Zakkum
Biyolojik sınıflandırma
Alem: Plantae Bolum: Tracheophyta Sınıf: Magnoliopsida Takım: Gentianales Familya: Apocynaceae Oymak: Nerieae Cins: Nerium Tur: N. oleander
?kili adlandırma
Nerium oleander L.

Zakkum, nerium oleander ^[1] yaygın olarak veya nerium olarak bilinir, dunyada ılıman ve subtropikal bolgelerde sus ve peyzaj bitkisi olarak yeti?tirilen calı veya kucuk a?actır. Halen Nerium cinsinde sınıflandırılan yalnızca turler , dogbane familyasının Apocynaceae alt familyasına Apocynoideaeye aittir. O kadar yaygın bir ?ekilde yeti?tirilir ki, genellikle Akdeniz Havzası ile ili?kilendirilmesine ra?men, kesin bir men?e bolgesi tanımlanmamı?tır. Zakkum Arapca kokenli bir kelimedir, bitkinin Turkce adı A?arcık 'tır.

Nerium 2-6 m (7-20 ft) boyuna kadar buyur. Yaygın olarak do?al calı formunda yeti?tirilir ancak tek govdeli kucuk bir a?ac olarak da yeti?tirilebilir. Hem kuraklı?a hem de su basmasına toleranslıdır, ancak uzun sureli donlara kar?ı dayanıksızdır. Beyaz, pembe veya kırmızı be? loblu cicekler, yıl boyunca kumeler halinde buyur ve yaz aylarında zirveye cıkar. Meyvesi, cok sayıda tuylu tohumu serbest bırakmak icin olgunlukta acılan uzun ve dar bir folikul ciftidir.

Nerium birkac toksik bile?ik icerir ve tarihsel olarak zehirli bitki olarak kabul edilmi?tir. Ancak, acılı?ı onu insanlar ve co?u hayvan icin tatsız hale getirir, bu nedenle zehirlenme vakaları nadirdir ve insan olumleri icin genel risk du?uktur. Daha cok miktarlarda yutulması mide bulantısı, kusma, a?ırı tukuruk, karın a?rısı, kanlı ishal ve duzensiz kalp ritmine neden olabilir. Ozsu ile uzun sureli temas cilt tahri?ine, goz iltihabına ve dermatit 'e neden olabilir.

Zakkum, Haziran-Eylul ayları arasında beyaz, pembe, kırmızı, sarı ve krem renklerde cicekler acar.

Dere yataklarında ve su kenarlarında yeti?ir. Susuzlu?a en dayanıklı bitkilerdendir ve kı?ın yapraklarını dokmez.

Morfolojik ozellikleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Govdeleri dik, esmer renkli ve silindir ?eklindedir. Yaprakları mızrak ?eklinde, kısa saplı, kar?ılıklı veya uclu dairesel durumlarda dizilmi?tir. Cicekler, yalancı ?emsiye durumunda toplanmı?, guzel kokulu, buyuk ciceklerin sapları tuylu ve oldukca kısadır.

Acıklama [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Zakkum 2-6 m (6,6-19,7 ft) uzunlu?a ula?ır, olgunla?tıkca dı?a do?ru uzanan dik govdeli; birinci yıl sapları sarımsı bir cicek acarken, olgun saplar grimsi bir kabu?a sahiptir. Yapraklar ciftler halinde veya uclu halka dizili?li yapraklar , kalın ve kosele, koyu ye?il, dar hancer bicimli, 5-21 cm (2,0-8,3 in) uzunlu?undadır ve 1-3,5 cm (0,39-1,38 in) geni?li?inde ve tum yaprak bo?lu?u 'nun tamamı iki ceneklilere ozgu kucuk a?sı damar a?ıyla doldurulmu?tur. Yapraklar acık ye?ildir ve gencken mat koyu ye?ile olgunla?madan once cok parlaktır.

Cicekler her dalın sonunda salkım halinde buyur; bunlar beyaz, pembeden kırmızıya, ^{[Not 1]} 2,5-5 cm (0,98-1,97 in) capında, merkezi tac tupu etrafını yuvarlak derin 5 loblu sacaklı tacı cevreler.

Her zaman de?il ama genellikle tatlı kokuludurlar. ^{[Not 2]}

Meyvesi, uzun ve dar folikuller 5-23 cm (2,0-9,1 in) uzunlu?undadır ve olgunlukta bolunerek cok sayıda tuylu tohum bırakır.

Kullanımı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bitki kardiotonik glikozitler ta?ır. Dahilen idrar arttırıcı ve kalp kuvvetlendirici etkisi vardır. Fazla miktarda alındı?ında zehirlenmelere sebep olur. Haricen zeytinya?ı ile yo?rulmu? olan yapraklar bilhassa uyuza kar?ı kullanılır.

Bir gram kuru yaprak, insanlarda tehlikeli zehirlenmelere yol acar. Zehir etkisi kurutma ve kaynatmayla ortadan kalkmaz. Bu bitkiyi yiyen, olmu? hayvanların etleri de zehirlidir. Kullanımı sırasında asıl semptomlara sebep olan oleandrin'in kaynama noktası 250 °C dir.

Sinonimler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bitki sinonim olarak nitelendirilebilecek bircok ad ile tanımlandı: ^{[2] [3]}

• Oleander Medik.
• Nerion Tourn. ex St.-Lag.
• Nerion oleandrum St.-Lag.
• Nerium carneum Dum.Cours.
• Nerium flavescens Spin
• Nerium floridum Salisb.
• Nerium grandiflorum Desf.
• Nerium indicum Mill.
• Nerium japonicum Gentil
• Nerium kotschyi Boiss.
• Nerium latifolium Mill.
• Nerium lauriforme Lam.
• Nerium luteum Nois. ex Steud.
• Nerium madonii M.Vincent
• Nerium mascatense A.DC.
• Nerium odoratissimum Wender.
• Nerium odoratum Lam.
• Nerium odorum Aiton
• Nerium splendens Paxton
• Nerium thyrsiflorum Paxton
• Nerium verecundum Salisb.
• Oleander indica (Mill.) Medik.
• Oleander vulgaris Medik.

Galeri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Nerium oleander [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• 
  ?eftali rengi
• 
  Nadir sarı cicekli tur. Melezleme, Galveston, Teksas
• 
  Galveston, Teksas (1841), ilk oleander ekimi
• 
  Kırmızı cicek
• 
• 
  Pembe cicek ve yaprakları
• 
  Kucuk calı
• 
  Kucuk a?ac

Nerieae oyma?ındaki di?er turler: Oleander'ın yakın akrabası Apocynaceae [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• 
  Adenium obesum (sin. Nerium obesum )
• 
  Adenium obesum , Ghana
• 
  Adenium obesum var. sokotranum , a?ırı pachycaul orneklerinin govdeleri, Sokotra
• 
  Strophanthus gratus - Nerium
• 
  Strophanthus boivinii
• 
  Strofantus petersianus
• 
  Strofantus speciosus
• 
  Alafia caudata subsp. latiloba
• 
  Alafia parciflora

Notlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Wikimedia Commons'ta Zakkum ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Vikitur 'de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur:

Zakkum

• Clemson University: Oleander Facts. Retrieved on 2018-03-26. 27 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .
• International Oleander Society: Information on Oleander toxicity. Retrieved on 2009-07-27.
• Barcelona Botanic Gardens: Plants of North Africa. Retrieved on 2009-07-27 .
• Erwin, Van den Enden. 2004. Illustrated Lecture Notes on Tropical Medicine. Medical problems caused by plants: Plant Toxins, Cardiac Glycosides. Prince Leopold Institute of Tropical Medicine. Retrieved on 2009-07-27.
• Desai, Umesh R. Cardiac glycosides. Virginia Commonwealth University. School of Pharmacy. Retrieved on 2009-07-27. 26 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .
• Snopes: Legend of Oleander-poisoning at Campfire. Retrieved on 2009-07-27.
• Distribution over the world , University of Helsinki

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca2 [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]