Алдар Ис?нгилде ????? ??????????
Туган телд? исем	Алдар Тархан Ис?нгилде ????? ?????? ??????????
Туган	билгесез Идел-Урал
?лг?н	18 май 1740 ( 1740-05-18 ) Минз?л?
Милл?т	татар
Ватандашлыгы	Россия империясе
??н?ре	г?ск?р башлыгы , бай

Алдар ( Алдар Ис?к?ев, Алдар Ис?нгилдин ; билгесез ? 18.05.1740 ????? ??????  ??????????) ? татар тарханы, 1695-1696 елларда Кырым ??м Азов походларында катнашып патша Петр I кулыннан д??л?т наградасы ??м грамота алган сугышчы, Казакъстанны? Россияг? кушуда бик зур хезм?т к?рс?т?че к?п телл?р бел?че дипломат, илче.

Рус патшалыгы халыкны р?химсез из?, кысабашлагач, патшаларга каршы халыкны яуга к?т?рг?н к?т?релеш ?ит?кчесе. Б?р??н ыруыны? башлыгы, 1730 нчы еллар уртасыннан ? Нугай даругасы Б?р??н ыруы вулысыны? старшинасы.

Алдар батыр ? исеме ?ырларда ?ырланган, риваять-риваятл?рд? данланган, тарихи чыганакларда урын алган легендар ш?хес.

Биографиясе [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Алдар (Алдарбай) Ис?к?евне? туу вакыты ачык билгеле т?гел. Фараз буенча, якынча 1660 нчы еллар уртасында Кана елгасы ярында урнашкан авылда (х?зерге Башкортстанны? Б?р??н районы ?тек авылы янында) туган. Н?сел буенча тархан : бабасыны? атасы Байсары, Кадыйрб?к Байбахтин (якынча 1646 елда м?рх?м) ??м атасы Ис?к?й Кадерб?ков тархан титулына ия булганнар. ?. З. ?сф?ндияров буенча, атасы Ис?к?й Кадерб?ков 1681-1684 еллардагы башкорт ихтилалында катнашкан ^[1] .

Патша Петр I б?л?к ителг?н Ыргыз елгасы ярында (Якшымб?т Янтик?ев бел?н берг?), моннан тыш Торгай елгасыны? тамагында (х?зерге Казакъстанны? Акт?б? ?лк?се), Табын калгасе янында ш?хси ?ирл?ре булган ^{[2] [3] [4]} .

1740 елны? 18 маенда Казан даругасы Минз?л? (х?зерге Татарстанны? Минз?л? районы ?з?ге) ш???ренд? к?т?релеш чорында вафат булган.

Х?тер [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Батырны? туган авылы Башкортстанны? Б?р??н районы ?тек авылында батырга ??йк?л куелган. ^[5]
• 2022 елны? 8 августында Б?р??н районыны? ?тек авылы янында Алдар батыр х?рм?тен? мемориаль комплекс ачыла ^[6] . Ист?лек ??йк?ле кенотаф (рус.) татар. (символик кабер) кебек эшл?нг?н, ч?нки батырны? ?ирл?нг?н урыны билгесез ^[6] .

Иск?рм?л?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

?д?бият [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Асфандияров А. 3. Башкирские тарханы ? Уфа: Китап, 2006. ? Б. 81?88. ? 160 б. ? ISBN 5-295-03700-2.
• Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий ? Уфа: Китап, 2009. ? 744 б. ? ISBN 978-5-295-04683-4.
• Таймасов С. У. Башкортостан и Казахстан в период становления Оренбургской губернии ? Стерлитамак, 2006. ? 246 б.
• Таймасов С. У. Башкирско-казахские отношения в XVIII веке ? М.: Наука, 2009. ? 344 б. ? ISBN 978-5-02-037567-3.

Сылтамалар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• А?манов И. ?. Алдакчы // Башкорт энциклопедиясе ? Уфа: ≪Башкорт энциклопедиясе≫ гыйльми-н?шрият комплексы, 2015-2020. ? ISBN 978-5-88185-143-9.
• Башкирские тарханы 2013 елны? 9 декабрь к?ненд? архивланган .
• Б?р??н районы ?тек авылы сайты. 2013 елны? 9 апрель к?ненд? архивланган .