Александр Калган чуаш. Александр К?лкан
А.Д.Антонов ( 1912-1988 )
Тугач бирелг?н исеме:	Александр Дмитриевич Антонов
Туу датасы:	7 гыйнвар 1912 ( 1912-01-07 )
Туу урыны:	Казан губернасы Я?а М?ртле
?лем датасы:	19 ноябрь 1988 ( 1988-11-19 ) (76 яшь)
?лем урыны:	Чабаксар
Милл?т:	чуаш
Ватандашлык:	Русия империясе   Русия империясе → РСФСР   РСФСР → ССРБ   ССРБ
Эшч?нлек т?ре:	укытучы, язучы
И?ат ит? еллары:	1928-1988
Юн?леш:	проза, драматургия, т?р?ем?
Жанр:	драма, шигырь, м?с?л, ?кият
И?ат ит? теле:	чуаш теле
Дебют:	≪ Н. Шелебиг? ≫ ( 1928 )
Б?л?кл?р:
ЧАССР атказанган с?нгать эшлеклесе ( 1945 )

Александр Калган ( чын исем-фамилиясе Александр Дмитрий улы Антонов , чуаш. К?лкан Александр Дмитриевич ) ( 1911 елны? 25 декабре ( 1912 елны? 7 гыйнвары ), Казан губернасы , Я?а М?ртле ? 1988 елны? 19 ноябре , Чабаксар ) ? язучы, драматург, т?р?ем?че. Чуаш АССР язучылар берлегене? ?аваплы с?ркатибе ( 1935 - 1941 , 1948 елдан ). Чуаш АССРны? атказанган с?нгать эшлеклесе ( 1945 ). ССРБ язучылар берлеге ?гъзасы ( 1940 елдан ).

Т?р?ем?и х?ле [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1911 елны? 25 декабренд? ( 1912 елны? 7 гыйнварында ) Казан губернасы ( х?зерге Татарстанны? Буа районы ) Я?а М?ртле авылында кер?стиян гаил?сенд? туган. Туган авылы м?кт?бен, ?бид? 2нче баскыч м?кт?бен, Казан чуаш педагогия техникумын , Татар д??л?т педагогия институтын , ССРБ язучылар берлеге каршындагы югары ?д?би курсларны ( 1958 ) т?мамлаган. Чуаш техникумын т?мамлагач, Татарстан АССР , Башкортстан АССР чуаш авылларында, со?рак Белорет ш???ренд? фабрика-завод ?идееллык м?кт?бенд? тел-?д?бият укыта.

1935 елдан Чабаксарда . Сугыш алдыннан Чуаш АССР язучылар берлегене? ?аваплы с?ркатибе булып, ≪ Пионер сасси ≫ газетасында, ≪ Хат?р пул ≫ балалар журналында м?х?ррир булып эшли. Сугыш елларында Чуаш АССР министрлар шурасы каршындагы с?нгать эшл?ре идар?се башлыгы булып тора. 1945 елны? сентябренн?н ? К.В. Иванов исеменд?ге Чуаш д??л?т академия драма театрыны? ?д?би б?лек м?дире. 1948 елда Чуаш АССР язучылар берлегене? ?аваплы с?ркатибе итеп сайлана. Бернич? ел ≪ Т?ван Ат?л ≫ ?д?би-н?фис ?лманахыны? м?х?ррире була. 1958 елдан ? ??н?ри язучы.

И?аты [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Беренче шигырьл?ре Казанда , Чуаш педагогия техникумында чыгарылган кулъязма журналда басыла. Аны? башлангыч и?атына шагыйрьл?р П. Хузангай , Н. Шелебины? т?эсире зур була. Матбугатта беренче шигыре ( Н. Шелебиг? багышлап язылган ) 1928 елда Казанда чыгучы ≪Утам≫ ?лманахында басыла. ≪ К?зге ч?ч? ≫, ≪ Кырлар кызы ≫, ≪ Комсомол -тимерче ≫ кебек шигырьл?ренд? хезм?т кешесен? дан ?ырлый.

Беренче зур ?с?ре ? чуаш хатын-кызыны? авыр язмышына багышланган к?п актлы ≪Аниса≫ драмасы. ?леге драма Чуаш АССРны? 15 еллыгына багышланган драма ?с?рл?ре б?йгесенд? 1нче премия ала. Язган пьесалары ( ≪Алим≫, ≪Аниса≫, ≪Авлантарч?c≫ (?йл?ндердел?р), ≪Маргарита ?ч ала≫ ) театрда зур у?ыш бел?н куела.

И?атында шигърият зур урын алып тора, бигр?к т? сатира ?с?рл?рен, м?с?лл?рне к?п яза. ?ырлар авторы буларак та ки? билгеле: ≪ Хыяллар тормышка ашар ≫, ≪ Баллы ?ил?кл?р ≫ кебек ?ырлары халык арасында танылган.

Рус ??м чит ил классикасын, совет язучыларыны? ( У. Шекспир , Н.В. Гоголь , А.Н. Островский , К. Симонов , Н. Погодин ?.б. ) ?с?рл?рен, шуны? эченд? 30дан артык пьесаны, чуаш телен? т?р?ем? итк?н.

Китаплары [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• ≪Аниса≫ ( 1936 )
• ≪Хакл? парне≫ ( 1951 )
• ≪Сар-Иван≫ ( 1956 , 1959 )
• ≪Юптарусем≫ ( м?с?лл?р ) ( 1959 )
• ≪К?вак т?пе≫ ( тат.   З??г?р к?к ) ( с?в?сем, юптарусем, юмореск?сем, памфлетсем ). Шупашкар, 1979.
• ≪Басни≫ ( 1966 ) (рус.)
• ≪Лето красное≫ (рус.)

Б?л?кл?ре, мактаулы исемн?ре [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• 1945 Чуаш АССР атказанган с?нгать эшлеклесе
• 1971 Х?рм?т Билгесе ордены
• ЧАССР югары шурасы президиумыны? ?ч мактау к?газе

?д?бият [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1. Буа ягым-тау ягым ( т?з?че И. ?хм?т?анов ). К.: ТКН, 2000. ISBN 5-298-01000-8
2. Чуваши Татарстана ? Тутарстан ч?ваш?сем ( книга-альбом ]. Чебоксары, 2006.
3. Афанасьев П. Писатели Чувашии. Чебоксары, 2006.
4. Чувашская энциклопедия. Чебоксары, 2008.
5. Энциклопедия чувашской журналистики и печати. Чебоксары, 2014.

Сылтамалар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Калган (Антонов) Александр Дмитриевич (рус.)

Иск?рм?л?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]