Yunan alfabesi

Ba?lantıları de?i?tir
Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Yunan Alfabesi
Ελληνικ? αλφ?βητο
Tur Unlu harfli Alfabe (Soldan sa?a)
Diller Yunanca
Donem MO 800'den gunumuze [1] [2]
Aile sistemi
Mısır hiyeroglifleri
Etkilenen alfabeler Got alfabesi , Glagol alfabesi , Kiril alfabesi , Kipti alfabesi , Ermeni alfabesi , Latin alfabesi , Gurcu alfabesi , Runik yazı ve Anadolu alfabeleri
ISO 15924 ltr, Greek
Yon Soldan sa?a
Unicode adı Greek
Unicode aralı?ı
*1 Proto-Sinaitik kelimesindeki Sinaitik ?ngilizce :  Sinai +ite +ic ?eklinde turetilmi? olup Sina (da?ı) ile ilgili/alakalı manasına gelmektedir. Turkcele?tirili?i ?u ?ekilde olabilir: Sina+ i ile Sinevi veya Sina+ sal ile Sinasal
Kimi durumda Proto- Kenanitik ?eklinde de isimlendirilebilir.
Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller icerir. Do?ru bir goruntuleme deste?iniz bulunmadı?ı takdirde, soru i?aretleri, kutular veya di?er Unicode karakterleri gorebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak icin, bakınız Yardım:IPA .
Yunan alfabesi
Αα Αlfa Νν Ni
Ββ Vita Ξξ Ksi
Γγ Gama Οο Omikron
Δδ Delta Ππ Pi
Εε Epsilon Ρρ Ro
Ζζ Zita Σσ? Sigma
Ηη ?ta Ττ Taf
Θθ Thita Υυ ?psilon
Ιι ?ota Φφ Fi
Κκ Kappa Χχ Hi
Λλ Lamda Ψψ Psi
Μμ Mi Ωω Omega
Tarihce
Di?er dillerde
?lgili maddeler

Yunan alfabesi , tarihi donemden ca?da? doneme kadar ce?itli de?i?ikliklerle aslen Yunancanın yazımında kullanılan alfabedir. Aslen Fenike alfabesinden turetilmi? [3] ve ilk olarak MO 9. yuzyıl sonlarında ya da MO 8. yuzyıl ba?larında kullanılmaya ba?lanmı?tır. [4] [5] Latin ve Kiril alfabelerinin atasıdır. Gunumuzde Yunanca yazmak dı?ında matematikte , temel bilim ve muhendislik bilimlerinde bilimsel gosterimler olarak kullanılır. Alfabe, yedisi unlu , on dordu unsuz , ucu ise birle?ik yirmi dort harften olu?ur: [6]

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ
? 		τ υ φ χ ψ ω

Tarihce [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

MO 16. ve MO 12. yuzyıllar arasında Miken Uygarlı?ı 'nda, Linear B yazı sistemi, Yunan dilinin en erken dili, Miken Yunancasını yazmak icin kullanılmı?tır. Yunan alfabesiyle ilgisiz olan bu yazı sistemi MO 13. yuzyılda terkedilmi?tir ve MO 9. yuzyılın sonlarında veya MO 8. yuzyılın ba?ında Yunan alfabesi ortaya cıkmı?tır. [4] ?ki yazı sisteminin zamanları arasındaki donem, Yunan Karanlık Ca?ı olarak anılır. Karanlık ca?ın bitiminde Fenike alfabesi , be? sesli harf eklenerek kullanılmaya ba?lanmı?tır. Yunan Alfabesi, Antik Yunan 'dan gunumuze Yunanistan 'da kullanılmaktadır. Bunun yanında Hristiyanlı?ın Ortodoks mezhebine ba?lı Karamanlı Turkler tarafından 18.-20. yuzyıllarda Karaman sahası Turk a?zının yazımında da kullanılmı?tır. [7]

Alfabeyi olu?turan harflerin her biri farklı de?i?iklikler gecirmi?tir ve ?ekilleri de?i?mi?tir. Harflerin tarih icindeki ?ekilleri ?u ?ekildedir:

Kitabe El yazma Modern
Arkaik Klasik Majuskul (buyuk harf) Minuskul (kucuk harf) Kucuk harf Buyuk harf
α Α
β Β
γ Γ
δ Δ
ε Ε
ζ Ζ
η Η
θ Θ
ι Ι
κ Κ
λ Λ
μ Μ
ν Ν
ξ Ξ
ο Ο
π Π
ρ Ρ
σ? Σ
τ Τ
υ Υ
φ Φ
χ Χ
ψ Ψ
ω Ω

Modern harfler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Simge Adı Ses de?eri Rakam ?brani Latin HTML
Antik Orta Ca? Modern Antik Orta Ca? Modern
Α α alfa (?λφα) alfa (?λφα) alfa (?λφα) [a] [aː] [a] [a] 1 ? a Α α
Β β beta (β?τα) vita (β?τα) vita (β?τα) [b]   [v] 2 ? b Β β
Γ γ gamma(γ?μμα) gamma(γ?μμα) gama (γ?μμα / γ?μα) [g]   [ ? , ? ] 3 ? g Γ γ
Δ δ delta (δ?λτα) delta (δ?λτα) delta (δ?λτα) [d]   [ð] 4 ? d Δ δ
Ε ε ei (ε?) e psilon (? ψιλ?ν) epsilon (?ψιλον) [e]   [e] 5 ? e Ε ε
Ζ ζ zeta (ζ?τα) zita (ζ?τα) zita (ζ?τα) [zd] [dz]   [z] 7 ? z Ζ ζ
Η η eta (?τα) ita (?τα) ita (?τα) [?ː]   [i] 8 ? ? Η η
Θ θ theta (θ?τα) theta (θ?τα) tita (θ?τα) [t ? ]   [θ] 9 ? th Θ θ
Ι ι iota (??τα) iota (??τα) iota (??τα) [i] [iː]   [i] 10 ? i Ι ι
Κ κ kappa (κ?ππα) kappa (κ?ππα) kapa (κ?ππα) [k]   [k] 20 ? k Κ κ
Λ λ lambda (λ?μβδα) labda (λ?βδα) lamda (λ?μδα / λ?μβδα) [l]   [l] 30 ? l Λ λ
Μ μ mu (μ?) mu (μ?) mi (μι / μυ) [m]   [m] 40 ? m Μ μ
Ν ν nu (ν?) nu (ν?) ni (νι / νυ) [n]   [n] 50 ? n Ν ν
Ξ ξ ksei (ξε?) ksi (ξ?) ksi (ξι) [ks]   [ks] 60 ? ks, x Ξ ξ
Ο ο ou (ο?) o mikron (? μικρον) omikron (?μικρον) [o]   [o] 70 ? o Ο ο
Π π pei (πε?) pi (π?) pi (πι) [p]   [p] 80 ? p Π π
Ρ ρ ro (ρω) ro (ρω) ro (??) [r]   [r] 100 ? r, rh Ρ ρ
Σ σ ? sigma (σ?γμα) sigma (σ?γμα) sigma (σ?γμα) [s] [z]   [s] [z] 200 ? s Σ σ ?
Τ τ tau (τα?) tau (τα?) taf (ταυ) [t]   [t] 300 ? t Τ τ
Υ υ u (?) u psilon (? ψιλον) ipsilon (?ψιλον) [y] [yː]   [i] 400 ? u, y Υ υ
Φ φ phei (φε?) phi (φ?) fi (φ?) [p ? ] [?] [f] 500   ph Φ φ
Χ χ khei (χε?) khi (χ?) khi (χ?) [k ?]   [x] 600   kh, ch Χ χ
Ψ ψ psei (ψε?) psi (ψ?) psi (ψι) [ps]   [ps] 700   ps Ψ ψ
Ω ω o (?) o mega (? μ?γα) omega (ωμ?γα) [ ?ː ]   [o] 800 ? ? Ω ω

Eski harfler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Simge Adı Ses de?eri! [8] Rakam ?brani
? [9] Digama , Vau [w] 6 ?
? [10] [11] Pamfilyaca Digama , (Tsan) [v] ([ts])
? [12] Heta [h] ?
? [13] San [s] ?
? [14]

(?) [15]

Kopa [k] 90 ?
? [16]

(?) [17]

Sampi [ss] ([ts]) 900 ?

Birle?ik harfler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Simge Adı Ses de?eri [8]
? [18] Stigma [st]
? [19] Kai [kaj]
? [20] Ou [u]

Harf birle?meleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yunancada kullanılan bircok sesin kendine ozel harfi yoktur. Mevcut harflerin bir araya gelmesi ile harf bile?ikleri olu?ur. Yunancada bu yontemle elde edilen 7 harf bile?i?i bulunur. Sozcu?un icinde bulundu?u yere gore harfler kendi seslerini de temsil ediyor olabilir. Fakat genel olarak:

Unsuz harf birle?meleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

ΜΠ - μπ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

/b/ olarak:

  • ΜΠ birle?i?i sozcuk ba?ına geldi?inde her halukarda B okunur; μπ ικ?νι /bikini/
  • ΜΠ birle?i?i sozcuk ortasında iken kendinden once bir sessiz harf gelirse yine B okunur; τουρ μπ ?να /turbina/
  • ΜΠ bile?i?i sozcuk icinde iki kez tekrarlanmı?sa B olarak okunur: Μπ α μπ ?? /babas/

/m/-/b/ olarak:

  • ΜΠ birle?i?i sozcuk ortasında iken kendinden once bir sesli harf gelirse mb olarak okunur; γα μπ ρ?? /gambros/

ΝΤ - ντ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

/d/ olarak:

  • ΝΤ birle?i?i sozcuk ba?ına geldi?inde her halukarda D olarak okunur; ντ ?νομαι /dinome/.
  • ΝΤ birle?i?i sozcuk ortasında iken kendinden once bir sessiz harf gelirse yine D okunur; σουρ ντ ?να /surdina/.
  • ΝΤ bile?i?i sozcuk icinde iki kez tekrarlanmı?sa D olarak okunur; ντ α ντ ? /dada/.

/n/-/d/ olarak

  • ΝΤ birle?i?i sozcuk ortasında iken kendinden once bir sesli harf gelirse nd olarak okunur; π? ντ α /panda/.

ΓΚ - γκ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

/g/ olarak:

  • ΓΚ birle?i?i sozcuk ba?ına geldi?inde her halukarda G olarak okunur; γκ?φα /gafa/.
  • ΓΚ birle?i?i sozcuk ortasında iken kendinden once bir sessiz harf gelirse yine G okunur; αργκ? /argo/.
  • ΓΚ bile?i?i sozcuk icinde iki kez tekrarlanmı?sa G olarak okunur; γκογκ? /gogo/.

/n/-/g/ olarak:

  • ΓΚ birle?i?i sozcuk ortasında iken kendinden once bir sesli harf gelirse ng olarak okunur; παγκρ?τι (pangrati).

ΓΓ - γγ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

/n/-/g/ olarak:

  • Sadece kelime ortasında bulunabilir ve bu durumda ng olarak okunur; αγγλο? (anglos).

ΓΧ - γχ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

/n/-/g/-/h/ olarak:

  • Sadece kelime ortasında bulunabilir ve bu durumda ngh olarak okunur; συγχωρ /singhor/.

ΤΣ - τσ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Peltek /c/ olarak:

  • ΤΣ τσ Τσ bile?ikleri Yunancada her zaman, Turkcede olmayan bir peltek /c/ ?eklinde telaffuz edilir. Ses daha cok t'ye kayar; τσακμ?κ /?akmak/.

ΤΖ - τζ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Peltek /c/ olarak:

  • ΤΖ τζ Τζ bile?ikleri Yunancada her zaman, Turkcede olmayan bir peltek /c/ ?eklinde telaffuz telaffuz edilir. Ses daha cok z'ye kayar; τζ?μι /?ami/.

ΓΙ - γι [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

ΓΙ bile?i?i y olarak okunur.

Unlu harf birle?meleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

ΑΙ - αι [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

ΑΙ - αι birle?mesi, /e/ olarak okunur. Ancak ι harfinde umlaut (iki nokta) olursa ( Α? - α? ) /ay/ sesi verir.

ΑΥ - αυ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Av ya da Af olarak okunur. Sozcuk icindeki yerine gore sesletim de?i?ir. ?kiliden sonra unlu harfler ve β,ρ,γ,λ,ν,δ,μ,ζ harfleri gelirse ikili /av/ diye okunur. Bu harfler akılda tutmak icin "vergilendirmez" kelimesi akılda tutulabilir. Di?er harfler gelirse ikili /af/ diye okunur.

EI - ει [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Birle?im, /i/ sesini verir.

ΕΥ - ευ [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bu birle?im, /ev/ ya da /ef/ olarak okunur. Sozcuk icindeki yerine gore sesletim de?i?ir. ?kiliden sonra unlu harfler ve β,ρ,γ,λ,ν,δ,μ,ζ harfleri gelirse ikili /ev/ diye okunur. Di?er harfler gelirse ikili /ef/ diye okunur.

ΟΙ - οι [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

ΟΙ - οι birle?imi, /i/ sesini verir. Ο? - ο? /oy/ sesini verir. E?er ι harfi uzerindeki iki nokta olmasaydı, diftong i olur

ΟΥ - ου [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Birle?im, /u/ sesi verir.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ Johnston, A. W. (2003). "The alphabet". In Stampolidis, N.; Karageorghis, V (eds.). Sea Routes from Sidon to Huelva: Interconnections in the Mediterranean 16th ? 6th c. B.C. Athens: Museum of Cycladic Art. pp. 263?276.
  2. ^ Swiggers, Pierre (1996). "Transmission of the Phoenician Script to the West". In Daniels; Bright (eds.). The World's Writing Systems. Oxford: University Press. pp. 261?270.
  3. ^ The Development of the Greek Alphabet within the Chronology of the ANE 12 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (2009), Quote: "Naveh gives four major reasons why it is universally agreed that the Greek alphabet was developed from an early Phoenician alphabet. 1 According to Herodutous "the Phoenicians who came with Cadmus... brought into Hellas the alphabet, which had hitherto been unknown, as I think, to the Greeks." 2 The Greek Letters, alpha, beta, gimmel have no meaning in Greek but the meaning of most of their Semitic equivalents is known. For example, 'aleph' means 'ox', 'bet' means 'house' and 'gimmel' means 'throw stick'. 3 Early Greek letters are very similar and sometimes identical to the West Semitic letters. 4 The letter sequence between the Semitic and Greek alphabets is identical. (Naveh 1982)"
  4. ^ a b The date of the earliest inscribed objects; A.W. Johnston, "The alphabet", in N. Stampolidis and V. Karageorghis, eds, Sea Routes from Sidon to Huelva: Interconnections in the Mediterranean 2003:263-76, summarizes the present scholarship on the dating.
  5. ^ Cook, B. F. (1987). Greek inscriptions. of California Press/British Museum, s.9.
  6. ^ "Lesson 1: The Greek Alphabet, Vowels, Consonants, and Dipthongs" . daedalus.umkc.edu . 10 Mart 2023 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 10 Mart 2023 .  
  7. ^ Hatice ?irin User, Ba?langıctan Gunumuze Turk Yazı Sistemleri, Akca?, Ankara 2006, s. 85.
  8. ^ a b IPA
  9. ^ Digamma, Nick Nicholas' Home Page 11 ?ubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  10. ^ Pamphylian Digamma, Nick Nicholas' Home Page 23 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  11. ^ Tsan, Nick Nicholas' Home Page 23 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  12. ^ Heta, Nick Nicholas' Home Page 12 ?ubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  13. ^ San, Nick Nicholas' Home Page 11 ?ubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  14. ^ Koppa, Nick Nicholas' Home Page 11 ?ubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  15. ^ Numeric Koppa, Nick Nicholas' Home Page 19 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  16. ^ Sampi, Nick Nicholas' Home Page 23 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  17. ^ Numeric Sampi, Nick Nicholas' Home Page 19 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  18. ^ Stigma, Nick Nicholas' Home Page 29 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  19. ^ Kai, Nick Nicholas' Home Page 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)
  20. ^ Ou, Nick Nicholas' Home Page 29 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . (?ngilizce)

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yunan_alfabesi&oldid=32651957 " sayfasından alınmı?tır