли торган гам?лл?р санын куб?йтеп була.

Электро ?айланмага м?гъл?матне т?йм?сар бел?н керт? ? ?ыю дип атала. Механик яки электрон язу машинасында ? бастыру дип атала.

Т?йм?сарга карамыйча с?зл?рне ?ыю ысулы бар ? ≪сукыр≫ ?ыю ысулы дип атала.

Саннар т?йм?сарлары [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Сан т?йм?сарым ? саннар ?ыю ?чен ясалган бер берсен? якын урнашкан саннар т?йм?л?ре барлыгы. Шундый т?йм?сарларда ике т?рле саннар урнашуы була.

Телефоннарда т?йм?л?рд?ге саннар зурлыгы сулдан у?га ??м ?ст?н аска таба арта торган т?йм?сарлар кулланыла. Шулай ук, мондый т?рле т?йм?сарлар ишек телефоннарында, ??м башка аудио элемт? чараларында ( м?с?л?н, Skype программасында ), шулай ук дистанцион идар? ит? пультларында ( м?с?л?н, телевизор бел?н идар? ит? пультларында ) кулланыла.

Калькуляторларда т?йм?л?рд?ге саннар зурлыгы сулдан у?га ??м астан ?ск? таба арта торган т?йм?сарлар кулланыла. К?п т?рле санак т?йм?сарларында у? яктан, калькулятордагы т?йм?сар кебек сан б?леге бар.

Санак т?йм?сары [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Т?п м?кал? : Санак т?йм?сары

Санак т?йм?сары ? санакка м?гъл?мат керт? ?чен ясалган т?йм?сар ( керт? ?айланмасы ). Ки? тарату алдылар IBM PC/AT сери?ле санаклар бел?н т?эмин ителг?н т?йм?сарлар ??м аларны? к?черм?л?ре. Аларны ≪PC/AT т?йм?сарлары≫ дип яки ≪AT-т?йм?сарлары≫ дип атыйлар, ??м аларда 101 яки 102 т?йм?л?р була.

IBM PC ??м IBM PC/XT сери?ле санаклар бел?н т?эмин ителг?н т?йм?сарларда 83 яки 84 т?йм?л?р булган ^[2] .

AT-т?йм?сарларында т?йм?л?р урнашуы гомуми кабул ит? схемасына буйсына. Ул инглиз ?лифбасындагы х?рефл?рне ?инел итеп ?ыю ?чен ясалган.

105 т?йм?ле IBM / Windows санак т?йм?сары ??еме   к · б · ?
Esc		F1	F2	F3	F4		F5	F6	F7	F8		F9	F10	F11	F12		PrtSc SysRq	Scroll Lock	Pause Break
																	Ins	Home	PgUp		NumLk	/	*	?
																	Del	End	PgDn		7	8	9	+
																					4	5	6
																		↑			1	2	3	Ent
																	←	↓	→		0		,

??йк?лл?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• ≪Санак т?йм?сарына≫ Костанай ш???ренд? ( Казакъстан ) ??йк?л куелган ^[3] .
• Т?йм?сарга Екатеринбурда 2005 елда ??йк?л куелган ^[4] .

Иск?рм?л?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

?д?бият [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Воройский Ф.С. Информатика. Новый систематизированный толковый словарь-справочник. ? Введение в современные информационные и телекоммуникационные технологии в терминах и фактах. ? М .: ФИЗМАТЛИТ, 2003. ? Б. 760. ? ISBN 5-9221-0426-8 .