Wartenburg Muharebesi
, 3 Ekim 1813'te,
1813 Alman Harekatı
sırasında, Sakson koyu olan Wartenburg'un yakınlarında gercekle?en bir catı?maydı. General Ludwig Yorck von Wartenburg komutasındaki
Silezya Ordusunun
bir birli?i,
Napolyon
'u kuzey kanadını guvence altına almak icin
Dresden
'den batıya,
Leipzig
'e do?ru hareket etmeye zorlayan Elbe'yi gecmeyi ba?ardı. Bu,
Leipzig Muharebesi
'nden once Fransız ?mparatorunun ku?atılmasını ba?lattı.
[1]
17 A?ustos'ta ate?kesin sona ermesinin ardından 1813'teki sonbahar seferinin ba?langıcında,
Napolyon
;
Brandenburg
,
Silezya
ve kuzey
Bohemya
'da 500.000'den fazla askerle muttefiklerin kar?ı cıktı?ı Do?u Almanya'da 400.000'den fazla askere komuta etti.
Napolyon
'un planı, muttefik Avusturyalılar, Prusyalılar ve Ruslardan olu?an iki orduyu Saksonya bolgesinde ayrı ayrı yenip
Bohemya
ve
Silezya
'ya do?ru itmeyi ongorurken,
Nicolas Oudinot
ucuncu orduyu
Brandenburg
'dan atacaktı.
[2]
Muttefikler,
Trachenberg Planı
kapsamında
Napolyon
'un komuta etti?i birlik uc ordudan herhangi birine saldırması durumunda
Napolyon
'dan kacınacaklardı. Sadece tum gucler birle?tirilirse do?rudan Fransız ?mparatoruna kar?ı bir sava?ı riske almak istiyorlardı. Dolayısıyla
Napolyon
tarafından yonetilmeyen
Oudinot
veya di?er kucuk birimler bundan muaf tutuldu.
[3]
Ate?kes
sona erdi?inde
Dresden
bolgesinde bulunan
Napolyon
, muttefiklerin saldırmasını bekledi. ?lk yuruyen
Gebhard Leberecht von Blucher
komutasındaki
Silezya Ordusu
, Fransız birliklerinin buyuk bir bolumunu do?uya cekmeyi ba?ardı, ancak
Napolyon
,
Blucher
ile ba?lantısını kaybetti?inde 60.000 askeriyle geri cekildi.
Jacques MacDonald
komutasındaki Bober ordusu daha sonra
Blucher
'in mevzilerine girdi ancak
Katzbach Muharebesi
'nde yenilgiye u?radı. Aynı zamanda, Schwarzenberg komutasındaki
Bohemya ordusu
Dresden
'e saldırdı, ancak
Napolyon
?ehre zamanında ula?tı ve
Dresden Muharebesi
'nde bir zaferle muttefikleri
Bohemya
'ya geri puskurtmeyi ba?ardı.
[4]
Kulm Muharebesi
'nde
Dominique Joseph Vandamme
'nin birliklerinin kaybı bu ba?arıyı tersine cevirdi.
Oudinot
, bir hafta once
Großbeeren Muharebesi
'nde Berlin ordusuyla yenilmi?ti. Mare?al
Michel Ney
komutayı aldıktan sonra, Eylul ba?ında
Dennewitz Muharebesi
'nde o da yenilgiye u?radı.
[5]
Bundan sonra
Napolyon
birliklerini
Elbe
'nin batı yakasına cekti ve
Saksonya
'da kaldı.
Silezya Ordusu
,
Napolyon
'a arkadan saldırmak ya da onu daha da batıya cekilmeye zorlamak icin Elbe hattını a?mak icin bir plan yaptı. Plan aynı zamanda uc muttefik ordunun birle?mesini iceriyordu.
Bernadotte
komutasındaki
Kuzey Ordusu
Wittenberg bolgesinden yakla?tı ve Schwarzenberg, Zwickau-Chemnitz hattına ilerledi.
[6]
3 Ekim'in erken saatlerinde, Yorck'un birlikleri Wartenburg yakınlarından Elbe'yi gececekti. Bertrand'ın kolordusu, iyi savunulan pozisyonlarda Yorck'un askerleriyle kar?ıla?tı. Bertrand kuvvetlerini ?u ?ekilde konu?landırdı: Morand'ın Fransız tumeni Wartenburg'da set boyunca sıralanmı?tı. Franquemont'un
Dennewitz Muharebesi
'nde ?iddetli bir ?ekilde yaralanan ve mevcudiyeti sadece dort tabur ve altı topa inden Wurttemberg tumeni, Bleddin'nin de bulundu?u sa? kanatta tuttu. Fontanelli'nin ?talyan tumeni ve Beaumont komutasındaki kucuk bir suvari kuvveti yedekte tutuldu.
[7]
Sava?, Prusyalı Steinmetz'in tugayının Wartenburg'a do?rudan saldırısıyla ba?ladı. Bu ilerleme, Fransızların olumcul bir ate?iyle kar?ılandı ve tugaydan arta kalan askerler kendi hatlarına geri cekilmek zorunda kaldı. Burada
Blucher
onları topladı ve bir kez daha ileri gonderdi, ancak Fransız setini a?amadılar.
Blucher
ayrıca Mecklenburg'un tugayını Elbe nehrinin yukarı kıyısını takip etmesi ve Bertrand'ın sa? kanadında ilerlemesi icin gonderdi.
[8]
Sa? kanada yollanan Prusya birlikleri o?leden sonra 2'ye kadar Fransızları Bleddin'den cıkarılmı?tı ve Beaumont'un suvarileri Prusya Suvarileri tarafından bir kenara supurulmu?tu. Wartenburg artık do?udan Steinmetz ve guneyden Mecklenburg tarafından tehdit ediliyordu. Belirleyici darbe Heinrich Wilhelm von Horn'un tugayından geldi. Bir meyve bahcesinden gecerek ve bir dereyi ve iki bendi gecerek, Fontanelli'yi takviye etmek icin ca?rılan askerlere saldırdı.
Bertrand, sa? kanadında ya?anan ma?lubiyetten dolayı geri cekilmek zorunda kaldı. Kolordu once Kemberg'e, ardından Reynier'in VII. Kolordu ile temas kurdukları Duben'e cekildi. Fransız kayıpları 900 ki?i olu ve yaralı, 1000 asker, 13 silah ve 80 cephane vagonu ise Muttefikler tarafından ele gecirildi. Prusyalıların kaybı ise 200'u kayıp olmak uzere 1900 olu ve yaralıydı.
F. N. Maude'ye gore, Prusya birliklerinin bu sava?ta gosterdi?i "ola?anustu kararlılık", "insanların sava?ma ruhunun, e?itildikleri bicimlerden veya cephelerinin stratejik ili?kilerinden ne kadar cok daha onemli oldu?unu" gostermi?ti.
[1]
Prusya kayıpları 1.500 ki?iydi, Bertrand birli?i yakla?ık 1.000 asker, 11 silah ve 70 vagon ve ayrıca 1.000 mahkum kaybetti. Fransızların geri kalanı geri cekildi.
Schwarzenberg komutasındaki ana orduya kar?ı
Joachim Murat
komutasındaki sa? kanadı bırakarak, kendisi kuzey Saksonya'ya hareket etti, orada
Silezya Ordusunu
ve
Kuzey Ordusunu
birer birer ma?lup etti ve Schwarzenberg'e kar?ı harekete gecti. Ancak
Silezya Ordusu
yenildikten sonra hızlıca geri cekildi ve Muttefiklere ba?lı duzensiz suvari birlikler tarafından desteklenen sayısız catı?mada
Murat
, giderek daha fazla kayıp verdi.
[9]
Blucher
ve Karl Johann'ın daha kuzeyde oldu?una inanan
Napolyon
, daha sonra
Leipzig
'in guneyinde konu?lanmı? ana Muttefik ordusuna saldırmak icin guneye hareket etti.
Napolyon
'un bu hareketini o?renen
Kuzey Ordusu
ve
Silezya Ordusu
,
Napolyon
'un pe?inden
Leipzig
'e yurudu. Bu hareket,
Leipzig Muharebesi
sırasında
Napolyon
'un ku?atılmasına yol actı.
[10]
Yorck, 1814'te adına "von Wartenburg" ekiyle kont rutbesine yukseltildi.