한국   대만   중국   일본 
Башкорт д??л?т университеты ? Wikipedia

Башкорт д??л?т университеты

Уфадагы классик т?рд?ге югары уку йорты

Башкорт д??л?т университеты (БДУ, рус.  Башкирский государственный университет , баш.  Баш?орт д??л?т университеты ) ? Уфадагы классик т?рд?ге югары уку йорты.

Башкорт д??л?т университеты
Эшл?? еллары 1957 ел
Ректор Николай Морозкин (1953) [d]
Тел рус теле
Сайт bashedu.ru

2021 елны? гыйнварыннан, Башкортстан хакимияте ике м?ст?кыйль югары уку йортын ? БДУ бел?н УДАТУ ( Уфа д??л?т авиация техник университеты ) берл?штереп, я?а югары уку йорты ? Уфа ф?н ??м технологиял?р университеты ( рус.  Уфимский университет науки и технологий , баш.  ?ф? ф?н ??м технологиялар университеты ) оештыру фикерен алга куя, диг?н м?гъл?мат бар [1] .

2022 елны? 8 июленд? Россия Федерациясе Ф?н ??м югары белем бир? министры Валерий Фальков БДУ ??м УДАТУ ( Уфа д??л?т авиация техник университеты ) базасында я?а вуз ? Уфа ф?н ??м технологиял?р университеты т?з? турында боерыкка кул куйган. БДУ бел?н УДАТУ р?сми р?вешт? кушыла [2] .

Тарихы

?зг?рт?

1909 елны? 2 июленд? Россия империясене? халык м?гарифе министры Александр Шварц Уфада 1909 елны? 1 июленн?н, ягъни финанслау башланган к?нн?н ?чьеллык укытучылар институты ачарга р?хс?т ит? турында ки??ш бир?. 1912 елда институтны? беренче чыгарылышы була. Аны, тулы уку курсы ?теп, 24 кеше белем ала.

1929 елда укытучылар институты базасында К. А. Тимирязев исеменд?ге Башкорт педагогия институты] оештырыла.

1957 елда ССРБ Министрлар Шурасыны? 1957 елны? 20 июленд?ге карары бел?н педагогия институты ≪Башкорт д??л?т университеты≫ дип ?зг?ртел?. 6 ноябрьд? университетны ачу тантанасы ?тк?рел?. Илд? ул 37 нче уку йорты була. Аны оештыручы ??м университетны? беренче ректоры итеп Ш?йхулла Чанбарисов т?гаенл?н?.

Башкорт д??л?т университеты белем к?чене? к?чле чагылышына ??м бик к?п кешел?р ?чен аларны? туган йортларына ?йл?нг?н.

Фактлар шуны с?йли: башлангыч эшлекле гуманитар дисциплиналар белгечл?ре ?зерл??д? яуланган.

Тарих факультетында да зур у?ышларга иреш?. Беренче чиратта XVIII гасырдагы башкорт к?т?релешл?рене? идеологик, социаль, милли эчт?леген я?адан карап б?ял?г?н ??м З?ки В?лидине? и?тимагый-с?яси, гыйльми ??м ?д?би-публицистик эшм?к?рлеген я?адан тергезг?н хезм?тл?рне ?йтерг? кир?к. Шул ук факультетта и? борынгы вакытлардан алып х?зерге к?нг? кад?р чорны ?з эчен? алган, ике кис?кт?н торган ≪Башкортстан тарихы≫ басылып чыга.

Университет Башкортстан, шулай ук б?тен ил бел?н берг? ?с?. Нефть чыгаручы, нефть эшк?рт? с?н?гате ??м машиналар ?итештер?не? ?сеше физика-математика, химия, биология ??м геология-география ф?нн?рене? ?сешен? д? к?чле йогынты ясый. Бу ????тт?н профессорлар Дмитрий Ожиганов, Валентин Иванов, Миркаши Фартдинов, Ф?нил С?яхов , Алексей Леонтьев , Карл Минскер , Евгений Журавлев , Григорий Заблуда , Юрий Кулагин, Камил В?лиевларны? исемн?рен атап ?т?рг? кир?к.

Бу елларда Башкорт д??л?т университеты и?тимагый, д?ньяга караш ?лк?сенд? чын ф?нни караш формалашу ?з?ген? ?йл?нг?н. Гуманитар ф?нн?р ?лк?сенд? профессорлар ?хн?ф Кир?ев , Мидх?т Гайнуллин , Лев Бараг , Игорь Распопов, Ромен Н?зировлар зур абруй яуладылар. Егерме елдан артык университет бел?н Ш?йхулла Чанбарисов ?ит?кчелек ит?. Ул университетны? матди базасын булдыру, уку бинасын педагогик кадрлар бел?н ныгыту, я?а белгечлекл?р ачу ?стенд? каты эшл?де. Аны? ССРБ-да университет белеме ?сеше турындагы гыйльми хезм?те т??гел?рд?н булып басылып чыкты, бу хезм?т югары белем буенча белгечл?рне? югары б?ясен алды.

Б?ген Башкорт д??л?т университетыны? штатында 1000-д?н артык югары квалификацияле укытучылар эшли, 27 ме?г? якын студент укый.

2012 елда Русия М?гариф ??м ф?н министрлыгыны? югары уку йортларны кимет? ??м эрел?штер? планнары буенча БДУ га Б?ре д??л?т социаль-педагогия институты ??м З?йн?б Биишева исеменд?ге Ст?рлетамак д??л?т педагогия академиясе кертелде.

БДУ-ны? Ст?рлетамак филиалы ??м З?йн?б Биишева исеменд?ге Ст?рлетамак д??л?т педагогия ≪БДУ-ны? Ст?рлетамак филиалы≫ булып эшли башлады.

2012 елда Р?ст?м Х?митов РФ М?гариф ??м ф?н министры бел?н очрашуда БДУ, М. Акмулла исеменд?ге БДПУ ??м Уфа д??л?т икътисад ??м сервис университеты нигезенд? ≪Уфа федераль университеты≫ оештырырга т?къдим ит?.

2017 елны? мартында ?фене? Тукай урамында Башкорт д??л?т университетыны? тугыз катлы я?а уку корпусы ачылды, аны? м?йданы ? 14395,20 квадрат метр. Биред? география, тарих, ф?лс?ф? ??м социология факультетлары, шулай ук Икътисад, финанс ??м бизнес институты урнаша.

2023 елны? 10 маенда Башкорт д??л?т университетыны? т?п корпусы ( З?ки В?лиди урамы , 32) т?б?к ???миятенд?ге м?д?ни мирас объекты дип танылган. [3]

Ректорлар

?зг?рт?

Структура

?зг?рт?

Университет 12 факультет, 2 институт ??м 1 академяд?н тора. Сибай , Ст?рлетамак , Нефтекамада филиаллар, Учалыда факультет эшли. Уку-укыту процессын 105 кафедра алып бара.

Институтлар

  • Физика-техника институты
  • Хокук институты

Факультетлар

  • Математика ??м м?гъл?мат технологиял?р
  • Химия
  • Биология
  • География
  • Тарих
  • Икътисад
  • Филология
  • Романо-герман филологиясе
  • Башкорт ?д?бияты ??м журналистика
  • Инженерлар ?зерли торган
  • Философия ??м социология
  • Психология
  • Эшкуарлыкны? гомуми иминлеге Академиясе.

Б?ген вузда 27 ме?н?н ким талиб укый. Аларга ме?н?н артык укытучы белем бир?. Шулар ис?бенд? 161 ф?н докторы, 477 ф?нн?р кандидаты, 111 профессор, 283 доцент.

Шулай ук карагыз

?зг?рт?

Иск?рм?л?р

?зг?рт?

Сылтамалар

?зг?рт?