Vikipedi, ozgur ansiklopedi
| Ceviz kabu?una sı?acak ?ekilde bu sayfa:
- Kucuk de?i?iklik
kutucu?unu i?aretlemek, guncel ve gecmi? versiyonlar arasında hicbir kullanıcının uzerinde tartı?ma yaratacak nitelikte kabul etmeyece?i, yalnızca yuzeysel (yazım hatası duzeltmeleri, vb.) de?i?iklikler bulundu?unu gosterir.
- Maddenin anlamını de?i?tiren herhangi bir de?i?iklik, tek bir sozcuk ya da ek de?i?ikli?i dahi olsa, kucuk de?i?iklik de?ildir ve dolayısıyla kucuk de?i?iklik olarak i?aretlenmesi uygunsuzdur.
|
Kucuk de?i?iklik
kutucu?unun i?aretlenmesi, guncel ve gecmi? versiyonlar arasında yalnızca yuzeysel de?i?iklikler bulundu?unu gosterir. Boyle de?i?ikliklere yazım hatalarının duzeltilmesi, bicimlendirme ve sunumsal de?i?iklikler ve metnin uzerinde herhangi bir de?i?iklik yapılmadan yeniden duzenlenmesi verilebilir. Bir
kucuk de?i?iklik
, de?i?ikli?i yapanın yeniden incelenmesine gerek duyulmayacak ve asla tartı?ma yaratmayacak nitelikte oldu?una inandı?ı de?i?ikliktir. Bu nitelikte de?i?iklikler
sayfa gecmi?inde
kucuk ve kalın
k
harfiyle i?aretlenir.
De?i?iklik ozetini doldururken, kucuk de?i?iklik kutucu?unu hemen i?aretlemek icin
Tab ?
+
Space
+
Space
tu?larına basın.
Kucuk de?i?ikli?in aksine, buyuk de?i?iklik, uygunlu?u konuyla ilgili kullanıcılar tarafından gozden gecirilmesi gereken de?i?ikliktir.
Anlamı
etkileyen hicbir de?i?iklik, tek bir sozcuk, hatta sozcu?e gelen ek de?i?ikli?i dahi olsa, kucuk de?ildir. Orne?in olumsuzu olumlu, olumluyu olumsuz yapan eklerin eklenmesi ve kaldırılması, kucuk de?i?iklik olu?turmaz.
Kullanıcılar
son de?i?iklikleri
gozden gecirirken kucuk de?i?iklikleri inceleme dı?ında bırakabilecekleri icin, buyuk ve kucuk de?i?iklikler arasındaki fark onemlidir. Oturum acmı? kullanıcılar tercihlerini kucuk de?i?iklikleri gostermeyecek ?ekilde ayarlayabilir. Ba?ka bir kullanıcının de?i?ikli?e kar?ı gelme olasılı?ı varsa, de?i?iklik kucuk de?i?iklik olarak i?aretlenmemelidir. (Bir kullanıcı de?i?ikli?ini kucuk ama tartı?ma yaratması muhtemel goruyorsa, kucuk de?i?iklik kutucu?unu i?aretlemeden
de?i?iklik ozetinde
bunun kucuk de?i?iklik oldu?unu belirtebilir.)
Vikipedi'de
oturum acmamı?
kullanıcıların potansiyel
vandalizm
nedeniyle de?i?ikliklerini kucuk de?i?iklik olarak i?aretlemesine izin verilmez.
[a]
De?i?iklikleri kucuk de?i?iklik olarak i?aretleyebilmek,
hesap edinmenin pek cok sebebinden biridir.
- Yazım ya da gramer duzeltmelerinde
- Basit bicimlendirmelerde (Buyuk harf, noktalama de?i?iklikleri ya da
Romeo ve Juliet
gibi belli calı?maların ba?lıklarının ve Turkce olmayan
Cogito ergo sum
gibi sozcuklerin gereken ?ekilde
italik
yapılması gibi.)
- Sayfanın anlamını de?i?tirmeyen bicimlendirmelerde (Dosyanın yerini de?i?tirme, tartı?malı olmayacak ?ekilde bir paragrafı ikiye bolme gibi.)
- Belirgin olgusal yanlı?ların duzeltilmesinde ("
Nixon
1874'te istifa etti" cumlesini "
Nixon
1974'te istifa etti" ?eklinde duzeltmek gibi.)
- Sayfanın gorunumune ili?kin hataların duzeltilmesinde
- ?c ba?lantıları
ekler ya da duzeltirken ya da maddede onceden varolan kırık
dı? ba?lantıları
onarırken
- Belirgin
vandalizmleri
kaldırırken
- Bir maddeye icerik ekler ya da maddeden icerik kaldırırken
- Bir maddeye gorunur
uyarı etiketleri
ya da di?er ?ablonlar ekler ya da maddeden bunları kaldırırken
- Bir maddeye
kaynak
ya da
dı? ba?lantı
ekler ya da bir maddeden bunları kaldırırken
- Bir
tartı?ma sayfasında
ya da ba?ka bir tartı?mada yorum yaparken
- Bir buyuk de?i?ikli?i kucuk olarak i?aretlemek, ozellikle de de?i?iklik metnin belli oranda kaldırılmasını kapsıyorsa, Vikipedi adabını bilmemek olarak de?erlendirilir.
- Bu nedenle, de?i?ikli?in kucuk olup olmadı?ı konusunda ?upheliyseniz, onu kucuk olarak i?aretlememek
her zaman
daha guvenlidir.
- Bir sayfayı
geri dondurmek
co?u durumda kucuk de?i?iklik olarak de?erlendirilmez. Sayfanın durumu tartı?malıysa, ozellikle de bir de?i?iklik sava?ı ba?lamak uzere gibi gorunuyorsa, en iyisi
hicbir
de?i?ikli?i kucuk olarak i?aretlememektir. Acık vandalizmlerin geri alınması, bu kuralın istisnasıdır.
- Bir de?i?ikli?i yanlı?lıkla kucuk olarak i?aretlediyseniz, ikinci bir de?i?iklik daha yaparak, ikinci de?i?ikli?in ozetine bir onceki de?i?ikli?in kucuk de?i?iklik olmadı?ını (ya da buyuk de?i?iklik oldu?unu) yazmalısınız. Bu ikinci de?i?iklikte sayfa uzerinde hicbir de?i?iklik yapılmamı?sa, de?i?iklik algılanmayacaktır; bu nedenle sayfada onemsiz bir de?i?ikli?in yapılması gerekir. Buna ek olarak, sayfanın
HTML
acısından sunumunu de?i?tirmeyen, bir satırın sonuna bir bo?luk eklemek ya da sayfanın en altına bo? bir satır eklemek gibi belli de?i?iklikler de algılanmayacaktır. Bu durumlarda de?i?iklik iptal olur ve dolayısıyla de?i?iklik ozeti gorunmez. Ote yandan, orne?in iki sozcu?un arasına bir bo?luk daha eklemek mumkundur. Bu durumda, sayfanın gorunumu de?i?meyecek de olsa, metin vikitekstte korunacak ve bir de?i?iklik olarak kaydedilecektir. Bu gibi de?i?iklikleri (
dummy edit
) kucuk de?i?iklik olarak i?aretlemeyiniz.
- Bir de?i?ikli?in kucuk olup olmadı?ıyla ilgili herhangi bir anla?mazlık icin, kullanıcıyla tartı?ma sayfasından ya da mesajla ileti?ime gecmeye de?er; ancak de?i?ikli?i yapana de?il de?i?ikli?e odaklanmaya ozen gosterilmelidir. ("De?i?ikli?inizin kucuk de?i?iklik olmaktan daha ote oldu?unu du?undum, ben mi fazla hassas davranıyorum dersiniz?) Kucuk ve buyuk de?i?iklikler arasında bir gri bolge vardır ve co?u katılımcı de?i?ikliklerini do?ru de?erlendirip de?erlendirmediklerine ili?kin geri bildirimin kıymetini bilecektir.
- De?i?ikli?inizi kucuk olarak i?aretlemek, bunların bazı
izleme listelerinde
nasıl gorundu?unu etkiler. Orne?in tartı?ma sayfalarında yorum yaptı?ınız de?i?ikliklerinizi kucuk olarak i?aretlerseniz, yorumunuzu daha az kullanıcı fark edecektir.
- Bir de?i?ikli?in kucuk ya da buyuk olarak i?aretlenmesi, o de?i?ikli?i yaparken ne kadar u?ra?ıldı?ını yansıtmaz. Orne?in referansların bicimlendirilmesine ili?kin sorunları bulmak ve cozmek icin saatlerinizi de harcamı? olsanız, yine de bu kucuk bir de?i?ikliktir. Kullanıcılar de?i?ikliklerini kucuk olarak i?aretlemenin cabalarının de?erini du?urdu?u hissine kapılmamalıdır.
Hizmetliler
ve devriyeler, son kullanıcının de?i?ikli?ini (ya da de?i?ikliklerini)
geri dondur
komutuyla yarı otomatik ?ekilde geri alabilirler; boyle geri almalar, viki yazılımı tarafından kucuk olarak i?aretlenir. Geri dondurme (
rollback
) ozelli?i
vandalizm
olayları icin tasarlanmı?tır. Dolayısıyla herhangi bir vandalizmin geri alınması kucuk de?i?iklik olarak de?erlendirilir (ve son de?i?ikliklerde gorunmemesi sa?lanabilir).
Bunlara ek olarak,
botlar
da genellikle de?i?ikliklerini kucuk de?i?iklik olarak i?aretler.