Ahmet Turgut Uyar
|
---|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/8/86/TurgutUyar.jpg/220px-TurgutUyar.jpg) |
Do?um
| 4 A?ustos 1927
(
1927-08-04
)
Ankara
,
Turkiye
|
---|
Olum
| 22 A?ustos 1985 (58 ya?ında)
?stanbul
,
Turkiye
|
---|
Olum sebebi
| Siroz
|
---|
Defin yeri
| A?iyan Mezarlı?ı
, ?stanbul
|
---|
Meslek
| ?air
|
---|
Evlilik
| Yezdan ?ener
(
e.
1947;
b.
1966)
|
---|
Cocuk(lar)
| Bekir Tunga Uyar, Semiramis, ?eyda, Hayri Turgut Uyar
|
---|
|
Ahmet Turgut Uyar
[1]
(4 A?ustos 1927,
Ankara
- 22 A?ustos 1985,
?stanbul
),
Turk
?air.
Babasının gorevinden oturu ilko?renimi farklı ?ehirlerde okurken ortao?renimine yatılı askeri okulda okuyarak devam eden Uyar, 1948'de
Kaynak
dergisinin ba?latmı? oldu?u bir ?iir yarı?masında "Arz-ı Hal" adlı ?iiriyle katılmı? ve yarı?mada ikinci olmu?tur.
Turkiyem
adlı ikinci ?iir kitabı 1952'de piyasaya surulmu?tur. Uyar'ın dil, tema, imge, anlatım bicimi, bicim/oz ili?kisi acısından buyuk bir de?i?imi gercekle?tirdi?i ilk
?kinci Yeni
kitabı olan
Dunyanın En Guzel Arabistanı
, 1959'da yayımlanmı?tır. 1962'de
Tutunler Islak
'ı; 1968'de
Her Pazartesi
'yi; 1970'te
Divan
'ı; 1974'te
Toplandılar
'ı; 1982'de
Kayayı Delen ?ncir
'i yayımlamı?tır. 1981 yılında
Toplu ?iirler
adıyla o gune kadar yayımladı?ı eserleri ilk kez; 1984'te
Buyuk Saat
adıyla ikinci kez toplu olarak basılmı?tır.
Ahmet Turgut Uyar, Fatma Hanım ile Hayri Bey'in altı cocu?undan be?incisi olarak 4 A?ustos 1927'de
Ankara
'da dunyaya geldi. Babası orduda harita
binba?ısı
olarak gorev yapmı?tır
ve Ankara'nın ilk
Latin alfabesiyle
yazılan sokak levhalarını geceler boyu calı?arak yazmı? bir
hattattır
.
[3]
Annesi ise ev hanımıydı. Babasının gorevinden oturu ilko?renimi farklı ?ehirlerde okurken ortao?renimine yatılı
askeri okulda
devam etmi?tir.
Bursa Askeri I?ıklar Lisesi
'nden 1946 mezun olan Uyar, bu okulda mutsuz oldu?unu ?u sozlerle dile getirmi?tir:
[3]
"Asker okullarında hic mutlu olmadım. Genellikle yatılı okullarda mutlu olan cocuk yoktur sanıyorum. Ba?kalarının, hatta somut ba?kalarının de?il de, hic kavrayamadı?ım bir otoritenin belirledi?i ve co?u zaman sacma buldu?umuz bir ?eyler ya?amak..."
Yukseko?renimini
Askeri Memurlar Okulu'nda okurken annesinin iste?i uzerine 1947'de Yezdan ?ener ile evlenmi?tir ve bu evlilikten Semiramis, Tunga ve ?eyda adlarında toplam uc cocu?u olmu?tur. Bu okuldan mezun olduktan sonra "kura" ile memur olarak
Posof
'a atanmı?tır.
Daha sonra Samsun
Terme
Askerlik ?ubesi'ne atandı, ardından Ankara'da Kara Kuvvetleri Komutanlı?ı Personel Dairesi Ba?kanlı?ında uste?men olarak gorev yaptı.
[5]
1958'de bu gorevden ayrılarak Turkiye Seluloz ve Ka?ıt Sanayi'nin Ankara'daki ?ubesinde calı?maya ba?lamı? ve 1967'de buradan emekli olarak
?stanbul
'a yerle?mi?tir.
Turgut Uyar'ın
A?iyan Mezarlı?ı
'nda yer alan kabri
1966'da ilk e?inden bo?anmı?tır. ?stanbul'a yerle?ti?inde o donem Yezdan ?ener ile evliliklerinin bitme a?amasına gelmesinin ardından
Cemal Sureya
ile
Tomris Uyar
, ?iir uzerine mektupla?maya ba?lamı?tır. Bu mektupla?malar olumlu sonuclanmı?tır. 1969'da ise Tomris Uyar ile evlenmi?lerdir. Tomris Uyar ile evliliklerinden bir erkek cocukları (Hayri Turgut Uyar) oldu. 22 A?ustos 1985'te
sirozdan
olmu?tur.
Turgut Uyar'ın
?iire
olan ilgisi kendi ifadesine gore cocukluk yıllarında ba?lamı?tır. ?lk ?iir denemesini de ilkokul yıllarında yapmı?tır:
[3]
"Guzeldir sevgilim her dakka her an / Guzeldir sozleri ka?ı gozleri / Gecti?i her karı? sonuk topraktan / O anda fı?kırır ne?e ozleri"
Ortaokul ve lise yıllarında ise "gunde uc be? ?iir, haftada on be?, gunde bir roman yazmı?tır." Roman yazarken sıkılan Uyar,
Alain-Fournier
'in
Fransız edebiyatının
klasiklerinden sayılan
Adsız Ulke
'siyle
Fyodor Dostoyevski
romanlarını okumasıyla roman yazmayı bırakmı?tır.
[3]
?iirde ise lise son sınıfta
Omer Hayyam
,
Nedim
,
Yahya Kemal Beyatlı
,
Tevfik Fikret
,
Ahmet Ha?im
gibi ?airleri taklit etmi?tir.
1946'da ise donemin guncel ?airlerini okumu?tur ve bu durumu "Sonra gunumuzun ?airlerini okudum da sevindim. Oh dunya varmı? dedim." sozleriyle dile getirmi?tir.
1947'de "Yad" adlı ?iiri
Yedigun
'de yayımlanmı?tır. 1948'de
Kaynak
dergisinin ba?latmı? oldu?u bir ?iir yarı?masında "Arz-ı Hal" adlı ?iiriyle katılmı? ve yarı?mada ikinci olmu?tur. 1950'de Kaynak Yayınları tarafından
Arz-ı Hal ve Ak?am Uzeri Turkusu
adıyla ilk kitabı yayımlanmı?tır.
[nb 1]
?kinci kitabı olan ve
Nurullah Atac
'ın
onsozunu
yazdı?ı
Turkiyem
ise 1952'de piyasaya surulmu?tur.
1959'da
Dunyanın En Guzel Arabistanı
adlı ?iir kitabı yayımlanmı?tır. Bu kitaptaki ?iirleri 1955-1958 yılları arasında
Yenilik
,
Pazar Postası
,
Yeditepe
,
Secilmi? Hikayeler Dergisi
,
?airler Yapra?ı
gibi dergilerde yayımlanan ?iirlerden olu?maktadır.
Kitap, Uyar'ın dil, tema, imge, anlatım bicimi, bicim/oz ili?kisi acısından buyuk bir de?i?imi yansıttı?ı ilk
?kinci Yeni
kitabıdır. 1962'de
Tutunler Islak
'ı; 1968'de
Her Pazartesi
'yi; 1970'te
Divan
'ı; 1974'te
Toplandılar
'ı; 1982'de
Kayayı Delen ?ncir
'i yayımlamı?tır. 1981 yılında
Toplu ?iirler
adıyla o gune kadar yayımladı?ı eserleri ilk kez; 1984'te
Buyuk Saat
adıyla ikinci kez toplu olarak basılmı?tır.
- ?iir
- 1950:
Arz-ı Hal
- 1952:
Turkiyem
- 1959:
Dunyanın En Guzel Arabistanı
- 1962:
Tutunler Islak
- 1968:
Her Pazartesi
- 1970:
Divan
- 1974:
Toplandılar
- 1982:
Kayayı Delen ?ncir
|
- Toplu ?iirleri
- ?nceleme
|
- ^
Ak?am Uzeri Turkusu
, kitabın yarı?ma ucuncusu Cetin Tezcan'a ait bolumudur.
- Genel
- Ozel