Арча вулысы ( рус. Арская волость ) ? 1781 елдан 1930 елга кад?р гам?лд? булган Казан наместиклыгыны? , Казан губернасыны? ??м ТАССРны? юк ителг?н административ-территориаль бер?млеге. Казаннан К?нчыгышка 60 чакрым ераклыкта, Татарстанны? Т?ньяк ?лешенд? урнашкан. Административ ?з?к ? Арча авылы.

Тарих [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Арча вулысы территориясе 1552 елга кад?р Казан ханлыгында , 1552 елдан 1708 елга кад?р Россия патшалыгы Казан патшалыгында урнашкан, 1708 елдан 1781 елга кад?р Казан губернасыны? Казан ?язенд? урнашкан.

1781 елда Арча ?язе составында барлыкка кил?.

1781 елдан 1796 елга кад?р Казан наместниклыгыны? Арча ?язе составына, 1796 елдан 1920 елга кад?р Казан губернасыны? Казан ?язе составына кер?, 1920 елны? 25 июненн?н декабрьг? кад?р Татарстан АССР Казан кантоныны? административ-территориаль бер?млеге, 1920 елны? декабренн?н 1930 елны? 23 июлен? кад?р Татарстан АССР Арча кантоныны? административ-территориаль бер?млеге булып тора.

Я?а Кишет , Кармыш , Чыпчык ??м М?лм? вулыслары бел?н чикт?ш булган (1890).

1924 елда Кармыш вулысы ис?бен? зурайтыла.

1930 елны? 10 августында Арча вулысы юкка чыгарыла, аны? территориясе Арча районына тапшырыла. ^[2]

Административ б?ленеш [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1883 елда Арча вулысында 22 община, 21 торак пункты (Арча, Кишм?т, Ашабаш ?.б.) ??м 1473 йорт ху?алыгы булган. Крестъян ?ирене? м?йданы 52,7 км², с?р? ?ирл?ре 237,9 км² т?шкил итк?н. ^[3]

1890 елда вулыста 23 торак пункты ??м 2182 йорт ху?алыгы булган. ?ирне? м?йданы 251,65 км² т?шкил итк?н. ^[4]

1897 елда вулыста 27 авыл ?ирлеге булган. ^[5]

1926 елны? 1 гыйнварында вулыста 45 авыл ?ирлеге, 60 торак пункты ??м 6718 йорт ху?алыгы булган. Вулысны? м?йданы 710 км² т?шкил итк?н. ^[1]

Халык [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1883 елда халык саны 11160 кеше т?шкил итк?н, шул ис?пт?н ир-атлар ? 5660 ?ан, хатын-кызлар ? 5500. ^[3]

1885 елда халык саны 11555 кеше т?шкил итк?н.

1890 елда халык саны 12735 кеше т?шкил итк?н, шул ис?пт?н ир-атлар ? 6360 ?ан, хатын-кызлар ? 6375. ^[4]

1897 елда халык саны 14126 кеше т?шкил итк?н. ^[5]

1926 елда вулыста 20229 кеше яш?г?н. ^[1] Т?п милл?тл?р: татарлар , руслар .

Шулай ук карагыз [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Казан ?язе
• Арча кантоны
• Балтач вулысы
• Воскресенски вулысы
• Ильинка вулысы

Сылтамалар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Список селений Казанской губернии 1908.pdf / Облако Mail.ru
• ГПИБ | Вып. 4. : Губернии Нижне-Волжской области. [Казанская, Симбирская, Саратовская, Самарская, Астраханская. ? 1883.
• ГПИБ | Губернии : I Архангельская ? XXV Нижегородская. ? 1892. ? (Статистика Российской империи; 15).
• АРЧА ВУЛЫСЫ (Арская волость) ? Милл?тт?шл?р
• Территориальное и административное деление Союза ССР на 1-е января 1926 г.

Чыганаклар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1. Татар энциклопедия с?злеге (Татарский энциклопедический словарь, на татарском языке) / Гл. ред. М.Х. Хасанов; Отв. ред. Г.С. Сабирзянов. ? Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 2002. ? 830 с.: ил. ISBN 5-902375-01-0
2. Татар энциклопедиясе : 6 томда / баш м?х?ррир М. Х. Х?с?нов. ? Казан : Татар энциклопедиясе институты, 2008-. ? 27 см.; ISBN 978-5-902375-04-5
3. Волости и гмины 1890 года. ? СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. ? (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская ? XXV Нижегородская. ? 1892. ? 380 с. разд. паг. ? (Статистика Российской империи; 15).
4. Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 ? 8. ? СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 ? 1886. ? 8 т. Вып. 4. : Губернии Нижне-Волжской области. [Казанская, Симбирская, Саратовская, Самарская, Астраханская]. ? 1883. ? VI, 247 с.
5. Берстель, К.П. Список селений Казанской губернии : изд. Казан. Губерн. Зем. Управы / К.П. Берстель. ? Казань : Типо-лит.И.В.Ермолаевой, 1908 .- 264с.
6. Территориальное и административное деление Союза ССР на 1-е января 1926 г. / РСФСР. Нар. комиссариат внутренних дел. Стат. отд. ? М. : Изд-во Гл. упр. коммун. хоз-ва НКВД, 1926. -284 с. : ил., табл.. ? .

Иск?рм?л?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]