한국   대만   중국   일본 
V. Edward - Vikipedi ?ceri?e atla

V. Edward

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
V. Edward
V. Edward portresi. Londra Ulusal Portre Galerisi'nde. Bilinmeyen ressam 16. yuzyıl sonları
?ngiltere kralı
Hukum suresi 9 Nisan 1483 ? 25 Haziran 1483 (2 ay 16 gun)
Once gelen IV. Edward
Sonra gelen III. Richard
Do?um 4 Kasım 1470 ( 1470-11-04 )
Westminster Abbey, Londra ?ngiltere
Olum 22 A?ustos 1483 (12 ya?ında)
Londra Kulesi , ?ngiltere
Hanedan York Hanedanı
Babası IV. Edward
Annesi Elisabeth Woodville
Dini Katolik

V. Edward (4 Kasım 1470, Westminster Abbey , Londra ?ngiltere - A?ustos 1483 (?) Londra Kulesi , ?ngiltere) 9 Nisan 1483 ? 25 Haziran 1483 doneminde 2 ay 16 gun Plantagenet Hanedanı 'nın bir altkolu olan York Hanedanı 'ndan krallık yapan ?ngiltere kralı . 25 Haziran 1483'te amcası olan "?ngiltere Savunucusu Lord" unvanlı kral naibi olan III. Richard tarafından tahttan indirilmi?; Londra Kulesi'nde kucuk karde?i York Duku Richard Shrewsburyli ile birlikte hapis edilmi?tir. Buyuk olasılıkla A?ustos 1483'te amcası yeni kral olan III. Richard'ın emirleri ile karde?i ile birlikte katledilmi?tir.

Krallıktan onceki hayatı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Edward 4 Kasım 1'470'te Londra'da Westminster Abbey katedralinde do?du. Babası York Hanedanı'ndan kral olan IV. Edward bu sırada 3 Ekim 1470'te Lancasterliler tarafından kısa bir donem icin tahttan indirilmi? ve Burgundi 'ye kacmı? idi. Annesi olan Elisabeth Woodville gebe olarak ve kız karde?leri ile birlikte Westminster Abbey'ye sı?ınmı?tı ve bu katedralde guvenli olarak ya?amaktaydılar.

Babası IV. Edward Kıta Avrupası 'ndan donup 11 Nisan 1471 tekrar krallı?ı eline aldı. [1] Tekrar kral olan IV. Edward Haziran 1471'de kucuk ya?ta o?lunu veliaht ilan etti ve ona "Galler Prensi" unvanı verildi.

Galler Prensi iken Edward. Bir teyzinatli yazma kitap resminden

IV. Edward Galler 'deki iktidar gucunu peki?tirmek icin ileride kral olacak Galler Prensi unvanlı o?lunu Galler'e gondermeye karar verdi. Kucuk Edward ve annesi Elisabeth Woodville annesinin ailesine ait olan Galler-?ngiltere sınırında bulunan ve annesinin karde?i "2. Rivers Kontu" Anthony Woodville'in malikanesine gonderildiler. Burada Edward'ın e?itimine onem verildi. Dayısı "2. Rivers Kontu" cok iyi e?itimli bir ki?i olarak bilinmekte idi ve genc Edward'a gayet sıkı disiplinli ve ileride krallık yetkilerini uzerine aldı?ı zaman gayet iyi bir hukumdar/yonetici olmasını sa?lamak icin gereken bilgileri sa?layan bir e?itim vermeye koyuldu. Bu malikane arazilerinin ortasında bir idare merkezi olarak bulunan Ludlow Kalesi'nde annesi ile birlikte ya?amaya ba?ladı. Ludlow Kalesi aynı zamanda Galler ulkesinin geleneksel yonetim merkezi ve Galler Konseyi'nin toplantı yeri idi. Edward ismen bu "Galler Konseyi"'nin ba?kanı idi. [2] "2. Rivers Kontu" Anthony Woodville babası IV. Edward'ın en yakın danı?manı idi ve IV. Edward karısı ve o?lunun ya?adı?ı Ludlow Kalesi'ni sık sık ziyaret etmekte idi.

Kral IV. Edward o?ulları ve kızları icin Avrupa'nın onemli hukumdar ailelerinden e?ler arayarak ?ngiltere'nin diplomatik ili?kilerini peki?tirmek pe?inde idi. Bu nedenle 1480'de Brotenya Duku II. Francois ile bir anla?ma yaparak Bretonya Duku'nun 4 ya?ında olan kızı ve varisi Anne ile IV. Edward'ın veliahtı olan genc Edward ile yeti?kinliklerinde evlenmeleri icin bir ni?an yapıldı. Buna gore gelecekte bu evlenmeden do?acak ilk erkek cocuk ?ngiltere veliahtı Galler Prensi olacak ve ikinci erkek cocu?a Brotenya Duku unvanı ve arazileri verilecekti. Fakat bu derin planlar IV. Edward'ın beklenmedik olumuyle hemen suya du?tu.

Tahta gecmesi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Babası kral IV. Edward hic beklenmedik bir zamanda 9 Nisan 1483'te 41 ya?ında oldu. Bu haber 14 Nisan 1483 Pazartesi gunu Ludlow'a ula?tı. IV. Edward'ın buyuk o?lu olan ve yine Edward ismini ta?ıyan veliahtı 13 ya?ında idi. Daha yeti?kin olmadı?ı icin tahta gecince hukuken devletin mutlaka bir taht naibi tarafından yonetilmesi gerekmekte idi. IV. Edward (gunumuzde elimizde bulunmayan) bir vasiyetname bırakmı?tı ve buna gore karde?i (yeni kucuk Edward'ın amcası olan) Richard, Gloucester Duku 'nun tum devlet yonetim yetkilerine haiz "Savunucu Lord" unvanı ile taht naibi olmasını ongormu?tu. Fakat bunun nasıl yapılaca?ı tartı?ma konusu oldu.

Daha once ?ngiltere Kralı olan cocuk ya?taki veliahtlar icin tum yetkilere haiz boyle bir "Savunucu Lord" tayin edilmemi?ti. II. Richard babası olup 10 ya?ında tahta gecti?i zaman hic "Savunucu Lord" tayin edilmemi? ve ?ngiltere sınırlı yetkilere haiz bir taht naibi ile yonetilmi?ti. Babası olunce 9 aylık bir bebekken kral olan VI. Henry icin 7 ya?ına kadar tam yetkili bir "savunucu lord" tayin edilmi? ve 7 ya?ına girdi?i zaman bir dinsel tac giyme toreni yapılıp yeti?kinli?ine kadar ?ngiltere sınırlı yetkilere haiz bir taht naibi ile yonetilmi?ti. IV. Edward vasiyetnamesini yaptı?ı zaman York hanedanı daha hala Lancasterliler tehdidi altında bulundu?u icin, o?lu yeti?kin olmadan kral olursa, o?lunun amcası olan Richard, Gloucester Duku tam yetkili "Savunucu Lord" olursa bu gayet yakın akrabası tarafından iyi korunaca?ını du?unmu?tu. Karde?i Richard'a olan buyuk inanc ve guvencesini bu vasiyetnamede acı?a koymu?tu. Fakat Richard bu guvenceye layık bir ki?i olmadı?ını daha ilk gunlerindeki aldı?ı kararlarla gosterdi.

Yeni kralın dayısı Rivers Kontu Anthony Woodville V. Edward'ın gercek devlet idaresini eline almasa bile hemen bir dinsel torenle tac giymesini istemekteydi. Olmu? kralın yakın danı?manı ve Saray Nazırı olan Lord Hastings ise tac giyme toreni yapılmadan bir taht naibi olarak Richard, Gloucester Duku'nun "Savunucu Lord" unvanı ile ?ngiltere ulkesinin yonetimini fiilen ele almasını ve genc V. Edward'a ise yeti?kinli?inde torenle tac giydirilmesini savunmakta idi. Sonunda bir orta care bulundu. 4 Mayıs'ta genc V. Edward'a bir dinsel torenle tac giydirildi. Aynı zamanda onun yeti?kinlik ya?ına eri?mesine kadar amcası Richard, Gloucester Duku tam devlet yonetim yetkileri ile "?ngiltere Lord Savunucusu" unvanı ile devlet ba?kanı gorevine gecti. Fakat bu ihtilaf eski kralice ve yeni genc kral vasıtası ile Woodville ailesinin iktidar gucunu eline almak icin bir cabası olarak goruldu. Richard, Gloucester Duku ve taraftarları ile Woodville'ler arasında bir iktidar catı?masına donu?tu. [3]

Amcası Richard, Gloucester Duku kuzey ?ngiltere'de Middleham ?atosu'nda oturmakta idi. A?abeyi kral IV. Edward'ın olum haberini 15 Nisan'da almı? ve 29 Nisan'da Northampton 'a yeti?mi?ti. Orada 2. Buckingham Duku Henry Stafford ve ye?eni olan genc yeni kral ile birlikte Ludlow'dan Londra'ya gitmekte olan Rivers Kontu ile bulu?tu. Ertesi sabah Rivers Kontu ve yeni genc krala maiyet edenler, Buckhingham Duku'nun emri ile tutuklandılar. Genc Kral V. Edward yanında sadece Richard, Gloucester Duku Richard ve Buckingham Duku ve onların sa?ladı?ı maliyetle birlikte Londra'ya geldi. Amcası Richard, Gloucester Duku 8 veya 10 Mayıs'ta resmen "?ngiltere Lord Savunucusu" olarak ilan edildi ve devlet idaresini fiilen kendi eline aldı.

Londra'da 9 Mayıs 1483'te genc Kral V. Edward icin Richard, Gloucester Duku'nun iste?ine uyularak o zaman hem bir devlet sarayı hem de tutuklanan asilleri icin bir hapishane gorevini goren Londra Kulesi 'nde ikamet etmesi sa?landı.

V. Edward'in dini torensel tac giyme yeri geleneksel olarak Westminster Abbey 'de olması gerekirken, Richard'ın emri ile bu torenin Londra Kulesi 'nde 24 Temmuz'da yapılaca?ı ilan edildi. Genc kralın annesi Elisabeth Woodville kendisinin, kızlarının ve di?er o?lu York Duku Richard Shrewsburyli'nin hayat guvenli?inden ?upheli oldu?u icin Westmister Abbey'ye sı?ındı. Richard, yeni devlet yoneticisi olarak Buckhingham Duku'ne verdi?i hizmetten dolayı Galler'de bircok malikane arazisi ba?ı?ladı.

13 Haziran'da toplanan bir Naipler Konseyi toplantısı sırasında konsey uyeleri olan Lord Hastings, 1. Derby Markizi Thomas Stanley; York Ba?piskoposu Thomas Rotherham ve Ely Piskoposu John Morton "?ngiltere Lord Savunucusu" olarak Richard'ın verdi?i emirler uzerine vatan hainli?i sucu itham edilerek tutuklandılar. Lord Hastings (genc krala kayıtsız ?artsız sadık oldu?u du?unulerek olacak) ertesi gun hemen idam edildi. Di?er ucu uzunca bir muddet hapiste kaldıktan sonra affedilip salıverildiler. Richard askerleri ile Westmister Abbey'yi sarmaya aldı. Oraya sı?ınmı? bulunan eski kralice Elizabeth Woodville Canterbury Ba?piskoposu Thomas Bourchiere'in aracılı?ı ile di?er kucuk o?lu olan ve Richard'ın ye?eni olan York Duku Richard Shrewsburyli'yi amcasına teslim etmek zorunda kaldı. 16 Haziran'da kendinden kucuk oz erkek karde?i olan York Duku Richard Shrewburyli de Londra Kulesi'ne getirilip karde?i genc kral V. Edward ile birlikte burada misafir edildi ve bu genc cocuk da Londra Kulesi'nde ya?amakta olan a?abeyi V. Edward ile birlikte ya?amaya ba?ladı. Genc V. Edward'ın torensel tac giyme toreni tekrar geciktirildi. Amcasi taht naibi Richard Londra'daki askeri garnizonları kendi emrinde bulunan birliklerle takviye etmeye ba?ladı ve boylece amcasının tahtı kendi eline gecirme gayretleri hic ?uphesiz ortaya cıktı.

22 Haziran'da Richard'ı tutan onemli kilise papazı olan Ralph Shea bir vaaz vererek V. Edward'ın me?ru kral olmadı?ını ilan etti. Bu vaaza gore IV. Edward Elisabeth Woodville'le evlendi?i zaman Lady Eleanor Butler ile bir nikah anla?ması imzalamı?tı ve bu nedenle kilise kurallarına gore onunla resmen evli idi. Yine kilise kurallarına gore birden fazla evlilik yasak oldu?u IV. Edward'in Elizabeth Woodville ile evli?i gayrime?ru idi ve bu evlilikten olan cocuklar (ozellikle genc V. Edward) gayrime?ru idi. Bu nedenle V. Edward'ın krallı?ı gayrime?ru idi.

25 Temmuz'da ?ngiltere Parlamentosu'nun Lordlar Kamarası ve Avam Kamarası mensupları birlikte toplanıp bu toplantıda Richard, Gloucester Duku'nun me?ru kral oldu?u kararına vardılar ve bunu ilan ettiler. Boylece 25 Haziran 1483'te amcası III. Richard adı ile me?ru ?ngiltere Kralı ve ?rlanda Lordu oldu?u acıkca ilan edildi. V. Edward'ın saltanatının bu tarihte sona erdi?i kabul edilmektedir.

Londra Kulesi'nde hapislik ve oldurulme [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

"Kulede ?ki Prens". V. Edward ve kucuk karde?i York Duku Richard Shrewsburyli Ressam:John Everret Millais (1878)
V. Edward ve kucuk karde?i York Duku Richard Shrewsburyli Ressam:JPaul Delaroche (1831)

Amcası kendinin me?ru ?ngiltere Kralı oldu?u iddiasını desteklemek icin icin verdi?i nedenler gunumuzde biraz acayip gelmekle beraber o gunler icin gayet ola?andı. Richard'ın iddialarına gore a?abeyi kral IV. Edward'ın Elizabeth Woodville'le evlili?i gayrime?ru idi. Elizabeth bu evlili?i buyuculuk kullanarak ortaya cıkartmı?tı. A?abeyi kral zaten bir gayrime?ru cocuktu. A?abeyi kral olarak cifte evlilik yapmı?tı ve Elizabeth Woodville ile yaptı?ı ikinci evlilikti ve bu gayrime?ru idi. Babasının gayrime?ru evlili?i dolayısıyla genc V. Edward babasının me?ru o?lu de?ildi. Bu nedenle ?ngiltere Krallı?ı'na me?ru hakkı bulunmamakta idi. Parlamento da Richard'ın ye?eni Edward'ın elinden devlet iktidarını gasp etmesini aklamak icin ye?enin V. Edward'ın gercek gayri me?ru oldu?u iddiasını ilan edilmesini teyit eden ve bu nedenle Richard'ın me?ru olarak ?ngiltere tahtına geldi?ini kabul eden "Titulus Regius" adlı bir kanunu da kabul etti.

Richard'ın Londra Kulesi'nde tutuklattı?ı iki genc ye?eni Kral V. Edward ve kucuk karde?i Richard Shrewsburyli'nin akıbetlerinin ne oldu?u kesin olarak bilinmemektedir. Buyuk olasılıkla yeni kral olan III. Richard genc ye?enlerini 1483 yazında verdi?i bir emirle oldurtmu?tu.

Bundan sonra ?ngiltere'nin her tarafında "Kulede ?ki Prens" akıbeti once soylentiler ve sonra da efsaneler olarak yayıldı ve III. Richard daha hayatta iken bu onun krallık yonetimini her bakımdan negatif olarak etkiledi.

Londra Kulesi'nde bulunan iskeletler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1674'te Londra Kulesi'nde yapılan tadilat sırasında in?aat i?cileri icinde iki kucuk insan iskeleti bulunan bir kucuk sandık buldular. Bu sandık i?cilerce once bir kenara atıldı. Fakat biraz zaman gectikten sonra birkac danı?man bu iskeletlerin iki kucuk prense ait olabilece?inin farkına varmı?tır. Bu sandık tekrar bulunmu? ve o zaman ?ngiltere Kralı olan II. Charles 'in iste?i uzerine iki iskelet Westminster Abbey'e gomulmu?tur. 1933'te bu iskeletler yine katedralde bulundukları mezardan cıkartılmı? ve adli tıp doktorları tarafından analiz edilmi?lerdir. Bu kemikleri inceleyen uzmanlar katı bir sonuca varamamı?lardır. Bu iskeletlerden birinin di?erinden daha buyuk oldu?u gorulmu?tur. Bu iskelet kemiklerinin co?unun, ozellikle kucuk iskeletin cene kemi?i ve di?lerinin ve buyuk iskeletin di?lerinin kaybolmu? oldu?u ispatlanmı?tır. Uzmanlar bu iskeletlerin erkek mi kız mı oldukları ve kac ya?ında hayatlarını kaybettikleri uzerinde de anla?amamı?lardır. Bu pek kesin sonuc vermeyen analizlerden sonra iskeletler yeniden katedraldeki eski yerine gomulmu?lerdi.

Bir bilimsel ispat bulunmamasına ra?men tarihcilerinin co?unlu?u bu iskeletlerin "Kulede ?ki Prens"'e ait oldu?una inanmaktadırlar.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ "Edward V - the Princes in the Tower" (?ngilizce). www.englishmonarchs.co.uk. 4 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Aralık 2014 .  
  2. ^ "BBC - History - Edward V (c.1470 - 1483)" . www.bbc.co.uk. 23 ?ubat 2011 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mart 2009 .  
  3. ^ "Edward V (Apr-Jun 1483)" . royal.uk. 23 Aralık 2019 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Aralık 2014 .  

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

V. Edward
Do?umu: 4 Kasım 1470 Olumu: A?ustos 1483
Resmi unvanlar
Once gelen:
IV. Edward

?ngiltere ve ?rlanda kralı

29 Nisan 1483 ? 25 Haziran 1483
Sonra gelen:
III. Richard