1882 елны? 15 мартында Уфа губернасы Б?ре ?язе ( х?зерге БР Мишк? районы ) Ишем авылында туган. Б?ре укытучылар м?кт?бен ( 1901 ), Казан д??л?т университетын ( экстерн ) т?мамлаган. 1909 - 1912 елларда Б?ре ?язенд? укытучы булып эшли. 1912 елда Мари Илен? к?чеп, Урта Кетн? чирмеш укухан?сенд? укыта башлый. 1916 елда патша армиясен? алынып, Иркутск х?рби укухан?сен т?мамлый, кече ?фис?р д?р???се ала, румын чигенд? сугыш х?р?к?тл?ренд? катнаша. 1917 елда ?з?к чирмеш берлеген? кер?. 1918 елны? 9 гыйнварында ≪ Ужара ≫ газетасында басылган ≪ Йоклап калмагыз! Чирмеш-подпоручикны? окоптан ?иб?рг?н хаты ≫ диг?н м?кал?сенд? чирмеш д??л?тчелеген булдыруны яклап чыга. 1918 елдан Тумда , 1923 елдан Краснококшайскида м?гариф идар?сенд? эшли. 1926 елдан М?ск??д? , аспирантура т?мамлый. 1929 елдан Казанда К?нчыгыш педагогия институтында мари теле укыта, доцент. 1930 елда Йошкар-Олага , Мари ф?нни-тикшерен? институтына сектор ?ит?кчесе итеп чакырыла.

Казан университетын т?мамлагач, мари ?д?би теле нормаларын булдыруда катнаша, чирмеш язуы ??м орфографисен реформалау ?стенд? эшли. Чирмеш тел гыйлеме ?лк?сенд? к?п терминологик неологизмнар, брошюралар, м?кал?л?р авторы. ≪Сур?тле чирмеш ?лифбасы ??м болын ??м к?нчыгыш чирмешл?ре теленд? беренче уку китабы≫ ( 1914 , Казан , В.М. Васильев бел?н берг? ) т?зи. 1925 елда узган м?гариф хезм?тк?рл?рене? II съездында ул т?зег?н алфавит проекты ( кириллицада ) ??м орфография кагыйд?л?ре кабул ител?.

?д?биятка С.Г.Чавайн , Г. Микай ?.б. бел?н бер чорда кил?. А.С. Пушкинны? ≪Балыкчы ??м балык турында ?кият≫ен? нигезл?неп, ≪Вувер кува≫ ( тат.  Убыр ) поэмасын яза ( Казанда 1910 елда ≪Мари календаре≫нда басылган).

• ≪Мари пионер маршы≫ авторы ( 1924 , музыкасын И.С. Палантай язган ).
• Чирмеш халык авыз и?атын ?ыйнап, ?ельсинкида алман теленд? н?шер ит? ( 1931 ).
• Т?р?ем? бел?н ш?гыльл?н?: Л.Н. Толстой , К.Д. Ушинский ?с?рл?рен т?р?ем? ит?.

1930 елда чирмеш милл?тчел?ре эше буенча кулга алына. 1932 елны? гыйнварында Мари м?хт?риятле ?лк?сенн?н 3 елга читк? с?рел?. ?йл?неп кайткач, бераз вакыт чирмеш телен латинлаштыру х?р?к?тенд? катнаша. Ян?д?н 1937 елны? 21 мартында кулга алынып, 1938 елны? 11 маенда атып ?терелг?н. 1957 елда акланган.

Ишем авылында музее булдырылган.

1. Энциклопедия Республики Марий Эл (отв. ред. Н.И. Сараева). Йошкар-Ола , 2009.

1. А.А. Ямурзин. Кандра на земле Башкортостана. Уфа : Гыйлем, 2012.

• БР ?д?би картасы
• Он дал марийцам букварь и грамматику…