Ya?lıboya , resim sanatında yaygın olarak kullanılan boyama tekni?i. Ba?layıcı madde olarak bitki ya?ıyla pigmentlerin karı?ımından elde edilen ya?lıboya, kalitesi nedeniyle en cok tercih edilen resim malzemelerinden biridir.

Ya?lıboya her ne kadar ilk kez Hint ve Cinli ressamlar tarafından Batı Afganistan'da, be?inci ve onuncu yuzyıllar arasında Budist resimlerinde kullanılmı? olsa da, ^{[1] [2]} 15. yuzyıla kadar populerlik kazanmamı?tır. Orta Ca? boyunca batıda da kullanımı yaygınla?mı?tır. Ya?lıboyanın avantajları geni? olcude bilinir hale geldikce, sanat eserleri yapımında kullanılan temel malzeme haline geldi.

Son yıllarda, suyla karı?abilen sentetik ya?lıboyalar uretiliyor. Suda cozunen bu boyalar tiner yerine su ile inceltilmeye izin veriyor. Ayrıca, yeterince inceltildi?inde, geleneksel ya?lara (1-3 hafta) kıyasla cok hızlı kuruma surelerine (1?3 gun) sahiptir.

Kullanımı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

.

Yaygın olarak kullanılan ya?lar arasında keten ya?ı , ha?ha? tohumu ya?ı, ceviz ya?ı ve aspir ya?ı bulunur. Ya? secimi, boyaya sararma, kuruma suresi ve dayanıklılık gibi bir dizi ozellik kazandırır. Ya?a ba?lı olarak boyaların parlaklı?ında da farklılıklar gorulebilir. Bir ressam , istenen etkilere ba?lı olarak aynı resimde birkac farklı ya? kullanabilir. Boyalar kendileri de ortama ba?lı olarak belirli bir tutarlılık geli?tirir. ^[3] Aynı zamanda ya?, tabloya uzun sureli bir parlaklık veren vernik hazırlamak icin, cam recinesi veya terebentin gibi bir recine ile kaynatılabilir. Vernikler, temizlik ve onarım sebebiyle, ya?lıboyaya zarar vermeden cıkarılabilir. Bazı ca?da? sanatcılar calı?malarını verniklememeyi tercih ediyor. Ya?lıboya, di?er bircok sanat malzemesinden daha gec kurudu?u icin sanatcının calı?manın rengini, dokusunu veya ?eklini de?i?tirmesini sa?lar. Zaman zaman, ressam butun bir boya tabakasını bile temizleyip yeniden ba?layabilir.

Ya?lar gibi kullanılan fırcalar da farklı efektler olu?turmak icin ce?itli liflerden yapılıyor. Orne?in, domuz kılı ile yapılan fırcalar, daha kalın vuru?lar ve impasto resimlerde kullanılırken, firavunfaresi kılından yapılan fırcalar ise ince ve puruzsuz oldu?u icin portreler ve detay calı?malarında tercih edilir. Fırcalar farklı boyutlarda uretilir ve farklı amaclar icin kullanılır. Fırcanın tipi kullanım amacını belirler. Mesela, yuvarlak bir detay calı?ması icin sivri bir fırca, geni? alanları boyamak icin ise duz fırcalar kullanılır. Gerekti?inde boyayı uygulamak ya da cıkarmak icin palet bıca?ı veya bez, sunger ve pamuklu cubuklar gibi alı?ılmamı? ce?itli aletler kullanılabilir. Bazı sanatcılar parmaklarıyla bile calı?abiliyor.

Ya?lıboya ornekleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• 
  La velata , Rafael , 1514-1515
• 
  Sut Bo?altan Kadın, Johannes Vermeer , 1558-1560
• 
  Dr. Nicolaes Tulp'un Anatomi Dersi , Rembrandt , 1642
• 
  ?ki Muzisyen Kız , Osman Hamdi Bey , 1880
• 
  Arles'daki Yatak Odası , 1887
• 
  Haziran Alevi , Frederic Leighton , 1895
• 
  Avignonlu Kızlar , Pablo Picasso , 1907
• 
  Otomat , Edward Hopper , 1927
• 
  Belle?in Azmi , Salvador Dali , 1931
• 
  Golconde , Rene Magritte , 1953

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Wikimedia Commons'ta Ya?lıboya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.