한국   대만   중국   일본 
Гал?мне? тарихы ? Wikipedia Эчт?лекк? к?ч?

Гал?мне? тарихы

Wikipedia ? ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Гал?мне? тарихы latin yazuında])
Гал?мне? тарихы
  Гал?мне? тарихы Вики?ыентыкта

Гал?мне? тарихы яки Космогония ( грек.   κοσμογον?α, κ?σμο? ? Гал?м, γον? ? туу) ? гал?ми ?исемн?р ??м аларны? системалары: йолдызлар , йолдызлар тупланышлары, томанлыклар , Кояш системасы , планеталар , иярченн?р , астероидлар , кометалар , метеоритлар хасил булуын ??м ?сешен тикшер?че ф?н .

Гал?мне? ?сеш д?верл?ре

Космогоник процессларны ?йр?н? - астрофизиканы? максатлары берсе.

Заманча ф?нни космогония астрофизикага таянып, Гал?мне? барлыкка кил?ен, шул ис?пт?н бар астрономик объектлар хасил булуын тикшер?.

Космология б?генге Гал?мне? т?зелешен, ?зг?решл?рен тикшер?, ? Космогония Гал?мне? барлыкка кил?ен ?йр?н?.

Ф?нни космогоник т?гълиматлар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Зур Шартлау теориясе буенча Гал?м барлыкка кил? мизгеленд? гад?тт?н тыш тыгыз ??м кайнар хал?тенд? булган, ?леге хал?т сингулярлык дип атала.

Гомум кабул ителг?н заманча космогоник ??м космологик г?м?н ? Зур Шартлау теориясе булып тора, кайбер галимн?р Big Bang инглиз с?зл?ре ?чен татар теленд? Зур Б?р? ? д?реср?к т?р?ем?се булып саныйлар, ч?нки ?леге процесс гади шартлауга охшаш булмаган.

1948 елда эшк?ртелг?н Стационар Гал?м теориясе реликт нурланышны ачканнан со?, ?з тарафдарларын югалткан диярлек.

Гал?мне? яше [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Гал?мне? яше ? Зур Шартлаудан со? узган вакыт. Заманча ф?нни ис?пл??л?рг? караганда ( WMAP9 н?ти??л?ре) Гал?мне? яше 13,830 ± 0,075 млрд ел т?шкил ит?. ≪Планк≫ телескоп-иярчене буенча Галимне? яше 13,798 ± 0,037 миллиард ел т?шкил ит?.

Гал?мне? эволюциясе [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Заманча ф?нни караш т?б?нд?ге теориял?рг? таяна:

Гал?мне? тарихы т?б?нд?ге д?верл?рг? б?лен?:

  • Планк д?вере ? ?леге чордан бирле заманча физика эшли башлый. Бу д?верд? Гал?мд? матд? энергиясе ~10 19 ГэВ, тыгызлыгы ~10 97 кг/м³, температурасы ~10 32 К булган. Гал?м бик бериш, изотроп, югары энергия тыгызлыклы мохит булган. 10 ?43 секундтан со?, ?леге д?вер т?мамланган ??м гравитацион т?эсир итеш? б?т?н фундаменталь т?эсир итеш?л?рд?н аерылган.
  • Инфляцион д?вер ? ?леге чорда Гал?мне? зурлыгы бик тиз арткан, ахырында Гал?м бик кайнарланган.
  • Нурланыш ?стен булу д?вере ? Башлангыч Гал?мне? т?п д?вере: температура кими барган, н?ти??д? электроз?гыйфь т?эсир итеш? к?чле т?эсир итеш?д?н аерылган, со?рак кварклар хасил булган, нуклеосинтез чорында гад?тт?ге химик элементлар формалашкан.
  • Матд? (тузан) ?стен булу д?вере . Шул чорны? башында электромагнит нурланышы матд?д?н аерылган ??м реликт фон барлыкка килг?н. Со?рак кара?гы гасырлар барган, алар т?мамланганнан со? беренче йолдызлар нурланышы ян? матд?не ионлаштырган.
  • Λ-?стен булу д?вере . Заманча д?вер.

Тереклекне? хасил булуы ? Гал?мне? кил?се д?вере, х?зер матд? ?з-?зен оештыра ала.

Беренчел нуклеосинтезны? т?п т?ш реакциял?ре беренче 3 минутта узган.
Д?вер Эволюция ?аббл даимие
Инфляцион
Нурланыш ?стен булу
Тузан д?вере
-?стен булу
WMAP ??м Planck буенча космологик параметрлар
WMAP Planck
Гал?мне? яше t 0 млрд.ел 13.75±0.13 13.81±0.06
H 0 км/с/МПк 71.0±2.5 67.4±1.4

Моны да карагыз [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

?д?бият [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

  • Космогония / Б. Ю. Левин, С. Б. Пикельнер // Конда ? Кун. ? М. : Советская энциклопедия, 1973. ? С. 251-254. ? (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969?1978, т. 13).
  • Космогония / Е. Л. Рускол // Конго ? Крещение. ? М. : Большая Российская энциклопедия, 2010. ? С. 431-433. ? (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. *Ю. С. Осипов ; 2004?, т. 15). ? ISBN 978-5-85270-346-0 .
  • Хромов Г. С. Планетарные туманности: Физика. Эволюция. Космогония. ? М. : Наука, Глав. ред. физ.-мат. лит., 1985. ? 296 с. ? УДК 523.85.22(G).

Сылтамалар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]