Theodahad
|
---|
Theodahad adına Roma'da bastırılan sikke uzerinde solda
|
|
Hukum suresi
| 534-536
|
---|
Once gelen
| Athalarik
|
---|
Sonra gelen
| Vitiges
|
---|
|
Do?um
| yak. 480
Tauresium
[1]
)
|
---|
Olum
| 536
|
---|
Cocuk(lar)ı
| Teodegisclus ve Theodenantha
|
---|
Theodahad
(~480,
Tauresium
- 536) 534-536 doneminde ?talya'da
Ostrogotlar Krallı?ı
ucuncu kralı.
Theodahad (yak.) 480'de Tauresium'da do?mu?tur. Annesi
Amalafrida
olup birinci ?talya
Ostrogotlar Krallı?ı
kralı olan
Buyuk Teoderik
'in kız karde?i idi.
[2]
Buyuk Teoderik
'in ?talya'ya
Odoacer
'i yenip Ostrogotlar Krallı?ı kurdu?u ile zaman ?talya'ya goc etti?i bildirilmektedir. Theodahad adının Gotca dilindeki "halk" ve "catı?ma" sozcuklerinden olu?tu?u bildirilmektedir.
[3]
Ostrogotlar kavminin geleneksel kraliyet hanedanı Amal'nın uyesi olan bir prens olarak gayet iyi bir e?itim aldı?ı bildirmektedir.
Propokopius
"De Bello Gothico (Gotlar Sava?ı)" adlı eserinde Theodahad'nin
Latince
ve
Plato
'nun felsefesini gayet iyi bildi?ini; ama ?ahsen cekingen hatta korkak oldu?unu ve askeri elbiseler giymeyi sevdi?ini yazmı?tır.
Teoderik'in ?talya'da hukumdarlı?ı sırasında
Toskana
bolgesi valisi yapıldı. Bu gorevde iken kendi ba?ına buyruk olarak Ravenna'dan ba?ımsız olarak epeyce buyuk sayıda ve alanda araziyi kendi mulkiyetine gecirmesi hakkında ?ikayetler Ravenna'ya eri?meye ba?ladı. Kral Buyuk Teoderik ona bu kendi ba?ına buyruk faaliyetlerini durdurması hakkında ihtarlarda bulundu. Buyuk Teoderik'in olumunden sonra kral yapılan torunu
Athalarik
doneminde kral naibi olan Teoderik'in kızkarde?i ve kralın annesi
Amalasuntha
krallı?ı idare etmekteyken yeni ?ikayetler uzerine Theodehad'ı Toskana valili?inden geri aldı; onu Ravenna'ya getirtti. Theodahad'ın kanunsuz ve adaletsiz olarak eline gecirmi? oldu?u iddia edilen arazileri eski sahiplerine geri vermesini emretti. Theodahad Ravenna'ya geldikten sonra Do?u Roma imparatoru temsilcisi ile goru?erek e?er kendisine buyuk para tazminatı verilir; kendisi Roma Senatosu uyesi yapılır ve Konstantinopolis'te ya?amak icin kendine yeterli emeklilik maa?ı ba?lanırsa, Toskana bolgesini Do?u Roma'nın egemenli?ine gecirebilece?ini bildirdi?i belgelenmi?tir.
Amal hanedanının babadan o?ula gecen son erkek uyesi olan kral Athalarik genc ya?ta 2 Ekim 534'te olmesi uzerine tahta naibi olan ve gercekte devleti yoneten annesi
Amalasuntha
bundan sonra da devleti de facto yonetmeye devam edebilmesi icin kendine bir e? aramak zorunda kaldı. En uygun ki?inin do?rudan do?ruya olmadan ama yine de Amal sulalesinden olan kendi kuzeni olan Theodahad ile evlenmesinin en uygun care olaca?ını du?undu. Boylece Amalasuntha ile o zaman 55 ya?larını a?kın Theodahad resmen evlilik yaptılar ve Theodahad da "ortak kral" olarak Amalasuntha ile birlikte Ostrogotlar Krallı?ı devletini idare etmeye ba?ladı. Bu sırada verilen bir ziyafetten sonra Theodahad'ın uvey annesi olan Audofleda oldu. Theodahad bu olume karısının sebep oldu?unu iddia edip bu nedenle karısının tutuklanması gerekti?ine karar verdi.
Gunun kronik tarihcileri ve bircok sonraki tarihci bunun gecersiz bir bahane oldu?unu iddia etmektedirler. Ravenna'da Amalasuntha'nın yonetiminden ho?lanmayıp onun elinden devlet idaresini almaya calı?an onemli bir Ostrogotlar soyluları kli?i bulundu?u bilinmekteydi. Daha o?lu olmeden once bu komploların kendi rejimine buyuk bir tehdit olu?turdu?una karar veren Amalasuntha, bu soylu komplocuların ucunu idam ettirmi?ti. Tutuklanmadan hemen once de bu kli?in guclenmeye ba?ladı?ını hisseden ve kendisini guvende hissetmeyen Amalasuntha'nın yeni Bizans ?mparatoru olan
I. Justinianus
'a bir mektup gondererek Ostrogot asilleri tarafından iktidardan ve ?talya'dan uzakla?tırılırsa
Konstantinopolis
'e sı?ınma imkanı olup olmadı?ını sormu?tu. Theodahad'ın da bu kli?e yakınla?ıp onların isteklerine uygun bir politika gutmeye ba?laması dolayısıyla karısını tutuklattı?ı kabul edilmektedir.
Theodahad once Amalasuntha'ya yakın olan devletin en yuksek memurlarının i?lerine son vermi?ti. Sonra Amalasuntha'yı kralicelikten men ederek Toskana'da
Bolsena Golu
uzerinde bulunan "Martana" adasında bir kalede surgune ve hapse gonderdi.
[4]
Fakat bu politikasını hukuken vasal oldu?u Konstantinopolis'teki Do?u Roma ?mparatoru I. Justinianus'a acıklaması gerekmekteydi. ?mparator I. Justinianus ise ?talya'yı tekrar Do?u ?mparatorlu?u'na katma stratejisi uygulamaya karar vermi?ti. Bu geli?meden haberdar olan Theodahad karısını tutuklamaya aldırdıktan bir yıl sonra 30 Nisan 534/535'te onu tutuklu oldu?u Martana adasında hamamda iken bo?durarak oldurtmu?tur.
I. Justinianus ?talya'yı tekrar Do?u Roma ?mparatorlu?u'na katma stratejisi uygulamak icin once Amalasuntha taht naibi iken general
Belisarius
komutasında
Sicilya
'ya donanma ve asker gondermi?ti. Amalasuntha, Sicilya'da cok az sayıda Ostrogot asıllı vatanda? bulundu?u ve nufusu co?unlu?u Roma vatanda?lı?ı statululerden olu?tu?u icin imparatorluk birliklerinin Sicilya'ya cıkmasına izin vermi?ti. ?mparatorluk birlikleri hemen hemen hic direni? gormeden Sicilya'yı ele gecirmekte iken Theodahad karısını tutuklatmı?tı. I. Justinianus bunu kınamı? ve hatta onu surgunden kurtarmak icin bazı planlar yapmı?tı. Fakat 30 Nisan 534/535'te Amalasuntha oldurulunce I. Justinianus bunu bir
casus belli (sava? nedeni)
olarak kullanıp Belisarius'un askerlerini ?talya anakarasına gecirmesine emir verip
Ostrogotlar Krallı?ı
ile
Do?u Roma ?mparatorlu?u
arasında 535-554 doneminde surecek uzun
Gotlar Sava?ı
'nı ba?latmı?tır. Bu sava?ın antik tarihini yazan Proskopius
a gore:
[5]
?mparatorluk saltanatının dokuzuncu yılında, Amalasuntha'ya ne oldu?u haberini o?renir o?renmez, hemen sava? ba?lattı.
536 ilkbaharının sonlarına do?ru Belisarius, ordusunun onunde
Sicilya
'dan ?talyan yarımadasına cıktı.
Messina Bo?azı
uzerinde bulunan "Rheguim" ?ehrini (modern
Reggio Calabria
) ele gecirdi. Sonra ilerleyen Do?u Roma ordusu
Napoli
'yi ku?atıp ele gecirip
Campania
bolgesinde ilerlemeye ba?ladı. Ostrogotların bu ba?arısızlı?ı Kralı Theodahad'ın aktif olmamasına atfedildi. Do?u Romalılar ordusuna kar?ı direnen Ostrogotlar Krallı?ı ordusu bir Ostrogot asıllı olan general
Vitiges
komutasında bulunmaktaydı. Bu ordunun askerleri kral olan Theodahad'ın Belisarius'a kar?ı cok cekingen ve korkak olarak davrandı?ından ve Vitiges'in emrindeki orduya hic destek sa?lamadı?ından ?ikayetcilerdi. Belisarius ordusu Roma'ya yakla?tıkca ve kralın buna hic kar?ılıkta bulunmayaca?ı daha da acıkla?tıkca, ordu mensupları arasında Theodahad'ın kendilerine ihanet edecekleri hissi co?aldı. Sonuna Ostrogotlar ordusu askerleri Theodahad yerine Ostrogotlar Kralı olarak kendi generalleri olan
Vitiges
'i getirmeye karar verip onu antik Romalı gelene?ine gore kalkanları uzerine kaldırarak kral ilan ettiler. Bundan sonra yeni kral olarak Vitiges Roma'ya dondu. Fakat Theodadad buradan krallı?ın ba?kenti olan
Ravenna
'ya do?ru kacmı?tı. Yeni kral Vitiges Optaris adlı bir Ostrogot soyluyu eski kralı yakalamak icin kovalamaya memur etti. Optaris, Theodahad ve kucuk maiyetine Vatreus Cayı'nın dar vadisinde yeti?ti. Theodahad yakalandı ve hemen idam edildi. Kesilen kafası yeni Ostrogotlar Kralı ilan edilen Vitiges'e gonderildi.
Theodahad'ın Gudeliva adlı bir kadınla ya?ayıp ondan isimleri Teodegisclus ve Theodenantha olan iki kız cocu?unun oldu?u da belgelenmi?tir.
- ^
Modern
Makedonya
'da
Uskup
yakınlarında
- ^
Jordanes
Theodehadı qui postea rex fuit
nin annesinin
Amalfridam germanam suam [Theoderici]
oldu?unu bildirir.
- ^
Vitiello, Massimiliano,(2014)
Theodahad, A Platonic King at the Collapse of Ostrogothic Italy
, Toronto: University of Toronto Press, s.15
- ^
Jordanes, c:LIX, s.:51 ve
Herwig Wolfram
(1998), s.:338
- ^
Procopius,
De Bello Gothico
I.V.1
|
Wikimedia Commons'ta
Theodahad
ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
|
- Vitiello, Massimiliano, (2014)
Theodahad, A Platonic King at the Collapse of Ostrogothic Italy
, Toronto: University of Toronto Press,
(?ngilizce)
- Wolfram, Herwig (2001)
Die Goten
, Munih: 4. Auflage
(Almanca)
- Bury, J. B. (1923) ''
History of the Later Roman Empire
[1]
2 Haziran 2020 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.,
(?ngilizce)