Yıldız Sava?ları
,
George Lucas
tarafından yaratılmı?, oncelikle filmleriyle tanınmı?, sonraki yıllarda cizgi roman, video oyunları, televizyon yapımları vb. dallarda ununu arttırmı? kurgusal bir evren ve markadır. Serinin ilk filmi, 25 Mayıs 1977'de
20th Century Fox
tarafından
Star Wars
(Yıldız Sava?ları) ismiyle yayınlanmı? ve dunya capında bir
populer kultur
fenomeni olmu?tur. Ucer yıl arayla iki devam filmi yayınlanmı?tır. Orijinal uclemenin son filminin yayınlanmasının 16 yıl ardından, "oncul" uclemenin ilk filmi yayımlanmı? ve yine ucer yıl arayla di?er iki film de yayımlanmı?tır. 2015 yılında "ardıl" ucleme ba?lamı?, 2 yıl arayla devam filmleri yayınlanmı?tır.
2019 yılı verilerine gore on iki
Yıldız Sava?ları
filminin toplam hasılatı yakla?ık olarak 10,25 milyar dolardır.
[1]
Bu hasılatla
Yıldız Sava?ları
serisi, en cok hasılatı olan film serisi olmu?tur.
Yıldız Sava?ları gunumuze kadar kendisine ait filmlerin hasılatı, oyuncak, DVD, kitap, bilgisayar oyunu ve ticari urun geliriyle 33 milyar dolarlık dev bir kazanc sa?lamı?tır.
George Lucas filmleri, kitaplar, televizyon dizileri, video oyunları ve cizgiromanlar gibi bircok farklı alanda yayınların ortaya cıkmasına vesile olmu?tur. Uclemede tasvir edilen kurguya pek cok yenilik getiren bu yan urunler, serinin takipcileri tarafından
Geni?letilmi? Evren
adıyla bilinen kurgusal evrenin olu?masına imkan sa?lamı?tır. Bu yayınlar sayesinde filmler arasındaki bo?lukta,
Star Wars
markasının populerli?i ve de?eri korunmu?tur
Yıldız Sava?ları
yayınlarındaki olaylar, kurgusal bir galakside gercekle?mektedir. Pek cok uzaylı ırkı tasvir edildi?i gibi, genellikle sahiplerinin emirlerini yerine getiren robotlara da yer verilmi?tir. Uzay yolculu?una oldukca sık rastlanır, evrendeki pek cok gezegen (daha sonra Galaktik ?mparatorluk olarak de?i?mek uzere)
Galaktik Cumhuriyetin
bir uyesidir.
Yıldız Sava?ları'nın
goze carpan bir karakteristi?i
"Guc"
olarak adlandırılan, yetenekli bireyler tarafından kullanılabilen, tum evreni kapsadı?ına inanılan enerjidir. Yayınlanan ilk filmde "tum canlı varlıkları sarmalayan, delip gecen, birbirine ba?layan enerji" olarak acıklanmı?tır.
[2]
"Guc", kullanıcılarına,
telekinezi
,
kehanet
, ongoru, zihin kontrolu gibi ce?itli
do?austu
yetenekler bah?eder ve refleksler ve hız gibi pek cok fiziksel ozelli?in geli?mesini sa?lar. Bu yetenekler karakterler arasında farklılık gosterebilir. Guc iyilik icin kullanılabilece?i gibi, nefret, saldırganlık ve kotuluk duygularını besleyen karanlık tarafının takipcileri tarafından farklı amaclar icin kullanılabilir. Temel altı filmde Guc'u iyilik icin kullanan
Jedi'lar
ile galaksiyi ele gecirmek amacıyla karanlık tarafa gecmi?
Sithlerin
mucadelesi konu edilmi?tir.
Film serisi 25 Mayıs 1977'de yayınlanan
Yıldız Sava?ları
ile ba?ladı. Ardından, 21 Mayıs 1980'de yayınlanan
?mparator
ve 25 Mayıs 1983'te yayınlanan
Jedi'ın Donu?u
geldi. ?lk filmin adı
Yıldız Sava?ları
olmasına ra?men, daha sonra gelen oncul filmlerle isim karı?ıklı?ı ya?amamak icin
Yeni Bir Umut (A New Hope)
altba?lı?ı eklenmi?tir.
[3]
1997'de,
Yıldız Sava?ları'
nın gosterime girmesinin 20. yıldonumunde, orijinal ucleme ce?itli yenilemelerle tekrar sinemalarda gosterime girdi. Bu yenilemeler, filmlerin cekildi?i tarihte mumkun olmayan bilgisayar efektleri ile gercekle?tirilmi? eklemelerdi. Filmlerin daha sonraki yayımlarında da (orn. 21 Eylul 2004'te yayınlanan serinin DVD'leri) de?i?iklikler yapılmaya devam edildi.
Uzun sure beklenilen oncul ucleme, 19 Mayıs 1999'da yayımlanan
Yıldız Sava?ları: Bolum I - Gizli Tehlike
, 16 Mayıs 2002'de yayımlanan
Yıldız Sava?ları: Bolum II - Klonların Saldırısı
, 19 Mayıs 2005'te yayımlanan
Yıldız Sava?ları: Bolum III - Sith'in ?ntikamı
ile tamamlandı.
[4]
Yıldız Sava?ları: Bolum VII - Guc Uyanıyor
filmi ise 17 Aralık 2015'te
Turkiye
'de vizyona girmi?tir. Cekimi
?ngiltere
ve
B.A.E'de
yapılan filmin yonetmenli?ini
J.J. Abrams
ustlenmi?tir. Yonetmenli?ini
Rian Johnson'ın
yaptı?ı ve 2017 yılında vizyona giren
Yıldız Sava?ları: Bolum VIII - Son Jedi
ile 2019 yılında vizyona giren ve yonetmenli?i
J.J. Abrams
tarafından ustlenilen
Yıldız Sava?ları: Bolum IX - Skywalker'ın Yukseli?i
filmiyle orijinal uclemenin sonrasını anlatan ardıl ucleme tamamlanmı? oldu.
Yıldız Sava?ları
dunyası, o gune kadar yaratılmı? di?er co?u bilimkurgu filmleri ve fantastik filmlerde kullanılan ?ık, gosteri?li ve futuristik gelecek kavramının aksine, "kirli" bir portre cizmi?tir.
Lucas
'ın bu vizyonu daha sonra karanlık ve yıpranmı? bir uzay gemisinde gecen Yaratık(Alien), post-apokaliptik bir colde gecen
Mad Max 2
ve yıkık dokuk ve kaotik bir ?ehirde gecen
Bıcak Sırtı (Blade Runner)
filmleriyle populerlik kazanmı?tır. Lucas, filmlerde gerek diyaloglarda, gerek sahne planlarında paralellik o?elerine ozellikle dikkat etmi?tir. Luke Skywalker ve babası Anakin'in yolculuklarındaki paralellikler buna ornek gosterilebilir.
?lk altı
Yıldız Sava?ları
filmi 2.40:1'lik goruntu oranında cekilmi?tir. Orijinal uclemenin cekimlerinde anamorfik lensler kullanılmı?tır. Bolum IV ve V
Panavision
ile cekilirken, Bolum VI'de Joe Dunton Camera (JDC) kullanılmı?tır. Bolum I, Arriflex kameralarda anamorfik Hawk lensiyle, Bolum II ve III ise Sony'nin CineAlta yuksek cozunurluklu dijital kamerasıyla cekilmi?tir.
Yeni Bir Umut'
un ses efekteri icin George Lucas, Ben Burtt'u i?e almı?tır. Burtt'un ba?arıları Academy of Motion Picture Arts and Sciences tarafından, o tarihte bu dal icin bir odul kategorisi olmadı?ından ozel ba?arı oduluyle odullendirilmi?tir. Lucasfilm ?irketi,
Jedi'in Donu?u
filmi icin THX ses standardını geli?tirmi?tir.
John Williams
altı filmin de muziklerini bestelemi?tir. George Lucas, her onemli karakter ve konsept icin farklı temalarda besteler olmasını planlamı?tır. Williams'ın
Star Wars
teması modern muzik tarihinin en bilinen bestelerinden biri olmu?tur.
Orijinal uclemenin ı?ın kılıcı koreografisi kılıc ustası Bob Anderson tarafından geli?tirilmi?tir. Anderson, aktor Mark Hamill'i (Luke Skywalker) e?itmi? ve
?mparator
ile
Jedi'in Donu?u
filmlerinde Darth Vader'in kılıc dovu?u sahnelerinde dublorluk yapmı?tır.
Yıldız Sava?ları filmleri "uzun zaman once cok cok uzak bir galakside" geciyor olsalar da cizgi romanlar, kitaplar gibi film dı?ı urunlerde zaman Yavin Sava?ı'na, yani
Yıldız Sava?ları: Bolum IV - Yeni Bir Umut
'a gore duzenlenir. Orne?in
Yıldız Sava?ları: Bolum VI - Jedi'ın Donu?u
4 ABY (After Battle of Yavin - Yavin Sava?ı'ndan Sonra) tarihinde iken
Yıldız Sava?ları: Bolum III - Sith'in ?ntikamı
19 BBY (Before Battle of Yavin - Yavin Sava?ı'ndan Once) tarihindedir.
Legends:
Yıldız sava?ları filmler dı?ında da Geni?letilmi? Evren (Expanded Universe - EU) kategorisi altında da bircok oyku icermektedir. 50.000 BBY'dan ?u ana kadar 138 ABY'e kadar ula?ılmı? bircok farklı mekan ve hikaye devam etmektedir.
Canon:
Disney'ın
Lucasfilm
?irketini satın almasıyla yeniden yapılandırılan ve guncel olan zaman cizelgesidir. 5000 BBY'dan ?u ana kadar 35 ABY'e kadar ula?ılmı? bircok farklı mekan ve hikaye devam etmektedir.
Yıldız Sava?ları
canon kurgusal evreni ce?itli donemler icerir, bunlardan ucu film uclemelerine odaklanmı?tır. Di?er donemler Ocak 2021'de tanımlandı:
- Yuksek Cumhuriyet
: "High Republic" donemi, oncul uclemeden 200 yıl once geciyor. The High Republic ve yakında cıkacak olan The Acolyte'da yayınlanan medyayı icerir.
- Jedi'ın Du?u?u
: Galaktik Cumhuriyet'in, hukumdarı Palpatine - gizli Sith lordu Darth Sidious - tarafından yozla?tırıldı?ı, Oncul uclemenin donemi. Cumhuriyet ile Ayrılıkcı bir konfederasyon arasındaki Klon Sava?ları'nı duzenledikten sonra Palpatine Jedi Duzeni'ni yok eder, Cumhuriyeti devirir ve Galaktik ?mparatorlu?u kurar. Bu donemde Oncul ucleme filmleri ve Klon Sava?ları animasyonu yer alıyor. Bu donem daha once A?ustos 2019'da Cumhuriyet Donemi olarak tanımlanmı?tı.
- ?mparatorluk Hukumdarlı?ı
: ?mparatorlu?un hukumdarlı?ını ke?feden oncul uclemeden sonraki donem. The Bad Batch animasyonu, Obi-Wan Kenobi dizisi ve Han Solo: Bir Star Wars Hikayesi'ni icerir.
- ?syan Donemi
: ?mparatorlu?un birkac yıl suren Galaktik bir ?c Sava?ta Asi ?ttifakı tarafından sava?ıldı?ı, ?mparator'un olumuyle zirveye ula?tı?ı ve sonunda ?mparatorlu?un coku?uyle sonuclanan orijinal uclemenin ca?ı. Star Wars Asiler animasyonu, Andor dizisi, Rogue One ve orijinal ucleme filmlerini icerir.
- Yeni Cumhuriyet
: ?mparatorlu?un du?u?unu izleyen, Yeni Cumhuriyet'in olu?um yıllarında gecen orijinal uclemeden sonraki donem. The Mandalorian ve yan dizileri, The Book of Boba Fett, Rangers of the New Republic ve Ahsoka'yı iceriyor.
- ?lk Duzen'in Yukseli?i
: ?mparatorlu?un kalıntılarının ?lk Duzen olarak yeniden yapılandı?ı Ardıl uclemenin donemi. Eski ?syanın kahramanları, Yeni Cumhuriyet'in yardımıyla, baskıcı rejime ve yoneticilerine kar?ı Direni?e liderlik ediyor, gizemli varlık Snoke ve kukla ustası, canlanan Palpatine. Star Wars Resistance animasyonu ve Ardıl ucleme filmlerini icerir. Bu donem daha once A?ustos 2019'da Direni? Donemi olarak tanımlanmı?tı.
A?a?ıda fanlar arasındaki en populer uc izleme sırası verilmi?tir. Sadece Canon Live-action film ve diziler sıralanmı?tır.
Altı film toplamda 25 Akademi Odulune aday olmu?, 10'unu kazanmı?tır. Bunlardan ucu
Ozel Ba?arı Odulu
dur.
| Odul
|
Kazanılan Oduller
|
| IV: Yeni Bir Umut
|
V: ?mparator
|
VI: Jedi'ın Donu?u
|
I: Gizli Tehlike
|
II: Klonların Saldırısı
|
III: Sith'in ?ntikamı
|
| Yardımcı Erkek Oyuncu
|
Aday
(
Alec Guinness
)
|
|
|
|
|
|
| Sanat Yonetmenli?i
|
Kazandı
|
Aday
|
Aday
|
|
|
|
| Kostum Tasarımı
|
Kazandı
|
|
|
|
|
|
| Yonetmen
|
Aday
(
George Lucas
)
|
|
|
|
|
|
| Kurgu
|
Kazandı
|
|
|
|
|
|
| Makyaj
|
|
|
|
|
|
Aday
|
| Muzik (Orijinal ?arkı)
|
Kazandı
|
Aday
|
Aday
|
|
|
|
| Sinematografi
|
Aday
|
|
|
|
|
|
| Ozgun Senaryo
|
Aday
|
|
|
|
|
|
| Ses Kurgusu
|
|
|
Aday
|
Aday
|
|
|
| Ses Miksajı
|
Kazandı
|
Kazandı
|
Aday
|
Aday
|
|
|
| Gorsel Efekt
|
Kazandı
|
|
|
Aday
|
Aday
|
|
| Ozel Ba?arı Odulu
|
Kazandı
(Uzaylı, Yaratık ve Robot Sesleri)
|
Kazandı
(Gorsel Efekt)
|
Kazandı
(Gorsel Efekt)
|
|
|
|