≪Татарстан яшьл?ре≫
|
|
T?р
|
яшьл?р газетасы
|
---|
Формат
|
и?тимагый-с?яси
|
---|
|
Гам?лг? куючы
|
элек
:
ВЛКСМ
?лк? комитеты
х?зер
:
ТР яшьл?р оешмалары советы,
газетаны? редакция советы
|
---|
Баш м?х?рир
|
Атлас Гафиятов
|
---|
Нигезл?нг?н
|
1920
|
---|
Тел
|
татар
|
---|
Публикациял?р туктату
|
1941?1949
|
---|
Т?п офис
|
Казан ш???ре
, Декабристлар урамы, 2 йорт, 8 кат.
|
---|
Тиражы
|
300 000
30 000 ↘
8 430 ↘ (
2017
,
август
)
6 832 ↘ (
2020
,
июнь
)
4 855 ↘ (
2022
,
гыйнвар
)
4 478 ↘ (
2022
,
июль
)
4 882 ↗ (
2023
, № 3
)
4 154 ↙ (
2023
, июль
)
3 924 ↙ (
2024
, гыйнвар
)
|
---|
ISSN
|
1994?8794
|
---|
|
Веб-сайт:
tatyash.ru
|
≪Татарстан яшьл?ре≫
? татар яшьл?рене?
татар теленд?
чыгучы и?тимагый-с?яси газетасы.
"Татарстан яшьл?ре" логотиплары
Исем
|
Еллар
|
Т?п н?сх?д?
|
Х?зерге кирилл имл?сенд?
|
??? ??????
|
Кызыл яшьл?р
|
1920-1938
|
Qzьl Jэ?lэR
|
Яшь сталинчы
|
Яшь сталинчы
|
1938-1942,
1949-1956
|
Татарстан яшьл?ре
|
Татарстан яшьл?ре
|
1956 елдан алып
|
Газетаны
1920 елны?
22 гыйнварында
≪Кызыл яшьл?р≫ исеме бел?н
Б?тенсоюз ленинчыл коммунистик яшьл?р берлеге
тарафыннан, Казан губерна башкарма комитеты органы
[1]
буларак чыгарыла башлый. Гражданнар сугышы елларында газета беренчел д?р???д? яшьл?рне? тыл ??м фронттагы у?ышларына ???мият бир?. Аннары халык ху?алыгын торгызу, ачлык ??м ?имерелекк? каршы тору темалары т?п урын ала. Сугыш елларыны? кил?ен сизеп, газета 1930нчы елларны? икенче яртысыннан х?рби-патриотик т?рбияг? зур игътибар бир?.
1923 елда газета тарафыннан "Яшь инкыйлабчы ?ырлары" ?ыентыгы басылып чыга. Шулай да, газета бастырган кушымталар арасында:
- "Яшь х?б?рчел?р авазы" (3 сан) - 1928-1929
- "Кызыл яшьл?р" Б?реле совхозында - 1932
- "Кызыл яшьл?р" ч?ч?д? - 1932.
Беренче бишъеллыклар чорында газета комсомол к?з?н?кл?рене? хезм?те, я?а эшчел?рне? к?нд?лек тормышын ?зг?рт?, аларны профессиональ оешмаларга керт? турында к?п яза.
И.Сталин
чорында акландыру, татар кызларын комсомол яш?ешен? юн?лт?,
ТАСС?
да балалар х?р?к?тен ?стер?, кечкен? х?б?рчел?рне ??леп ит? бел?н бер р?тт?н халыкны
динг? каршы
коммунистик м?нф?гатьл?рд? т?рбиял?? зур урын ала. Газетаны? махсус б?легенд? кара халык, яшь эшчел?рне? беренче казанышлары басыла. Газетада
Ф. К?рим
,
Г. Минский
,
?. Такташ
кебек танылган язучылар хезм?т ит?. Газета диварларында
Ф. Х?сни
,
Г. Кутуй
,
И. Гази
,
Ш. М?д?ррис
,
?. Еники
не? беренче и?ади у?ышлары д?нья к?р?. Сугышка кад?рге елларда газета битл?ренд?
К.?мири
,
М.??лил
,
М. Максуд
,
Ш. Усманов
,
Г. Толымбай
,
Х. Туфан
, Ш. Ш?хретдинов ?с?рл?рен д? к?реп була.
Репрессиял?р казасы да газетадан тыш ?т? алмыйча, газета хезм?тк?рл?рен? турыдан-туры кагылды. Бу с?б?пт?н к?п хезм?тк?рл?р ике-?ч ай гына эшл?п калалар, елына д?рт?р-биш?р м?х?ррирл?р алмашына.
1941 елда
ир-егет хезм?тк?рл?рне
Кызыл гаск?рг?
чакыру с?б?пле газета чыгудан туктый.
1949 елны
≪Яшь сталинчы≫ исеме бел?н
ТАССР
ВЛКСМ
комитеты органы буларак я?адан чыга башлый. Я?а оешкан газета хезм?тк?рл?ре арасында Ш?р?ф М?д?ррис, Г. Ху?и, Г. Насрый, С. Урайский,
И. Беляев
, Г. Сагидуллин. Бу елларда газета бел?н
М. С?дри
, Д. Ф?йзи,
Н. Д??ли
,
М. Ногман
,
Г. Латыйп
кебек таныклы ш?хесл?р хезм?тт?шлек ит?.
1956 елда газетага "Татарстан яшьл?ре" исеме бирел?, газетаны? форматы ?зг?ртел?, ??м тиражы 15 000 дан?г? кад?р арта. Халык ху?алыгыны? ?сеше, Татарстандагы я?а нефть ятмаларын ?зл?штер?е, шу?а комсомол яшьл?рене? зур ?леш керт?е газетаны? бу елдагы т?п юн?лешл?рен т?шкил ит?. Озакламый газета битл?ренд? я?а вакыйгалар яктыртыла башлый: нефтьчел?р тормышы, КамАз, Т?б?н Кама нефть химиясе комбинаты т?зелешл?ре
[1]
. Коммунистик д?нья к?реше, социализм тарафларындагы к?р?ш, социалистик б?йгел?рд? катнашуга ?нд?? ??м башка бу вакытны? и? м??им д??л?т пропагандалаган темалар да газетада т?п урын ала. Социалистик б?йгел?р арасында:
- "Язгы ч?ч? батыры"
- "Икм?к фронты герое".
Елдан ел газетада и?тимагый, ягъни яшь кешене? эчке д?ньясына кагылышлы темалар, зур игътибар ??леп ит? башлый.
1965 елда
хатлар б?леге м?дире Суфия ?хм?това тарафыннан
"Серд?ш" с?хиф?се
ачыла
[2]
. Татар кешесе ?зене? кайгылары, шатлыклыклары яки ?зен? ген? чишелм?слек сораулары бел?н ки? уртаклашу кыры таба. Бу с?хиф?д?
Ф?рит Х?ким?анов
, Галия Р?имова, Ф?рит Галиев эшл?п алалар. Бу елларда с?хиф?не? ?стер?ен? и? зур ?леш кертк?н ике тугрылыклы, озак еллар хезм?т итк?н Суфия ?хм?това бел?н
Рина Зарипова
ис?пл?н?.
1974 елда т?рле башка басмалар бел?н бер р?тт? газета
Декабристлар урамында
я?а т?зелг?н бинага к?чен?.
"?зг?ртеп кору" елларында яшьл?рне? газета бел?н кызыксынуы шактый арта: тираж 85 ме?н?н 285 ме? дан?г? ?ит?
[3]
.
1960-80 елларда газета каршында ?д?би берл?шм? эшл?п кил? ??м анда б?генге к?п кен? м?ш??р язучылар чыныгу ала
[1]
. ?зене? ч?ч?к ату елларында газета агитатор ??м пропагандист кына т?гел, ? халык ?чен м??им оештыручы вазифасын да башкара: м?с?л?н, "Каз ?м?л?ре", "Озын толым", ?ыр конкурслары шул ис?пне? беренче р?тенд?.
1990
-
2017 елны?
июлен?
кад?р баш м?х?ррир ?
Исм?гыйль Ш?р?фиев
[4]
. 1990 елларга газета татар яшьл?рене? и? популяр ??м алдынгы карашлы матбугат басмалары д?р???сен? ?ит?. Бу еллардагы газета тиражы 300 000 дан? т?шкил ит?
[5]
.
"Татарстан яшьл?ре" я?а 2000 елны каршы ала
2017 елны?
июленн?н
баш м?х?ррир ?
Атлас Гафиятов
. Б?генге к?нд? газета к?бр?к урта ??м ?лк?н яшьт?ге кешел?рне? игътибарын ??леп ит?. Икътисади, с?яси авырлыклар, и?тимагый ?зг?решл?р басымында газета ч?ч?к ату елларыннан чиген?
[6]
. 2017 елны? августында газетаны? тиражы 8 430 дан? т?шкил итк?н.
Б?ген газета 1980-90нчы еллардай зур чаралар оештыруда ?легеч? катнаша алмый, ?мма
Т?не?
милли к?р?ш буенча ел саен "Татарстан яшл?ре" б?л?ген? б?йгел?ре уза. Б?т?н кечкен? б?йгел?рд? ?и??чел?рг? футболкалар, календарьлар тапшырыла.
С?хиф?л?р тематик яктан газета укучыларын и? кысындырган темаларына ия. Б?генге к?нд? газета битл?ренд? даими кулланылганнары арасында:
- "?иде к?н"
- "Юмор-сатира"
- "Х?тер-хатир?"
- "Яш?еш"
- "К?н кадагы"
- "Атнакич кунагы"
- "Серд?ш"
- "Тормыш дулкыннары"
- "Бакчачы почмагы".
"Татарстан яшл?ре" газетасын т?рле елларда 40тан артык м?х?ррир ?ит?кл?г?н. Кайсыларыдыр и?ат эше бел?н мавыгып вазифасын калдырып китк?н, кайсыларыдыр репрессия корбаннары буларак вафат, икенчел?ре татар халкына хезм?т башкаруын б?т?н кырда д?вам итк?н.
- Татарская периодическая печать: Научно-энциклопедическое издание / Сост. и науч. ред. Р.А.Айнутдинов, З.З.Гилазев. ? Казань: Изд-во Академии наук РТ, 2017. ? 200 с.
|
---|
Баш м?х?ррирл?р
| | |
---|
Журналистлар
| |
---|
С?хиф?л?р
| |
---|