Zollverein ya da Alman Gumruk Birli?i , bolge icindeki gumruk ve ekonomi politikalarını yonetebilmek amacıyla Alman eyaletleri arasında kurulmu? bir koalisyon. Birlik, 1818'de kuruldu?unda ce?itli Prusya ve Hohenzollern toprakları arasındaki ekonomik ba?ları guclendirdi ve aynı zamanda Prusya'yı da yoneten Hohenzollern ailesinin kom?u olmayan toprakları arasında ekonomik temas kurulmasını sa?ladı. 1820'den 1866'ya kadar co?u Alman eyaletini icine alacak ?ekilde geni?ledi. Avusturya sıkı korunan endustrisi sebebiyle dı?arıda bırakıldı; bu ekonomik dı?lama ozellikle 1850'ler ve 1860'larda orta Avrupa egemenli?i icin Avusturya-Prusya arasındaki rekabeti alevlendirdi. 1866'da Kuzey Almanya Konfederasyonu 'nun kurulmasıyla Zollverein yakla?ık 425.000 kilometrekarelik bir alana ula?tı ve ?svec, Luksemburg gibi Alman olmayan ulkelerde ekonomik anla?malar yapılmaya ba?landı.

Tarihciler Prusya'nın birlikte uc ana amacı oldu?unu du?unuyordu: Almanya'daki Avusturya etkisini bertaraf etmek, ekonomilerini iyile?tirmek ve kucuk eyaletlerin ekonomik ba?ımsızlıklarını azaltırken, Almanya'yı da potansiyel bir Fransız saldırısına kar?ı guclendirmek. ^[1] Gumruk birli?i, Alman yapımı tarım ve zanaat urunlerine daha geni? bir pazar imkanı sundu ve ticari bir birlik altında toplanmak icin te?vik edici oldu. Birlik uye ulkeler arasında ticari engelleri azaltmayı amaclarken dı?arıyla olan koruyucu engelleri de muhafaza etti.

Gumruk birli?inin siyasi gucu, ulusal siyasi birle?me icin onerdi?i Kucuk Almanya cozumu , gumruk birli?inin ekonomik cozumunu yansıtan Prusya'dan geliyordu. 1871'de Alman ?mparatorlu?u'nun kurulmasından sonra, ?mparatorluk birli?in kontrolunu ustlendi. Alman Reich'ına dahil olmamasına ra?men Luksemburg 1919'a kadar Alman gumruk bolgesi uyesi olarak birlik icinde kaldı.

Zaman cizelgesi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• 1815 Alman Konfederasyonu'nun kurulması, ekonomi ve gumruk yonetimini tartı?maya actı.
• 1818 Prusya kendi icinde ve guneybatı Almanya'daki Hohenzollern topraklarında bir gumruk birli?i olu?turdu.
• 1819 Baden Alman Konfederasyonu'nda gecerli olacak bir gumruk birli?i teklifi sundu. Teklif Franfurt Diyetinde ba?arısız oldu.
• 1821 Anhalt Prusya Gumruk Birli?i'ne katıldı.
• 1826 Mecklenburg-Schwerin birli?e katıldı.
• 1828 Prusya ile Hessen Buyuk Dukalı?ı (Hessen-Darmstadt) arasında gumruk toplantısı yapıldı.
• 1831 Hessen Prensli?i (Hessen-Kassel) ve Saksonya birli?e katıldı.
• 1833 Thuringen Devletleri ve Bavyera Pfalzı birli?e katıldı.
• 1834 Bayyera , Wurttemberg krallıkları birli?e katıldı. Gelir payla?ımı icin nufus sayımı yapıldı.
• 1835 Nassau , Baden birli?e katıldı.
• 1836 Frankfurt birli?e katıldı.
• 1840-1847 guneybatıdaki eyaletler, Saksonya ve Prusya'nın bazı bolgelerinde Patates hastalı?ı yayıldı.
• 1841 Braunschweig birli?e katıldı.
• 1842 Luksemburg birli?e katıldı.
• 1848-1849 Devrimleri; Frakfurt'ta siyasi ve ekonomik bir birlik icin teklif verildi. Siyasi birle?me icin Kleindeutschland ( Kucuk Almanya ) cozumu sunuldu.
• 1851 Hannover birli?e katıldı.
• 1852 Londra Protokolu Danimarka verasetini ve Schleswig ile Holstein dukalıklarının ozerkli?ini onayladı. Oldenburg birli?e katıldı.
• 1864 Prusya ve Avusturya, Holstein ve Schlesweig dukalı?ı ozerklikleri uzerinden Danimarka ile bir sınır sava?ına girdi. ( ?kinci Schleswig Sava?ı ).
• 1865 ?svec , birlik ile serbest ticaret anla?ması imzalayarak Alman uyelere buyuk ?skandinavya pazarını acmı? oldu.
• 1866 Avusturya-Prusya Sava?ı patlak verdi. Sava? sonunda Avusturya, Konfederasyon uzerindeki siyasi ve diplomatik etkilerini yitirdi.
• 1867 Zollverein'in yeniden duzenlenmesi.
• 1868 Schleswig-Holstein , Lauenburg , Mecklenburg birli?e katıldı.
• 1871 Alsas-Loren birli?e katıldı ( Fransa-Prusya Sava?ının ardından Almanya tarafından alındıktan sonra).
• 1888 Siyasi birle?meden 17 yıl sonra, Hamburg ve Bremen ?ehir devletleri birli?e katıldı.

Orijinal gumruk birli?i 1866'daki Avusturya-Prusya Sava?ı 'nda sona ermedi; 1867'de yeniden duzenlendi. Yeni Zollverein daha gucluydu ve hicbir devlet tarafından veto edilmedi. ^[2]

Almanya'nın birle?mesinde rolu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gecmi?e bakıldı?ında, Zollverein, Prusyalı mimarlarının amacladı?ı ce?itli Alman eyaletleri arasında ba?layıcı birliktelikler olu?turmaktan da fazlasını yaptı. Elli yıldan daha az surede gercekle?ecek Almanya'nın Prusya egemenli?inde birle?mesi icin gerekli altyapıyı hazırladı. Helmut Bohme gibi bazı ekonomi tarihcileri, Zollverein'i, Otto von Bismarck 'ın Almanya'yı birle?tiren ki?i oldu?u genel goru?unu reddetmek icin kullanırlar. Prusya'nın ekonomik egemenli?inin birle?meyi kacınılmaz hale getirdi?i ve askeri egemeli?i getirerek siyasi onderlik rolunu de Prusya'ya verdi?i savunulur. Bu tarihcilerin ikinci argumanı ise, Zollverein'in Prusyalılar arasında bir anti-Avusturya gelene?ini yaydı?ıdır. Dolayısıyla, bu goru?e gore Zollverein henuz Bismarck devlet ba?kanı olmadan otuz yıl once Prusya siyasetinde anti-Avusturya akımını ba?latmı?tır.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Konuyla ilgili yayınlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• W. O. Henderson. The Zollverein (1959)
• David T. Murphy, "Prussian aims for the Zollverein, 1828-1833," Historian, Kı? 1991, Vol. 53#2 pp 285?302
• James J. Sheehan. German History, 1770-1866 (1993)