한국   대만   중국   일본 
Новосибирск ?лк?се ? Wikipedia
Wikipedia

Новосибирск ?лк?се

Новосибирск ?лк?се ( рус.  Новосибирская область ) ? Россия Федерациясене? субъекты.

Новосибирск ?лк?се
Байрак [d] Илтамга [d]
Нигезл?н? датасы 28 сентябрь 1937
Сурәт
Д??л?т  Россия
Башкала Новосибирск
Административ-территориаль бер?млек Россия [1]
С?гать поясы KRAT [d] , Азия/Новосибирск [d] [2] ??м UTC+07:00
Геом?гъл?матлар Data:Russia/Novosibirsk Oblast.map
Х?к?м?т башлыгы вазыйфасы Губернатор Новосибирской области [d]
Х?к?м?т башлыгы Андрей Александрович Травников [d]
Халык саны 2?785?836 ( 1 гыйнвар 2021 )
Н?рс? бел?н чикт?ш Омск ?лк?се , Тум ?лк?се , Кемерово ?лк?се , Алтай крае ??м Павлодар ?лк?се
Кулланылган тел cебер татар теле
М?йдан 178?200?км²
Р?сми веб-сайт nso.ru ? (рус.)
Харита сурәте
Тема ??гърафиясе география Новосибирской области [d]
Феноменны? икътисады economy of Novosibirsk Oblast [d]
?ирле телефон коды 383
Номер тамгасы коды 54 ??м 154
Монда ?ирл?нг?нн?р т?ркеме [d]
Карта
 Новосибирск ?лк?се Вики?ыентыкта

?лк? ?з?ге ? Новосибирск ш???ре.

??гърафия

?зг?рт?

Чикт?шлек

?зг?рт?
Як Россия субъекты яки д??л?т
Т?ньяк Тум ?лк?се
К?нбатыш Омск ?лк?се
К?ньяк - к?нбатыш Казакъстан
К?ньяк Алтай крае
К?нчыгыш Кемерово ?лк?се

Новосибирск ?лк?се К?нбатыш Себер тигезлегене? к?ньяк-к?нбатышында ?лешенд?, башлыча Об ??м Иртеш елгалар арасында урнаша, Вас?ган тигезлегене? к?ньягын ??м Бараба т?б?нлеген бил?п тора.

Гидрография

?зг?рт?

Т?п елгалар ? Об , Омь ??м Тара. ?лк?не? ?з?генд? ??м к?ньяк-к?нбатышында эре к?лл?р урнашалар: Чаны, Сартлан, Убинское, Ур?м. Сазлыклар ?лк? м?йданыны? 28% ?лешен бил?п торалар.

Климат

?зг?рт?

Кискен континенталь климаты; июльне? урта температурасы ? +18…+20 °С, гыйнварны? урта температурасы ? -16…-20 °С. Уртача еллык явым-т?шем к?л?ме ? 450-500 мм.

С?гать поясы

?зг?рт?
 

Навасебeр ?лк?се халыкара стандарт буенча Omsk Time Zone (OMST) с?гать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча ис?пл?г?нд?, +7:00 г? тигез.

Тарих

?зг?рт?

Асаба халыклар ? бараба татарлары ??м чатлар. yрыcлар XVII гасыр ахырында т?пл?нерг? башлыйлар.

XVIII гасыр башында Бердск острогы нигезл?н?, 1722 елда Себер саклану сызыгы (Усть-Тартас, Каинск , Убинское ныгытмалары) корыла.

1921 елга кад?р Новосибирск ?лк?се территориясе Тум губернасы, 1921 ? 1925 елларда ? Новониколаевск губернасы , 1925 ? 1930 елларда ? Себер крае , 1930 ? 1937 елларда ? К?нбатыш Себер крае керг?н. 1937 елда ССРБ ?БК карары бел?н К?нбатыш Себер крае Алтай краена ??м Новосибирск ?лк?сен? б?лен?.

1943 елда ?лк? cаcтафыннан Кемерово ?лк?се , ? 1944 елда ? Тум ?лк?се чыгарыла.

Халык

?зг?рт?

Торак пунктлар

?зг?рт?

Новосибирск ?лк?сене? эре торак пунктлары

Карау ? Б?х?с ? ?зг?рт?

 
Новосибирск
 
Искитим

№ Ш???р Халык саны № Ш???р Халык саны
Карау ? Б?х?с ? ?зг?рт?

 
Куйбышев
 
Бараба

1 Новосибирск 1 473 737 11 Черепаново 19 803
2 Бердск 97 288 12 Краснообск 18 448
3 Искитим 60 072 13 Болотное 16 570
4 Куйбышев 45 298 14 Кочен?во 16 374
5 Бараба 30 394 15 Созын 15 364
6 Карасук 28 586 16 Купино 14 893
7 Обь 25 383 17 Масл?нино 13 102
8 Татарск 24 217 18 Кольцово 12 319
9 Тогучин 21 900 19 Криводановка 11 984
10 Лин?во 20 707 20 Колывань 11 842
2010 елны? ?анис?бе буенча


Милли cаcтаф

?зг?рт?
Халык 1959 [3] 1970 [4] 1979 [5] 1989 [6] 2002 [7] 2010
К. с. % К. с. % К. с. % К. с. % К. с. % К. с. %
руслар 2 056 945 89,5% 2 286 554 91,3% 2 407 183 91,9% 2 556 934 92,0% 2 504 147 93,0% 2 365 845 88,7%
алманнар 78 769 3,4% 67 931 2,7% 64 895 2,5% 61 479 2,2% 47 275 1,8% 30 924 1,2%
татарлар 24 925 1,1% 28 823 1,2% 28 547 1,1% 29 428 1,1% 27 874 1,0% 24 158 0,9%
украиннар 62 261 2,7% 47 583 1,9% 46 997 1,8% 51 027 1,8% 33 793 1,3% 22 098 0,8%
башкалар 124 990 3,3% 143 694 2,9% 137 338 2,7% 52 485 2,9% 48 421 2,9% 222 828 8,4%
барлык 2 298 481 100,0% 2 505 249 100,0% 2 620 130 100,0% 2 778 724 100,0% 2 692 251 100,0% 2 665 853 100,0%

Новосибирск ?лк?се татарлары

?зг?рт?

Моны да карагыз: Бараба татарлары

Татарлар к?пл?п Чан (халкыны? 11,1% ?леше, 2002 ), Куйбышев (7,1%), Кыштау (6,9%), Бараба (4,7%), ??м Уба (4,5%) районнарында торалар.

Адимнистратив б?ленеше

?зг?рт?
 
Новосибирск ?лк?се районнары

Районнар

?зг?рт?
  1. Кыштау районы
  2. Северное районы
  3. Усть-Тарка районы
  4. Венгерово районы
  5. Куйбышев районы
  6. Татарск районы
  7. Чан районы
  8. Бараба районы
  9. Чистоозёрное районы
  10. Купино районы
  1. Здвинск районы
  2. Баган районы
  3. Карасук районы
  4. Уба районы
  5. Каргат районы
  6. Довольное районы
  7. Краснозёрское районы
  8. Кочки районы
  9. Чулым районы
  10. Колыван районы
  1. Коченёво районы
  2. Урда районы
  3. Созын районы
  4. Искитим районы
  5. Черепаново районы
  6. Маслянино районы
  7. Тогучин районы
  8. Болотное районы
  9. Мошково районы
  10. Новосибирск районы

Ш???р б?л?eл?ре

?зг?рт?
  1. Новосибирск
  2. Бердск

Икътисад

?зг?рт?
 
Бараба тимер юлы вокзалы

С?н?гать

?зг?рт?

?????риятны? с?н?гате к?бесенч? Новосибирск агломерациясенд? урнаша (монда ?лк? с?н?гый продукциясене? якынча 82% ?леше ?итештерелг?н). [8]

?лк? икътсадында б?ртек ?итештер?г? ??м ит-с?т терлекчеген? махсуслаштырылган авыл ху?алыгы зур ролен уйный.

Транспорт

?зг?рт?

Авиация транспорты: ≪Толмач?во≫ халыкара аэропорты

Тимер юл транспорты: Транссебер магистрале ; тимер юлларны? гомуми озынлыгы ? 1530 км ( К?нбатыш Себер тимер юлы бел?н хезм?тл?ндерел?).

aфтамаб?? транспорты: ?лк? территориясе аша М51 ( Чил?бе ? Курган ? Петропавел ? Омск ? Новосибирск ), М53 ( Новосибирск ? Бийск ? Монголия бел?н чиге), М53 ( Новосибирск ? ( Тум ?) Кемерово ? Красноярск ? ?pкет ), Р380 ( Новосибирск ? Камень-на-Оби ? Барнавыл ), Р384 ( Новосибирск ? Ленинск-Кузнецкий ? Кемерово ), автоюллар баралар.

Шулай ук карагыз

?зг?рт?
  Россия порталы
  Новосибирск ?лк?се порталы

Иск?рм?л?р

?зг?рт?
  1. ↑ ОКТМО
  2. ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
  3. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php?reg=4
  4. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_70.php?reg=9
  5. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_79.php?reg=9
  6. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php?reg=9
  7. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_02.php?reg=75
  8. ↑ http://www.socpol.ru/atlas/portraits/novsib.shtml 2017 елны? 2 сентябрь к?ненд? архивланган .
Чыганак ? https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Новосибирск_?лк?се&oldid=4104329