Vikipedi : Kayda de?erlik (ki?iler)

Bu sayfa Turkce Vikipedi'deki kayda de?erlik yonergelerinden biri ile ilgili bir bilgilendirme sayfasıdır. Tartı?ma sayfasında uzerinde yapılacak de?i?iklikleri tartı?abilirsiniz.

Kısayol

VP:K???

Kayda de?erlik (ki?iler) yonergesi, ya?ayan veya tarihi bir ki?inin, Vikipedi'de hakkında bir madde sahibi olmaya de?er oldu?unun belirlenmesinde kullanılacak adil de?erlendirme kriterleri ile ilgili standartları belirler. Bu yonerge birbiriyle yakın ili?kili ki?ilerden olu?an kucuk gruplar icin de gecerlidir. Bunlar arasında aileler, muzik grupları, ortak yazar ve mucitler sayılabilir. Birbiriyle ili?kisiz insan grupları icin Vikipedi:Kayda de?erlik (organizasyonlar ve ?irketler) yonergesine bakınız.

Genelde bir maddenin metninde o ki?inin neden kayda de?er oldu?una dair bilgi bulunmalıdır. Nihai ve en onemli olarak, maddenin iceri?i guvenilir kaynaklarca do?rulanabilir olmalıdır ve Vikipedi:Ya?ayan insanların biyografileri sayfasında belirtilen politikalara uymak gereklidir.

Ki?iler icin kayda de?erlik kriterleri [ kayna?ı de?i?tir ]

A?a?ıdaki kriterleri sa?layan bir ki?inin genel olarak kayda de?er oldu?u kabul edilir. Ancak bu kriterlerin sa?lanamaması bu ki?inin ansiklopedide yer almaması gerekti?inin kesin delili sayılmamalıdır ve bu kriterlerin bir veya birkacının sa?lanması da ki?inin yer almasını garantilemez.

Soz konusu ki?iden ba?ımsız olarak, ^[1] birden fazla, birbirinden fikirsel olarak ba?ımsız, ^[2] yayımlanmı?, ^[3] guvenilir ikincil kaynaklar tarafından bu ki?inin konu edilmi? olması.
- E?er bu kaynak tarafından i?leni? bicimi derinlemesine de?ilse, kayda de?erli?in belirlenebilmesi icin birden fazla ba?ımsız kaynak gosterilmelidir.
- Ki?i hakkında gosterilen ikincil kaynakların konuyu sıradan bir ?ekilde i?lemi? olması kayda de?erli?i belirlemek icin yeterli de?ildir. ^[4]
- Kayda de?erli?in belirlenmesinin ardından daha cok ayrıntı elde etmek icin birincil kaynaklara ba?vurulabilir.
Ki?inin, kendinden ba?ımsız olarak yazılmı?, kabul gormu? bir biyografinin konusu olması.
Ki?inin, onemli sayılan oduller kazanmı? olması.
Ki?inin adının kanıtlanabilir ?ekilde yaygınca tanınmı? olması.
Ki?inin kendi sahasındaki katkılarının kalıcı tarihi kayıtların bir parcası ^[5] haline gelmi? olması.
Kayda de?erli?i gosterilmi? urun veya hizmetlerin savunuculu?unu yapmı? olmak.

Siyasetciler [ kayna?ı de?i?tir ]

Uluslararası, ulusal veya il/eyalet duzeyinde mevkiye sahip olmu? siyasetciler; ve ulusal, il/eyalet yasama organlarının ?imdiki ve gecmi? uyeleri. ^[6]
Basında onemli derecede kendisinden bahsedilmi? mahalli siyasetciler. ^[5]
Mahalli duzeyde secimle ba?a gelmi? olmak kayda de?erli?i garantilemez.

Sporcular [ kayna?ı de?i?tir ]

Profesyonel bir ligde veya yuzme, tenis gibi ligli olmayan dallarda e?de?er kar?ıla?malarda oynamı? veya yarı?mı? sporcular.
Amator spor dallarında en ust seviyede oynamı? veya yarı?mı? sporcular.

Futbolcular [ kayna?ı de?i?tir ]

?lgili ulkenin futbol federasyonu tarafından profesyonel lig statusu verilmi?, en ust seviye ligde en az 10 maca cıkmı? veya en az bir macın sonucuna katkıda bulunmu? (gol atmı? veya asist yapmı?) futbolcular
?lgili ulkenin futbol federasyonu tarafından profesyonel lig statusu verilmi?, en ust bir ve/veya ikinci seviye ligde ya da ikinci seviye ligde en az 20 maca cıkmı? futbolcular
?lgili ulkenin futbol federasyonu tarafından profesyonel lig statusu verilmi? olan en ust birinci ve ikinci seviye liglerde, ulusal veya uluslararası capta bir ba?arı elde etmi? (yılın futbolcusu vb.) futbolcular
FIFA veya FIFA uyesi bir konfederasyon tarafından tanınan kulupler bazında gercekle?en birinci ve ikinci seviye uluslararası turnuvalarda (Orne?in Avrupa icin 1. UEFA ?ampiyonlar Ligi , 2. UEFA Avrupa Ligi , Asya icin 1. AFC ?ampiyonlar Ligi , 2. AFC Ba?kanlık Kupası ) ve Olimpiyat Oyunları ?final musabakalarında en az 2 maca cıkan futbolcular
FIFA veya FIFA uyesi bir konfederasyon tarafından tanınan uluslararası bir macta A milli seviyesinde 3, di?er ya? kategorilerinde en az 5 maca cıkmı? futbolcular
Bulundu?u ulkede en ust seviye 1. ve/veya 2. lig takımlarının da katılabildi?i ulusal bir turnuvada (Orne?in Turkiye Kupası , FA Cup , FA Community Shield , ulkelerin super kupaları vb.) en az 10 maca cıkmı? veya bu turnuva ozelinde bir ba?arı elde etmi? (gol kralı, turnuvanın en de?erli oyuncusu, turnuvanın en iyi kadrosuna girme) futbolcular

E?lence sanatcıları [ kayna?ı de?i?tir ]

Oyuncular, komedyenler, televizyon me?hurları, vb.

Kayda de?er filmlerde, televizyon ve sahne gosterilerinde ve di?er produksiyonlarda onemli rol oynamı? olanlar.
Geni? veya onemli bir hayran kitlesi olanlar.
Belli bir e?lence turunde kendine has, cok uretken veya yenilikci katkılar yapmı? olanlar.
Muzisyen, besteci, muzik grupları icin bkz. VP:MUZ?K .

Yaratıcı meslekler [ kayna?ı de?i?tir ]

Bilim insanları, o?retim uyeleri, ekonomistler, profesorler, yazarlar, editorler, gazeteciler, film yapımcıları, foto?rafcılar, sanatcılar, mimarlar, muhendisler ve di?er yaratıcı meslek sahipleri.

Ki?i meslekta?ları veya ardından gelenlerce onemli bir ki?ilik sayılmakta veya ona sıkca atıfta bulunulmakta.
Ki?i yeni bir kavram, teori veya teknik geli?tirmesiyle tanınmakta.
Ki?i ba?kası veya ba?kalarıyla ortak olarak onemli veya iyi bilinen bir eseri yaratmı? veya yaratılmasında onemli bir rol oynamı?, bu eser ba?ımsız bir kitap veya sinema filminin, veya birden cok dergi makalesinin konusu olmu?.
Ki?inin eseri ya (a) onemli bir sergide sunulmu? ya da ondan bir abide yapılmı?, veya (b) ele?tirmenlerin onemli derecede dikkatini cekmi? veya (c) onemli (sadece mahalli sayılmayan) bir muze veya galerinin daimi koleksiyonunda yer almakta.

Bu yonergeyi sa?lamayan maddeler [ kayna?ı de?i?tir ]

Bir madde e?er kayda de?erlili?ini ortaya koymuyorsa veya kanıtlamıyorsa onu geli?tirmek icin a?a?ıdakileri deneyin:

Onu kendiniz iyile?tirin .
Maddenin yazarına danı?ın. {{ ?ablon:M6 }} ?ablonu bunu yapmanın bir yoludur.
Maddeye {{ ?ablon:kayda de?erlik }} ?ablonunu koyarak di?er editorleri uyarın.
E?er madde bir uzmanlık dalı hakkındaysa {{ ?ablon:Uzman }} ?ablonunu kullanarak belli bir Vikipedi:VikiProje 'den konu hakkında bilgili editorlerden yardım isteyebilirsiniz. Bu ki?iler herkeste bulunmayan kaynaklara sahip olabilirler.
Onu daha geni? bir maddeye dahil edip, orada bir ba?lam icine oturtun.

E?er madde iyile?tirilemiyecekse veya Vikipedi icin uygun bir konu de?ilse a?a?ıdaki yontemlerden birini seciniz:

E?er madde kayda de?er oldu?unu iddia etmiyor veya kanıtlamıyorsa {{ ?ablon:sil }} ?ablonu ile hızlı silinmesi icin i?aretleyebilirsiniz (gerekce olarak Madde 6 veya M6'yı belirtiniz).
E?er hızlı silme icin gerekli kriterler sa?lanmıyorsa ama maddenin kayda de?er olmadı?ı tartı?ma goturmez gorunuyorsa {{ ?ablon:bekletmeli sil }} ?ablonunu kullanın. E?er kimse itiraz etmezse madde 5 gun sonra silinecektir.
Emin olmadı?ınız veya ba?kalarının itiraz edebilece?ini du?undu?unuz durumlarda maddeyi silinmeye aday gosteriniz . Orada maddenin de?eri genellikle 5 gun veya tartı?manın durumuna gore 5 gunden fazla tartı?ılıp de?erlendirilecektir.

Vikipedistler hakkında maddeler [ kayna?ı de?i?tir ]

Bazı Vikipedistler hakkında maddeler olabilir. Bu ki?ilerin Vikipedist olmaları kayda de?erlikleri hakkında ne olumlu ne de olumsuz bir etki yapar (ancak, Vikipedi:Otobiyografi sayfasında belirtilen nedenlerle ki?ilerin kendi madderini yazmaları uygun de?ildir). E?er bir Vikipedist Vikipedi'de yer almakla ilgili kriterleri sa?lıyorsa, bu maddenin ansiklopedide yer alması veya silinmesi konusunda alınacak kararda onun halen, eskiden veya gelecekte Vikipedist olmasının yeri yoktur. Kullanıcılar ve kullanıcı olmayanlar hakkındaki maddeler aynı kriterlere gore de?erlendirilir.

Ki?i listeleri [ kayna?ı de?i?tir ]

Bazı maddeler ki?i listeleri icerirler, orne?in universite maddeleri genelde mezunlarının bir listesini icerir. Bu listeler herkesi (bu ornekte o universiteden mezun olan herkesi) kapsamazlar. Bu listeler sadece buradaki yonerge do?rultusunda Vikipedi'de halen hakkında bir maddesi olan ki?iler, veya makul bir beklentiyle, maddesi olabilecek olan ki?iler ile sınırlıdır. Kendilerini bu tur kategorilere dahil etmek isteyen Vikipedistler bu amac icin olu?turulmu? kategorileri kullanabilirler, orne?in Kategori:Mezun oldukları okullara gore Vikipedistler .

Notlar [ kayna?ı de?i?tir ]

^ Otobiyografi ve ki?isel promosyon bir ansiklopedi maddesi elde etmek icin kullanılacak yollar de?ildir. Kayda de?erli?in olcutu maddenin konusu olan ki?iden ba?ımsız ba?kalarının, bu ki?i hakkında sıradan sayılmayacak bir yayım yapmaya onu de?er bulmalarıdır.
^ Bir ozgun kayna?ın turevi olan kaynaklar kaynakca olarak kullanılabilirler ama konunun kayda de?erli?ini ortaya koymak icin kullanılamazlar. "Fikirsel ba?ımsızlık", kaynakların iceri?inin birbirinin aynı olmamasını gerektirmekten de ote, yayımlanmı? bir eserin tamamının ba?ka bir eserden turememi? (veya ona dayandırılmamı?) olmasını da gerektirir (ama kısmi turetmeler kabul edilebilir). Orne?in, belli bir ki?i hakkında bir siyasetcinin verdi?i nutuk, o ki?inin kayda de?erli?inin belirlenmesine katkıda bulunur, ama bu nutkun farklı haber ajansları tarafından yapılmı? birden fazla iktibası bulunmaz. Bir ki?i hakkında yazılmı? bir biyografi o ki?inin kayda de?erli?inin belirlenmesini sa?lar ama o biyografinin bir ozeti, ek bir ozgun bir fikirsel katkı icermiyorsa, sa?lamaz.
^ Neyin "yayımlanmı? eser" sayıldı?ı kasıtlı olarak geni? kapsamlı bırakılmı?tır
^ Sıradan sayılmamak, yayımlanmı? eserin derinli?inin bir olcusudur. Basit bir rehber girdisi ve ayrıntıya girmeden laf arasında bir de?inme sıradan sayılır. Bir ki?inin hayatının ayrıntılı bir ?ekilde nakleden 200 sayfalık bir ba?ımsız biyografi sıradan de?ildir. Bir nufus kaydı veya bir secim pusulasında bir satırlık bir sıralama sıradandır. Bir ki?inin anısına kurulmu? bir vakıf, onun adına adlandırılmı? bir bina, vb., onun hakkında yazılmı? eserlerin yerini alamaz.
^ ^a ^b "kalıcı tarihi kayıtların parcası olmu?" bir ki?i, o saha hakkındaki birden fazla tarih kitabında bahsedilir. Onemli derecede basında cıkmı? bir siyasetci hakkında, gazete/dergi yazarları tarafından, birden cok dergi makalesi ayarında inceleme makalesi yazılmı?tır.
^ Bu ikincil bir kriterdir. Bu kriteri sa?layan ki?iler hemen her zaman birincil kriteri de sa?layacaklardır. Biyograflar ve tarihciler genelde onemli siyasi mevkilerin sahipleri hakkında yazmı? olacaklardır. Ama, herhangi bir nedenle oyle olmamı? olsa dahi, bu kriter sayesinde Vikipedi'de onemli siyasi mevkiler hakkındaki maddelerimizde bir eksiklik kalmamasından emin oluyoruz.

[1] Otobiyografi ve ki?isel promosyon bir ansiklopedi maddesi elde etmek icin kullanılacak yollar de?ildir. Kayda de?erli?in olcutu maddenin konusu olan ki?iden ba?ımsız ba?kalarının, bu ki?i hakkında sıradan sayılmayacak bir yayım yapmaya onu de?er bulmalarıdır.

[2] Bir ozgun kayna?ın turevi olan kaynaklar kaynakca olarak kullanılabilirler ama konunun kayda de?erli?ini ortaya koymak icin kullanılamazlar. "Fikirsel ba?ımsızlık", kaynakların iceri?inin birbirinin aynı olmamasını gerektirmekten de ote, yayımlanmı? bir eserin tamamının ba?ka bir eserden turememi? (veya ona dayandırılmamı?) olmasını da gerektirir (ama kısmi turetmeler kabul edilebilir). Orne?in, belli bir ki?i hakkında bir siyasetcinin verdi?i nutuk, o ki?inin kayda de?erli?inin belirlenmesine katkıda bulunur, ama bu nutkun farklı haber ajansları tarafından yapılmı? birden fazla iktibası bulunmaz. Bir ki?i hakkında yazılmı? bir biyografi o ki?inin kayda de?erli?inin belirlenmesini sa?lar ama o biyografinin bir ozeti, ek bir ozgun bir fikirsel katkı icermiyorsa, sa?lamaz.

[3] Neyin "yayımlanmı? eser" sayıldı?ı kasıtlı olarak geni? kapsamlı bırakılmı?tır

[4] Sıradan sayılmamak, yayımlanmı? eserin derinli?inin bir olcusudur. Basit bir rehber girdisi ve ayrıntıya girmeden laf arasında bir de?inme sıradan sayılır. Bir ki?inin hayatının ayrıntılı bir ?ekilde nakleden 200 sayfalık bir ba?ımsız biyografi sıradan de?ildir. Bir nufus kaydı veya bir secim pusulasında bir satırlık bir sıralama sıradandır. Bir ki?inin anısına kurulmu? bir vakıf, onun adına adlandırılmı? bir bina, vb., onun hakkında yazılmı? eserlerin yerini alamaz.

[kal-5] "kalıcı tarihi kayıtların parcası olmu?" bir ki?i, o saha hakkındaki birden fazla tarih kitabında bahsedilir. Onemli derecede basında cıkmı? bir siyasetci hakkında, gazete/dergi yazarları tarafından, birden cok dergi makalesi ayarında inceleme makalesi yazılmı?tır.

[6] Bu ikincil bir kriterdir. Bu kriteri sa?layan ki?iler hemen her zaman birincil kriteri de sa?layacaklardır. Biyograflar ve tarihciler genelde onemli siyasi mevkilerin sahipleri hakkında yazmı? olacaklardır. Ama, herhangi bir nedenle oyle olmamı? olsa dahi, bu kriter sayesinde Vikipedi'de onemli siyasi mevkiler hakkındaki maddelerimizde bir eksiklik kalmamasından emin oluyoruz.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]